ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 16 Νοέμβρη 2014
Σελ. /40
ΕΡΓΑΤΙΚΑ
ΕΦΟΠΛΙΣΤΕΣ - ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ
Στο ... διαλυτήριο τα δικαιώματα ναυτεργατών και νησιωτών

Αποκαλυπτική η έκθεση του ΙΟΒΕ, που υποδέχτηκε με ενθουσιασμό ο υπουργός Εμπορικής Ναυτιλίας

Αλλαγές που απορυθμίζουν παραπέρα το ακτοπλοϊκό δίκτυο της χώρας, ενισχύουν το καθεστώς των επιδοτήσεων προς τους εφοπλιστές, δίνουν τη χαριστική βολή στα ναυτεργατικά δικαιώματα και υποβαθμίζουν στο έπακρο την προστασία της ανθρώπινης ζωής στη θάλασσα, προετοιμάζουν τα επιτελεία εφοπλιστών και κυβέρνησης. Οι αλλαγές πατάνε στο έδαφος της «απελευθέρωσης» των ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών, που διαμορφώνεται με την σταδιακή εφαρμογή του κανονισμού 3577/92 της Ευρωπαϊκής Ενωσης για την άρση του καμποτάζ.

Τα νέα μέτρα προαναγγέλθηκαν πριν δέκα περίπου μέρες, κατά την παρουσίαση της έκθεσης του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ), στη διάρκεια εκδήλωσης που συνδιοργάνωσαν ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας (ΣΕΕΝ) με το Εμποροβιομηχανικό Επιμελητήριο Πειραιά. Τα συμπεράσματα της έκθεσης «επικύρωσε» ο υπουργός Ναυτιλίας, Μ. Βαρβιτσιώτης, με τα όσα ανέφερε από το βήμα της εκδήλωσης.

Ετοιμάζουν πλωτά κάτεργα

Η έκθεση κατέληξε στα εξής συμπεράσματα, στο όνομα του να διασφαλιστεί η «βιωσιμότητα» των ακτοπλοϊκών εταιρειών:

-- «Μείωση του κόστους λειτουργίας του πλοίου. Με δεδομένο ότι το κόστος καυσίμων καθορίζεται σε μεγάλο βαθμό εξωγενώς, η μείωση του κόστους λειτουργίας μπορεί να επιτευχθεί με μείωση του κόστους επανδρώσεως (μέσω, π.χ., της επιδότησης ασφαλιστικών εισφορών), με συνθέσεις πληρωμάτων που ανταποκρίνονται στις πραγματικές ανάγκες των πλοίων, με κατάργηση της ελληνομάθειας για το προσωπικό, που σύμφωνα με τις διεθνείς συμβάσεις δε σχετίζεται με την ασφαλή λειτουργία του πλοίου, με μείωση του χρόνου υποχρεωτικής δρομολόγησης στις τακτικές γραμμές (με ανάλογη αποζημίωση σε άλλη περίπτωση για την παροχή δημόσιας υπηρεσίας και αντίστοιχη προσαρμογή του υποχρεωτικού χρόνου διατήρησης του πληρώματος με πρόβλεψη παροχής επιδόματος ανεργίας σε ναυτικούς)».

Από παλιότερη κινητοποίηση των ναυτεργατών
Από παλιότερη κινητοποίηση των ναυτεργατών
Επομένως, προωθείται η επιδότηση των ασφαλιστικών εισφορών και η παραπέρα δραστική μείωση των οργανικών συνθέσεων. Αυτό σημαίνει ότι μόνο ένας μικρός αριθμός ναυτεργατών θα έχει εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα κατοχυρωμένα με συλλογικές συμβάσεις και οι υπόλοιπες ανάγκες των πλοίων θα καλύπτονται από χαμηλόμισθους και ανασφάλιστους, όπως συμβαίνει στα ποντοπόρα πλοία. Να σημειωθεί ότι κατά τους χειμερινούς μήνες ήδη έχει μειωθεί η οργανική σύνθεση των πλοίων, κατά 40% περίπου με νόμο που πέρασε πέρσι.

