Σύντροφοι. Επιτρέψτε μου αρχικά να σταθώ σε ορισμένες πτυχές που αφορούν στο ζήτημα της κομμουνιστικής διαπαιδαγώγησης.

Ο κομμουνιστής δεν πρέπει να είναι μόνο πρότυπο αγωνιστή, αλλά και πρότυπο ανθρώπου.

Ο κομμουνιστής δεν μπορεί να διακατέχεται από αλαζονεία ή έπαρση, που καμιά φορά απορρέει από μια διαστρεβλωμένη αντίληψη της πρωτοπορίας στη θεωρία και τη δράση, ή από τη χρέωση ευθύνης ενός στελέχους («παραγοντισμός» - η χρέωση ευθύνης μέσα στο Κόμμα δεν είναι αξίωμα). Η σεμνότητα, η ευπρέπεια και η ευγένεια του αγωνιστή (όχι με την τυπική, μικροαστική τους έννοια - με την οποία καμιά φορά συγχέονται - αλλά με την ουσιαστική) πρέπει να πηγαίνουν χέρι - χέρι με την πρωτοπορία του στην πάλη.

Ούτε, βεβαίως, νοείται κομμουνιστής που π.χ. έξω από το σπίτι του υπερασπίζεται με σθένος τις θέσεις του Κόμματος για την ισοτιμία των γυναικών, αλλά μέσα στο σπίτι του ή στις διαπροσωπικές του σχέσεις, δεν επιδεικνύει την ανάλογη θέρμη στην εφαρμογή τους.

Η κομμουνιστική διαπαιδαγώγηση διαμορφώνεται και σφυρηλατείται σαφώς μέσα από την ίδια τη συλλογική - οργανωμένη κομματική ζωή και πάλη, αποτελεί όμως ταυτόχρονα και αντικείμενο ειδικής ιδεολογικοπολιτικής δουλειάς.

Η διάθεση για προσφορά, η αυτοθυσία, η αντοχή στις δυσκολίες, κ.λπ. θεμελιώνονται στην ακράδαντη πίστη στην υπόθεση του αγώνα για κατάργηση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο.

Πρόκειται για μια πίστη, που πρέπει συνεχώς να εμφυσείται, να καλλιεργείται, να ανανεώνεται και να ενδυναμώνεται. Ειδικά σε περιόδους όπου δεν υπάρχει ανάταση (ακόμα περισσότερο αν υπάρχει υποχώρηση) στην κίνηση λαϊκών μαζών, σε περιόδους μακράς καπιταλιστικής σταθερότητας, όπου η καθημερινότητα της πάλης μπορεί να παρουσιάζει σημάδια κόπωσης, «ρουτινιάσματος», κ.ο.κ. Πρόκειται για μια σύνθετη υπόθεση, που πρέπει να διαπερνά και επιτελικά όλο το Κόμμα, αλλά την ίδια στιγμή να αποτελεί διαρκές μέλημα και της ίδιας της ΚΟΒ. Ιδιαίτερα χρήσιμα εργαλεία ως προς την εργασία αυτή αποτελούν η ιδεολογικοπολιτική δουλειά, η δουλειά στις συνειδήσεις μέσα από την Τέχνη, αλλά και η Ιστορία (τομείς που το Κόμμα μας έχει κάνει σημαντικά ποιοτικά και ποσοτικά βήματα τα τελευταία χρόνια).

Η συντροφικότητα, τέλος, είναι επίσης ένα στοιχείο που πρέπει συνεχώς να εμφυσείται, να καλλιεργείται, να ανανεώνεται και να ενδυναμώνεται: Η έννοια της αλληλεγγύης, της συλλογικής και αγωνιστικής αντιμετώπισης των προβλημάτων, κ.ο.κ. Ο σύντροφος, δεν είναι απλά ένας άνθρωπος με τον οποίο μοιραζόμαστε μια στείρα οργανωτική σχέση. Είναι ο συναγωνιστής που δίνει καθημερινά δίπλα μας την ίδια μάχη. Ούτε βέβαια είναι απλά το «φιλαράκι» μας (πέρα και έξω από το Κόμμα - και σε αυτό χρειάζεται μια προσοχή). Η συντροφικότητα είναι ένας ιδιαίτερος δεσμός, ένας συνειδητός πολιτικός δεσμός, που διαπνέεται από την κοινή πίστη στην υπόθεση του αγώνα και στη συλλογική οργανωμένη δράση για την επίτευξή του. Ο «σύντροφος» είναι τίτλος τιμής, σφυρηλατημένος με τους αγώνες και το αίμα εκατομμυρίων κομμουνιστών στο διηνεκές του χρόνου.

