Με αφηγήσεις από τη δράση του ΚΚΕ και ειδικότερα την εκδοτική δουλειά στην παρανομία διάνθισε την ομιλία του εκ μέρους της ΠΕΑΕΑ - ΔΣΕ ο Γιώργης Μωραΐτης, παλαίμαχος δημοσιογράφος του «Ριζοσπάστη». Παρουσιάζουμε ορισμένα αποσπάσματα:

«Από το "σαρωτικό" εγχείρημα των συλλήψεων, τη νύχτα και το πρωί της επάρατης 21ης Απρίλη 1967, είχαμε μείνει λίγοι που δεν πιαστήκαμε. Ολα σχεδόν τα μεγάλα στελέχη της ΕΔΑ και του ΚΚΕ με τις χιλιάδες των άλλων συγκεντρώνονταν στον Ιππόδρομο και έπαιρναν την άγουσα για τη Γιούρα (...) Με πρωτοβουλία της Λούλας Λογαρά και του Νίκου Κυριακίδη προχωρήσαμε στην ανασυγκρότηση της ΚΟΑ (...) Σ' εμένα στον καταμερισμό έλαχε ο Παράνομος Τύπος. Η "Αδούλωτη Αθήνα" (...) Το πρώτο φύλλο θα κυκλοφορούσε τον Αύγουστο. Αλλά ατυχήσαμε». Οπως εξήγησε, πιάστηκε ένα μέρος της ομάδας που θα τύπωνε το φύλλο, οπότε τελικά κυκλοφόρησε το Σεπτέμβρη.

«Με τη 12η Ολομέλεια του 1968 ήρθε η μεγάλη δοκιμασία (...) Η "Αδούλωτη Αθήνα" στάθηκε στο ύψος της. Βοήθησε το Κόμμα. Στο υπ' αριθμόν 7 έκτακτο φύλλο, δημοσιεύσαμε ανακοίνωση της ΚΟΑ που τασσόταν με τη 12η Ολομέλεια. Το κείμενο μεταδόθηκε και από τη "Φωνή της Αλήθειας", τη Μόσχα και άλλους ΡΣ. Δημοσιεύτηκε και σε εφημερίδες και περιοδικά. Εγινε ευρύτατα γνωστό. Και δημιούργησε ενθουσιασμό τόσο στην Ελλάδα, αλλά και στο εξωτερικό. Ιδιαίτερα όμως στα μέλη του Κόμματος και στους πολιτικούς κρατούμενους. Πόσο μάλλον, όταν εντός ολίγων ημερών κυκλοφορήσαμε και τον "Ριζοσπάστη", όργανο της ΚΕ του ΚΚΕ (...) Η έκδοση του "Ριζοσπάστη" ήταν ένα μεγάλο βήμα μπροστά. Με την ίδρυση της ΚΝΕ βγήκε και ο "Οδηγητής", που ήταν κατάκτηση και σημαία για τη νεολαία.

Το σπουδαίο είναι ότι, παρά τα χτυπήματα και τη σύλληψη τη δική μας, τέλος Νοέμβρη του 1968, ο "Ριζοσπάστης" και τα άλλα έντυπά μας δε σταμάτησαν να βγαίνουν. Αλλοι σύντροφοι μας αντικατέστησαν (...) Να σημειώσω ακόμα, απ' ό,τι ξέρω, παρά τις συλλήψεις, τα τυπογραφεία μας δεν ανακαλύφτηκαν.

Μετά από τη Χούντα, όπως έγραφα σε άρθρο στον "Ριζοσπάστη" στις 25/9/1975: "Με τα 67 παράνομα φύλλα του ο "Ριζοσπάστης" έγραψε ηρωική ιστορία. Βγήκε μέσα από τη μαύρη 7ετία ματωμένος, μα άτρωτος. Αντεξε στη μεγάλη δοκιμασία, μαζί με το Κόμμα του".

