ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 4 Φλεβάρη 2001
Σελ. /24
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "7 ΜΕΡΕΣ ΜΑΖΙ"
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
ΤΟ ΑΠΟΛΥΤΟ ΡΟΔΟ
Η γλώσσα προηγείται του νόμου

Σκέψεις για έναν τρόμο που ονειρεύτηκε να γίνει νόμος.

1. Η γλώσσα νόμο δεν έχει και τρόμο τσακίζει.

2. Η γλώσσα δεν είναι φοβισμένο σκυλί.

3. Η ψήφιση του τρομονόμου προσβάλλει τη γλώσσα στη ρίζα της, που είναι η ελευθερία.

4. Η ψευδαίσθηση έχει καταβάλει τον υπουργό Δικαιοσύνης. Μη γνωρίζοντας τι ποιεί και η δεξιά και η αριστερά του, καταφεύγει στην έσχατη λύση: την αγκαλιά του Κωνσταντίνου Καραμανλή. Βρίσκει κατανόηση από τον εχθρό του, τον οποίο εγκωμιάζει, αγνοώντας πόσο ανατριχιαστικά μοιάζουν μεταξύ τους.

5. Με τον τρομονόμο ήρθε η ώρα να τιμηθεί η καταγωγή των χαφιέδων. Οπως λέει κι ένας σοφός σύντροφος, οι χαφιέδες κατάγονται από τους λεγόμενους νικητές του Εμφυλίου, που «δεν ήταν γενναίοι, ούτε μακρόθυμοι, ζούσαν σε μια φρενίτιδα μίσους και εκδίκησης και δεν ήταν διορατικοί για να δουν ότι βλάπτουν τη χώρα με το να αποκεφαλίζουν παραγωγικές και πνευματικές δυνάμεις. Δέχτηκαν να προέχει το συμφέρον μιας τάξης, έχοντας την κάλυψη και την εγγύηση των ξένων προστατών τους».

6. Ακόμα και το απόκοσμο, όταν το αγγίζει η κυβέρνηση, γίνεται υπόκοσμος. Εκεί κατεβαίνει η ίδια για να βρει υλικό για τις υπηρεσίες της, τις μυστικά ανεξέλεγκτες, επαληθεύοντας, χωρίς να το καταλάβει, αυτό που έλεγε στη Συμβατική, στις 24 του Απρίλη του 1793, ο Σαιν Ζυστ: «Σε μια τέτοια κοινωνία, όπου δε χρειάζονταν παρά κλέφτες, άνθρωποι κίβδηλοι, αποφασισμένοι για κάθε έγκλημα, η εκπαίδευση, που την αποτελούσαν κανόνες, ξεχνιόταν από τη στιγμή που έβγαινε κανείς στον κόσμο. Δε χρησίμευε παρά στο να κάνει πιο εκλεπτυσμένο το πνεύμα σε βάρος της καρδιάς. Για να είναι λοιπόν κανείς άνθρωπος με καλό όνομα, έπρεπε να ποδοπατήσει τη φύση. Ο νόμος έβλεπε σαν έγκλημα τις πιο αγνές προθέσεις. Για να είναι κανείς συνετός, έπρεπε να είναι τέρας (...). Δε ζούσε κανείς παρά μόνο για να ξεγελάσει ή να ξεγελαστεί. Και όλα αυτά τα τρομακτικά ελαττώματα τα θεωρούσαν συνδεδεμένα με την ανθρώπινη φύση, ενώ δεν απορρέανε παρά μόνο από τον ηγεμόνα και τη φύση της διακυβέρνησης (...). Ολα είναι καταπίεση και καταστολή».

7. Οτιδήποτε μεγεθύνεται ως τρομακτικό από τα δελτία ειδήσεων γελοιοποιείται. Παράδειγμα; Εχασε ο Λυκουρέζος το περίστροφό του. Μεγάλος άνθρωπος είναι, μπορεί κάπου να το ξέχασε.

