Ενίσχυση της στρατιωτικής παρουσίας του ΝΑΤΟ στα Δυτικά Βαλκάνια προτείνει μελέτη του λεγόμενου Αμυντικού Κολεγίου του ΝΑΤΟ (κέντρο εκπαίδευσης, μελετών και αναλύσεων της ιμπεριαλιστικής συμμαχίας), αναλύοντας τα ανταγωνιστικά συμφέροντα ισχυρών κρατών και κέντρων στην περιοχή. Η μελέτη δημοσιοποιήθηκε μόλις τον περασμένο Νοέμβρη και έχει τίτλο «Τα Δυτικά Βαλκάνια και η εκδίκηση της Ιστορίας».

Στα συμπεράσματά της, αντιμετωπίζει ως προβληματικό το γεγονός ότι η παρουσία του ΝΑΤΟ στην περιοχή περιορίζεται σε «μια μικρή δύναμη στο Κοσσυφοπέδιο» και σε Γραφεία Συνδέσμων στα άλλα κράτη των Δυτικών Βαλκανίων, για την παρακολούθηση των διμερών «εταιρικών» σχέσεων. Σύμφωνα με τη μελέτη, «αυτές οι προσπάθειες είναι πολύ μικρές και αποσυνδεδεμένες για να αντιμετωπίσουν τις αυξανόμενες προκλήσεις στην περιοχή, ειδικά δεδομένης της υποχρέωσης του ΝΑΤΟ για πρόληψη των συγκρούσεων, μετά τις σημαντικές και επιτυχείς παρεμβάσεις του εκεί το 1996 και το 1999».

Κατά τον ίδιο τρόπο, η μελέτη «αναπολεί» τις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις τη δεκαετία του 1990 που σκόρπισαν το θάνατο και τον όλεθρο στην περιοχή και προσθέτει: «Δεδομένης της αποτελεσματικότητας των ευρείας κλίμακας παρεμβάσεων του ΝΑΤΟ στα Βαλκάνια πριν από είκοσι χρόνια, είναι περίεργο το γεγονός ότι η προβολή της σταθερότητας δεν περιλαμβάνει ρητά την πιθανή εξάπλωση ενός πλήρους φάσματος στρατιωτικών ικανοτήτων, για να επιτρέψει επαρκώς στη Συμμαχία να αντιμετωπίσει το ευρύτερο φάσμα προκλήσεων».

Σε άλλο σημείο, το Αμυντικό Κολέγιο χαρακτηρίζει τα Δυτικά Βαλκάνια «μια "εσωτερική αυλή" στην Ευρώπη, που περιβάλλεται από τα μέλη του ΝΑΤΟ» και μπορεί να μετατραπεί σε «χάος», λόγω παρεμβάσεων από παράγοντες που περιγράφονται ως εξής:

• «Η Ρωσία εμφανίζεται όλο και πιο δυναμική και αποφασισμένη να τροφοδοτήσει μια μορφή εθνικισμού που είναι επεκτατική, στην επιθυμία της να δημιουργήσει μια "μεγαλύτερη Σερβία", αν όχι και νοσταλγικά ιμπεριαλιστική, στο όραμα της Ρωσίας να ενώσει σλαβικούς και ορθόδοξους λαούς σε μια ένωση συμφερόντων».
• «Η Κίνα, καθοδηγούμενη επίσης από την αρχαία αυτοκρατορική νοσταλγία, επενδύει μαζικά και αδιακρίτως σε περιφερειακές υποδομές (πατρονάροντας τις τοπικές ελίτ) ώστε να αποκτήσει επιρροή στις τοπικές οικονομίες, χωρίς έγνοια για τη δυτικοευρωπαϊκή ολοκλήρωση και εκδημοκρατισμό».
• Προσθέτει, εξάλλου, ότι τα κράτη του Κόλπου και οι «αυτόχθονες συνεργάτες» τους έχουν «επενδύσει» στην «ανανέωση» της μουσουλμανικής κοινότητας στα Βαλκάνια, «σε μια περιοχή όπου οι αντιλήψεις του εξισλαμισμού απειλούν την ακεραιότητα των κρατών και προκαλούν εντάσεις μεταξύ τους, ενισχύοντας τα εθνικιστικά συναισθήματα και τα κέντρα εξάπλωσης του εξτρεμισμού ταυτόχρονα».

Αναλύοντας την κατάσταση σε μια σειρά κράτη των Δυτικών Βαλκανίων, το Αμυντικό Κολέγιο λέει π.χ. για το Μαυροβούνιο και την Αλβανία (αμφότερα μέλη του ΝΑΤΟ) ότι «δεν έχουν ανοσία στη ρωσική και κινεζική επιρροή, ούτε άλλωστε η ΠΓΔΜ. Οι ρωσικές προπαγανδιστικές δραστηριότητες για την προώθηση φιλοσερβικών και φιλοσλαβικών συναισθημάτων - καλλιεργώντας ταυτόχρονα φόβο για αλβανικές προσπάθειες να δημιουργηθεί "μεγάλη Αλβανία" - αποτελούν τις μεγαλύτερες απειλές επιρροής».

