Μια πολύ ενδιαφέρουσα πρωτοβουλία της ΤΕ Σάμου του ΚΚΕ, ενταγμένη στους εορτασμούς για τα 100 χρόνια του Κόμματος, η οποία ξεκίνησε πέρυσι με ανοιχτό κάλεσμα για τη συγγραφή πρωτότυπου διηγήματος, ολοκληρώθηκε με εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 5/11.

Πηγή έμπνευσης για τα διηγήματα αποτέλεσαν, σύμφωνα με την προκήρυξη της συγγραφής, οι σημερινοί αγώνες των κομμουνιστών, της εργατικής τάξης, της νεολαίας, των αγροτών και των γυναικών.

Η όλη πορεία της προσπάθειας αυτής δίνει, μάλιστα, πολύ ενθαρρυντικά στοιχεία για παρόμοιες πρωτοβουλίες. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι συγγραφείς των διηγημάτων δεν ήταν όλοι εξοικειωμένοι με το γράψιμο, όμως το ίδιο το θέμα αποτέλεσε ισχυρή πηγή έμπνευσης και κίνητρο για να βγει ένα μοναδικό αποτέλεσμα. Παράλληλα, η πείρα που αποκόμισε η Οργάνωση τής δίνει ιδέες και για άλλα θέματα, που μπορούν να αποτελέσουν νήμα επικοινωνίας με μαθητές και νέους του νησιού. Η ίδια η εκδήλωση, που αποτέλεσε την κορύφωση αυτής της πορείας, ήταν ιδιαίτερα επιτυχημένη και μαζική, με πολλούς από τους συγκεντρωμένους να συμμετέχουν για πρώτη φορά σε πρωτοβουλία του ΚΚΕ.

Τα έξι διηγήματα, των Δημοσθένη Ζαβιτσάνου«Η μάνα του Αντάρτη», της Κούλας Καραμηνά-Πόθου«Κόκκινο σαν την αυγή», του Αρη Καρρέρ«Στον αγώνα ενωμένοι», τουΣταύρου Κουτράκη«Τα γενέθλια του Πετροκότσυφα», του Σταμάτη Φιλιππή«Ο Σαββατιάς επέλεξε όχθη» και της Ελσας Χίου«Τα μολύβια της Ολγας», περιλαμβάνονται σε μια καλαίσθητη έκδοση της ΤΕ Σάμου με γενικό τίτλο: «Διηγήματα για την ελπίδα, τη ζωή, την ομορφιά του αγώνα».

Την παρουσίαση των συγγραφέων και των διηγημάτων στην εκδήλωση έκαναν με λιτό, αλλά περιεκτικό και γλαφυρό τρόπο, η Αλίνα Παριανού και η Ρίτα Καρβούνη, μέλη της Οργανωτικής Επιτροπής.

«Ηρθαν στα χέρια μας δημιουργήματα λογοτεχνών και εργαζομένων που συγκινούν κάθε άνθρωπο που ανήκει στην εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα, που γνωρίζει από πρώτο χέρι την ανειρήνευτη ταξική πάλη», υπογράμμισε στο άνοιγμα της εκδήλωσης η Ρίτα Καρβούνη, ενώ στον πρόλογο του βιβλίου αναφέρεται χαρακτηριστικά: «Το ΚΚΕ βάσει της ιδεολογίας του δεν αντιλαμβάνεται τον πολιτισμό ως μια "απρόσιτη πολυτέλεια" μόνο για ειδικούς... Για μας ο πολιτισμός δεν είναι παθητική πρόσληψη μιας μορφής, αλλά μέσον αφύπνισης, στήριξης αλλά και έκφρασης για όλο το λαό».

Στην ομιλία της με τίτλο «Γιατί να διαβάζουμε λογοτεχνία;», η Ελένη Μηλιαρονικολάκη, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και υπεύθυνη του Τμήματος Πολιτισμού της ΚΕ, υπογράμμισε ότι «η τέχνη δεν γεννήθηκε σαν πνευματική πολυτέλεια από δυνάμεις που περίσσευαν. Πρόβαλε σαν πραγματική ανάγκη, που την επιβάλανε οι ίδιες οι προϋποθέσεις της εργασιακής δραστηριότητας: την ανάγκη να οργανώσει ο άνθρωπος ένα άλλο είδος σχέσεών του με την πραγματικότητα, τις αισθητικές. Στη συνέχεια, βέβαια, διαχωρίστηκε και αναπτύχθηκε σε ανεξάρτητο τομέα καλλιτεχνικής εργασίας.