8. Ομηρος. Αυτή θα είναι η κατάσταση του πολίτη στα χέρια εκείνου που θα αποφασίσει να τον καταδώσει ως ύποπτο για τρομοκρατικές ενέργειες. Σύμφωνα με τον τρομονόμο, οι μάρτυρες έχουν τη δυνατότητα να μη δημοσιοποιείται το όνομά τους ούτε και στο δικαστήριο. Αν και όμηρος λοιπόν, έχω το δικαίωμα να ζητήσω από τον υπουργό Δικαιοσύνης, πριν κατατεθεί ο νόμος για την τρομοκρατία, να μπορώ να διαλέγω τον προσωπικό μου χαφιέ, γιατί, ως Ευρωπαίος πολίτης που έχει συνείδηση ότι ο χρόνος είναι χρήμα, θα μπορούσα να τον ενημερώνω κατευθείαν, χωρίς καθυστερήσεις, για τα ελαττώματα που μου χάρισε η μητέρα φύση. Θα προτιμούσα επίσης ο δικός μου χαφιές να συνδυάζει τη χαμέρπεια με την κολακεία, να μην πλατειάζει και να «καρφώνει» με στιλ.

9. Πώς τους ξέφυγε, αλήθεια; Ενώ δικάζουν τη σκέψη με τα άρθρα, 183, 185, 186 και 187 του ποινικού κώδικα, πώς δεν έχουν ποινικοποιήσει και το ρίγος;

10. Αλλά ο Ελληνας πάντα θα ξεφεύγει, γιατί, όπως γράφει ο Εμπεδοκλής, είναι φυγάς θεόθεν και αλήτης.


Του
Γιώργου ΚΑΚΟΥΛΙΔΗ


Σημείο αναφοράς, το δέντρο

«Πάντα ανατρέχω στη σοφή δασκάλα, τη Φύση. Πάντα παρατηρούσα τα δέντρα. Στις ατελείωτες περιπλανήσεις μου έβλεπα αχόρταγα αυτό το καταπληκτικό δημιούργημα και προσπαθούσα να νιώσω και ν' αφουγκραστώ τους αόρατους μηχανισμούς του, τις μυστικές λειτουργίες του. Το έβλεπα σαν ζωντανό οργανισμό, σοφό και αμίλητο», σημειώνει ο Πέτρος Ζουμπουλάκης. Αφορμή για τις παραπάνω σκέψεις του, δίνει η νέα εικαστική του δημιουργία. Μια ενότητα έργων η οποία επικεντρώνεται στον κορμό και στη ρίζα του δέντρου. Μια δουλιά που παρουσιάζεται αυτές τις μέρες στην γκαλερί «έκφραση» (Βαλαωρίτου 9α).

Το θέμα του τοπίου και της παρατήρησης της φύσης, ήταν ένα βασικό σημείο αναφοράς στην εικαστική δημιουργία του Π. Ζουμπουλάκη. «Βασικός θεματικός άξονας της δουλιάς μου ήταν και είναι το τοπίο», μας λέει ο καλλιτέχνης. «Εμπνέομαι από το τοπίο και σ' αυτό βρίσκω όλες τις λύσεις, αισθητικές, ζωγραφικές, συνθετικές... Στη Σχολή Καλών Τεχνών ευτύχησα να έχω δάσκαλο το Γιάννη Μόραλη και ένα επιτελείο από άριστους δασκάλους - καθηγητές της ΑΣΚΤ. Ηταν άνθρωποι συγκροτημένοι, ολοκληρωμένοι σαν καλλιτέχνες, ζωγράφοι ή γλύπτες. Η δουλιά τους ήταν βασισμένη στην παρατήρηση της φύσης. Αυτό το λέω για να διαφοροποιηθώ από τις μεταγενέστερες τεχνολογίες οι οποίες έχουν μπει μέσα στη δουλιά και έχουν απομακρύνει τον καλλιτέχνη από τη ζωντανή, άμεση παρατήρηση της φύσης. Εγώ παραμένω παρατηρητής και εραστής της φύσης, χωρίς όμως να απορρίπτω τις σύγχρονες τεχνολογίες. Ανατρέχοντας ιστορικά, βλέπω ότι οι τεχνολογίες της κάθε εποχής, έχουν επηρεάσει σημαντικά και τη μορφή της τέχνης. Οι ανακαλύψεις, οι επινοήσεις, τα διάφορα τεχνάσματα, εμπλούτισαν την εικαστική γλώσσα».

