ΔΙΕΘΝΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

«Υπερθέρμανση» στην Κίνα, «υποθερμία» στις ΗΠΑ

Παπαγεωργίου Βασίλης

Μεγαλώνουν και βαθαίνουν οι αντιθέσεις μεταξύ των μεγάλων καπιταλιστικών δυνάμεων στην προσπάθεια να βγουν από την κρίση με τις μικρότερες για την κάθε μια ζημιές. Ετσι, η καταστροφή ενός μέρους του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου, που είναι η προϋπόθεση για το ξεπέρασμα της κρίσης, γίνεται αντικείμενο σκληρής αντιπαράθεσης.

ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΦΑΤΗ έκθεσή του, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο εκτιμά ότι ο ρυθμός ανάπτυξης στην Ασία θα είναι φέτος και του χρόνου κοντά στο 7%, με την Κίνα και την Ινδία να καταγράφουν τις υψηλότερες επιδόσεις.

Το ΔΝΤ εκφράζει το φόβο για την «υπερθέρμανση» αυτών των οικονομιών, αφού ο πληθωρισμός βρέθηκε το Φλεβάρη στο 4,5%. Και ενώ αυτές οι χώρες μπορούν να γίνουν καλοί καταναλωτές των προϊόντων από τις ΗΠΑ και την ΕΕ, με έναν υψηλό πληθωρισμό δεν μπορούν να παίξουν αυτόν το ρόλο.

Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΤΗΣ ΚΙΝΑΣ αναμένεται να αναπτυχθεί με ετήσιο ρυθμό 9,6% στο δεύτερο τρίμηνο του 2011, σύμφωνα με εκτιμήσεις του Κρατικού Κέντρου Πληροφόρησης της χώρας. Το Κρατικό Κέντρο Πληροφόρησης προβλέπει ότι ο πληθωρισμός θα κινηθεί πάνω από το 5% στο δεύτερο τρίμηνο και περί το 4,5% σε μέσα επίπεδα το 2011.

Σε αντίθεση με τη δυναμική ανάπτυξη της κινέζικης οικονομίας, η ανάπτυξη στις ΗΠΑ αυξήθηκε κατά 1,8% στο πρώτο τρίμηνο του 2011, εμφανίζοντας σημαντική επιβράδυνση σε σχέση με το τελευταίο τέταρτο του περασμένου έτους, αναφέρουν τα στοιχεία που δημοσίευσε σήμερα η Ουάσιγκτον.

Η ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ είχε καταγράψει επίπεδα ανάπτυξης 3,1% κατά το τελευταίο τέταρτο του 2010, αναζωπυρώνοντας τις ελπίδες ότι η μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου αρχίζει να ξεπερνά την κρίση. Την περασμένη Τετάρτη, η κεντρική Ομοσπονδιακή Τράπεζα (Federal Reserve) είχε αναθεωρήσει προς τα κάτω τις προβλέψεις της για την ανάπτυξη εντός του 2011 στο 3,1-3,3% σε ετήσια βάση, από 3,4-3,9% της πρόβλεψης του Γενάρη.

Επίσης η Fed είχε προβλέψει πτώση της ανεργίας στο 8,4-8,7% μέχρι το τέταρτο τρίμηνο του 2011, επίπεδο μικρότερο από εκείνο που προέβλεπε αρχικά η τράπεζα. Το Μάρτη η ανεργία στις ΗΠΑ ανήλθε στο 8,8%.

ΑΠΟ ΤΑ ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΑ στοιχεία είναι προφανές ότι η αμερικάνικη οικονομία είναι μακριά ακόμη από το σημείο που θα μπορούσε κανείς με βεβαιότητα να μιλήσει για ισχυρή ανάπτυξη. Η κυβέρνηση των ΗΠΑ συνεχίζει να «κόβει» δολάρια κατά το δοκούν, ενώ οι αμερικανικές εξαγωγές αυξάνουν με πολύ χαμηλούς ρυθμούς.

Πάντως, ο κινεζικός πληθωρισμός, σε συνδυασμό με τη συνεχιζόμενη άνοδο στις διεθνείς τιμές των τροφίμων, των μετάλλων και του πετρελαίου, έχει αρχίσει να επηρεάζει τις τιμές σε ΕΕ και ΗΠΑ. Ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη αυξήθηκε το Μάρτη στο 2,7%, από 2,4% το Φλεβάρη και 2,6% της αρχικής πρόβλεψης της Eurostat. Η αύξηση αυτή εντείνει τις εκτιμήσεις για νέα αύξηση των επιτοκίων της ΕΚΤ, πιθανότατα τον Ιούλη. Η ΕΚΤ ήταν η πρώτη μεγάλη κεντρική τράπεζα που αύξησε τον Απρίλη τα επιτόκιά της από 1% σε 1,25%, μετά το μπαράζ μειώσεων που είχε προκαλέσει η ανάγκη να αντιμετωπιστεί με φθηνό χρήμα η κρίση του 2008. Η αύξηση του πληθωρισμού και στις ΗΠΑ, 2,7% το Μάρτη, από 2,1% το Φλεβάρη, θεωρείται σημάδι για τερματισμό στο τέλος Ιούνη της πολιτικής νομισματικής χαλάρωσης της Fed, του έμμεσου δηλαδή τυπώματος χρήματος μέσω της αγοράς κρατικών ομολόγων.

