ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 29 Μάρτη 2015
Σελ. /40
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Μια ματιά σε κάποια ντοκιμαντέρ από τη Θεσσαλονίκη

Το φετινό 17ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης «Εικόνες του 21ου αιώνα» ολοκληρώθηκε εδώ και μια βδομάδα. Στο πολυσυλλεκτικό αυτό κινηματογραφικό πανόραμα οι εκπλήξεις ήταν απούσες, το ίδιο και η πρωτοτυπία και οι καινοτομίες... Το πλαίσιο δε όπου μέσα του κινήθηκε η αισθητική του κύριου όγκου των ταινιών που συμμετείχαν, ήταν τηλεοπτικό.

Από τα πιο ενδιαφέροντα, σε επίπεδο θεματικής, το ντοκιμαντέρ των Κάρολ Γκόρντον και Νάταλι Κάνινγαμ «Ακολουθώντας το ταξίδι της Σίρα: Μια ελληνοεβραϊκή οδύσσεια» (2014, 50΄). Οι σκηνοθέτιδες από την Αυστραλία εξερευνούν την ιστορία των πάλαι ποτέ ακμαίων εβραϊκών κοινοτήτων της Ελλάδας, ενώ επιμένουν ιδιαίτερα σε μαρτυρίες που άπτονται γεγονότων που έλαβαν χώρα τη σκοτεινή περίοδο της ναζιστικής κατοχής... Πληροφορηθήκαμε ότι πολλοί Ελληνες Εβραίοι είχαν ενταχθεί στην Εθνική Αντίσταση και πολεμούσαν στις γραμμές του ΕΛΑΣ. Αυτό που μας εντυπωσίασε ήταν ότι σε περιοχή της Θεσσαλίας όπου ο ΕΛΑΣ ήταν δυνατός, ούτε ένας Εβραίος δεν έφυγε για τα στρατόπεδα συγκέντρωσης.

Καλοφτιαγμένο, έντιμο, με κινηματογραφικό ρυθμό και φρεσκάδα στη γεύση το «Χαίρε Αρκαδία» (2015, 90΄) του Φίλιππου Κουτσαφτή, μια ελεγειακή προσέγγιση στην αναγεννησιακή ουτοπία της «Αρκαδίας» που χύνεται στον εύφορο μικρό κάμπο της Τεγέας, τον διάσπαρτο αρχαία αποτυπώματα, τον περικυκλωμένο από βουνά, πάνω στο δρόμο που οδηγεί στη Σπάρτη...


Επίσης ενδιαφέρουσα, συμβατικής αφήγησης και η ταινία - πορτρέτο «Η Αρχαιολόγος» (2014, 90΄) του Κίμωνα Τσακίρη, με τον τίτλο να ταυτίζεται με τη θεματική του φιλμ. Το πρόβλημα εστιάζει στο ζήτημα των μεγάλων αναπτυξιακών έργων σε μια χώρα διάσπαρτη από σπουδαίες αρχαιότητες. Στο πλαίσιο της κυρίαρχης, άναρχης, καπιταλιστικής ανάπτυξης, δεν μπορεί παρά η σχέση έργων υποδομής και αρχαιολογίας να βρίσκεται σε συνεχή σύγκρουση...

Καλοφτιαγμένο κι ενδιαφέρον το πορτρέτο του γλύπτη Ντέιβιντ Κένεντι μέχρι το Φλεβάρη του 2014, που άφησε τον μάταιο αυτόν κόσμο, ζούσε και εργαζόταν στο Σφεντούρι της Αίγινας με τη σύντροφό του Μάγια. Καλλιτεχνική του εμμονή οι μορφές των ζώων, ιδίως η μορφή της κατσίκας του Νιόβης. «Ντέιβιντ Κένεντι, σμιλεύοντας τη ζωή» (2014, 25΄) ο τίτλος της ταινίας σε σκηνοθεσία Αγγελου Κοβότσου.

Ενα ενδιαφέρον ολιγόλεπτο πορτρέτο του εικαστικού Παύλου Σάμιου συνέθεσε η Μαρία Γιαννούλη στην ταινία «Σάμιος» (2014, 8΄) μέσα από σχήματα ξεκάθαρα και χρώματα στιβαρά, στο χώρο του ατμοσφαιρικού ατελιέ του καλλιτέχνη στο κέντρο της Αθήνας.

Πομπώδες, δύσκαμπτο και παλιομοδίτικο το ντοκιμαντέρ του Σταμάτη Τσαρουχά «Ο Εθνικός Κωστής Παλαμάς - Το υπέρτατο λουλούδι του λόγου» (2014, 82΄), μια ταινία για τη ζωή και το έργο του εθνικού ποιητή με στεγνή στερεοτυπική αφήγηση, σε απόλυτη στοίχιση με τα ιστορικά γεγονότα της περιόδου.

Ο Παναγιώτης Ευαγγελίδης έφθασε μέχρι τα πέρατα της Ιβηρικής για να πορτρετάρει τον 25χρονο Τζόνι από τη Βαρκελώνη, ένα γόνο εργατικής οικογένειας, έναν πορνοστάρ σε γκέι σαδομαζοχιστικές ταινίες, γεμάτο τατουάζ που στη δουλειά του δεν βλέπει τίποτα κακό αφού το παν είναι τα λεφτά... «La vida pura» - «Η καθαρή ζωή» (2014, 45΄) ο τίτλος της ταινίας...

