Στιγμιότυπο από την ανοιχτή συνέντευξη Τύπου που έδωσε την Παρασκευή το ΠΑΜΕ, έξω από το υπουργείο Εργασίας

Με αυτή τη φράση ξεκίνησε η ανοιχτή συνέντευξη Τύπου που διοργάνωσε το ΠΑΜΕ, την περασμένη Παρασκευή, έξω από το υπουργείο Εργασίας, στο πλαίσιο της διήμερης συμβολικής κατάληψης ενάντια στα σχέδια για ανατροπές στο Ασφαλιστικό. Την εισηγητική τοποθέτηση, σημεία της οποίας παρουσιάζει παρακάτω ο «Ριζοσπάστης», έκανε ο Θωμάς Κακκαβάς, από την Επιτροπή Κοινωνικής Ασφάλισης του ΠΑΜΕ, ενώ παρέμβαση στη συνέντευξη έκανε ο Δήμος Κουμπούρης, πρόεδρος της Ομοσπονδίας Συνταξιούχων ΙΚΑ.

Με την πρόταση που προκρίνεται στο πόρισμα των «σοφών» για το Ασφαλιστικό, διαλύεται κυριολεκτικά η Κοινωνική Ασφάλιση και μετατρέπεται σε προνομιακή. Από δικαίωμα, μετατρέπεται σε εμπόρευμα και από κοινωνική ευθύνη γίνεται ατομική υπόθεση. Στόχος της κυβέρνησης είναι να απαλλαχτούν το κράτος και τα μονοπώλια από το κόστος της Κοινωνικής Ασφάλισης, έτσι ώστε να θωρακιστεί και να πολλαπλασιαστεί η κερδοφορία του κεφαλαίου.

Την παραδίδουν στα αρπαχτικά των ασφαλιστικών εταιρειών και των επιχειρηματιών της Υγείας. Επιδιώκουν να μεταφέρουν για μια ακόμα φορά τη νέα λεηλασία των ασφαλιστικών και συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων πάνω στις πλάτες των εργαζομένων, των νέων και των συνταξιούχων.

Φέρνουν ως «νέο», «προοδευτικό» και «κοινωνικά δίκαιο» ένα σύστημα όπου προδιαγεγραμμένες θα είναι μόνο οι εισφορές, αλλά όχι οι παροχές. Φέρνουν νέες αυξήσεις στα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης, για δουλειά μέχρι τα βαθιά γεράματα, χωρίς εξαιρέσεις. Επαναφέρουν, δηλαδή, την «ενεργό γήρανση» με διαφορετικές λέξεις, ενώ παράλληλα υπάρχουν «γκρίζες ζώνες» όσον αφορά τα ΒΑΕ, καθώς διατυπώνονται σαφείς θέσεις νέου αποχαρακτηρισμού επαγγελμάτων.

Τα σημεία που συνθέτουν τον πυρήνα της νέας και πιο αντιδραστικής μεταρρύθμισης είναι τα εξής:

• Ενα σύστημα προκαθορισμένων εισφορών με ατομικούς λογαριασμούς.
• Τα νέα ποσοστά αναπλήρωσης διαμορφώνονται στο 45 - 55% συνολικά για κύρια και επικουρική σύνταξη, από 70% και 20% που είναι σήμερα.
• Κρατική εγγύηση μιας προνοιακής εθνικής σύνταξης, η οποία θα μεταβάλλεται υπό προϋποθέσεις.
• Ενοποίηση των Ταμείων με εξίσωση των συντάξεων και των παροχών προς τα κάτω.

Κυνικά, μέσα στο πόρισμα αναφέρουν πως «οδηγούμαστε σε ένα εξατομικευμένο σύστημα όπου το τελικό ποσό της σύνταξης είναι αβέβαιο». Επίσης, εισάγονται, ως βασικό μέτρο υπολογισμού της σύνταξης, τα εισοδηματικά κριτήρια, οδηγώντας τις συντάξεις στα Τάρταρα. Με το νέο μοντέλο των προκαθορισμένων εισφορών, θα ξέρεις μόνο τι πληρώνεις, αλλά θα παίρνεις παροχές - ψίχουλα για σύνταξη, Υγεία και Πρόνοια. Αυτό είναι το νέο σύστημα των ατομικών μερίδων, με υπολογισμό όλου του εργασιακού βίου, σε σύνδεση και με το προσδόκιμο όριο ζωής. Επομένως, σύμφωνα με το νέο μοντέλο:

