Ουρές ανέργων, νεόπτωχων και πεινασμένων στη Νέα Υόρκη

Ποια τα στοιχεία «άνθησης» της οικονομίας κατά τον Αμερικανό Πρόεδρο; Οι χρηματιστηριακές συναλλαγές έχουν επιστρέψει σε ομαλά επίπεδα και τα κέρδη των εταιρειών αυξάνονται. Προφανέστατα.

Την «άνθηση» αυτή την καταλαβαίνει ο αμερικανικός λαός με τους εξής απλούς τρόπους:

• Τα επίσημα επίπεδα ανεργίας είναι κολλημένα κοντά στο 10%.
• Μόλις το 47% του ενεργού πληθυσμού έχει την τύχη να έχει εργασία «πλήρους απασχόλησης», σύμφωνα με έρευνα βάσει των επίσημων στοιχείων του υπουργείου Εργασίας των ΗΠΑ.
• Σε σύνολο 238,9 εκατομμυρίων εργαζομένων τα 108,6 εκατομμύρια είναι είτε άνεργοι ή υποαπασχολούμενοι ή θεωρείται ότι έχουν βγει «εκτός της αγοράς εργασίας».
• Ο αριθμός των Αμερικανών που έκαναν αίτηση πτώχευσης αυξήθηκαν κατά 9% μέσα στο 2010. Από 1,41 εκατομμύρια σε 1,53 εκατομμύρια, σύμφωνα με στοιχεία του National Bankruptcy Research Center.
• Οι μέσες αποδοχές, μισθοί αλλά και ημερομίσθια συρρικνώθηκαν. Το ποσοστό των οικογενειών των εργαζομένων που έχουν εισόδημα ακόμα και κατά 200% λιγότερο από το επίσημο μέσο εισόδημα αυξήθηκε μέσα σε μία διετία, μεταξύ του 2007 και του 2009, από 28% σε 30%.
• Το 1970 το 25% των θέσεων εργασίας ήταν στο βιομηχανικό τομέα, σήμερα είναι μόλις το 9%.
• Το 55% του συνολικού εργατικού δυναμικού «υπέφερε από μία περίοδο ανεργίας, περικοπής αποδοχών, μείωσης ωρών εργασίας ή έχουν καταστεί ακούσια εργαζόμενοι με μερική απασχόληση, δεδομένου ότι η ύφεση ξεκίνησε το Δεκέμβρη του 2007».
• Ενας στους έξι Αμερικανούς διαβιώνει κάτω από το όριο της φτώχειας - ποσοστό ρεκόρ.
• Ο αριθμός των Αμερικανών που επιβιώνουν χάριν των κουπονιών τροφίμων αυξήθηκε κατά 16% μέσα στη χρονιά που πέρασε. Πρόκειται για ένα μίζερο ποσό, μόλις 133 δολαρίων μηνιαίως, που ουδόλως εξασφαλίζει την κάλυψη των διατροφικών αναγκών μιας οικογένειας.
• Οι κατασχέσεις κατοικιών από τις τράπεζες λόγω αδυναμίας των ιδιοκτητών τους να αποπληρώσουν τα δάνειά τους ξεπέρασαν το 1 εκατομμύριο το 2010, σύμφωνα με τα στοιχεία της εταιρείας ακινήτων «Realty Trac».

Η πραγματικότητα αυτή έλειπε παντελώς από την ομιλία για την Κατάσταση του Εθνους του «μετριοπαθούς κεντρώου» Προέδρου - το καινούριο προφίλ που λανσάρει ο Ομπάμα για τις ανάγκες των προεδρικών εκλογών του 2012.