Λίγα λόγια, τέλος, όσον αφορά ειδικά την Ιστορία. Η Ιστορία αποτελεί ένα ιδιαίτερο εργαλείο στη διαμόρφωση συνειδήσεων, είτε από τη μεριά των εκμεταλλευτών, είτε από τη μεριά των εκμεταλλευομένων. Η γνώση της μπορεί να συνδράμει καταλυτικά την εργατιά στο να συνειδητοποιηθεί ως τάξη: Να συνειδητοποιήσει την τεράστια δύναμή της (μέσα από την πλούσια εμπειρία του λαϊκού κινήματος), τα ιδιαίτερα συμφέροντα και καθήκοντά της (π.χ. ενόψει ιμπεριαλιστικού πολέμου) και βεβαίως την ιστορική αποστολή της (την κατάκτηση της εργατικής εξουσίας, το σοσιαλισμό). Η γνώση της Ιστορίας αποτελεί βασική προϋπόθεση για να κάνει το εργατικό - λαϊκό κίνημα κτήμα του την ίδια του την ιστορική εμπειρία, να αντλήσει δύναμη - έμπνευση από αυτή και να «χτίσει» πάνω της, αξιοποιώντας τα θετικά και αποφεύγοντας - διδασκόμενο - τα αρνητικά.

Για όλους τους παραπάνω λόγους, βεβαίως, ειδικό ενδιαφέρον - συμφέρον για την Ιστορία έχει και η αντίπαλη, εκμεταλλεύτρια τάξη, η αστική: Παρουσιάζοντας την εργατική τάξη ως «κομπάρσο» της Ιστορίας («πρωταγωνιστές είναι οι ηγέτες, όχι οι λαοί»). Διαστρεβλώνοντας, απαξιώνοντας, αμαυρώνοντας ή και αποσιωπώντας τελείως την πάλη του λαϊκού κινήματος. Ρίχνοντας τόνους λάσπης, στιγματίζοντας και κατασυκοφαντώντας τη δυνατότητα - και κυρίως την προοπτική - της εργατικής τάξης στην ανάπτυξη αυτοτελούς πάλης για την προώθηση των δικών της συμφερόντων, διεκδικώντας τον πλούτο που η ίδια παράγει (και εκείνοι λυμαίνονται) με κάθε τρόπο και μέσο - έως τον ένοπλο αγώνα. Ιδιαίτερο πεδίο της αστικής πολεμικής αποτελεί, για ευνόητους λόγους, ο σοσιαλισμός που γνωρίσαμε (πρώτα και κύρια η ΕΣΣΔ).

Η Ιστορία του Κόμματος, του εργατικού - λαϊκού κινήματος ανήκει στο Κόμμα και στο εργατικό - λαϊκό κίνημα. Οχι στους διαφόρους «περιώνυμους» καθηγητάδες (που είτε από διανοουμενίστικη τύφλωση - βλακεία, είτε από συνειδητή επιλογή, κάνουν καριέρα στη διαστρέβλωση της Ιστορίας και τον αντικομμουνισμό). Ούτε στις διάφορες αστοφυλλάδες (όργανα των αφεντικών τους, που - διόλου τυχαία - ασχολούνται τελευταία όλο και περισσότερο με κρίσιμες περιόδους της ταξικής πάλης, όπως π.χ. ο τρίχρονος αγώνας του ΔΣΕ). Ούτε, βεβαίως, στους διάφορους λαθρεπιβάτες - ξεβρασμένους του κινήματος (από τους «πρώην» που κατέληξαν ξεπέφτοντες στον ευρωκομμουνισμό, τη σοσιαλδημοκρατία και κάθε λογής οπορτουνιστικά απο-κόμματα, έως εκείνους του «Εργατικού Αγώνα», της «Νέας Σποράς» και λοιπών, που μπορεί μεν συχνά να αγγίζουν τα όρια της γραφικότητας, ωστόσο δεν παύουν να δουλεύουν υπερωρίες εναντίον του Κόμματος και της Ιστορίας του).