• Η τελική σύνταξη μετατρέπεται σε προνοιακό βοήθημα. Γι' αυτό το λόγο η «Επιτροπή σοφών» προτείνει να επιτρέπεται η «ελαστική συνταξιοδότηση», δηλαδή να εξαναγκάζεται ο ίδιος ο εργαζόμενος, από τη στιγμή της συνταξιοδότησής του να δουλεύει μέχρι τα βαθιά γεράματα για να συμπληρώσει κάπως τη σύνταξη - επίδομα πτωχοκομείου.
• Η εθνική - προνοιακή σύνταξη θα πρέπει «να μειώνεται προοδευτικά ανάλογα και με το ατομικό και οικογενειακό εισόδημα του δικαιούχου». Θα δίνεται, δηλαδή, με εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια, θα μειώνεται όσο μεγαλύτερη είναι η σύνταξη που προέρχεται από τις εισφορές (ανταποδοτική) ή όταν υπάρχει ατομικό ή οικογενειακό εισόδημα καλύτερο (αυτό που έχει απομείνει). Η κρατική χρηματοδότηση περιορίζεται μόνο για τους απολύτως εξαθλιωμένους και πιο συγκεκριμένα για «όσους αδυνατούν να εισφέρουν για κοινωνικούς λόγους που αναγνωρίζεται ότι χρήζουν προστασίας».

Από τις ανατροπές που προτείνει το σύστημα, δεν γλιτώνει κανείς, ούτε «νέοι» ούτε παλιοί ασφαλισμένοι και συνταξιούχοι, ανεξάρτητα από φορέα Ασφάλισης. Κι αυτό επειδή:

• Θα υπάρξει «ανακαθορισμός των συντάξεων των ήδη συνταξιούχων με αναφορά στο νέο, ενιαίο τρόπο υπολογισμού της κύριας και επικουρικής σύνταξης για παλαιούς και νέους ασφαλισμένους». Οι ανατροπές θα πάνε και στους προ του 1993 ασφαλισμένους και στους μετά το 1993, αλλά και στους ήδη συνταξιούχους.
• Η ενοποίηση Ταμείων, οι ενιαίες εισφορές και παροχές σημαίνουν νέες μειώσεις στις παροχές Υγείας και σύνταξης για όλους, σύμφωνα και με την εμπειρία από τις μέχρι σήμερα ενοποιήσεις - συγχωνεύσεις.
• Ενώ λένε ότι καταργούν τη «ρήτρα μηδενικού ελλείμματος», την επαναφέρουν. Τη βαφτίζουν μάλλον «ρήτρα αποφυγής ελλειμμάτων», με την οποία θα κόβονται αυτόματα οι αποδοχές παλιών και νέων συνταξιούχων για να εξασφαλίζεται - όπως λένε - «η ισορροπία του ασφαλιστικού συστήματος».
• Καταργούνται εντός τριών ετών οι πρόσθετες χρηματοδοτήσεις, κάτι που σημαίνει νέες μειώσεις παροχών Υγείας - συντάξεων και αυξήσεις φόρων.
• Η στενότερη σύνδεση εισφορών - παροχών σημαίνει νέες μειωμένες συντάξεις πάνω από 25%.
• Ο ενιαίος τρόπος υπολογισμού κύριας και επικουρικής σύνταξης και εφάπαξ για παλιούς και νέους ασφαλισμένους, σημαίνει μειωμένες παροχές σε συντάξεις - Υγεία - Πρόνοια για όλους.
• Παγώνουν για επτά ακόμα χρόνια την κατώτατη σύνταξη των 486 ευρώ.
• Τσακίζουν ακόμα περισσότερο την επικουρική σύνταξη, μετατρέποντάς την σε επίδομα. Ουσιαστικά, η επικουρική σύνταξη όπως την γνωρίσαμε καταργείται σταδιακά και στη θέση τους μπαίνουν τα «Ανοιχτά Ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης», που θα είναι ιδιωτικοποιημένα, για όσους έχουν και μπορούν.
• Για την κάλυψη των ελλειμμάτων προβλέπεται ακόμα η εισφορά στους «υψηλά αμειβόμενους» (κατά Κατρούγκαλο) των 1.500 ευρώ, για την κάλυψη των ελλειμμάτων.

