Και έτσι, προκαλώντας ρωγμές πλέον και στο εσωτερικό της ισραηλινής κοινωνίας, η μείζονα, ίσως, έκφραση της ισραηλινής κατοχής επί των παλαιστινιακών εδαφών, οι εποικισμοί, ήρθε πάλι στο προσκήνιο, όπου, όπως όλα δείχνουν, θα παραμείνει για καιρό, γιατί πέριξ αυτών αναμένεται να επικεντρωθεί και να κορυφωθεί η ισραηλινο-παλαιστινιακή διαμάχη. Αλλωστε, ο νόμος για το μποϊκοτάζ δεν είναι παρά το τελευταίο μιας πολύ μακράς σειράς μέτρων υπέρ του εποικισμού που έχουν λάβει οι ισραηλινές κυβερνήσεις.

Οι εποικισμός ξεκίνησε αμέσως μετά την επιβολή της κατοχής, το 1967, και συνεχίζεται απρόσκοπτα μέχρι σήμερα. Ορισμένοι ανεγέρθηκαν εκεί που υπήρχαν εβραϊκές πόλεις όταν η περιοχή βρισκόταν υπό τον έλεγχο της βρετανικής αυτοκρατορίας, π.χ. το Γκους Ετζιόν, κάποιοι εκεί που αναφέρεται στη Βίβλο εβραϊκή παρουσία, όπως η Χεβρόνα, και κάποιοι στήθηκαν με απροκάλυπτο κριτήριο το πώς θα δημιουργηθούν τέτοια δεδομένα που να καθιστούν αδύνατη την ίδρυση βιώσιμου ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους, όπως είναι οι περισσότεροι εποικισμοί - «προάστια» της Ανατολικής Ιερουσαλήμ καθώς και αρκετοί άλλοι σχετικά κοντά στη μεθοριακή γραμμή του '67. Γι' αυτό και συχνά, οι ίδιοι οι έποικοι διαχωρίζονται σε «ιδεολογικούς» και σε «οικονομικούς».

Ως «ιδεολογικοί» έποικοι χαρακτηρίζονται εκείνοι που, αξιοποιώντας και τη βοήθεια του ισραηλινού κράτους, εγκαθίστανται πιο μακριά από το επίσημο ισραηλινό έδαφος επικαλούμενοι κάποια βιβλική ή ιστορική αναφορά. Οι συγκεκριμένοι αρνούνται πεισματικά να εγκαταλείψουν τους τόπους αυτούς. Ως «οικονομικοί» χαρακτηρίζονται εκείνοι που απλώς ανταποκρίθηκαν στα πολλαπλά οικονομικά κίνητρα (επιδόματα, φοροαπαλλαγές, κ.ά.) που οι ισραηλινές ηγεσίες έδωσαν και δίνουν ακόμη προκειμένου να στήσουν όλο αυτό το εποικιστικό σύμπλεγμα, που ουσιαστικά θέλει να εγκολπώσει το διαχωριστικό τείχος που ανεγείρεται στη Δ. Οχθη. Αρκετοί από αυτούς, ακόμη και σήμερα, φέρονται έτοιμοι να εγκαταλείψουν τους εποικισμούς, εφόσον, φυσικά, τους δοθούν ανάλογα κίνητρα με εκείνα που τους έφεραν σε αυτούς.

Μετά τη διάλυση των 21 εποικισμών που επί 38 χρόνια υπήρχαν επί του εδάφους της Λωρίδας της Γάζας, το Σεπτέμβρη του 2005, και την απομάκρυνση 8.500 εποίκων που καθιστούσαν την καθημερινότητα περισσότερων από 1,5 εκατομμυρίων Παλαιστινίων κόλαση (καθώς περιορίζονταν στο 40% του εδάφους της Λωρίδας), όταν μιλά κανείς για εποικισμούς στα παλαιστινιακά εδάφη αναφέρεται στη Δυτική Οχθη και στην Ανατολική Ιερουσαλήμ, ή αλλιώς «Ευρύτερη Ιερουσαλήμ», όπως συχνά αναφέρεται σε επίσημα ισραηλινά αλλά και αμερικανικά έγγραφα από τις αρχές της δεκαετίας του '90.