Ακόμα, ετοιμάζουν την υποχρεωτική δρομολόγηση των πλοίων μόνο τους τρεις καλοκαιρινούς μήνες, που είναι οι πιο κερδοφόροι, αντί για τους δέκα που είναι σήμερα για τα συμβατικά (για τα ταχύπλοα η υποχρεωτική δρομολόγηση έχει περιοριστεί από πέρσι στους 4 μήνες). Για την 10μηνη υποχρεωτική επάνδρωση, οι εφοπλιστές προτείνουν, μέσω της έκθεσης του ΙΟΒΕ, να πληρώνονται οι ναυτεργάτες μόνο τους τρεις μήνες του καλοκαιριού και τους υπόλοιπους να φυτοζωούν με το επίδομα ανεργίας, δηλαδή με 294 ευρώ για τους έγγαμους και 237 για τους άγαμους!

Με καΐκια και υδροπλάνα...

-- «Αναδιοργάνωση ακτοπλοϊκού συστήματος». Στα «ζητήματα που περιορίζουν την λειτουργία και ανάπτυξη του κλάδου», η έκθεση προσθέτει «την αδυναμία του κράτους για επαρκή χρηματοδότηση των άγονων γραμμών, την ανεπαρκή ποιότητα των προσφερόμενων υπηρεσιών από πλοία σε ορισμένες "άγονες" γραμμές και το συναφές ζήτημα του σχεδιασμού των διαγωνισμών, αλλά και το γενικότερο σχεδιασμό του συστήματος ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών (π.χ., κριτήρια προσδιορισμού απαραίτητων δρομολογίων)».

Επομένως, όπως σημειώνεται, «ο εξορθολογισμός της δυναμικότητας του κλάδου και των δρομολογίων είναι μάλλον αναπόφευκτος. Αυτό μπορεί να συνεπάγεται και λιγότερο καλή εξυπηρέτηση κάποιων νησιών. Εφόσον το κράτος θέλει να διατηρήσει το υφιστάμενο επίπεδο εξυπηρέτησης, θα πρέπει να αποζημιώνει τις εταιρείες για την παροχή δημόσιας υπηρεσίας, άρα να αυξήσει τη δημόσια δαπάνη».

Εδώ δεν κρύβουν λόγια. Λένε ορθά κοφτά ότι για να έχουν τα νησιά καράβια, θα πρέπει το κράτος, δηλαδή ο λαός μέσω της φορολογίας, να πληρώσει ακόμα περισσότερα απ' όσα τσεπώνουν σήμερα οι ναυτιλιακές εταιρείες για να δρομολογούν τα σαπάκια τους. Και η έκθεση προσθέτει: «Με τον επανασχεδιασμό του δικτύου, πρέπει να εξεταστεί με λεπτομέρεια η δυνατότητα δημιουργίας περιφερειακών κόμβων μετεπιβίβασης με ταχεία ανταπόκριση σε μικρότερα νησιά - σε συνδυασμό και με άλλα μέσα μεταφοράς (π.χ., λεωφορεία, αεροπορικά δρομολόγια, δίκτυο υδροπλάνων)». Δηλαδή, ακόμα λιγότερα ακτοπλοϊκά πλοία, που μπορεί να αντικατασταθούν ακόμα και με καΐκια, όπως ήδη γίνεται σε ορισμένα νησιά (π.χ., οι Φούρνοι από Ικαρία).

-- Για την «ορθολογική» λειτουργία των εταιρειών, η έκθεση ζητάει να «τελειώνει» η κρατική παρέμβαση και σε ό,τι αφορά τα εξής: «Επιβολή ανώτατων τιμών στις άγονες γραμμές και έλεγχος ανώτατων τιμών στις τακτικές δρομολογήσεις. Υποχρεωτικές εκπτώσεις σε διάφορες κοινωνικές ομάδες για λόγους δημοσίου συμφέροντος. Αυστηρές προδιαγραφές και έλεγχος σε ζητήματα που άπτονται της διαρρύθμισης των πλοίων και των χώρων παραμονής των επιβατών. Παρεμβάσεις για την κάλυψη πρόσθετων προορισμών μέσω τακτικής δρομολόγησης στο πλαίσιο υποχρέωσης παροχής δημόσιας υπηρεσίας».

