Ανεβάζουν στροφές ΝΑΤΟ και ΕΕ, που μέσα στον επόμενο μήνα εξετάζουν σε σειρά συνεδριάσεών τους, την προώθηση των επικίνδυνων σχεδίων και στόχων που έχουν θέσει σε μια σειρά από μέτωπα όπου εκδηλώνεται σφοδρός ανταγωνισμός για τον έλεγχο αγορών, ζωνών και διαύλων. Ταυτόχρονα, σε συνεχή διασύνδεση με το θέμα της «Αμυνας», στους σχεδιασμούς τους συγκαταλέγεται πάντα και το ζήτημα της περιλάλητης «εσωτερικής ασφάλειας», πεδίο όπου, με πρόσχημα τις λεγόμενες ασύμμετρες απειλές, προωθούνται νέα μέτρα καταστολής, ώστε να έχουν τα νώτα τους καλυμμένα απέναντι σε κάθε πιθανό «κίνδυνο».

Κατ' αρχάς αύριο, Δευτέρα 15/5, συνέρχεται στις Βρυξέλλες το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων (ΣΕΥ) της ΕΕ, με συμμετέχοντες τους υπουργούς Εξωτερικών των κρατών - μελών. Στην ατζέντα είναι η περιλάλητη Παγκόσμια Στρατηγική της ΕΕ σε θέματα Ασφάλειας και Αμυνας. Στο σχετικό ενημερωτικό αναφέρεται ότι το ΣΕΥ θα προβεί σε απολογισμό της εφαρμογής της στον τομέα της Ασφάλειας και της Αμυνας, ιδίως όσον αφορά τις «πολιτικές πτυχές» της, όπως παρουσιάζονται αποστολές και επιχειρήσεις της ΕΕ πέραν των συνόρων της, με κεκαλυμμένο στρατιωτικό χαρακτήρα, τύπου αστυνόμευσης ή εκπαίδευσης ντόπιων στρατιωτικών ή αστυνομικών δυνάμεων.

Το Συμβούλιο θα συζητήσει, επίσης, την κατάσταση στο Κέρας της Αφρικής, «μια περιοχή που αντιμετωπίζει αποσταθεροποίηση, ιδίως στη Σομαλία, στο Νότιο Σουδάν και το Σουδάν. Η συζήτηση αναμένεται να επικεντρωθεί στις πολιτικές προκλήσεις και τις προκλήσεις για την ασφάλεια, συμπεριλαμβανομένων των επιπτώσεων της κατάστασης στην ευρύτερη περιοχή, στην Ερυθρά Θάλασσα», αναφέρεται από πλευράς ΕΕ, που εστιάζει σε μια χερσαία περιοχή με μεγάλο ορυκτό πλούτο, όπως και σε ένα σημαντικότατο θαλάσσιο δίαυλο για την παγκόσμια διαμετακόμιση.

Επόμενο θέμα έχουν οριστεί οι «Σχέσεις ΕΕ - Αφρικής». Η λεγόμενη Μαύρη Ηπειρος, ειδικά βόρεια και υποσαχάρια έχουν μπει για τα καλά στο στόχαστρο των ευρωενωσιακών μονοπωλίων. Εξ ου και το ΣΕΥ θα εξετάσει τις σχέσεις ΕΕ - Αφρικής βάσει κοινής ανακοίνωσης της ύπατης εκπροσώπου της ΕΕ για θέματα Εξωτερικών και Αμυνας, Φεντερίκας Μογκερίνι, και της Κομισιόν, «για μια νέα ώθηση της εταιρικής σχέσης Αφρικής - ΕΕ». Φιλοδοξία τους είναι η συζήτηση να συμβάλει στην προετοιμασία της Συνόδου Κορυφής ΕΕ - Αφρικής τον Νοέμβρη. Σε αυτό το φόντο, οι ΥΠΕΞ της ΕΕ θα συζητήσουν με τον Moussa Faki Mahamat, πρόεδρο της Επιτροπής της Αφρικανικής Ενωσης, ο οποίος ανέλαβε καθήκοντα στις 14/3.