Η Ιστορία του Κόμματος και του εργατικού - λαϊκού κινήματος ανήκει στο ίδιο. Και σε αυτό εναπόκειται η υπεράσπισή του (από κάθε μετερίζι), τόσο απέναντι στους εμφανείς εχθρούς, όσο και απέναντι στους, περισσότερο ύπουλους, άσπονδους «φίλους».

Σύντροφοι. Οι Θέσεις αποτελούν όχι μόνο δείκτη της κατεκτημένης πολιτικής ωρίμανσης του Κόμματός μας, αλλά και αποτέλεσμα της διαλεκτικής - επιστημονικής συμπύκνωσης της σχεδόν 100χρονης πείρας του στην πρωτοπορία των αγώνων του λαού μας. Από την άποψη αυτή, ποτέ το Κόμμα μας δεν βρισκόταν σε καλύτερη θέση, απ' ό,τι βρίσκεται σήμερα. Και το γεγονός αυτό δεν μπορεί παρά να μας εμπνέει δύναμη και αισιοδοξία για τους αγώνες που έχουμε μπροστά μας. Εμπρός, λοιπόν, για να γίνει το 20ό Συνέδριο εφαλτήριο της «τελικής εξόρμησης προς τον ουρανό»! Μέχρι την τελική νίκη!

Στις Θέσεις για το Συνέδριο ξεχωρίζουμε την παρέμβασή μας στη μαθητεία - κατάρτιση. Η συντριπτική πλειοψηφία είναι παιδιά από λαϊκές οικογένειες που ψάχνουν διέξοδο από την ανεργία μαθαίνοντας μια τέχνη. Επίσης, υπάρχει μεγάλο κομμάτι που θέλουν να συνεχίσουν την τέχνη των γονιών (υδραυλικοί, ηλεκτρολόγοι κ.λπ.) και να κρατήσουν την οικογενειακή επιχείρηση. Εντάσσονται άμεσα στην παραγωγή, πολλοί σε βασικούς κλάδους, με τους χειρότερους όρους μέσω της μαθητείας.

Η μαθητεία - κατάρτιση αποδείχθηκε πολύτιμο εργαλείο για το σμπαράλιασμα των όρων ζωής των εργαζομένων και της νεολαίας.

Η ΕΕ, παλιές και νέες κυβερνήσεις, επιχειρηματικοί όμιλοι ψάχνουν νέους τρόπους για να εντείνουν την εκμετάλλευση των σπουδαστών και να αυξήσουν τα κέρδη τους. Γι' αυτούς η σύνδεση της Παιδείας με την αγορά εργασίας σημαίνει ελευθερία να κάνουν το εμπόρευμα εργατική δύναμη ό,τι θέλουν. Προετοιμάζουν τους σπουδαστές μέσω της μαθητείας για να αποδεχτούν την εργασιακή ζούγκλα. Οι απαράδεκτες συνθήκες δουλειάς δεν τελειώνουν με το πτυχίο. Γενικεύονται για όλους τους εργαζόμενους.

Καθορίζουν, δηλαδή, τους όρους με τους οποίους οι νέοι εργαζόμενοι θα μπαίνουν στη δουλειά, τους μισθούς, τα εργασιακά δικαιώματα, τις ειδικότητες. Εχουν αγωνία ο νέος εργαζόμενος να είναι ακόμα πιο ευέλικτος. Η μαθητεία άλλωστε «αχρηστεύει» τον εργαζόμενο γιατί τον μαθαίνει να δουλεύει μόνο σε πολύ συγκεκριμένα εργαλεία τα οποία αλλάζουν γρήγορα ή χρησιμοποιούνται μόνο από κάποιες επιχειρήσεις.