Τα αποθέματα του πετρελαίου

Η φιλολογία για τα παγκόσμια αποθέματα πετρελαίου είναι πολλές φορές ύποπτη καθώς, είτε η υπερεκτίμηση, είτε η υποεκτίμηση, μπορούν να εξυπηρετούν τεράστια οικονομικά συμφέροντα με κέρδη δισεκατομμυρίων δολαρίων από τις διακυμάνσεις των τιμών.

Το βέβαιο είναι ότι τα αποθέματα δεν είναι ανεξάντλητα αλλά κανείς δεν ξέρει το πραγματικό τους ύψος. Ετσι πολλές φορές τα σχετικά δημοσιεύματα γίνονται αφορμή για σπέκουλα. Ομως αξίζει να παρακολουθήσει κανείς τη σχετική ειδησεογραφία, ειδικότερα όταν αφορά και τις διεθνείς γεωπολιτικές ανακατατάξεις.

Σύμφωνα με έρευνα ρωσικού κρατικού φορέα είναι ορατό το ενδεχόμενο η χώρα να μην μπορέσει να διατηρήσει για παραπάνω από 15 χρόνια την ηγετική της θέση στην παραγωγή πετρελαίου λόγω της προβλεπόμενης μείωσης των αποθεμάτων της αλλά και της σταδιακής, εντούτοις σταθερής, φθίνουσας ποιότητας του ρωσικού αργού. Την ίδια στιγμή αμφισβητείται το ύψος των αποθεμάτων της Σαουδικής Αραβίας, καθώς και η ικανότητά της να καλύψει στο μέλλον τις ανάγκες της διεθνούς αγοράς.

Οι «Financial Times» επισημαίνουν πως η έλλειψη αξιόπιστων πληροφοριών σχετικά με την πραγματική κατάσταση της παραγωγής και της προσφοράς πετρελαίου αναδεικνύει το πρόβλημα το οποίο καλούνται να αντιμετωπίσουν τώρα οι αγορές.

Από την άλλη πλευρά η «Wall Street Journal» αποκάλυψε ότι η Σαουδική Αραβία από τη μία πλευρά μείωσε δραστικά τις εξορύξεις τον Μάρτιο, ενώ από την άλλη έως τα τέλη του έτους σκοπεύει να αυξήσει κατά 30% τις γεωτρήσεις.

Η κυβέρνηση της Σαουδικής Αραβίας κοινοποίησε πως η παραγωγή μειώθηκε τον Μάρτιο κατά 700.000 βαρέλια την ημέρα, διαψεύδοντας όλες τις αρχικές προβλέψεις, ακόμη και του ΟΠΕΚ, που έκαναν λόγο για αύξηση της παραγωγής.

ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ - ΑΥΞΗΣΗ Τις υψηλότερες τιμές στην ιστορία του φυσικού αερίου καλείται να πληρώσει η Ευρώπη, καθώς, σύμφωνα με ανακοίνωση του ρωσικού ενεργειακού κολοσσού «Gazprom», αναμένεται έως το Δεκέμβρη η τιμή του φυσικού αερίου να ξεπεράσει τα 500 δολάρια ανά 1.000 κυβικά μέτρα, καταγράφοντας αύξηση κατά 50% σε σχέση με το Γενάρη. Η αύξηση αυτή αποδίδεται στην άνοδο των τιμών των προϊόντων πετρελαίου, αλλά και στην αυξανόμενη ζήτηση για φυσικό αέριο στην Ευρώπη.

ΝΟΚΙΑ - ΑΠΟΛΥΣΕΙΣ Ο προσανατολισμός στην παραγωγή συγκεκριμένων προϊόντων, όπως το smartphone, θα κοστίσει τις θέσεις 4.000 εργαζομένων της «Nokia», όπως ανακοίνωσε σήμερα η ίδια η εταιρεία, με τις περικοπές αυτές να αφορούν κυρίως τις μονάδες της στη Δανία, στη Φιλανδία και τη Βρετανία. Το πρόγραμμα των περικοπών θα αρχίσει να υλοποιείται από το 2012. Η «Nokia» πρόσφατα έκλεισε συμφωνία με τη «Microsoft» για την ανάπτυξη τεχνολογίας smartphone.

ΙΑΠΩΝΙΑ - ΑΝΑΠΤΥΞΗ Η Τράπεζα της Ιαπωνίας ανακοίνωσε ότι μειώνει τις προβλέψεις της για την ανάπτυξη της χώρας κατά το οικονομικό έτος Απρίλη 2011 - Μάρτη 2012, κατά μία ποσοστιαία μονάδα, στο επίπεδο του 0,6%. Ως κύριο λόγο της εξέλιξης αυτής, το κεντρικό πιστωτικό ίδρυμα της χώρας επικαλείται τις καταστροφικές συνέπειες του σεισμού που έπληξε πρόσφατα την Ιαπωνία.