«Αθέατον» - εικαστικός διάλογος για το σύγχρονο άνθρωπο
Στο Πολιτιστικό Κέντρο «Μελίνα» έως τις 23 του Ιούλη
Αριστερά έργο του Ν. Χριστοφοράκη - Δεξιά έργο του Βλαντίμιρ Μέι
Στο πετρόχτιστο και δροσερό δημοτικό πολιτιστικό κέντρο «Μελίνα» συνεχίζεται η έκθεση - ανοιχτός διάλογος, μεταξύ των εικαστικών καλλιτεχνών Νίκου Χριστοφοράκη και του Ρώσου Βλαντίμιρ Μέι για την αθέατη πλευρά του σύγχρονου ανθρώπου και του σύγχρονου καλλιτέχνη, για το κρυμμένο, ηθελημένα ή μη, το ιδιωτικό, αυτό που δεν μας επιτρέπεται να δούμε, αυτό που δεν εκτίθεται σε κοινή θέα...
Επισκεφθήκαμε την έκθεση και συναντήσαμε τον Νικόλα Χριστοφοράκη ανάμεσα στα έργα του. Μεγάλων διαστάσεων, ασπρόμαυρα, κάρβουνο σε χαρτί, αναπαραστατική σπουδή στην ανθρώπινη φιγούρα, στο σώμα και το πορτρέτο. Με ορατές «εκλεκτικές συγγένειες» με τη χαρακτική - σημειώνουμε. «Αυτό μπορώ να το δω κι εγώ. Οφείλεται ίσως στη βίαιη επέμβαση της γόμας, που δίνει την αίσθηση της χάραξης. Το κάρβουνο έχει απλωθεί με νερό πάνω στην ακουαρέλα και δίνει την αίσθηση του μελανιού. Κι έτσι όπως έρχεται η γόμα και σβήνει, σχηματοποιεί, δίνει την αίσθηση της χάραξης», απαντά ο ζωγράφος.
Και συνεχίζει: «Η θεματική που απασχολούσε τη σκέψη και τα συναισθήματά μου έχει να κάνει με τις μικρές ιστορίες των απλών ανθρώπων, των "αφανών". Πριν δέκα χρόνια με είχε ενθουσιάσει η θεματολογία του "ακάλυπτου" στο αθηναϊκό αστικό τοπίο. Τόπος αφανής που μέσα του κρύβει μικρές ανθρώπινες ιστορίες, ασήμαντες και σημαντικές. Αυτό μου έδωσε την αίσθηση της αντίθεσης. Στους πίσω χώρους των σπιτιών διαδραματίζονται άλλα γεγονότα από ό,τι "μπροστά", από το "φαίνεσθαι", που διατηρείται περιποιημένο... Στα πίσω δωματιάκια λειτουργεί κανείς διαφορετικά». Τον διακόπτουμε για να ρωτήσουμε αν το επαναλαμβανόμενο μοτίβο του «παράθυρου» έχει σχέση με τα παραπάνω. «Ναι, αισθάνθηκα μια άλλη δυναμική και ότι μπορώ να αφηγηθώ πράγματα. Το στοιχείο με τα παράθυρα απομονώθηκε και κατά κάποιον τρόπο συμβολοποιήθηκε».
Ο Νίκος Χριστοφοράκης μπροστά στην εικαστική εγκατάσταση
Η έκθεση αυτή μάς δίνει την αίσθηση ότι είναι ανθρωποκεντρική με έμφαση στο πρόσωπο... τον ρωτάμε αν είναι σωστή η παρατήρηση. «Σε αυτή τη συγκεκριμένη έκθεση, τα πρόσωπα είναι σαν αποτύπωμα, λειτουργούν ως "δακτυλικά" αποτυπώματα σε αυτό το παραθυράκι. Κάτι που άρχισε να συμβαίνει όταν έχτιζα τα πρόσωπα ήταν να επιμείνω στο φως που χτυπάει τη μύτη κι αυτό άρχιζε να μου θυμίζει την ιδέα της φλόγας, γι' αυτό σε πίνακες έχει επικρατήσει μόνο αυτό το στοιχείο ή το έχω υπερτονίσει».