Θέλουν και αύξηση της εκμετάλλευσης, αλλά και ιδεολογική χειραγώγηση. Σαν τα μανιτάρια ξεπετάγονται στους χώρους τα σεμινάρια περί επιχειρηματικότητας, περί αναβάθμισης αυτού «που προσφέρεις στον εργοδότη». Θέλει προσοχή, αρχικά μπορεί να φαίνεται οξύμωρο, από τη μια καλλιεργούν το «ποτέ δεν είναι αρκετό αυτό που γνωρίζεις, άρα δεν μπορείς να διεκδικείς», από την άλλη κόντρα σεμινάριο για το «πώς να φτιάξεις επιχείρηση, πώς γίνεσαι παραγωγικός κ.λπ.». Φτιάχνουν νέους εργάτες ποτισμένους με τη συνείδηση της επιχειρηματικότητας, πεισμένους ότι ζωή στην κοινωνία δίνουν οι καπιταλιστές. Αρα, η συναλλαγή με βάση τις απαιτήσεις του, όποιες και αν είναι αυτές, μπορεί πολλές φορές να είναι επώδυνη, αλλά είναι «ηθική» και έτσι πρέπει να γίνεται.

Η οικοδόμηση νέων ΟΒ της ΚΝΕ στις επαγγελματικές σχολές, η ανάπτυξη αγωνιστικών, πολιτικών δεσμών των μελών της ΚΝΕ και του Κόμματος με τους σπουδαστές είναι βασικό καθήκον. Αυτό πρέπει να είναι πρώτα από όλα στόχος των Κομματικών Οργανώσεων, εδαφικών και κλαδικών, που αντικειμενικά πρέπει να ηγηθούν, καταμερίζοντας τα πιο ικανά μέλη και στελέχη σε αυτήν τη δουλειά.

Η ολόπλευρη δουλειά με τη θέση μας είναι όπλο. Η πρόταση του ΚΚΕ, που στο κέντρο της έχει την αρχή ότι η εργατική τάξη πρέπει να είναι μορφωμένη για να μπορεί να ασκήσει αποτελεσματικά τη δική της εξουσία, είναι πραγματική αναβάθμιση της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης.

Οταν, λοιπόν, το ΚΚΕ θέτει το αίτημα για κατάργηση της ψευτοκατάρτισης, δεν εννοεί ότι μπορεί να σταματήσει η Εκπαίδευση να συνδέεται με την παραγωγή. Γι' αυτό μάλιστα κάνει λόγο για πρακτική άσκηση μέσα στις σπουδές, με κατοχυρωμένα δικαιώματα.

Η σημερινή ανάπτυξη των μέσων παραγωγής απαιτεί ο σύγχρονος τεχνικός να έχει υψηλότερο επίπεδο γνώσεων και μόρφωσης, να γνωρίζει καλά τη γλώσσα του, να έχει καλές βάσεις σε Μαθηματικά, Φυσική και, βέβαια, πρέπει να διδαχθεί και μαθήματα που αναπτύσσουν ολόπλευρα την προσωπικότητά του για να είναι δημιουργικός και να παίρνει μέρος στις κοινωνικές εξελίξεις.

Αυτές οι δυνατότητες γεννιούνται στον καπιταλισμό, πραγματώνονται μόνο στα πλαίσια του κεντρικού σχεδιασμού και του εργατικού ελέγχου. Είναι άρρηκτα δεμένες με την πάλη για τον άλλο δρόμο ανάπτυξης, το σοσιαλισμό και η νέα βάρδια της εργατικής τάξης θα παίξει τον αποφασιστικό ρόλο γι' αυτό.

Δεν συμβιβαζόμαστε με την κατάσταση στις σχολές, παλεύουμε να μπουν εμπόδια στα μέτρα που τσακίζουν τη ζωή των νέων, στην απαράδεκτη κατάσταση στις σχολές και την πρακτική. Πρωτοστατούμε για να δυναμώσει η συλλογική διεκδίκηση στις σχολές με στόχους πάλης που μπορούν να ικανοποιήσουν τις σύγχρονες λαϊκές ανάγκες και γι' αυτό έρχονται σε ρήξη με την πολιτική της ΕΕ, των μονοπωλίων.