Το «Αέναο Τοπίο», που ξεκίνησε πριν δέκα πέντε περίπου χρόνια, με την προοπτική πουλιού, την «κινηματογραφική» ανάπτυξη των θεμάτων στο χώρο, την κατάργηση της αυτονομίας των πινάκων - συμπλεγμάτων και την αφηγηματική τους εξέλιξη, ταξίδεψε με επιτυχία, στις εκθεσιακές αίθουσες της χώρας μας.


Η τωρινή ενότητα έργων του, έρχεται να προσεγγίσει το θέμα της φύσης και του τοπίου, από μια άλλη οπτική. Το δέντρο, λεπτομέρεια μέχρι σήμερα των τοπίων του καλλιτέχνη, αυτονομήθηκε. Εγινε η αφορμή για μια «εσωτερική συνομιλία».

«Δεν έχω κλείσει τους λογαριασμούς μου με το "Αέναο τοπίο"», μάς λέει ο καλλιτέχνης. «Με τη δουλιά που παρουσιάζω τώρα, έκανα μια διακοπή, μια παρένθεση, προσγειωνόμενος στη φύση. Εντόπισα την προσοχή μου στον κορμό και στη ρίζα του δέντρου. Το δέντρο υπήρχε πάντα ενταγμένο μέσα στη δουλιά μου. Κάποια στιγμή με ενδιέφερε πολύ η ύπαρξη αυτού του στοιχείου και από το να γίνει ένα εξάρτημα, όπως ήταν παλιότερα, έγινε πρωταγωνιστής. Αυτονομήθηκε. Το είδα σαν σύμβολο όπως είναι και ο άνθρωπος. Σύμβολο δύναμης, μοναχικότητας, ενέργειας μυστικής και αόρατης, υπομονής, αντοχής, αντίστασης στη φθορά. Κυρίως αυτό που εγώ θεωρώ ως την κυριότερη ανθρώπινη αρετή, την αξιοπρέπεια. Ηταν για μένα ένα πολύ μεγάλο παράδειγμα αξιοπρέπειας, αντοχής, υπομονής και επιμονής».

«Αθελα ερχόταν στο νου μου το θεατρικό έργο του Κασόνα που είχα δει κάποτε: "Τα δέντρα πεθαίνουν όρθια". Πράγματι τα δέντρα πεθαίνουν όρθια και μόνο ο άνθρωπος με τις ενέργειές του καταστρέφει αυτό το θαυμάσιο στοιχείο, είτε με κοπή, είτε με πυρκαγιά, είτε με εκμετάλλευση... Κρατούσα σημειώσεις, σχεδίαζα βιαστικά, φωτογράφιζα. Οταν γυρνούσα στο εργαστήρι μου, οι σημειώσεις αυτές έπαιρναν μορφή. "Ξαναείδα" το δέντρο. Εστίασα την προσοχή μου στον κορμό, στη ρίζα του, στη στερέωσή του στη γη, εκεί που αυτό ξεκινάει και όχι εκεί που καταλήγει».

Το δέντρο, ο Π. Ζουμπουλάκης το αντιμετώπισε σαν εικαστικός και όχι σαν φυσιοδίφης. «Εκανα ορατές τις αόρατες ρίζες του. Προσπάθησα να παρακολουθήσω τη σιωπηλή εξέλιξη ενός αόρατου κόσμου. Αλήθεια, τι γίνεται εκεί κάτω;».

«Η γραφή μου άλλαξε και αυτή για τις ανάγκες της έκφρασης. Με απασχολεί το τι γίνεται εκεί κάτω. Φυσικά δεν μπορώ να μη σταθώ και στην ελληνική μυθολογία. Στις χθόνιες θεότητες που είχαν θεοποιήσει αυτή τη μορφή του δέντρου. Δεν μπορώ να ξεχάσω ότι οι Συλφίδες κατοικούσαν σαν θεότητες μέσα στο δέντρο. Με ενδιέφερε να αποδώσω αυτή τη δύναμη. Χωρίς να το θέλω η πινελιά μου έγινε πιο έντονη. Διαπίστωσα ότι έπαιρνα μια εξπρεσιονιστική μορφή. Εκείνο που επιδιώκω είναι να μεταδώσω τη συγκίνηση και το ρίγος που εγώ αισθάνομαι».


Η. ΜΟΡΤΟΓΛΟΥ



Διακήρυξη της ΚΕ του ΚΚΕ για τη συμπλήρωση 80 χρόνων από το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου και την Αντιφασιστική Νίκη των Λαών
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