Σήμερα, στο κατεχόμενο παλαιστινιακό έδαφος, στη Δυτική Οχθη και στην Ανατολική Ιερουσαλήμ, καταμετρούνται περίπου 121 εποικισμοί και 102 «σημεία», στα οποία κατοικούν συνολικά 462.000 έποικοι μεταξύ περίπου 2,5 και πλέον εκατομμυρίων Παλαιστινίων (191.000 στην Ανατολική Ιερουσαλήμ και 271.400 στη Δυτική Οχθη). Εξ αυτών, στόχος είναι οι 385.000, τουλάχιστον, δηλαδή περίπου 80 εποικισμοί να συμπεριληφθούν στην ισραηλινή πλευρά του διαχωριστικού τείχους που ανεγείρεται εδώ και οκτώ χρόνια, όποτε αυτό ολοκληρωθεί. Το ποσοστό αύξησης του πληθυσμού στους εποικισμούς εκτιμάται μεταξύ 4% - 6% ετησίως, την τελευταία 20ετία, ενώ την ίδια στιγμή εντός Ισραήλ, το ποσοστό ετήσιας πληθυσμιακής αύξησης εκτιμάται στο 1,5%.

Οι εποικισμοί, από μόνοι τους, δεν καλύπτουν παρά το 3% της κατεχόμενης Δυτικής Οχθης. Εντούτοις, περικυκλωμένοι από πολύ μεγάλες «ζώνες ασφαλείας» αλλά και από ένα εκτενές οδικό δίκτυο, προκειμένου να επικοινωνούν μεταξύ τους και με το Ισραήλ χωρίς να έρθουν σε επαφή με τον παλαιστινιακό «περίγυρο», φτάνουν τελικά να ελέγχουν περισσότερο από το 40% του παλαιστινιακού εδάφους. Τον Αύγουστο του 2008, υπολογιζόταν ότι το εποικιστικό οδικό δίκτυο άγγιζε τα 794 χιλιόμετρα και η επέκτασή του συνεχιζόταν. Ολο αυτό το οδικό δίκτυο διαθέτει «ζώνη ασφαλείας» εκατέρωθεν, έκτασης 50 - 70 χιλιομέτρων, όπου δεν επιτρέπεται κανενός είδους κατασκευή, και επί της ουσίας ούτε καλλιέργεια!

Εννοείται ότι οι Παλαιστίνιοι δεν έχουν δικαίωμα χρήσης των δρόμων αυτών, παρά το ότι κατασκευάζονται στο δικό τους έδαφος. Οι Παλαιστίνιοι χρησιμοποιούν άλλους δρόμους, που εκτείνονται σε μόλις 40 χιλιόμετρα και περιλαμβάνουν 44 σήραγγες και γέφυρες, προκειμένου να μην «έρχονται καν κοντά» στους εποικισμούς!

Ο τόπος στον οποίο έχουν ανεγερθεί οι εποικισμοί δεν είναι τυχαίος, αν και η ισραηλινή προπαγάνδα συχνά προσπαθεί να καλλιεργήσει μια τέτοια εντύπωση, κάνοντας διαχωρισμό ανάμεσα σε «εποικισμούς» και «σημεία» (outposts). Θεωρητικώς, τα «σημεία» είναι εκείνα στα οποία στήνουν τα τροχόσπιτά τους και εγκαθίστανται από το... πουθενά λίγες οικογένειες. Οι περιοχές αυτές, όμως, έχουν επιλεγεί προσεκτικά από τις ισραηλινές ηγεσίες και το στρατό, γι' αυτό άλλωστε η πλειοψηφία των σημερινών 120 εποικισμών ξεκίνησαν ως «σημεία».