Τέλος, οι μετέχοντες υπουργοί θα επικεντρώσουν στην «Ανατολική εταιρική σχέση», το «εργαλείο» της ΕΕ για παραπέρα διείσδυση μονοπωλίων της σε «ζώνες επιρροής» της Ρωσίας. Αλλωστε, ακολουθεί - στα διάφορα σχήματα που έχουν στήσει προς ευόδωση του σκοπού τους - Υπουργική Συνάντηση της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης στις 19/6 στο Λουξεμβούργο και Σύνοδος Κορυφής για την Ανατολική Εταιρική Σχέση στις 24/10 στις Βρυξέλλες.

Λίγες μέρες αργότερα, την Πέμπτη 18/5, συνεδριάζει στις Βρυξέλλες εκ νέου το ΣΕΥ, αλλά αυτήν τη φορά με μετέχοντες τους υπουργούς Αμυνας των κρατών - μελών.

Και σε αυτήν τη Σύνοδο πρώτο θέμα στην ατζέντα είναι η Παγκόσμια Στρατηγική της ΕΕ σε θέματα Ασφάλειας και Αμυνας, αλλά αυτήν τη φορά από πιο ...στρατιωτική σκοπιά. Π.χ. πατώντας και πάνω σε πρότερες αποφάσεις της ΕΕ, θα ξανασυζητήσουν για:

-- Τη «δυνατότητα Μόνιμης Διαρθρωμένης (σ.σ: στρατιωτικής) Συνεργασίας» («permanent structured cooperation» - PESCO).

-- Τη δυνατότητα μιας συντονισμένης μεταξύ των κρατών - μελών ετήσιας επανεξέτασης των βημάτων που έχουν κάνει στο μεταξύ στην οικοδόμηση της ευρωενωσιακής «άμυνας» («coordinated annual review on defence» - CARD). Θέμα που έχει ανοίξει μεγάλη συζήτηση, στον απόηχο και του «Brexit», με την αποχώρηση του βρετανικού στρατού από το «αμυντικό» σύστημα της ΕΕ, των πιέσεων που ασκεί η διακυβέρνηση Τραμπ, ώστε οι ευρωπαϊκές χώρες - μέλη του ΝΑΤΟ να αναλάβουν μεγαλύτερα βάρη στη λειτουργία της λυκοσυμμαχίας, και συζητήσεων στο εσωτερικό της ΕΕ για τη δυνατότητα «ανάληψης αυτοτελούς δράσης» σε περιπτώσεις που το ΝΑΤΟ δεν παίρνει απόφαση εμπλοκής.

-- Την ενδυνάμωση, στο ίδιο μοτίβο, των «εργαλείων ταχείας αντίδρασης» της ΕΕ («rapid response tools»), συμπεριλαμβανομένων των Σχηματισμών Μάχης της ΕΕ («EU battlegroups»).

-- Τις «εταιρικές σχέσεις» που μπορούν να διαμορφωθούν με χώρες εκτός ΕΕ, στο πλαίσιο της Κοινής Πολιτικής Ασφάλειας και Αμυνας.

Το ΣΕΥ αναμένεται να υιοθετήσει Συμπεράσματα για την εφαρμογή της Παγκόσμιας Στρατηγικής, τα οποία θα προωθηθούν προς ενημέρωση στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο (η Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ) που συνέρχεται τον Ιούνη.

Επόμενο θέμα της Συνόδου είναι η συνεργασία μεταξύ ΕΕ - ΝΑΤΟ, το πώς προωθούνται όσα αποφασίστηκαν μεταξύ εκπροσώπων των δύο Οργανισμών, πέρυσι τον Ιούνη στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στη Βαρσοβία, για αυτήν τη συνεργασία.

«Η συζήτηση είναι απολύτως επίκαιρη δεδομένης της επερχόμενης Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ στις 25/5 στις Βρυξέλλες», παρατηρούν από πλευράς ΕΕ, ενώ στο ΣΕΥ της 19/5 θα φροντίσει να παραβρεθεί για να βάλει τη δική του «πινελιά» στη συζήτηση ο γγ του ΝΑΤΟ Jens Stoltenberg.