Αντιθέτως, βασισμένος στη στρεβλή εικόνα της οικονομίας που σκιαγράφησε, κάλεσε τους συμπατριώτες του, μπροστά στην άνοδο νέων βιομηχανικών δυνάμεων - όπως η Ινδία και η Κίνα - να μην αποθαρρύνονται, υπογραμμίζοντας ότι οι ΗΠΑ εξακολουθούν να έχουν την πιο ευημερούσα οικονομία του κόσμου. «...Ναι, ο κόσμος άλλαξε. Ο αγώνας για τις θέσεις εργασίας είναι πραγματικός. Ομως, αυτό δεν πρέπει να μας αποθαρρύνει. Αυτό πρέπει να μας χαλυβδώνει», τόνισε, καλώντας συνάμα τους Ρεπουμπλικανούς να υποστηρίξουν τις επενδύσεις «για να καινοτομήσουμε, να εκπαιδευτούμε και να οικοδομήσουμε καλύτερα απ' ό,τι ο υπόλοιπος κόσμος». Αφιέρωσε μάλιστα μεγάλο μέρος της ομιλίας του στο στοίχημα που θα πρέπει να κερδηθεί, καλώντας τους νέους ανθρώπους να γίνουν εκπαιδευτικοί.

Αυτή η άνθηση της οικονομίας σημαίνει «επώδυνες περικοπές» σε κοινωνικά προγράμματα, συμπεριλαμβανομένων και των κύριων προγραμμάτων περίθαλψης και ασφάλισης, όπως το Medicare, το Medicaid και η Κοινωνική Ασφάλιση (Social Security) μέσα στην επόμενη πενταετία. Ανακοίνωσε τη μείωση της φορολογίας των επιχειρήσεων, την απλούστευση του φορολογικού κώδικα και, φυσικά, την ανάγκη της υιοθέτησης του πενταετούς προγράμματος παγώματος των εγχώριων δαπανών. Εξάλλου, όπως τόνισε, «νέοι νόμοι δεν θα υιοθετηθούν παρά μόνο με την υποστήριξη Δημοκρατικών και Ρεπουμπλικανών. Θα προχωρήσουμε μαζί ή δεν θα προχωρήσουμε καθόλου».

Καμία «μάχη» δε χρειάστηκε να δώσει, όπως εμφανίζεται, με τους Ρεπουμπλικάνους. Επίσης, στο πλαίσιο των περικοπών που ανακοίνωσε έκανε μία εξαίρεση, στις δαπάνες για την άμυνα και την εθνική ασφάλεια. Μόλις 78 εκατομμύρια περικόπτονται μέσα στην πενταετία και αυτό από την αναδιάρθρωση των τομέων του Πενταγώνου. Κι όμως, οι αμυντικές δαπάνες, αυτές δηλαδή για τα μέτωπα πολέμου, είναι που καταβροχθίζουν κυριολεκτικά τα ομοσπονδιακά κονδύλια και συμβάλλουν τα μάλα στη συσσώρευση του χρέους.

Προφανώς ο πόλεμος δημιουργεί θέσεις εργασίας, εντούτοις όχι τόσο πολλές που να δικαιολογούν την αισιοδοξία του Προέδρου Ομπάμα καθώς την ίδια στιγμή το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κογκρέσου (CBO) εκτίμησε ότι η εξασθενημένη οικονομία και οι περικοπές φόρων, που ενέκριναν τον περασμένο μήνα οι Δημοκρατικοί και οι Ρεπουμπλικανοί βουλευτές και ανακοίνωσε ο ίδιος, θα εκτινάξουν το δημοσιονομικό έλλειμμα της χώρας στο 1,5 τρισ. δολάρια και θα παραμείνει σταθερά πάνω από το 10% ως ποσοστό του ΑΕΠ.

Η «αισιοδοξία» Ομπάμα έγκειται σε ένα απλό γεγονός. Οι δείκτες βαίνουν καλώς αν και η ανάκαμψη θεωρείται ακόμη αναιμική από τους οικονομολόγους. Πάντως, έχει καταστήσει σαφές ότι η δημιουργία θέσεων εργασίας προέρχεται κατά κύριο λόγο από τον ιδιωτικό τομέα και ειδικά από τις εταιρείες. Συνεπώς θα πρέπει να συνεχιστεί με κάθε τίμημα, δηλαδή σε βάρος των εργαζομένων, η «πολιτική» στήριξής τους.