Οι περισσότεροι βρίσκονται σε «στρατηγικό» σημείο, δηλαδή στην κορυφή λόφων και έχουν ανεγερθεί στο τμήμα εκείνο του εδάφους της Δ. Οχθης που θεωρείται το πλέον πλούσιο, από γεωργική άποψη, το οποίο απλώς προσαρτήθηκε. Αιωνόβιοι ελαιώνες ξεριζώθηκαν και καλλιέργειες καταστράφηκαν ή απλώς «πέρασαν» στους νέους ιδιοκτήτες τους. Τεράστιες εκτάσεις γης παραμένουν αναξιοποίητες επειδή αποτελούν «ζώνες ασφαλείας σε εποικισμούς και δρόμους εποίκων. Αλλά ακόμη και σε ό,τι τους έχει απομείνει, οι Παλαιστίνιοι συχνά δεν μπορούν να προσεγγίσουν λόγω των βίαιων επιθέσεων των εποίκων, οι οποίοι τραυματίζουν ή ακόμη και σκοτώνουν τους Παλαιστινίους αγρότες που τολμούν να μαζέψουν ελιές, σταφίδα ή να πάνε στο μποστάνι τους, μπροστά στα μάτια του ισραηλινού στρατού που παραμένει αμέτοχος. Ενδεικτικό είναι ότι το 80% - 90% των καταγγελιών τέτοιων επιθέσεων, δεν εξετάζεται ποτέ από την ισραηλινή αστυνομία, που θεωρείται αρμόδια!

Εκτός από τα εύφορα εδάφη και τη στρατηγική τους θέση, οι εποικισμοί διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο και σε ένα άλλο εξαιρετικά σημαντικό ζήτημα: τη διαχείριση του νερού, αγαθό εξαιρετικά πολύτιμο, πόσο μάλλον σε μια περιοχή η οποία εδώ και καιρό αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα λειψυδρίας.

Ο τρόπος με τον οποίο, ουσιαστικά, η ισραηλινή κατοχή, μέσα από τους εποικισμούς, χρησιμοποιεί το νερό ως «όπλο» διατήρησης και ενίσχυσής της είναι ίσως η πλέον χαρακτηριστική απόδειξη, του πόσο κομβικός είναι ο ρόλος τους. Τα κυριότερα αποθέματα νερού της Δυτικής Οχθης βρίσκονται στο ορεινό υδροφόρο στρώμα που διατρέχει το υπέδαφος των περιοχών που βρίσκονται παράλληλα με τη συνοριακή γραμμή με το Ισραήλ. Προς διευκόλυνση, τόσο της χαρτογράφησης όσο και της αξιοποίησής του, χωρίζεται στο βόρειο, στο δυτικό και στο ανατολικό τμήμα του.

Το δυτικό τμήμα είναι αυτό που δίνει και την καλύτερη ποιότητα νερού. Βρίσκεται σχεδόν ολόκληρο σε εδάφη της Δ. Οχθης, όμως οι χώροι συλλογής του βρίσκονται στο Ισραήλ, όπου καταναλώνεται και το 95%. Το βόρειο τμήμα πηγάζει εξολοκλήρου από τη Δ. Οχθη, όπου και συλλέγεται, όμως το 70% του νερού κατευθύνεται στο Ισραήλ. Τέλος, το νερό του ανατολικού τμήματος, που βρίσκεται και ως πηγές και ως χώροι συλλογής εντός Δ. Οχθης, καταναλώνεται κατά 37% από τους εποικισμούς.

Ολα αυτά, μεταφράζονται πολύ απλά στο ότι ένας Παλαιστίνιος έχει ημερησίως πρόσβαση σε 86 λίτρα νερού, εκ των οποίων τα 60 δεν είναι πόσιμα, ενώ ένας Ισραηλινός, συμπεριλαμβανομένων των εποίκων, έχει πρόσβαση σε 280 λίτρα νερό ημερησίως. Ας σημειωθεί ότι ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας αναφέρει ότι η ελάχιστη ποσότητα νερού που χρειάζεται ένας άνθρωπος για να πιει, να φάει και να διατηρεί στοιχειώδεις συνθήκες υγιεινής, είναι 100 λίτρα νερό ημερησίως.