Αυτή η οικειοποίηση της πραγματικότητας μέσα από την τέχνη δεν είναι παθητική, ούτε για τον καλλιτέχνη, ούτε και για το κοινό του, αλλά λειτουργεί δυναμικά επιδρώντας στη συνείδησή τους προς τη μία ή την άλλη κατεύθυνση. Εχει δηλαδή την ιδιότητα να αλλάζει τον άνθρωπο και μέσα από αυτόν, τον κόσμο...».

Σε άλλο σημείο της ομιλίας της, η Ελ. Μηλιαρονικολάκη επισήμανε: «Υπάρχουν έργα που έχουν μοναδικό σκοπό να μας μαγέψουν ή να μας εντυπωσιάσουν, έργα που παίρνουν ως δεδομένο πως ο κόσμος δεν μπορεί να αλλάξει, ή αρκούνται στη διαπίστωση της απανθρωπιάς του, χωρίς να ανοίγουν δρόμο για την αλλαγή του. Διαπνέονται, με άλλα λόγια, από την κυρίαρχη ιδεολογία για το αμετάβλητο του κοινωνικού συστήματος, τη διαιώνιση της αστικής εξουσίας...».

«Ο πραγματικός ρόλος της αληθινής τέχνης είναι να βοηθήσει κι αυτή με τα δικά της μέσα τον άνθρωπο να ιδιοποιηθεί, να οικειοποιηθεί, να "εξανθρωπίσει" τη φύση, την κοινωνία και τον εαυτό του, να φέρει τον κόσμο στα ανθρώπινα μέτρα».

Σχετικά με τον ιδιαίτερο ρόλο της λογοτεχνίας, η ομιλήτρια είπε μεταξύ άλλων:

«Η λογοτεχνία όμως δεν περιορίζεται στην ανάπτυξη μόνο της σκέψης και της λογικής, αλλά συμβάλλει στη σφαιρική και ολόπλευρη διαμόρφωση της ανθρώπινης προσωπικότητας, καθώς καλλιεργεί ταυτόχρονα και τις τρεις πλευρές του ανθρώπινου ψυχισμού: τη νόηση, το συναίσθημα και τη βούληση. Μαζί με την πολιτική, ιδεολογική, ασκεί και ηθική διαπαιδαγώγηση.

Χωρίς συναίσθημα, χωρίς ευαισθησία δεν υπάρχει βαθύς ανθρωπισμός. Θα το έχετε σίγουρα προσέξει, πως υπάρχουν κάποιοι κομμουνιστές που έχουν την τέχνη να μεταδίνουν αποτελεσματικότερα τις ιδέες μας, που ο λόγος τους είναι ζεστός, άμεσος, ακουμπά στην ψυχή μας. Αν το ψάξετε καλύτερα, θα ανακαλύψετε πως αυτοί που ξέρουν πώς να μιλούν, διαβάζουν λογοτεχνία. Δεν είναι μόνο γιατί η λογοτεχνία μάς μαθαίνει να μεταχειριζόμαστε σωστά τη γλώσσα και να εκφράζουμε καλύτερα τα αισθήματα και τις σκέψεις μας.

Η προσφορά της λογοτεχνίας στην ανάπτυξη της γλώσσας είναι σίγουρα μεγάλη, αλλά ακόμη μεγαλύτερη είναι η συμβολή της στο να μπορούμε να συγκινούμαστε μπροστά σε κάθε ανθρώπινο πρόβλημα, να νιώθουμε βαθύτερα τους πόθους, τις ελπίδες, τις ανάγκες των συνανθρώπων μας, να εξεγειρόμαστε απέναντι στην αδικία και την εκμετάλλευση.

Χωρίς συναίσθημα, φαντασία, φλόγα, χωρίς ισχυρή θέληση δεν μπορεί να υπάρξει ούτε οραματισμός, έμπνευση, κίνητρο για την κατάκτηση δύσκολων στόχων, ακόμη και του φαινομενικά ακατόρθωτου. Ομως η συνένωση αυτών των ψυχικών χαρισμάτων με τη γνώση είναι που οδηγεί στις μεγάλες πράξεις της ιστορίας».

Η όμορφη εκδήλωση έκλεισε με το τραγούδι του «Πετροκότσυφα», με το οποίο κλείνει το διήγημά του ο Σταύρος Κουτράκης, μελοποιημένο και τραγουδισμένο από τον ίδιο, συνοδευόμενο από τους ήχους της φλογέρας του και της κιθάρας του Νίκου Καρβούνη, που επιμελήθηκε και την ηχογράφησή του.