Εξάλλου, δεν είναι μόνο οι περικοπές που ανακοίνωσε αλλά το σύνολο των ενεργειών του, από τα τρισεκατομμύρια δολαρίων προς τον τραπεζικό τομέα και την αυτοκινητοβιομηχανία και ενόσω ο κολοσσός «General Motors» μετά τη διάσωσή του από τα ομοσπονδιακά κονδύλια ανακοίνωνε το οριστικό κλείσιμο 29 εργοστασιακών μονάδων στις ΗΠΑ και την απόλυση χιλιάδων εργαζομένων, μέχρι τις συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου, όπως η πρόσφατη με τη Νότια Κορέα, αλλά και το προσωπικό που επιλέγει για να επανδρώσει την κυβέρνησή του, όπως μόλις μερικές μέρες πριν, τον πρόεδρο της αμερικανικής τράπεζας «JP Morgan Chase», Ουίλιαμ Ντέιλι, ως νέο προσωπάρχη του Λευκού Οίκου μετά την αποχώρηση του Ραμ Εμάνιουελ.

Οι επιλογές του Προέδρου Ομπάμα είναι σαφείς από την πρώτη στιγμή και δεν είναι άλλες από την εξυπηρέτηση των συμφερόντων του κεφαλαίου. Στη συγκεκριμένη φάση της καπιταλιστικής κρίσης το κεφάλαιο έχει κάνει καθαρούς τους στόχους: Εξαθλίωση των εργαζομένων, μείωση των αποδοχών και των δικαιωμάτων. Σε αυτό το πλαίσιο οι όποιες θέσεις εργασίας θα είναι με συνθήκες σκλαβιάς, δίχως ωράριο εργασίας και με πολύ χαμηλές αμοιβές. Αυτή η τάση επικρατεί πλέον στις αλυσίδες καταστημάτων, όπως η «Walmart» ή η «Family Dollar», δύο μόνο από τις πολλές αμερικανικές εταιρείες που πουλούν φτηνά προϊόντα, συχνά κατασκευασμένα σε εργοστάσια με πενιχρούς μισθούς και απάνθρωπες συνθήκες εργασίας σε Κίνα και Μεξικό. Οταν έχουν χαθεί εκατομμύρια θέσεις εργασίας και οι εργαζόμενοι απειλούνται από την ανεργία, την πείνα και την εξαθλίωση, θα τους μπαίνει το μαχαίρι στο λαιμό με την υποαπασχόληση ή ακόμη και την απασχόληση δίχως αποδοχές μόνο και μόνο με την προοπτική μίας θέσης εργασίας «κάποια στιγμή στο άμεσο μέλλον». Αυτό είναι η δήθεν ...νέα εποχή Ομπάμα.

Ορισμένοι άλλοι, δήθεν επαναστάτες, με περισσή ελαφρότητα δυσανασχετούν στην πολιτική της Σοβιετικής Ενωσης, που υπερασπίστηκε με τραγικό κόστος την παγκόσμια ειρήνη από τον κίνδυνο ενός πυρηνικού ολοκαυτώματος. Είναι γνωστές π.χ. οι ανεδαφικές παρατηρήσεις τους για τη σοβιετική πολιτική έναντι των γερακιών του αμερικανικού πενταγώνου στην κρίση της εγκατάστασης των σοβιετικών πυραύλων στην Κούβα το 1961-62 με τις συνεχείς απειλές κι απόπειρες ανατροπής της Κουβανικής Σοσιαλιστικής Επανάστασης από τις ΗΠΑ. Στην ...επαναστατημένη τους ελαφρότητα βλέπουν τη σοσιαλιστική επανάσταση σαν ένα μηχανιστικό διακόπτη που τον πατάς ή σαν ένα επαναστατικό βιβλίο που σου πέφτει από τα χέρια.