ΔΙΕΘΝΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

Ιαπωνία: Μετρώντας απώλειες και καταστροφές

Παπαγεωργίου Βασίλης

Πριν περάσει μια βδομάδα και ενώ κανείς δεν μπορεί να προσδιορίσει το μέγεθος της πυρηνικής απειλής άρχισαν οι εκτιμήσεις για τις επιπτώσεις του καταστροφικού σεισμού για την οικονομία της Ιαπωνίας. Στο δυσθεώρητο ύψος των 14 με 15 τρισ. γιεν, ποσό αντίστοιχο των 171 έως 183 δισ. δολαρίων, εκτιμά η τράπεζα Credit Suisse το οικονομικό κόστος του καταστρεπτικού σεισμού και του τσουνάμι που έπληξε τη χώρα. Σύμφωνα με τον Χιρομίτσι Σιρακάουα, οικονομολόγο της ελβετικής τράπεζας στο Τόκιο, οι οικονομικές επιπτώσεις θα είναι κάτω του 40% εκείνων από το σεισμό στο Κόμπε το 1995, που κόστισε 40 τρισ. γιεν. Οι περιοχές που επλήγησαν το 1995 αντιπροσώπευαν το 12% του ιαπωνικού ΑΕΠ, ενώ εκείνες που επλήγησαν από το σεισμό της Παρασκευής το 7%. Ο κ. Σιρακάουα υπολογίζει πως η άμεση επίπτωση στο ΑΕΠ της χώρας θα είναι συρρίκνωση κατά ένα τρισ. γιεν το 2011, ποσό αντίστοιχο του 0,2%. Θεωρεί, όμως, πιθανή μια περαιτέρω μείωση του ΑΕΠ κατά 1% εξαιτίας της διακοπής της παραγωγής.

ΜΕΓΑΛΕΣ ΕΙΝΑΙ οι επιπτώσεις στο θαλάσσιο εμπόριο. Η Lloyd's List Intelligence υπολογίζει πως θα υπερβεί τα 3,4 δισ. δολάρια ημερησίως το κόστος από τη διακοπή της λειτουργίας λιμανιών. Οπως τονίζει, το θαλάσσιο εμπόριο της τρίτης οικονομίας στον κόσμο έφθασε πέρυσι στα 1,5 τρισ. δολάρια.

Ωστόσο, με το δείκτη Nikkei του Τόκιο να υποχωρεί σε ποσοστό 10,55%, η πλειονότητα των οικονομικών αναλυτών θεωρεί πρόωρη μια εκτίμηση του συνολικού κόστους της θεομηνίας που έπληξε την Ιαπωνία. Παράλληλα, θεωρείται δεδομένη μια επιβράδυνση των ρυθμών ανάπτυξης της τρίτης οικονομίας στον κόσμο με αντίκτυπο στην παγκόσμια οικονομία, καθώς άμεσες θα είναι οι επιπτώσεις από την αναστολή της λειτουργίας ιαπωνικών βιομηχανιών και την πτώση της παραγωγής σε τομείς συνδεδεμένους με την υψηλή τεχνολογία. Ηδη το οικονομικό αίσθημα μεταξύ αναλυτών και επενδυτών υποχωρεί στη Γερμανία, ενώ μερίδα αναλυτών πιθανολογεί πως η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ενδέχεται να αναθεωρήσει την πρόσφατη προειδοποίησή της για αύξηση των επιτοκίων του ευρώ.

ΟΙ ΤΡΑΠΕΖΕΣ Citigroup και UBS προβλέπουν πως οι ρυθμοί ανάπτυξης της ιαπωνικής οικονομίας θα παραμείνουν χαμηλοί στη διάρκεια του 2011 και συγκεκριμένα μιλούν για 1,7% και 1,4% αντιστοίχως. Προεξοφλούν, ωστόσο, ανάκαμψή της για το 2012 και ρυθμούς 2,3% και 2,5% αντιστοίχως χάρη στις δραστηριότητες ανοικοδόμησης της χώρας. Στην πλέον απαισιόδοξη εκτίμηση προβαίνει, πάντως, η Barclays, που προβλέπει πως οι ζημίες θα υπερβούν εκείνες του σεισμού στο Κόμπε και θα φθάσουν στο 3% του ιαπωνικού ΑΕΠ.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η ιαπωνική οικονομία που παρουσιαζόταν ως πρότυπο δυναμικά αναπτυσσόμενης οικονομίας μετά τη σοβαρή κρίση στις αρχές της δεκαετία του '90 δεν κατάφερε να ανακτήσει τη θέση της, εξαιτίας και ενός αδυσώπητου ανταγωνισμού, με αποτέλεσμα να εμφανίζει μόνο τα τελευταία χρόνια μια αναιμική ανάπτυξη, η οποία τώρα διακόπτεται λόγω των καταστροφών.

Δώρο στα μονοπώλια

Ενα ακόμη μεγάλο δώρο ετοιμάζει η Ευρωπαϊκή Ενωση για το κεφάλαιο και τα πολυεθνικά μονοπώλια με την πρόταση για τη δημιουργία μιας κοινής βάσης για τη φορολόγηση των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στην ΕΕ.