Διάλογος μέσα από διαφορετικές εικαστικές προσεγγίσεις
«Αθέατον». «Σημείο επαφής του νου και της ψυχής» αναφέρει η επιμελήτρια της έκθεσης Ναταλία Γκούροβα. «Εκεί όπου φωλιάζει η ομορφιά, όπου γεννιέται η έμπνευση, εκεί όπου τα ερωτήματα γίνονται παλμός και πράξη και σύμπραξη (...) Μια πύλη διαλόγου για την τέχνη, το ρόλο της και τον καλλιτέχνη στην κρίση του θεατή».
Τα βιογραφικά των ζωγράφων παράλληλα.
Ο Νικόλας Χριστοφοράκης, αντιπρόεδρος στο Εικαστικό Επιμελητήριο Ελλάδας, σπούδασε ζωγραφική στην Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας στο εργαστήρι του Δημήτρη Μυταρά, γλυπτική με τον πρόσφατα θανόντα Θύμιο Πανουργιά και σχέδιο δίπλα στον γλύπτη Νίκο Στέφο. Εχει συμμετάσχει σε πλήθος ατομικών και ομαδικών εκθέσεων στην Ελλάδα και το εξωτερικό και εργάζεται ως δάσκαλος στο εργαστήρι του ζωγραφικής, στην Αθήνα. Ο Βλαντίμιρ Μέι, μέλος του Ρώσικου Εικαστικού Επιμελητηρίου, σπούδασε ζωγραφική και γραφικές τέχνες στην Κρατική Ακαδημία Τεχνών της Πετρούπολης και απαριθμεί στο ενεργητικό του πληθώρα ατομικών και ομαδικών παρουσιών. Οι μη παραστατικοί πίνακες του «Βολόντια» - όπως τον αποκαλεί ο Χριστοφοράκης - είναι πολύχρωμοι, ορμητικοί, εκρηκτικοί σε ακρυλικό και μουσαμά, αποτυπώνουν την αντίληψή του για τον κόσμο. Ο Βλαντίμιρ Μέι εμπνέεται από τη διαφορετικότητα και αυτή είναι η πρώτη του συνεργασία με Ελληνα ζωγράφο.
Ανάμεσα στα ασπρόμαυρα έργα του Χριστοφοράκη, ξεχωρίζει μια τεράστια, φωτεινή εγκατάσταση. Ρωτάμε τον ζωγράφο εάν αποτελεί μέρος της έκθεσης. «Μια που η έκθεση αυτή είχε χαρακτήρα διαλόγου, πρότεινα στον Βολόντια να φτιάξουμε την εγκατάσταση μαζί - απαντά. Ο,τι βλέπετε παραπέμπει στο θέατρο σκιών. Εκείνος έβαλε τα δικά του στοιχεία κι εγώ δικά μου. Για μένα είναι ακριβώς αυτό το πιο σημαντικό στοιχείο της έκθεσης. Ο διάλογος δύο εικαστικών, που θα μπορούσε να γίνει και περισσοτέρων και όχι απαραίτητα από τον ίδιο χώρο τέχνης. Μάλιστα, αν τα καταφέρναμε με το χρόνο, θα θέλαμε να πραγματοποιήσουμε μια συζήτηση στρογγυλής τραπέζης, πάντα πάνω στο θέμα "αθέατο". Με ποιο τρόπο το προσεγγίζουμε και πόσο αφορά τον ίδιο τον άνθρωπο...».
Το πάθος και η πράξη
1. Δεν είμαστε εδώ για να γίνουμε πλούσιοι πατώντας στα κεφάλια των συνανθρώπων μας, ούτε για να περάσουμε τη ζωή μας μέσα στη φτώχεια. Ηρθαμε για να μοιραστούμε αυτόν τον κόσμο. Τη θέλησή μας αυτή καμία χυδαία κοινοβουλευτική πλειοψηφία δεν μπορεί να αναχαιτίσει.
2. Με αξιοθαύμαστη επιτηδειότητα, ο Τσίπρας τα βρήκε σε όλα με τους Ευρωπαίους και έπειτα με αόριστους υπαινιγμούς προσπάθησε να καλύψει τη συντριβή του. Η μεταμόρφωσή του δεν συντελέστηκε μέσα σε μια νύχτα στις Βρυξέλλες, έχει γίνει εδώ και πολύ καιρό. Ελειπε απλώς η ευκαιρία.