Είναι φανερό ότι οι εφοπλιστές ζητάνε να διαμορφώνουν χωρίς καμιά παρέμβαση τις τιμές στις λεγόμενες «άγονες» γραμμές, να απαλλαγούν ακόμα και από αυτές τις ελάχιστες εκπτώσεις που διατηρούνται ακόμα για ειδικές κοινωνικές κατηγορίες (ΑμΕΑ, φοιτητές), να κανονίζουν από μόνοι τους τα δρομολόγια, ακόμα και τη διαρρύθμιση των επιβατών εντός του πλοίου, που συνδέεται με την ασφάλεια στη θάλασσα.

Ενα βήμα πιο μπροστά ο Βαρβιτσιώτης

Ο Μ. Βαρβιτσιώτης, συμφωνώντας με τα συμπεράσματα, ανέφερε: «Ολες αυτές οι προτάσεις έχουν ως κύριο ζητούμενο την αναδιάρθρωση του ακτοπλοϊκού δικτύου και τη μετάβαση σε μία νέα εποχή που θα δοκιμαστούν νέες και διαφορετικές λύσεις, συγκριτικά με το πρόσφατο παρελθόν».

Εξήγγειλε από το βήμα της εκδήλωσης την κατάργηση του ΠΔ 177/74, που αφορά τις οργανικές συνθέσεις των ακτοπλοϊκών πλοίων, με το επιχείρημα ότι «είναι ένα διάταγμα 40 ετών και σίγουρα δεν ανταποκρίνεται στις σημερινές ανάγκες και ούτε στη σημερινή εξειδίκευση». Το συγκεκριμένο ΠΔ, φέρει τη σφραγίδα σκληρών αγώνων του ναυτεργατικού κινήματος για δουλειά με δικαιώματα και για την προστασία της ανθρώπινης ζωής στη θάλασσα, η οποία είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τις οργανικές συνθέσεις.

Ο ίδιος πρόσθεσε ότι «είμαστε διατεθειμένοι να αλλάξουμε πολλά πράγματα, ιδιαίτερα μετά την αναθεώρηση του ΠΔ που αφορά τα προσόντα των ναυτικών, έτσι όπως εκδόθηκε μετά από δική μας πρωτοβουλία πριν από μερικές μέρες. Ενα διάταγμα που ουσιαστικά εκσυγχρονίζει τα προσόντα των ναυτικών και σε αυτή τη βάση είμαστε διατεθειμένοι, τηρώντας τις Διεθνείς Συνθήκες, για την ελάχιστη επάνδρωση των πληρωμάτων να συζητήσουμε»!

Το ΠΔ στο οποίο αναφέρθηκε ο αρμόδιος υπουργός είναι το 141/2014, το οποίο προβλέπει, ανάμεσα σε άλλα, ότι αναγνωρίζονται ως ισότιμα τα πιστοποιητικά των κρατικών ΑΕΝ και ΚΕΣΕΝ, με αυτά «που εκδίδονται από ιδιωτικές σχολές στην αλλοδαπή ή ημεδαπή»!

Δηλαδή, «νομιμοποιεί» την έκδοση πιστοποιητικών εξ αποστάσεως, ακόμα και με ένα φαξ, διαμορφώνει ναυτεργάτες χωρίς τις γνώσεις που είναι απαραίτητες για να αντεπεξέλθουν σε σύνθετα καθήκοντα, με μόνο «προσόν» ότι θα είναι πειθήνιοι και φτηνοί. Συνέπεια όλων αυτών θα είναι η αύξηση των κινδύνων στα πλοία, πόσο μάλλον στα ακτοπλοϊκά, που μεταφέρουν χιλιάδες ανθρώπους.

Η ...προσφορά των εφοπλιστών

Το περιτύλιγμα που χρησιμοποιείται στην έκθεση, για να δικαιολογήσει την κλιμάκωση σε βάρος ναυτεργατών και νησιωτών, είναι η «συμβολή του κλάδου της ακτοπλοΐας στην ελληνική οικονομία». Κάνει μια «σούμα» από δραστηριότητες όπως ο τουρισμός, το εμπόριο και η γεωργία των νησιών (!) για να καταλήξει ότι «η συνολική συνεισφορά της εγχώριας ακτοπλοΐας εκτιμάται, σε όρους ΑΕΠ, σε 11,8 δισ. ευρώ ή 6,5% του συνολικού ΑΕΠ της χώρας το 2013, ενώ σε όρους απασχόλησης ανέρχεται σε 260 χιλ. θέσεις εργασίας»!