Η πάλη αυτή δεν γίνεται να πάρει μαζικά χαρακτηριστικά, αν το Κόμμα και η ΚΝΕ δεν πρωτοστατήσουν να δεθεί αυτός ο κόσμος με τα ταξικά Σωματεία, αν τα Σωματεία δεν δουλεύουν για να ανέβει η οργάνωση και η διεκδίκηση των νέων τόσο μέσα στη σχολή όσο και στους χώρους δουλειάς, με καλύτερο συντονισμό των κλαδικών Σωματείων με τις αντίστοιχες ειδικότητες στις σχολές. Εχουμε ξεχωρίσει τους μεγαλύτερους και τους πιο σημαντικούς χώρους με βάση τις ειδικότητες. Δίνουμε βάρος να περνά μέσα στους χώρους η διαπάλη του κλάδου, να μαθαίνουν τα παιδιά τι γίνεται στους χώρους δουλειάς.

Είναι ανάγκη να δυναμώσει το ρεύμα ενάντια στις χαμηλές απαιτήσεις, το μέτωπο σε εκείνες τις δυνάμεις που θέλουν τους σπουδαστές έρμαιο ρατσιστικών και φασιστικών αντιλήψεων, που τους θέλουν υποταγμένους στα ναρκωτικά. Είναι παράγοντες συμβιβασμού της νεολαίας, απομάκρυνσής της από την ταξική πάλη.

Δίνουμε τη μάχη με τις αντιδραστικές αντιλήψεις πως τα παιδιά του λαού «δεν παίρνουν τα γράμματα». Για την εκπαιδευτική υστέρηση ευθύνονται η κοινωνική ανισότητα, η πολιτική και τα κόμματα της τάξης που βρίσκεται στην εξουσία και διαφεντεύει τον πλούτο και τη γνώση που παράγουν τα χέρια και το μυαλό του εργάτη.

Πρέπει να καλλιεργήσουμε αυτοπεποίθηση που πατάει στη γνώση του νέου εργάτη, ποιοι του στερούν το δικαίωμα στη ζωή και τη μόρφωση.

Δεν κρύβουμε τη διέξοδο, ξεκάθαρα λέμε στους σπουδαστές ότι η προοπτική βρίσκεται στη ρήξη με την πολιτική των ιμπεριαλιστικών οργανισμών και των μονοπωλίων.

Δεν παραπέμπουμε τη λύση των προβλημάτων στην «δευτέρα παρουσία». Παλεύουμε σήμερα ώστε να υπάρχουν κατακτήσεις, αξιοποιώντας όλες τις μορφές δράσης, πρωτοβουλίες ανάδειξης προβλημάτων.

Πρέπει να ενισχυθεί το εργατικό κίνημα με νέες δυνάμεις ώστε να μπορεί να βάζει εμπόδια στη λαίλαπα, να επιβάλλει παραχωρήσεις και αυτό απαιτεί ενίσχυση του ΚΚΕ παντού.

Δεν μας επιτρέπεται όμως να τα παραπέμψουμε όλα στον καπιταλισμό, να του δώσουμε ικανότητες που δεν έχει. Πράγμα που κάνουν διάφοροι επίδοξοι υπερασπιστές του μέσα και έξω από τις σχολές.

Δεν έχουμε κανένα δικαίωμα, δηλαδή, να κρύψουμε την αλήθεια από το λαό και τη νεολαία ότι δήθεν μπορεί να απαλλαχτεί από τις συνέπειες της κρίσης και συνολικότερα της αντιλαϊκής πολιτικής χωρίς να στοχεύσει στα αίτιά της, την καπιταλιστική ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής και χωρίς να χτυπήσει τα θεμέλια της σάπιας κοινωνίας, την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, την εξουσία μιας χούφτας εκμεταλλευτών.