Συγκεκριμένα, η Κομισιόν ανακοίνωσε ότι με την Κοινή Ενοποιημένη Βάση Φορολογίας Εταιρειών (ΚΕΒΦΕ) που προτείνει, οι επιχειρήσεις θα έχουν τη δυνατότητα να υποβάλουν ενιαία φορολογική δήλωση για το σύνολο των δραστηριοτήτων τους στην ΕΕ, σε μία φορολογική υπηρεσία.

Επί του παρόντος, οι επιχειρήσεις στην ΕΕ υπόκεινται έως και σε 27 διαφορετικά εθνικά φορολογικά συστήματα, ανάλογα με το σε πόσες χώρες - μέλη δραστηριοποιούνται.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Επιτροπής, η ΚΕΒΦΕ θα επιτρέψει στις επιχειρήσεις στην ΕΕ να εξοικονομήσουν, ετησίως, 700 εκατομμύρια ευρώ με τη μείωση του κόστους συμμόρφωσης σε διαφορετικά φορολογικά συστήματα και 1,3 δισ. ευρώ μέσω της ενοποίησης κερδών και ζημιών που υφίστανται. Επιπλέον, οι επιχειρήσεις που επιθυμούν να επεκτείνουν τις διασυνοριακές δραστηριότητές τους θα εξοικονομήσουν έως και 1 δισεκατομμύριο ευρώ.

Ο επίτροπος αρμόδιος για τη φορολογία, Αλγκίρδα Σεμέτα, δήλωσε τα εξής: «Η ΚΕΒΦΕ θα καταστήσει ευκολότερη, φθηνότερη και πιο βολική την επιχειρηματική δραστηριότητα στην ΕΕ. Θα δώσει επίσης ευκαιρίες στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις που επιθυμούν να αναπτυχθούν πέρα από την εγχώρια αγορά τους. Η σημερινή πρόταση είναι καλή για τις επιχειρήσεις, αλλά και για την παγκόσμια ανταγωνιστικότητα της ΕΕ».

Και όλα αυτά την ώρα που οι εργαζόμενοι στις χώρες - μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης στενάζουν κάτω από το δυσβάστακτο φορτίο των άμεσων και έμμεσων φόρων για τη «σωτηρία», δήθεν, της οικονομίας.

ΗΠΑ - ΤΙΜΕΣ ΠΑΡΑΓΩΓΟΥΑύξηση 1,6% παρουσίασαν οι τιμές παραγωγού στις ΗΠΑ το Φεβρουάριο, καθώς οι τιμές στα είδη διατροφής σημείωσαν τη μεγαλύτερη μηνιαία άνοδο από το 1974. Οπως προκύπτει από τα στοιχεία του αμερικανικού υπουργείου Απασχόλησης, ο δομικός δείκτης τιμών - από τον οποίο εξαιρούνται οι κλάδοι ενέργειας και τροφίμων - αυξήθηκε κατά 0,2%.

Οι οικονομολόγοι προέβλεπαν αύξηση των τιμών παραγωγού κατά 0,7% και του δομικού δείκτη τιμών κατά 0,2%.

MOODY'S - ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ Σε υποβάθμιση της μακροπρόθεσμης πιστοληπτικής αξιολόγησης της Πορτογαλίας κατά δύο βαθμίδες, στο Α3 από Α1, προχώρησε την Τρίτη η Moody's Investors Service, δίνοντας αρνητική προοπτική. Ο διεθνής οίκος αξιολόγησης αποδίδει την υποβάθμιση στις «αδύναμες προοπτικές ανάπτυξης», στη δυσκολία επίτευξης των δημοσιονομικών στόχων, σε μια πιθανή ανάγκη για μελλοντική οικονομική στήριξη των τραπεζών και στις «δύσκολες συνθήκες της αγοράς». Υπενθυμίζεται ότι ο οίκος υποβάθμισε πρόσφατα τις αξιολογήσεις για την πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδας και της Ισπανίας.

ΙΣΠΑΝΙΑ - ΟΜΟΛΟΓΑ Η Ισπανία άντλησε την Πέμπτη 4,1 δισεκατομμύρια ευρώ από δημοπρασία 10 ετών και 30 ετών ομολόγων, με το κόστος δανεισμού της να κυμαίνεται πάνω από το 5%. Η μέση απόδοση για το 10ετές ομόλογο ήταν 5,162% έναντι 5,604% στην αντίστοιχη προηγούμενη δημοπρασία τον Ιανουάριο. Το κόστος δανεισμού για το ομόλογο λήξης 2041 ανήλθε στο 5,875% έναντι 5,488% στην αντίστοιχη προηγούμενη δημοπρασία Νοεμβρίου. Περισσότερο από 60% των ομολόγων απορροφήθηκε από ξένους δανειστές, σύμφωνα με πηγή κοντά στη διαδικασία.