Θυμίζουμε ότι η ελληνική κυβέρνηση βάζει πλάτη σε όλες αυτές τις προσπάθειες «συντονισμού», θέλοντας και η ίδια «να συμβάλει στην ασφάλεια του ευρωατλαντικού χώρου για τα επόμενα χρόνια», όπως έλεγε χαρακτηριστικά, πρόσφατα, σε συνέδριο στην Αθήνα, ο υπουργός Αμυνας, Π. Καμμένος. Ο ίδιος σημείωνε, άλλωστε, πως «οι γεωπολιτικές εξελίξεις στα Βαλκάνια και στην Ανατολική Μεσόγειο (...) απαιτούν συλλογική, περιφερειακή, ευρωπαϊκή και διεθνή αντιμετώπιση».

Τέλος, οι υπουργοί Αμυνας, σε άλλο ένα χαρακτηριστικό δείγμα συνεχούς και άκρως επικίνδυνης διαπλοκής του αντικειμένου τους με αυτό της «εσωτερικής ασφάλειας», θα συζητήσουν θέματα αντιμετώπισης της τρομοκρατίας μαζί με τους συναδέλφους τους, υπουργούς Εσωτερικών.

Δίνοντας τον σχετικό τόνο, εκ μέρους της κυβέρνησης που διεκδικεί πρωταγωνιστικό ρόλο και σε αυτό το πεδίο, ο αν. υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Ν. Τόσκας, έλεγε πρόσφατα στο ίδιο συνέδριο στην Αθήνα, με αντικείμενο, ακριβώς, την «Αμυνα και Ασφάλεια»:

«Νέες μορφές απειλών και κινδύνων - που προέρχονταν τόσο από το εξωτερικό όσο και από το εσωτερικό περιβάλλον του κράτους - έκαναν την εμφάνισή τους, ενώ οι διεξαγόμενες συγκρούσεις σε όλο και περισσότερα σημεία του πλανήτη ήταν περισσότερο "ενδοκρατικές" και λιγότερο "διακρατικές"».

«Οι τρομοκρατικές επιθέσεις θέτουν με επιτακτικό τρόπο, τόσο στο ευρωπαϊκό όσο και στο εθνικό προσκήνιο, το ζήτημα της ετοιμότητας του κρατικού μηχανισμού για την αντιμετώπιση νέων "ασύμμετρων" απειλών και κινδύνων. Η Ελλάδα, παρότι είναι πυλώνας σταθερότητας η ίδια, βρίσκεται σε μια "δύσκολη" περιοχή», σημείωνε, φτιάχνοντας κλίμα για λήψη μέτρων.

Ολα αυτά έχουν και μια «πρακτική» - επιχειρησιακή πτυχή που καλούνται να εφαρμόσουν στην πράξη τα στρατιωτικά στελέχη. Εξ ου και στο ενδιάμεσο των Συνόδων Εξωτερικών και Αμυνας, την Τρίτη συνέρχεται στις Βρυξέλλες η Στρατιωτική Επιτροπή της ΕΕ, σε σύνθεση αρχηγών γενικών επιτελείων, υπό την προεδρία του στρατηγού Μ. Κωσταράκου, μόνιμου προέδρου της επιτροπής.

Η συνεδρίαση θα αρχίσει με ενημέρωση σχετικά με την εφαρμογή της συνολικής στρατηγικής της ΕΕ στον τομέα της Ασφάλειας και Αμυνας. Στη συνέχεια, οι Α/ΓΕΕΘΑ της ΕΕ θα εξετάσουν τη συνεργασία ΕΕ - ΝΑΤΟ με τον Αμερικανό στρατηγό C.M. Scaparrotti, ανώτατο διοικητή των ΝΑΤΟικών δυνάμεων στην Ευρώπη.

Επιπλέον, οι αρχηγοί γενικών επιτελείων θα συζητήσουν σχετικά με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Αμυνας. Επίσης, θα επανεξετάσουν την τρέχουσα κατάσταση στην Ουκρανία με τον Ουκρανό Α/ΓΕΕΘΑ.

Τέλος, οι Α/ΓΕΕΘΑ θα εστιάσουν στις στρατιωτικές αποστολές και επιχειρήσεις της Κοινής Πολιτικής Αμυνας και Ασφάλειας της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των «εκπαιδευτικών» και «συμβουλευτικών αποστολών» της ΕΕ και των εν εξελίξει επιχειρήσεων της ΕΕ (επιχείρηση Atalanta της EUNAVFOR Somalia, επιχείρηση Sophia της EUNAVFOR MED και EUFOR Althea).

Ολα τα παραπάνω και ενόψει αντίστοιχων αποφάσεων που αναμένεται να παρθούν στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ, με τη συμμετοχή αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων, στις 25/5 στις Βρυξέλλες.

Νωρίτερα, και σε προετοιμασία της Συνόδου Κορυφής από στρατιωτικής - επιχειρησιακής άποψης, συνεδριάζει στις 17/5, ακριβώς μια μέρα μετά την ΣΕ της ΕΕ, στα κεντρικά του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες η Στρατιωτική Επιτροπή της λυκοσυμμαχίας, το υψηλότερο στρατιωτικό της όργανο. Η Επιτροπή συνεδριάζει 2 φορές ετησίως, σε επίπεδο αρχηγών ΓΕΕΘΑ, για να συζητήσει τις επιχειρήσεις και τις αποστολές του ΝΑΤΟ και να παράσχει στο Βορειοατλαντικό Συμβούλιο (NAC, το ανώτατο πολιτικό όργανο του ΝΑΤΟ) στρατιωτικές συμβουλές για το πώς η λυκοσυμμαχία μπορεί να ανταποκριθεί καλύτερα στις παγκόσμιες «προκλήσεις ασφάλειας».

Αυτήν την φορά, υπό την προεδρία του Τσέχου στρατηγού Petr Pavel - επικουρούμενου από τον προαναφερόμενο Αμερικανό στρατηγό Scaparrotti - οι Α/ΓΕΕΘΑ θα εστιάσουν «στο γεμάτο προκλήσεις περιβάλλον ασφάλειας στη νότια πτέρυγα του ΝΑΤΟ και τη συνεισφορά της Συμμαχίας στην αντιμετώπιση ή στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας».

Προγραμματίζεται αναλυτική ενημέρωση για την κατάσταση στη Μέση Ανατολή και Βόρεια Αφρική, όπως και προετοιμασία του εδάφους για περαιτέρω συζητήσεις στο εσωτερικό του ΝΑΤΟ για ανάληψη και νέων «Πρωτοβουλιών Προβολής Σταθερότητας» (όπως η επιχείρηση θαλάσσιων περιπολιών του ΝΑΤΟ στην Κεντρική και Ανατολική Μεσόγειο «Sea Guardian» ή η ανάπτυξη στο Αιγαίο της ΝΑΤΟικής αρμάδας SNMG2) ενάντια στην «τρομοκρατία». Θα δουν, επίσης, πώς εξελίσσεται και τι αποτελέσματα φέρνει η εκπαίδευση που παράσχει το ΝΑΤΟ στις Ενοπλες Δυνάμεις του Ιράκ.

Παραπέρα, οι Α/ΓΕΕΘΑ θα συζητήσουν μαζί με τους συναδέλφους τους από χώρες μη μέλη του ΝΑΤΟ, αλλά οριζόμενες ως «εταίροι», την υλοποίηση της ΝΑΤΟικής αποστολής στο Αφγανιστάν «RESOLUTE SUPPORT», για το πώς θα εξελιχθεί από το 2018 και αργότερα.

Επίσης, θα ανταλλάξουν απόψεις για τη δομή Αμυνας και Αποτροπής του ΝΑΤΟ όπως έχει διαμορφωθεί στην Ανατολική Ευρώπη, με μεταφορά πρόσθετων δυνάμεων στη συνοριογραμμή με τη Ρωσία, τις κινήσεις της οποίας επίσης θα βάλουν στο μικροσκόπιο.

Η Σύνοδος της Στρατιωτικής Επιτροπής θα ολοκληρωθεί με αξιολόγηση της λειτουργικότητας της δομής του ΝΑΤΟ και μια συζήτηση για την αποδοτικότητα και αποτελεσματική χρήση των υφιστάμενων δυνατοτήτων και μέσων. Η συζήτηση αυτή αναμένεται να συνεχιστεί και να εξειδικευτεί παραπέρα στη Σύνοδο των υπουργών Αμυνας του ΝΑΤΟ τον Ιούνη.