Ειδικά για την ΠΓΔΜ, που βρίσκεται στην επικαιρότητα, λόγω και των διεργασιών με την Ελλάδα, σημειώνει: «Η πολιτική παρέμβαση της Μόσχας επεκτείνεται και στην ΠΓΔΜ, όπου οι ρωσικές προπαγανδιστικές δραστηριότητες επιδεινώνουν μια ήδη τεταμένη κατάσταση. Η οικονομική δέσμευση της Ρωσίας περιλαμβάνει μια ποικιλία δραστηριοτήτων στον τομέα των επενδύσεων και του τουρισμού, με συγκέντρωση ρωσικού (και ουκρανικού και λευκορωσικού) κεφαλαίου σε ακίνητα και συναφείς εξελίξεις, που δεν περιορίζονται στις ακτές της Αδριατικής».

Ακόμα: «Η Κίνα είναι ένας άλλος παράγοντας επιρροής στις χώρες αυτές, σημειώνοντας σημαντικές οικονομικές διεισδύσεις. Το Μαυροβούνιο και η Αλβανία επιτρέπουν στην κινεζική εταιρεία "Pacific" να κατασκευάσει τον αυτοκινητόδρομο Blue Corridor για να συνδέσει τις χώρες, ενώ η ΠΓΔΜ ζητά κινεζικές επενδύσεις στους τομείς της Ενέργειας, της γεωργίας και του τουρισμού. Παράλληλα, κατασκευάζει αυτοκινητόδρομους για να είναι μέρος της διηπειρωτικής One Belt One Road». Το Αμυντικό Κολέγιο τονίζει, σε αυτό το φόντο, ότι «οι κινεζικές προσπάθειες κινούνται ενάντια στην ένταξη αυτών των κρατών σε ΕΕ και ΝΑΤΟ».

Ως «αντίβαρο» στα παραπάνω, το Αμυντικό Κολέγιο του ΝΑΤΟ καταγράφει την έως τώρα παρουσία του ΝΑΤΟ στα Βαλκάνια με «σημαιοφόρο» την KFOR στο Κόσσοβο, τη μεγαλύτερη ΝΑΤΟική δύναμη στα Δυτικά Βαλκάνια και την πιο μακρόχρονη σήμερα στρατιωτική αποστολή του, που αποτελείται από 4.500 στελέχη (ήταν 55.000 το 1999 όταν πρωτοαναπτύχθηκε). Εστιάζει επίσης σε άλλες ΝΑΤΟικές δομές στην περιοχή, όπως στο Γραφείο Συνδέσμου που διατηρεί στα Σκόπια από το 2012, αλλά ιδιαίτερα στο Αρχηγείο του ΝΑΤΟ στο Σαράγεβο, το οποίο, όπως εκτιμά το Κολέγιο, «αντιμετωπίζει τις μεγαλύτερες προκλήσεις».

Σε αυτές περιλαμβάνει το ρόλο που παίζουν Ρωσία, Κίνα και τα κράτη του Κόλπου στη Βοσνία - Ερζεγοβίνη, προωθώντας ο καθένας τη δική του «ατζέντα», όπως αναφέρει, ενώ το ίδιο κάνουν και οι τρεις εθνοτικές οντότητες, με τους Βόσνιους μουσουλμάνους να ευνοούν ένα «συγκεντρωτικό κράτος», ενώ οι Βόσνιοι Κροάτες και Σέρβοι επιθυμούν «αποκεντρωμένη λήψη αποφάσεων», κάτι που, όπως εκτιμούν στο ΝΑΤΟ, έχει αρνητικές συνέπειες και στη λειτουργία των Ενόπλων Δυνάμεων και Σωμάτων Ασφαλείας του μορφώματος αυτού.

Ως αντίμετρα στην επιρροή των άλλων «παικτών» στην περιοχή και στον κίνδυνο γενίκευσης της «αστάθειας», το Αμυντικό Κολέγιο του ΝΑΤΟ αποφαίνεται ότι η ιμπεριαλιστική συμμαχία θα πρέπει να ανακηρύξει και επισήμως ένα «Θέατρο Επιχειρήσεων Δυτικών Βαλκανίων, υπό έναν και μοναδικό διοικητή του ΝΑΤΟ, που θα είναι υπεύθυνος για όλες τις δραστηριότητες της Συμμαχίας στην περιοχή και μέσω του οποίου θα πρέπει να συντονίζονται οι δραστηριότητες των κρατών - μελών της Συμμαχίας».

Περιγράφει, δηλαδή, μια υπερκείμενη στρατιωτική αρχή, που θα έχει υπό την άμεση εποπτεία και τις διαταγές της, όπου χρειαστεί, τις Ενοπλες Δυνάμεις όλων των ΝΑΤΟικών κρατών της περιοχής, άρα και της Ελλάδας.