Σαν να μην έφτανε αυτό, εκτός από τη γη τους, η οποία έχει προσαρτηθεί κατά στρέμματα από τους εποικισμούς, οι Παλαιστίνιοι δεν ελέγχουν ούτε αυτό το ελάχιστο νερό που τους απομένει γιατί θεωρείται «φυσική πηγή πλούτου και δημόσιο αγαθό του Ισραήλ»! Αυτό σημαίνει ότι η οποιαδήποτε εργασία σχετίζεται με αυτό (π.χ. κατασκευή, επισκευή ή επέκταση υδροδοτικού δικτύου, άνοιγμα πηγαδιών στις περιοχές που δεν υπάρχει υδροδοτικό δίκτυο κλπ), θα πρέπει να εγκριθεί από ισραηλινές υπηρεσίες και μάλιστα με 18 διαφορετικές άδειες. Τι σημαίνει πρακτικά; Δεν δίνεται σχεδόν ποτέ καμία άδεια για καμία εργασία που να σχετίζεται με το νερό. Και όλα αυτά τα στοιχεία αφορούν το 69% των παλαιστινιακών κοινοτήτων που έχουν υδροδοτικό δίκτυο, ενώ παράλληλα, η τιμή του νερού (γιατί οι Παλαιστίνιοι αγοράζουν το νερό τους από την ισραηλινή εταιρεία ύδρευσης «Mekorot») αυξάνεται διαρκώς έχοντας αγγίζει, τα τελευταία χρόνια, το 200%!

Από τα προαναφερόμενα, είναι ξεκάθαρο ότι οι ισραηλινές ηγεσίες, ασχέτως αν επρόκειτο για το Εργατικό κόμμα ή για το δεξιό «Λικούντ» ή για όποιο άλλο, συνειδητά επέλεξαν από το 1967 και μετά να δημιουργήσουν τετελεσμένα επί του κατεχόμενου εδάφους. Ο εποικισμός δεν είναι «έκφραση της φυσιολογικής ανάπτυξης» του Ισραήλ, ούτε αποτελεί «επιλογή» ορισμένων μεμονωμένων ατόμων, τα οποία απλώς υποστήριξε ο ισραηλινός κρατικός μηχανισμός και μετά «δεν μπορεί να τα ξεριζώσει, ιδιαίτερα επειδή αυξάνεται διαρκώς ο πληθυσμός τους». Ιδιαίτερα η πρόσφατη αυτή απόφαση που θέτει ενώπιον της δικαιοσύνης, έστω και υπό τη μορφή προστίμου, τον οποιονδήποτε στέκεται ενάντια στους εποικισμούς αποτελεί τρανή απόδειξη ότι, όπως και όλες οι προηγούμενες, και αυτή η ισραηλινή ηγεσία επιλέγει να επιμείνει μέχρι τέλους «εποικιστικά».

Δεν είναι τυχαίο ότι σε όλες τις περιόδους «διαπραγματεύσεων», οι άδειες ανοικοδόμησης σε εποικισμούς εκτοξεύονταν και οι εποικισμοί αυξάνονταν με καταιγιστικούς ρυθμούς. Δεν είναι τυχαίο επίσης ότι η ισραηλινή ηγεσία αρνείται, παρά το γεγονός ότι υπάρχουν αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ (338, 465), αποφάσεις του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης, αλλά και σχετικά άρθρα της Συνθήκης της Γενεύης (άρθρο 49, παρ. 6) και της Χάγης (άρθρο 46), όχι να συζητήσει για τους εποικισμούς αλλά ούτε καν να «παγώσει» για λίγο την εποικιστική δραστηριότητα, έναν όρο που θέτει ως «κόκκινη γραμμή» η Παλαιστινιακή Αρχή προκειμένου να «αναθερμανθούν» οι ισραηλινο-παλαιστινιακές επαφές, όπως πιέζει η Ουάσιγκτον. Αλλωστε, κατά τη διάρκεια του 10μηνου «εποικιστικού παγώματος», οι προσφορές για σπίτια στους εποικισμούς αυξήθηκαν κατά 550%!