3. Οι ενάμισι εκατομμύριο άνεργοι πρέπει να περάσουν στη δράση, να πιστέψουν μόνο στη δύναμή τους και να μην υποχωρήσουν μπροστά στις πάσης φύσεως σειρήνες. Οφείλουν να ανοίξουν τα μάτια τους και να κλείσουν το όπιο της τηλεόρασης, που δεν θ' αργήσει να σχηματίσει μια πρώτη γραμμή, αυτή τη φορά με κορυφαίο τον Τσίπρα και το σύνολο των αστικών κομμάτων. Τα γεγονότα αυτή τη φορά εμφανίζονται πεντακάθαρα και δεν επιτρέπουν δεύτερη σκέψη. Φτάσαμε επιτέλους στο τέλος των αναλύσεων που γεννούσαν αμφιβολίες. Με πάθος, πράξεις και θυσίες, οι άνεργοι να πάρουν τη ζωή στα χέρια τους.
4. Δεν υπήρξε βλακεία που να μην πέρασε από το κεφάλι των Συριζαίων προκειμένου να δικαιολογήσουν τη σύγχυση που τους προκάλεσε ο ηγέτης τους. Μετά από τόση ολοκληρωτική αποθάρρυνση, εμφανίστηκε καταφανέστατη η αλήθεια, για να αντιταχθεί στα λόγια (και λόγια και άλλα λόγια) και να καταδείξει την κηλίδα που δημιούργησε ο Τσίπρας στη χώρα μας και τη δυσκολία που θα έχει από εδώ και στο εξής να την ξεπλύνει. Οταν στο παρά πέντε εγκαταλείπεις όσα στήριζες μια δεκαετία, ο ίδιος ο εαυτός σου δεν θ' αργήσει να σε εκδικηθεί. Αυτό θα υποστεί κάθε Συριζαίος.
5. Η πρώτη ύλη της ζωής είναι το πάθος. Την ακολουθεί σαν σκιά της η πράξη. Ετσι δημιουργείται το νόημα που δεν επιτρέπει την εξαφάνιση των αξιών. Μεταβάλλουμε χωρίς έπαρση την πραγματικότητα που οι Ευρωπαίοι προσπαθούν με κάθε τρόπο να μας επιβάλουν. Μεταβάλλουμε μέσα στην καθημερινότητα τις μεγάλες αρρώστιες του λαού μας, την ψευδαίσθηση που οδηγεί κατευθείαν στον εφησυχασμό και την παθητικότητα.
6. Ο ρόλος με τον οποίο επέστρεψε από τις Βρυξέλλες ο Τσίπρας είναι αυτός του μάρτυρα. Παραμιλά πως λειτούργησε ως εθνάρχης και έθεσε την Ελλάδα πάνω από τους Ελληνες. Αν αυτό δεν είναι κυριαρχία του παραλόγου, τότε τι είναι; Μας καταστρέφει υποχωρώντας μπροστά στις θηριώδεις μεθόδους των Ευρωπαίων. Σε τι χρησίμευσε η υπομονετική στάση, όταν η σημερινή αποσύνθεση αντικαθίσταται από ένα ολοκαύτωμα με θύματα αποκλειστικά τους άνεργους και τους γέροντες συνταξιούχους;
7. Οι Συριζαίοι Στρατούλης και Λαφαζάνης θυμίζουν τις μωρές παρθένες. Αντί να εξαφανιστούν, παίζουν τους προδομένους, προσπαθώντας να βρουν πειστικά επιχειρήματα. Δεν αντέχουν ότι εξαπατήθηκαν πρώτα από τον ηγέτη τους κι έπειτα από τη μητέρα Ευρώπη. Μαζεύουν τους δικούς τους και κρύβονται πίσω από την πρόεδρο της Βουλής, που είναι το τελευταίο τους χαρτί. Χαλαρωμένοι μέσα στην εξουσία, συνήλθαν σε ελάχιστες ώρες και προσπαθούν με κωμικό τρόπο να δώσουν μια νέα αρχή στην επαναστατική τους καριέρα, πιστεύοντας πως παραμένει ανοιχτή με πλήθος δυνατοτήτων. Το μόνο που θα απομείνει από την περιπέτειά τους είναι μια γελοιογραφία αμείλικτη όπως η πραγματικότητα.