Γεννηματά - Παπανδρέου, στην εκδήλωση που διοργάνωσε τον Γενάρη το ΠΑΣΟΚ, για παλιά και νυν στελέχη του

Η μάχη για την «ηγεμονία» στον λεγόμενο «τρίτο πόλο» περιλαμβάνει από εκδηλώσεις και συναντήσεις μέχρι διαβουλεύσεις, σπόντες και προσωπικές επιθέσεις στο πλαίσιο των παζαριών που είναι σε εξέλιξη. Παλιά κόμματα που έχασαν τη δύναμή τους συμμαχούν, στελέχη που έφυγαν από αυτά συγκροτώντας «κινήσεις» διαπραγματεύονται την επαναπροσέγγιση, άλλες δυνάμεις - βλ. Ποτάμι - φυλλορροούν, τροφοδοτώντας είτε τη ΝΔ είτε τη σοσιαλδημοκρατία... Μέρος αυτής της προσπάθειας είναι η εξαγωγή στελεχών του «παλιού ΠΑΣΟΚ» από τη ναφθαλίνη, μια προσπάθεια που πατάει και στο έδαφος της χρεοκοπίας των όποιων ελπίδων έσπειρε στο λαό ο ΣΥΡΙΖΑ, «δικαιώνοντας» όλα τα επιχειρήματα, τους εκβιασμούς, τις αυταπάτες που έριξε το ΠΑΣΟΚ στο τραπέζι τα πρώτα χρόνια της κρίσης.

Βάση των διεργασιών δεν είναι άλλη από την ανησυχία για την εξασφάλιση της απαραίτητης σταθερότητας στο αστικό πολιτικό σύστημα. Στο πλαίσιο αυτό, η ίδια η επιχείρηση «συγκρότηση του τρίτου πόλου» από δυνάμεις του ΠΑΣΟΚ, της ΔΗΜΑΡ, του Ποταμιού κ.λπ., είναι μέρος της προσπάθειας του πολιτικού συστήματος να «προσαρμοστεί» στο γεγονός ότι οι αυτοδύναμες - μονοκομματικές κυβερνήσεις αποτελούν παρελθόν. Αλλωστε, και οι προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ για τη συνταγματική αναθεώρηση, για αύξηση των αρμοδιοτήτων του Προέδρου της Δημοκρατίας ή αύξηση του βαθμού αναλογικότητας της ψήφου, είναι δύο ακόμα στοιχεία που εντάσσονται στην πρόβλεψη της ανάγκης ευρύτερων συναινέσεων. Οι παρεμβάσεις αυτές αποτελούν έμμεση ομολογία ότι αποδυναμώνεται η ικανότητα των αστικών κομμάτων να ενσωματώνουν μαζικά λαϊκά στρώματα ή (η άλλη όψη του ίδιου νομίσματος) ότι η αστική διαχείριση απαιτεί πλέον σκληρά μέτρα διαρκείας ως όρο για την εξασφάλιση της καπιταλιστικής κερδοφορίας.

Λογικό επόμενο της διαπίστωσης αυτής για την κεντροαριστερά είναι η αναζήτηση του ρόλου της ως πολύτιμο στήριγμα στη μία ή την άλλη πιθανή κυβέρνηση, με πυρήνα τον ΣΥΡΙΖΑ ή τη ΝΔ. Εκεί επιχειρεί να πλασαριστεί, με όλες τις δυσκολίες που της προσθέτει το γεγονός ότι η μετεξέλιξη του ΣΥΡΙΖΑ σε βασικό φορέα της σύγχρονης σοσιαλδημοκρατίας τής αφήνει ελάχιστο χώρο. Η διαπάλη που είναι σε εξέλιξη με τον ένα ή τον άλλο τρόπο αποτυπώνει τις δύο τάσεις που συνυπάρχουν και εκφράζονται σε επίπεδο προσώπων, τοποθετήσεων κ.λπ.: Είτε για μελλοντική συνεργασία με τον ΣΥΡΙΖΑ, σενάριο που ενισχύεται και από κύκλους της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας, είτε για συμμαχία με «ευρωπαϊκές - μεταρρυθμιστικές» δυνάμεις, χωρίς να εξαιρείται η ΝΔ του Κ. Μητσοτάκη. Ταυτόχρονα, ειδικά η Δημοκρατική Συμπαράταξη, επιχειρώντας να απορρίψει το πρώτο σενάριο, έστω και προπαγανδιστικά, επαναφέρει με κάθε ευκαιρία την ανάγκη «μεγάλου συνασπισμού», φιλοδοξώντας ουσιαστικά να παίξει τον «ενοποιητικό» παράγοντα. Προφανώς, το τελευταίο σενάριο, εκτός από τους «φυσικούς πρωταγωνιστές», έχει ανάγκη και από τους «λαγούς» που θα το νομιμοποιούν σαν ανάγκη στην εργατική - λαϊκή συνείδηση. Κι εδώ εκτός από την κεντροαριστερά, παίζει ρόλο και η Ενωση Κεντρώων.

Στιγμή δεν πρέπει να ξεχνιέται ότι όλο αυτό το «μπρος - πίσω» εντάσσεται στη μεγάλη εικόνα της ρευστότητας του πολιτικού σκηνικού και δεν είναι αποτέλεσμα απλά προσωπικών επιλογών, φιλοδοξιών, ιδιαιτεροτήτων. Είναι απόρροια της επίδρασης της καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης, του βάθους της, των διεθνών εξελίξεων, των ανησυχιών για το μέλλον της ΕΕ και του ευρώ. Δεν είναι, άλλωστε, τυχαίες αντίστοιχες προσπάθειες αναβάπτισης της σοσιαλδημοκρατίας που «τρέχουν» σε κράτη της ΕΕ. Και, παρά τις προστριβές, τα μεγάλα λόγια περί «νέων τομών», «προοδευτικών μεταρρυθμίσεων», «αξιών και ιδεών της μεγάλης δημοκρατικής παράταξης», στην πράξη φαίνεται η μεγάλη δυσκολία να παρουσιαστεί κάτι, έστω και στο ελάχιστο, διαφορετικό από την εφαρμοζόμενη αντιλαϊκή πολιτική που δοκιμάζουν για τα καλά η εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα, ειδικά τα τελευταία χρόνια και με τη δική τους σφραγίδα.

Για όποιον αμφιβάλλει για το δρόμο που θα ακολουθηθεί και από τα κυοφορούμενα σχήματα του χώρου αυτού ή συντηρεί την παραμικρή αυταπάτη από την κινητικότητα που παρατηρείται τελευταία κυρίως στο ΠΑΣΟΚ, δεν έχει παρά να δει ότι και αυτές οι δυνάμεις δεν κουνάνε ρούπι από τους στρατηγικούς στόχους της αστικής τάξης: την ανάκαμψη της καπιταλιστικής οικονομίας, τη γεωστρατηγική αναβάθμιση της χώρας ως εμπορικού και ενεργειακού κόμβου, την αύξηση του ενεργού ρόλου στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, την αποκατάσταση των θέσεων της ελληνικής αστικής τάξης στην ευρύτερη περιοχή. Δηλαδή όλα τα στοιχεία που θεμελιώνουν τη συνέχιση της επίθεσης στα εργατικά - λαϊκά δικαιώματα.

Στις Θέσεις της ΚΕ του ΚΚΕ για το 20ό Συνέδριο σημειώνεται σχετικά με την πορεία αναμόρφωσης του αστικού πολιτικού σκηνικού (Θέση 32):

«Συνολικά και συμπερασματικά: Είναι κρίσιμο ζήτημα να αντιμετωπιστεί ακόμα πιο αποφασιστικά η αστική προπαγάνδα που συνοδεύει την προσπάθεια αναμόρφωσης του αστικού πολιτικού συστήματος κι έχει ως στόχο την απόσπαση της ενεργής λαϊκής στήριξής της.

Να αντιμετωπιστούν αυταπάτες και ψευδαισθήσεις που καλλιεργούνται συστηματικά, ότι μέσα από μια διαδικασία δημιουργίας νέων κομμάτων και κυβερνητικών συμμαχιών μπορεί να προκύψει κάτι θετικό και συμφέρον για το λαό. Υπάρχει άλλωστε πρόσφατη πλούσια πείρα από τη διαδικασία αναμόρφωσης που συντελέστηκε κατά τη διάρκεια ανάδειξης του ΣΥΡΙΖΑ ως κυβερνητικής εφεδρείας για το σύστημα.

Είναι επίσης βασικό να αντιμετωπιστούν ο φόβος που καλλιεργείται σε σχέση με το ενδεχόμενο πολιτικής αστάθειας, η ανησυχία για την ύπαρξη σταθερών αστικών κυβερνήσεων και κοινοβουλευτικών πλειοψηφιών, οι εκκλήσεις περί συναίνεσης και συνοχής. Ολα αυτά στοχεύουν ώστε οι εργαζόμενοι να διευκολύνουν με τη στάση τους - στο όνομα της εθνικής ενότητας - το πέρασμα της αντιλαϊκής πολιτικής, να "βάλουν πλάτη" ακόμα και σε θεσμικές αλλαγές σε αντιδραστική κατεύθυνση».