Σ' εκείνη την κρίσιμη περίοδο, της παρανομίας, θέλω να προσθέσω: Μεγάλη κι αποφασιστική, για το ΚΚΕ και γενικότερα, ήταν η θέση υπέρ της 12ης Ολομέλειας, με γράμματά τους και τα ονόματά τους, από τις εξορίες και φυλακές, μελών της ΚΕ του ΚΚΕ και ανώτερων στελεχών: Χαρίλαου Φλωράκη, Κώστα Λουλέ, Γιώργου Τρικαλινού, Στέφανου Παπαγιάννη, Ρούλας Κουκούλου, Μίνας Γιάννου, Αύρας Βλάση - Παρτσαλίδη κ.ά. Επίσης η τοποθέτηση των 905 μεσαίων και κατώτερων στελεχών από το στρατόπεδο Λακκί Λέρου. Είχαμε πιαστεί εμείς, μεταφερθήκαμε από τη Γενική Ασφάλεια στις Φυλακές Αβέρωφ κι ακούσαμε από το παράνομο ραδιοφωνάκι μας τη "Φωνή της Αλήθειας" να μεταδίδει το γράμμα τους και τα ονόματά τους. Πανηγυρίσαμε το γεγονός.

Συντρόφισσες, σύντροφοι και φίλοι, αυτά και για σήμερα και για αύριο, για το Κόμμα μας στο δύσκολο ανηφορικό δρόμο του, αλλά και για την εφημερίδα μας, το "Ριζοσπάστη", όργανο της ΚΕ του ΚΚΕ, στο ξεπέρασμα των δυσκολιών, μας δίνουν δύναμη, θάρρος και αισιοδοξία. Θα νικήσουμε. Το μέλλον είναι δικό μας».

Εναν μακρύ κατάλογο με στοιχεία για τη στάση των Ελλήνων στρατιωτικών στη διάρκεια της δικτατορίας '67-'74 παρουσίασε στην εκδήλωση στο Πάρκο Ελευθερίας ο Αντώνης Κακαράς αρχιπλοίαρχος ε.α. Παρουσιάζουμε ορισμένα αποσπάσματα:

Οπως σημείωσε «για την επιβολή της δικτατορίας ένας σχετικά μικρός αριθμός μυημένων αξιωματικών κινείται αποφασιστικά και πετυχαίνει η εφαρμογή του σχεδίου. Ο Βασιλιάς συνεργάζεται. Κυρίαρχο σύνθημα, ιδεολογία, επιχείρημα η προστασία της χώρας από τον κομμουνισμό, το ίδιο ακριβώς θα πουν εφτά χρόνια αργότερα - σαν σήμερα - όταν κληθούν οι Ενοπλες Δυνάμεις να προστατέψουν τα σύνορα από σμήνη κομμουνιστικών αεροσκαφών που κατεβαίνουν δήθεν προς Νότο να καταλάβουν την Ελλάδα. Ενώ την ίδια στιγμή δυνάμεις Τούρκων υπό την προστασία βρετανικών και αμερικανικών πλοίων και αεροσκαφών θα εισβάλουν στην Κύπρο. Την πληροφορία για επερχόμενη εισβολή των δυνάμεων του Συμφώνου της Βαρσοβίας θα μεταφέρει ο τότε αρχηγός του Ναυτικού Αραπάκης, ένα μοιραίο πρόσωπο που σε λίγες μέρες θα γίνει το δεξί χέρι του Καραμανλή μέσα στις Ενοπλες Δυνάμεις για το επόμενο εξάμηνο της αποκληθείσης μεταπολίτευσης. Ο άνθρωπος αυτός υπηρέτησε δύο δικτάτορες και τέσσερις κυβερνήσεις.

