Με πρώτο βήμα την περαιτέρω διόγκωση των ειδικών φόρων αλλά και την επιβολή νέων χαρατσιών στη λαϊκή κατανάλωση, ξεκίνησε από την 1η Γενάρη η πορεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού για το 2017. Την ίδια ώρα, τα παζάρια συγκυβέρνησης και κουαρτέτου, πέρα από τα ζητήματα της δεύτερης «αξιολόγησης», περιλαμβάνουν την κατοχύρωση των «πρωτογενών πλεονασμάτων» σε βάθος χρόνου, που μπορεί να φτάσει μέχρι και το 2028, τη χρονική επέκταση και «αναβάθμιση» του αυτόματου «δημοσιονομικού κόφτη» και, βέβαια, το ζήτημα της διαχείρισης του ελληνικού κρατικού χρέους και μάλιστα με ορίζοντα το 2060, κ.ά.

Από την πλευρά του, ο υπουργός Οικονομικών, Ευ. Τσακαλώτος, επιβεβαίωσε και επίσημα την κυβερνητική πρόταση για παράταση του «δημοσιονομικού κόφτη» και για μετά το 2018, δηλαδή και για την περίοδο μετά την αναμενόμενη τυπική λήξη του τρέχοντος μνημονίου, ενώ ουσιαστικά ομολογείται και η χρονική επέκταση των στόχων για τα «πρωτογενή πλεονάσματα», στο γνωστό μοτίβο του λεγόμενου «έντιμου συμβιβασμού» με τους «εταίρους» και δανειστές του ελληνικού κράτους.

Μιλώντας στην εφημερίδα «Καθημερινή», μεταξύ άλλων, τόνισε: «Εχουμε κάνει ξεκάθαρο ότι δεν νομοθετούμε τώρα τέτοια μέτρα για μετά το 2018 (...) Εχουμε πει ότι μπορεί να περιγράψουμε τα μέτρα που εν δυνάμει σε αυτή την περίπτωση θα χρειαστούν. Στο πλαίσιο αυτό συζητάμε και έναν μηχανισμό δέσμευσης όπως η επέκταση του Αυτόματου Μηχανισμού Δημοσιονομικής Προσαρμογής του Προϋπολογισμού». Σε κάθε περίπτωση, η συμφωνία για το ύψος των πρωτογενών πλεονασμάτων έρχεται να διαμορφώσει τη στέρεη βάση για τα επόμενα αντιλαϊκά μέτρα, ανεξάρτητα από το χρονοδιάγραμμα των ανακοινώσεων και των νομοθετικών παρεμβάσεων.

Επιπλέον, σύμφωνα με πληροφορίες, μετά το κλείσιμο της τρέχουσας «αξιολόγησης», θα δρομολογηθεί η κατάθεση του νέου «Δημοσιονομικού Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής», το οποίο μετακυλίεται κατά ένα χρόνο, καταλαμβάνοντας την περίοδο 2018 - 2021, αντί για την περίοδο 2017 - 2020, όπως προβλεπόταν μέχρι πρόσφατα.

Τα βραχυπρόθεσμα μέτρα δεν επαρκούν για να καταστήσουν «βιώσιμο» το ελληνικό κρατικό χρέος, τονίζει ο Μπ. Κερέ, μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής της ΕΚΤ. «Πρωταρχικός στόχος πρέπει να είναι για την Ελλάδα η εφαρμογή του προγράμματος του ESM, έτσι ώστε να ανακτήσει την πρόσβαση στις χρηματοπιστωτικές αγορές. Για να συμβεί αυτό από τα μέσα του 2018, η Ελλάδα χρειάζεται αποφασιστικές μεταρρυθμίσεις καθώς και μέτρα για τη διασφάλιση της βιωσιμότητας του χρέους της. Τόσο η κυβέρνηση στην Ελλάδα όσο και οι εταίροι πρέπει να δώσουν αυτά που έχουν δεσμευτεί», τόνισε χαρακτηριστικά μιλώντας σε γερμανική εφημερίδα. Σύμφωνα με τον ίδιο, οι πρόσφατες αποφάσεις σε επίπεδο Γιούρογκρουπ είναι «ευπρόσδεκτες», ωστόσο «δεν είναι αρκετές ώστε να εξαλείψουν τις ανησυχίες για τη βιωσιμότητά του».

Την ίδια ώρα, «άγνωστος Χ» παραμένει η στάση που θα τηρήσει το ΔΝΤ, με επόμενο σταθμό την αναμενόμενη, ήδη από τον προηγούμενο μήνα, δημοσιοποίηση της έκθεσης για την ελληνική οικονομία και τη βιωσιμότητα του χρέους. Να σημειωθεί ότι η διασφάλιση της βιωσιμότητας του κρατικού χρέους συνδυάζεται και με το ζήτημα της ένταξης των ελληνικών κρατικών και ιδιωτικών ομολόγων στα προγράμματα νομισματικής χαλάρωσης της ΕΚΤ, με στόχο την ανάκαμψη των εγχώριων επιχειρηματικών ομίλων. Επιπλέον, το ενδεχόμενο «αρνητικής» έκθεσης για τη βιωσιμότητα του κρατικού χρέους από το ΔΝΤ θα έβαζε εμπόδια στην ΕΚΤ, τόσο για τη δική της έκθεση βιωσιμότητας, όσο και για τη λήψη της απόφασης σχετικά με την ένταξη των ελληνικών ομολόγων στα προγράμματα «ποσοτικής χαλάρωσης».