Εκτός του ότι το παραπάνω συμπέρασμα είναι διάτρητο και αυθαίρετο πέρα για πέρα, η έκθεση δε γράφει κουβέντα για τις απανωτές αυξήσεις στα ακτοπλοϊκά εισιτήρια, που από το 2002 ως το καλοκαίρι του 2014 ξεπέρασαν το 400%. Δεν αναφέρεται κανένα συγκεκριμένο στοιχείο για τις επιδοτήσεις από το κράτος, που στο ίδιο διάστημα ξεπερνούν το 1 δισ. ευρώ.

Εντελώς ενδεικτικά, μόνο τη δρομολογιακή περίοδο 1/11/2013 έως 31/10/2014, σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Ναυτιλίας, το ποσό που είχε καθοριστεί αρχικά για 25 «άγονες γραμμές» ήταν στο σύνολο 416.645,90 ευρώ το δρομολόγιο! Δηλαδή, σύμφωνα με τους πιο ήπιους υπολογισμούς, οι επιδοτήσεις για αυτήν τη δρομολογιακή περίοδο πρέπει να ξεπέρασαν τα 100 εκατομμύρια, χώρια το αφορολόγητο πετρέλαιο.

Στην ίδια έκθεση δεν πρόκειται να διαβάσει κανείς ότι η πλειοψηφία των πλοίων που δρομολογούν οι εφοπλιστές είναι υπέργηρα, τα ταξίδια είναι «Οδύσσεια», τα πληρώματα δουλεύουν μέχρι εξάντλησης και απλήρωτα και βέβαια ότι πολλά από τα νησιά κάνουν μέρες να δουν καράβι το χειμώνα.

Κέρδος και λαϊκές ανάγκες δε συμβιβάζονται

Τα όσα προετοιμάζουν σε βάρος της ακτοπλοΐας είναι μία απτή επιβεβαίωση ότι όσο οι ακτοπλοϊκές συγκοινωνίες παραμένουν στα χέρια των εφοπλιστών και σχεδιάζονται με βάση το κέρδος των εφοπλιστών, τόσο θα επιδεινώνεται η θέση των νησιωτών, των ταξιδιωτών, των ναυτεργατών, τόσο στα νησιά θα εντείνεται ο εφιάλτης της εγκατάλειψης και της απομόνωσης.

Ταυτόχρονα, οι ακτοπλοϊκές συγκοινωνίες δεν μπορούν να επιτελέσουν συνολικά το ρόλο τους στη συμβολή της ολόπλευρης οικονομικής ανάπτυξης των νησιών, στην αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου, των ενεργειακών αποθεμάτων, της αλιείας και ιχθυοκαλλιέργειας προς όφελος των λαϊκών αναγκών. Είναι χαρακτηριστικό ότι η έκθεση επικεντρώνεται κυρίως στη σημασία της ακτοπλοΐας στο τουρισμό. Οχι βέβαια στο λαϊκό τουρισμό αλλά αυτόν που υπηρετεί την κερδοφορία των μονοπωλιακών ομίλων.

Για το ΚΚΕ το ζήτημα των ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών είναι πριν από όλα δικαίωμα των εργατών, των φτωχών αγροτών, των αυτοαπασχολούμενων. Δικαίωμα που δεν μπορεί να χωρέσει στα ασφυκτικά πλαίσια της ιδιοκτησίας των μέσων μεταφοράς από τους εφοπλιστές και της στρατηγικής της «απελευθέρωσης» της ΕΕ και των ελληνικών κυβερνήσεων.

Το ΚΚΕ καλεί το λαό να οργανώσει την πάλη του για φτηνές, απρόσκοπτες, ακτοπλοϊκές συγκοινωνίες, με σύγχρονα πλοία και φτηνά εισιτήρια 365 μέρες το χρόνο. Για τη συγκρότηση ενιαίου κρατικού φορέα θαλάσσιων μεταφορών, στα πλαίσια ενός άλλου δρόμου ανάπτυξης, που προϋποθέτει σύγκρουση με τα μονοπώλια, την ΕΕ και τα κόμματά της.


Αθήνα ΖΥΜΑΡΗ



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