Επανερχόμενοι στην 21η Απριλίου παρατηρούμε πως ποσοστό σημαντικό των μονίμων στρατιωτικών αγκαλιάζει το διάβημα. Ενας, επίσης, σημαντικός αριθμός στρατιωτικών που αιφνιδιάζεται, δεν τάσσεται με το καθεστώς απ' την πρώτη στιγμή, αλλά και δεν κινητοποιείται εναντίον του. Περιμένει τις εξελίξεις, υπακούει, συμμετέχει στην άσκηση εξουσίας, καλύπτει θέσεις κρίσιμες για τον έλεγχο της δημόσιας ζωής και της διοίκησης γενικότερα. Τα πανεπιστήμια αποκτούν και τον δικό τους στρατιωτικό, οι επιτροπές ελέγχου φρονημάτων επίσης, οι ΔΕΚΟ, άλλες υπηρεσίες το ίδιο.

Οι μαζικές και δυναμικές αντιδράσεις κατά του καθεστώτος εκδηλώθηκαν, με συμμετοχή στελεχών του ναυτικού (και όχι μόνον) με κινητοποίηση πλοίων σε δύο περιπτώσεις. Στις 13 Δεκέμβρη 1967 στο πλαίσιο του αποκαλούμενου "Κίνημα του Βασιλιά" και το Μάιο του 1973 με το Αντιτορπιλικό ΒΕΛΟΣ, που υπήρξε και η δυναμική έκφραση του "Κινήματος του Ναυτικού".

Το συγκεκριμένο Οπλο παρουσίαζε μαζικά τις προτιμήσεις του κατά της δικτατορίας και με τη μορφή "κινημάτων" και συχνά με ομαδοποιήσεις, οργανώσεις και ανολοκλήρωτα σχέδια για επιχειρήσεις σύλληψης των πρωτεργατών, καταλήψεις νησιών κ.λπ. Η κατάληψη της Κρήτης αποτελεί κοινό παράγοντα στις συζητήσεις και σχεδιάσεις.

Πιο αξιόλογο όμως συμπέρασμα είναι πως το κίνημα του ναυτικού υπήρξε κορυφαία αντιχουντική πράξη... με όλες τις οργανωτικές κ.λπ. αδυναμίες... με όλα τα θετικά που προκύψανε... με την αξιοποίηση της ιδιότητας των συνωμοτών του... με την ικανοποίηση πως πράξανε το σωστό!

Η υπόθεση του Α/Τ ΒΕΛΟΣ αποτελεί το δυναμικό μέρος του Κινήματος. Είναι η "ανταρσία" του πληρώματός του υπό τον κυβερνήτη αντιπλοίαρχο Ν. Παππά, που ξετίναξε από τις ανακοινώσεις του Απριλιανού καθεστώτος την έκφραση "οπερετικό". Το εγχείρημα του Παππά και όσων είχαν επιλεγεί από τη συντριπτική πλειοψηφία των προθύμων του πληρώματος να τον ακολουθήσουν (έξι νεαροί σημαιοφόροι, είκοσι ένας νεαροί υπαξιωματικοί, όλοι άγαμοι, χωρίς οικογενειακές υποχρεώσεις, και μόνιμοι) τρελάνανε τη χούντα.

Η Πολεμική Αεροπορία έχει την εκπροσώπησή της στην αντίσταση με την οργάνωση "ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ - ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ - ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑ" της οποίας ηγείται ο Τάσος Μήνης.

Από τον Στρατό Ξηράς, κυρίως προέρχονται τα μέλη της οργάνωσης "ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ".

Υπήρξε ικανός αριθμός αξιωματικών και των τριών Οπλων που απομακρύνονται με αποστρατείες και αποτάξεις από τους πρώτους μήνες μετά το πραξικόπημα. Αλλά και τα Σώματα Ασφαλείας δεν έμειναν έξω από εκκαθαρίσεις.

Η άποψη που ενίοτε ακούγεται πως, αποφεύγονται στη δικτατορία οι ποινικές διώξεις, επειδή στην ουσία διώκτες και διωκόμενοι προέρχονται (τουλάχιστον η πλειοψηφία των τελευταίων) από την ίδια δεξαμενή του συντηρητικού πολιτικού χώρου, δεν ευσταθεί. Αντίθετα, έχουμε παραδείγματα, όπου οι κατασταλτικοί μηχανισμοί υπήρξαν ιδιαίτερα σκληροί».