Και ο σκηνοθέτης Γιάννης Κολόζης βγήκε από τα σύνορα για να κάνει ένα ντοκιμαντέρ για έναν Χιλιανό που 17χρονος αυτοεξορίστηκε από τη Χιλή το 1973, 2 μήνες μετά το πραξικόπημα Πινοτσέτ και κατέληξε κάπου στην Αγγλία. Το 2011 ο Χιλιανός επισκέπτεται τη χώρα του για πρώτη φορά από το 1973 και ο Κολόζης τον ακολουθεί σε αυτό το ταξίδι καταγράφοντας την προσωπική ιστορία του Χιλιανού αλλά και τις διαφορές και ομοιότητες του τότε και του τώρα στη Χιλή. Τίτλος της ταινίας «Un Condor» - «Ενας κόνδορας» (2014, 79΄).

Ο Αλέξανδρος Παπαηλιού επιλέγει να αφηγηθεί με το πολύ συμπαθητικό του ντοκιμαντέρ «Στη φωλιά του χρόνου» (2014, 70΄) επιλογές ζωής, μέσα από τη διαδρομή και τη θεώρηση του κόσμου τριών σύγχρονων, νέων ανθρώπων που ζουν σε τρεις διαφορετικές περιοχές της Ελλάδας.

Παραγωγή της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας η ταινία της Λώρας Μαραγκουδάκη «Μ' ένα σμπάρο δυο τρυγόνια» (2014, 65΄). Λιτή, αποτελεσματική κι εμπεριστατωμένη η αφήγηση για την ανοιξιάτικη παραδοσιακή λαθροθηρία των τρυγονιών στα νησιά του Ιονίου, ιδιαίτερα στη Ζάκυνθο, όπου το κυνήγι του συγκεκριμένου είδους αποδημητικών - που επιπροσθέτως τείνει να εκλείψει - έχει απαγορευτεί διά νόμου από το 1985.

Τέσσερα χρόνια πήρε στον Αγγελο Ράλλη και τον Αυστριακό Χανς Ούλριχ Γκεσλ να γυρίσουν το ντοκιμαντέρ με τον τίτλο «Ενας τόπος για όλους» (2014, 60΄). Οι δύο κινηματογραφιστές επισκέφθηκαν ένα χωριό της Ρουάντα δυο δεκαετίες μετά τη γενοκτονία. Σήμερα βλέπουμε θύτες και θύματα να ζουν ξανά, δίπλα δίπλα, η ταινία σκιαγραφεί τα πορτρέτα δύο νέων ανθρώπων, της Μπενουάτ και του Θαρσίς, που προσπαθούν να ζήσουν βρίσκοντας καταφύγιο ανάμεσα στην εκδίκηση και τη συγχώρεση.

Ο Στέλιος Κούλογλου συμμετείχε στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης με ένα τηλεοπτικό ντοκιμαντέρ με τίτλο «Απόδραση από την Αμοργό» (2015, 70΄). Η ταινία αναφέρεται στον τρόπο που οργανώθηκε μια κοσμοπολίτικη διεθνής «συνωμοσία» με στόχο την απόδραση του πολιτικού Γεωργίου Μυλωνά, ενός πρώην υπουργού και επίδοξου διαδόχου του Γεωργίου Παπανδρέου, τον οποίο η χούντα είχε εξορίσει το 1969 στην Αμοργό. Αλατοπίπερο οι έγχρωμες σκηνές αρχής και τέλους με τα πρωτοπαλίκαρα της ΧΑ ως σύνδεση του τότε με το τώρα...

Εντυπωσιακό σε εκθαμβωτικούς χρωματισμούς, σε κίνηση και εικόνες το ντοκιμαντέρ του Αγγελου Τσαούση και της Μυρτούς Παπαδοπούλου «Ο Νέος δρόμος του πλαστικού» (2015, 43΄), γυρισμένο στις ορεινές κοινότητες του νοτιοανατολικού Τατζικιστάν, στα σύνορα Κίνας και Αφγανιστάν, περιοχές που τις διαπερνά ένας από τους παλιούς δρόμους του Μεταξιού, οδοί επιρροής, ανάπτυξης, πλούτου και αλλαγών στις τοπικές κοινωνίες. Το ταξίδι πάνω στον νέο δρόμο του πλαστικού φιλτράρεται μέσα από το βλέμμα του Τατζίκου εμπόρου Νταβλάτ.

Η Μαρίνα Δανέζη έφτιαξε μια ζωντανή ταινία για τους Ελληνες Αθίγγανους, χωρίς όμως τομές, ανατροπές και καινοτομίες. «Sam Roma - Είμαστε Τσιγγάνοι» (2014, 39΄) ο τίτλος της ταινίας που ξεναγεί το θεατή στους καταυλισμούς της Αττικής, της Αργολίδας και της Ηλείας, με τους Τσιγγάνους να ανοίγουν με χιούμορ τις καρδιές τους.

Ελάχιστοι ωστόσο ήταν οι δημιουργοί που έβαλαν στο μικροσκόπιο την κοινωνία για να εμβαθύνουν σε πτυχές και όψεις της, για μια ουσιαστικότερη γνώση και θεώρηση των πραγμάτων.

Μία απ' αυτούς, η Στρατούλα Θεοδωράτου, υπογράφει το ενδιαφέρον πολιτικό ντοκιμαντέρ «Το ψάρι στο βουνό - Πέραμα» (2014, 97΄). Η ταινία αναφέρεται στην πόλη που χτίστηκε για τις ανάγκες της Ναυπηγοεπισκευαστικής Ζώνης, που σήμερα πνίγεται στην ανεργία αφού, σύμφωνα με τις πολιτικές επιλογές της ΕΕ, δεν πρέπει να υπάρχει ο τομέας της ναυπηγοεπισκευής στην Ελλάδα...


Τζία ΓΙΟΒΑΝΗ


ΟΓιώργος Κακουλίδης και η στήλη του «Το Απόλυτο Ρόδο» απουσιάζουν εκτάκτως



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