Η εικόνα συμπληρώνεται από τις συζητήσεις και τις διεργασίες για τη δημιουργία «νομισματικού ταμείου» ως μηχανισμού στο πλαίσιο της ΕΕ και της Ευρωζώνης, με ενδεχόμενη «αναβάθμιση» του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM), που άλλωστε αποτελεί «βασικό παίχτη» στην υπόθεση διαχείρισης του ελληνικού κρατικού χρέους.

Σε κάθε περίπτωση, η αποκατάσταση της λεγόμενης «επιχειρηματικής εμπιστοσύνης» και η δυνατότητα επαναπρόσβασης του ελληνικού κράτους στις διεθνείς χρηματαγορές για νέα δάνεια απαιτούν τη διασφάλιση της αντιλαϊκής πολιτικής και για την περίοδο μετά το 2018.

Σε αυτό το φόντο, από την 1η Γενάρη 2017, διογκώθηκαν τα χαράτσια ή επιβλήθηκαν νέα στις παρακάτω κατηγορίες:

Σταθερή τηλεφωνία. Επιβάλλεται νέο φορολογικό τέλος 5% σε κάθε λογαριασμό, επί των καθαρών (προ ΦΠΑ) τιμολογίων. Πάνω σε αυτό θα φορτώνεται και ο ΦΠΑ, με την τελική επιβάρυνση να υπολογίζεται κοντά στο 6%.

Καύσιμα κίνησης. Ο ΕΦΚ στη βενζίνη θα αυξηθεί κατά 3 λεπτά το λίτρο, από τα 67 στα 70. Στο πετρέλαιο κίνησης θα αυξηθεί κατά 8 λεπτά το λίτρο, από τα 33 στα 41. Ο ΕΦΚ στο υγραέριο κίνησης θα αυξηθεί κατά 10 λεπτά, από τα 33 στα 43.

Ανατιμήσεις στον καφέ. Επιβάλλεται ΕΦΚ, με αποτέλεσμα να επιβαρύνει τις λιανικές τιμές από 10% μέχρι 20%, ανάλογα με την κατηγορία.

ΦΠΑ στα νησιά. Καταργείται η έκπτωση 30% του ΦΠΑ που έχει διατηρηθεί μέχρι σήμερα, με εξαίρεση ορισμένα από αυτά, όπως προβλέπεται στην πρόσφατη νομοθετική παρέμβαση. Σε κάθε περίπτωση, όμως, όπως αναφέρεται στην επιστολή διαβεβαίωσης του υπουργού Οικονομικών προς την Ευρωζώνη, το μέτρο θα έχει καθολική εφαρμογή από την 1/1/2018.

Ανατιμήσεις στα τσιγάρα. Αυξάνονται οι Ειδικοί Φόροι Κατανάλωσης στα τσιγάρα και τα λοιπά προϊόντα καπνού, με την αναμενόμενη αύξηση των λιανικών τιμών να ξεπερνά τα 0,50 ευρώ στο πακέτο.

Χαράτσι στα ηλεκτρονικά τσιγάρα. Επιβάλλεται ΕΦΚ στα υγρά που χρησιμοποιούνται στα ηλεκτρονικά τσιγάρα. Το ύψος του νέου φόρου θα είναι 10 λεπτά ανά ml υγρού.

Με αμείωτη ένταση συνεχίζεται και η διόγκωση των κάθε είδους ληξιπρόθεσμων οφειλών προς την εφορία, εξαιτίας της αδυναμίας των λαϊκών νοικοκυριών να πληρώσουν τους δυσβάσταχτους φόρους. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων (ΓΓΔΕ), τα ληξιπρόθεσμα χρέη επιχειρήσεων και νοικοκυριών που βεβαιώθηκαν το μήνα Νοέμβρη φτάνουν στα 851 εκατ. ευρώ και συνολικά στο 11μηνο (Γενάρης - Νοέμβρης) του 2016 στα 12,6 δισ. ευρώ.

Είναι χαρακτηριστικό το ότι ο αριθμός των φορολογουμένων με ληξιπρόθεσμα χρέη διογκώθηκε στα 4,3 εκατομμύρια. Μάλιστα, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΓΓΔΕ, για 826.211 οφειλέτες ήδη έχουν ληφθεί «αναγκαστικά μέτρα», ενώ με κατασχέσεις απειλούνται περίπου 1,7 εκατ. φορολογούμενοι «στους οποίους δύναται να ληφθούν αναγκαστικά μέτρα είσπραξης».