Είναι προφανές ότι οι εποικισμοί αποτελούν έναν από τους σημαντικότερους παράγοντες που εξώθησαν την Π. Αρχή στην έναρξη της διπλωματικής καμπάνιας διεκδίκησης μονομερούς κήρυξης ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, το Σεπτέμβρη. Η Π. Αρχή ζητά αναγνώριση στα όρια του '67, καθιστώντας σαφές ότι δεν γίνεται οι υπάρχοντες εποικισμοί να καθορίζουν τα σύνορα του όποιου παλαιστινιακού κράτους στο μέλλον, καθιστώντας ουσιαστικά αδύνατη την οποιαδήποτε επιβίωσή του, αφού το παλαιστινιακό έδαφος λόγω των εποικισμών είναι εντελώς κατακερματισμένο.

Η πραγματικότητα αυτή είναι γνωστή σε όλους. Η προεδρία Ομπάμα εγκατέλειψε την ακραία φιλοϊσραηλινή θέση του προκατόχου του Μπους, ο οποίος είχε απλώς αποδεχτεί ότι «πρέπει να γίνουν δεκτά τα δεδομένα που έχουν διαμορφωθεί στο έδαφος της Δ. Οχθης». Πίεσε προκειμένου να «παγώσει» η εποικιστική δραστηριότητα για να συνεχιστεί η προσπάθεια αναθέρμανσης του ισραηλινο-παλαιστινιακού διαλόγου υπό την αιγίδα της και υποχρεώθηκε σε υποχώρηση απέναντι στην ισραηλινή αδιαλλαξία.

Επειδή, όμως, η επίτευξη έστω και επιφανειακής προόδου στο Παλαιστινιακό είναι κομβικής σημασίας για την εικόνα των ΗΠΑ και κατ' επέκταση για τα συμφέροντα του αμερικανικού ιμπεριαλισμού στην πολύτιμη ενεργειακά και γεωστρατηγικά περιοχή του αραβικού κόσμου, η προεδρία Ομπάμα, πιεζόμενη και από τις ανακατατάξεις σε σειρά αραβικών χωρών όπου οι πρώην «καλοί σύμμαχοι» εκδιώχθηκαν υπό τη λαϊκή οργή, επανήλθε στο ζήτημα. Σε ομιλία του, το Μάη, ο Ομπάμα μίλησε για δύο γειτονικά ανεξάρτητα κράτη, με σύνορα στα όρια του '67,...αλλά μετά από συνομιλίες.

Πρακτικά, όσο και αν «ακούγεται» κοντά στις παλαιστινιακές θέσεις η αμερικανική αυτή τοποθέτηση, επί της ουσίας, δίνει το εναρκτήριο λάκτισμα για έναν νέο ατέρμονο γύρο διαπραγματεύσεων μέσα από τον οποίο νομιμοποιείται η ύπαρξη των εποικισμών, τουλάχιστον των μεγαλύτερων, νομιμοποιείται η προσάρτηση της Ανατολικής Ιερουσαλήμ, παρά το ότι επίσης υπάρχουν διεθνείς αποφάσεις που καταδικάζουν την προσάρτηση, νομιμοποιείται, διά της πλαγίας, το διαχωριστικό τείχος. Νομιμοποιείται, δηλαδή, η κατοχή.

Ουδείς μπορεί να μιλήσει για δίκαιη λύση του Παλαιστινιακού, για βιώσιμο ανεξάρτητο παλαιστινιακό κράτος, αν δε δοθεί τέλος στην κατοχή. Η «ειρηνευτική διαδικασία», όπως εξελίχθηκε, κατάφερε μόνο να βάλει σε επαναδιαπραγμάτευση τις ίδιες τις αποφάσεις του ΟΗΕ, αντί να δρομολογήσει την εφαρμογή τους. Πίσω από τους πολλούς ελιγμούς και τους αλλεπάλληλους διαπραγματευτικούς γύρους τείνει να χαθεί η ουσία: Η κατοχή. Και οι εποικισμοί είναι η καρδιά της...