Η μελέτη συνεχίζει: «Η ενότητα της στρατιωτικής προσπάθειας μπορεί να εξασφαλιστεί μόνο μέσω της ενότητας της διοίκησης. Ο καθορισμός του Αρχηγείου του ΝΑΤΟ του Σαράγεβο ως μοναδική διοίκηση, για ό,τι θα μπορούσε να επεκταθεί σε μια Διακλαδική Δύναμη για τα Δυτικά Βαλκάνια ("Joint Task Force - Western Balkans"), παρέχει έναν τρόπο για την επίτευξη ενότητας στρατιωτικής διοίκησης, τοποθετώντας το Αρχηγείο ακριβώς εκεί όπου βρίσκεται το πιο δύσκολο πρόβλημα της περιοχής».

Παραπέρα, επειδή από μόνη της μια διοίκηση δεν αρκεί, οι αναλυτές του ΝΑΤΟ προτείνουν αύξηση των δυνάμεών του στην περιοχή: «...η Συμμαχία πρέπει να επεκτείνει τη σκέψη για την προβολή της σταθερότητας στα Δυτικά Βαλκάνια, ώστε να συμπεριλάβει το είδος και το μέγεθος της στρατιωτικής παρέμβασης που έγινε στα τέλη της δεκαετίας του 1990» (σ.σ. οι προαναφερόμενοι 55.000 στρατιώτες).

«Η επανεγκατάσταση μιας καθορισμένης και αξιόπιστης ικανότητας μάχης, ταχέως αναπτυσσόμενης, που τελευταία φορά φάνηκε στην περιοχή με την SFOR (σ.σ. τη ΝΑΤΟική δύναμη που χτύπησε τη Γιουγκοσλαβία), θα μπορούσε να δημιουργήσει μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στην περιοχή», τονίζει σε άλλο σημείο η μελέτη.

Βέβαια, επειδή ένα τέτοιο εγχείρημα είναι δύσκολο να στηριχτεί πολιτικά και οικονομικά, μιας και απαιτεί την κινητοποίηση, τη μεταστάθμευση, τη μόνιμη εγκατάσταση και συντήρηση τόσων επιπλέον χιλιάδων προσωπικού και μέσων, η μελέτη παραπέμπει στις αποφάσεις που πάρθηκαν στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ το 2014 στην Ουαλία, περί σύστασης της Υψηλής Ετοιμότητας Διακλαδικής Δύναμης του ΝΑΤΟ (Very High Readiness Joint Task Force - VJTF).

Πρόκειται για πολυεθνική δύναμη δεκάδων χιλιάδων ανδρών, μονάδες της οποίας κηρύσσονται σε κατάσταση ετοιμότητας στις χώρες τους για την υλοποίηση ΝΑΤΟικών διαταγών, και αναπτύσσεται περιοδικά σε Ανατολική Ευρώπη και Βαλτική, στη συνοριογραμμή με τη Ρωσία. Με αυτήν τη «μαγιά», το Αμυντικό Κολέγιο καλεί τη διοίκηση του ΝΑΤΟ να δημοσιοποιήσει (...προς γνώση και συμμόρφωση ανταγωνιστικών ιμπεριαλιστικών κέντρων) την ύπαρξη σχεδίων έκτακτης ανάγκης για την ανάπτυξη της VJTF και στα Δυτικά Βαλκάνια, «εφόσον απαιτείται».

Οι ίδιες αναλύσεις κρίνουν ότι καμία ρητορική ή εξαγγελία του ΝΑΤΟ περί «δέσμευσής» του στην περιοχή και στην ευρωατλαντική ενσωμάτωσή της δεν μπορεί να συγκριθεί με την αποστολή σαφών μηνυμάτων από πλευράς ΝΑΤΟ ότι θα χρησιμοποιήσει στην περιοχή την VJTF «αν χρειαστεί». «Το ΝΑΤΟ», εκτιμούν επίσης, «έχει μια προωθημένη παρουσία στα Δυτικά Βαλκάνια (σ.σ. τη βάση στο Κόσσοβο και επιμέρους αρχηγεία και γραφεία) και αυτό το αποτύπωμα θα μπορούσε να διευκολύνει την ευκολότερη επέκταση της δραστηριότητας του ΝΑΤΟ όταν απαιτείται».

Υπογραμμίζεται, τέλος, ότι «οι χώρες - εταίροι στα Δυτικά Βαλκάνια πρέπει να κληθούν να συμμετάσχουν στις συνιστώσες μονάδες της VJTF» και ότι «η ένταξη στο πλαίσιο της VJTF των μονάδων των κρατών - εταίρων των Δυτικών Βαλκανίων θα προσδώσει νομιμότητα, ίσως και μόχλευση για τη χρήση της»...