Γι' αυτό, κάθε νέα «μεταρρύθμιση», κάθε «νέο σύστημα», όπως και αν παρουσιάζεται, οδηγεί σε νέες απώλειες για τους ασφαλισμένους. Σε τελική ανάλυση, υπηρετεί τις κατευθύνσεις της ΕΕ για μια Ασφάλιση με λιγότερους κρατικούς πόρους, μικρότερη έως ελάχιστη συμμετοχή από τις καπιταλιστικές επιχειρήσεις, εξάλειψη των όποιων στοιχείων εσωτερικής αλληλεγγύης και αναδιανομής, μεταφορά των βαρών και της ευθύνης στις πλάτες των ίδιων των ασφαλισμένων, αποκλειστικά και δημιουργία αντικειμενικών προϋποθέσεων για την εμπλοκή των πολυεθνικών ασφαλιστικών επιχειρήσεων και σε αυτό το πεδίο.

Ως εκ τούτου, η «νέα αρχιτεκτονική» που προκρίνει η κυβέρνηση και περιέχεται σε γενικές γραμμές στο πόρισμα, αποτελεί συνέχεια και κορύφωση της αντιασφαλιστικής επίθεσης και ταυτόχρονα ένα ποιοτικό άλμα. Ποιοτικό, γιατί το μοντέλο των «καθορισμένων εισφορών» που επιλέγεται πλέον και στη χώρα μας, έρχεται να αντικαταστήσει το μέχρι τώρα σύστημα των «καθορισμένων παροχών» που αναπτύχθηκε στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες μεταπολεμικά, υπηρετώντας βέβαια και τότε τις ανάγκες της καπιταλιστικής ανάπτυξης.

Στην προσπάθειά της να θεμελιώσει τις νέες ανατροπές, η Επιτροπή αποφαίνεται ότι το σημερινό ασφαλιστικό «σύστημα δεν είναι βιώσιμο»! Η Επιτροπή όπως και η κυβέρνηση δεν λένε τίποτα καινούριο. Ολες οι μέχρι τώρα ανατροπές στηρίχτηκαν στο επιχείρημα της «μη βιωσιμότητας». Η βιωσιμότητα, και μάλιστα σε συνδυασμό με τη δημιονομική σταθερότητα, είναι και βασική κατευθυντήρια γραμμή της ίδιας της Ευρωπαϊκής Ενωσης, προκειμένου να προχωρήσουν όλα τα κράτη - μέλη και όχι μόνο η χώρα μας στις γνωστές «μεταρρυθμίσεις» των ασφαλιστικών συστημάτων.

Αυτό που δεν λένε, βέβαια, είναι ποιος και ποιες πολιτικές έκαναν το Ασφαλιστικό «μη βιώσιμο». Ολοι αυτοί δεν αναρωτήθηκαν ποτέ για τη «βιωσιμότητα» των συνταξιούχων με τις συντάξεις πείνας που αποδίδουν τα συστήματά τους, «παλιά» και «νέα». Δεν απαντούν τι έγιναν τα αποθεματικά που λεηλατήθηκαν για δεκαετίες από το κεφάλαιο. Δεν λένε για τη μόνιμη αιμορραγία του ΙΚΑ από την εισφοροδιαφυγή δισεκατομμυρίων ευρώ κάθε χρόνο από την «αγία ιδιωτική πρωτοβουλία» που εξυμνούν.

Η μεγάλη ανατροπή στο Ασφαλιστικό που φέρνει η κυβέρνηση, η νέα μείωση συντάξεων που προδιαγράφεται ακόμα και στις συντάξεις που έχουν ήδη αποδοθεί, η ενιαιοποίηση σε ένα Ταμείο όλων των ασφαλισμένων, που θα ρίξει τις παροχές στα Τάρταρα και τις εισφορές στα ύψη, η αφομοίωση και εκμηδένιση των επικουρικών συντάξεων και το άνοιγμα στην ιδιωτική ασφάλιση, οδήγησαν τον υπουργό να καταφύγει ακόμα και σε γνωματεύσεις για τη συμβατότητα των ανατροπών με το Σύνταγμα.

Γι' αυτό, στο ίδιο το πόρισμα περιέλαβε συμπεράσματα από τη νομολογία του ΣτΕ, με πιο χαρακτηριστικά και προκλητικά τα εξής: «Το Σύνταγμα δεν εγγυάται το ύψος της συντάξεως που προσδοκά να λάβει ο ασφαλισμένος. Δεν κατοχυρώνει την πλήρη αναλογία εισφορών και παροχών... Το Σύνταγμα δεν αποκλείει την μείωση των απονεμηθεισών παροχών» (!) Υπάρχει μήπως κανένας που αμφιβάλλει σε τι πραγματικά σκοπεύει η «νέα αρχιτεκτονική» του Ασφαλιστικού που ανέλαβε να φέρει σε πέρας η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ;