Περίπου 4% του DNA των ανθρώπων που ζουν σήμερα εκτός Αφρικής προέρχεται από τους Νεάντερταλ, ως αποτέλεσμα της διασταύρωσης του σύγχρονου ανθρώπου (άνθρωπος ο σοφός) και του ανθρώπου του Νεάντερταλ. Σε αυτό το συμπέρασμα κατέληξε ερευνητική ομάδα με επικεφαλής τον Σβάντε Πάαβο του Ινστιτούτου Εξελικτικής Ανθρωπολογίας Μαξ Πλανκ, στη Λειψία, όταν ολοκλήρωσε την καταρχήν χαρτογράφηση του 60% του γονιδιώματος των Νεάντερταλ, χρησιμοποιώντας γενετικό υλικό από τρία κόκαλα μελών αυτού του ανθρώπινου είδους, ηλικίας 38.000 ετών.

Το αποτέλεσμα ήταν απρόσμενο ακόμα και για τους ερευνητές που κατέληξαν σ' αυτό, καθώς σύμφωνα με προηγούμενες μελέτες των ιδίων, βασισμένες στο μιτοχονδριακό DNA, οι Νεάντερταλ δε μοιράζονταν κανένα κομμάτι του γενετικού τους κώδικα με τους homo sapiens. Αυτό το DNA βρίσκεται στα μιτοχόνδρια (οργανέλλες που παράγουν την ενέργεια που χρειάζεται το κύτταρο) και είναι ανεξάρτητο από εκείνο που υπάρχει στον πυρήνα του κυττάρου. Το μιτοχονδριακό DNA κληρονομείται αυτούσιο από τη μητέρα στους απογόνους της, αποτελεί όμως μικρό μέρος του συνολικού γενετικού κώδικα ενός ατόμου. Ετσι, η εικόνα άλλαξε όταν εξετάστηκε και το πυρηνικό DNA.

Η νέα έρευνα δεν αμφισβητεί το συμπέρασμα στο οποίο έχουν καταλήξει οι ανθρωπολόγοι, σχετικά με την εμφάνιση του σύγχρονου ανθρώπου στην Αφρική και την εξάπλωσή του από εκεί στις υπόλοιπες ηπείρους. Καθώς ο άνθρωπος ο σοφός εγκαθίστατο σε άλλες περιοχές, σταδιακά εκτόπιζε και οδηγούσε στην εξαφάνιση τα αρχαϊκά είδη του ανθρώπινου γένους. Οχι, όμως, πριν αναμιχθεί και αναπαραχθεί μαζί τους. Ο Πάαβο και η ομάδα του εντόπισαν 12 περιοχές του γονιδιώματος, όπου οι μη Αφρικανοί εμφανίζουν παραλλαγές και γι' αυτό είχαν αυξημένες πιθανότητες να αποτελούν συνεισφορά των Νεάντερταλ, οι οποίοι δεν έζησαν στην Αφρική, παρά μόνο στην Ευρασία. Συγκρίνοντας αυτές τις περιοχές με τις αντίστοιχες του γονιδιώματος των Νεάντερταλ, οι ερευνητές βρήκαν 10 ταυτίσεις. Ωστόσο, οι γονιδιακές συνεισφορές των Νεάντερταλ δεν φαίνεται να κωδικοποιούν κάτι σημαντικό από λειτουργικής πλευράς.

Παραδόξως, οι επιστήμονες δεν μπόρεσαν να βρουν κάποια ιδιαίτερη συσχέτιση των γενετικών στοιχείων Νεάντερταλ με τους Ευρωπαίους, όπως θα περίμενε κανείς με δεδομένο ότι στην Ευρώπη οι Νεάντερταλ επέζησαν πολύ περισσότερο απ' ό,τι οπουδήποτε αλλού, μέχρι να εξαφανιστούν τελικά πριν από 28.000 χρόνια. Οι γενετικές ακολουθίες που προέρχονται από τους Νεάντερταλ εντοπίστηκαν το ίδιο σε ανθρώπους από τη Γαλλία, από την Παπούα Νέα Γουινέα και από την Κίνα. Προσπαθώντας να ερμηνεύσουν το φαινόμενο, οι ερευνητές υποθέτουν ότι η διασταύρωση των δύο ειδών πρέπει να έγινε κάπου στη Μέση Ανατολή το διάστημα πριν από 50.000 έως 80.000 χρόνια, πριν δηλαδή οι σύγχρονοι άνθρωποι εξαπλωθούν σε όλο τον κόσμο και διαχωριστούν σε διαφορετικές φυλετικές ομάδες. Η διασταύρωση δε συνεχίστηκε στην Ευρώπη, ενδεχομένως επειδή το είδος άνθρωπος ο σοφός και το είδος άνθρωπος του Νεάντερταλ απέκλιναν βιολογικά σε τέτοιο σημείο, που δεν ήταν πια γόνιμη η μεταξύ τους σεξουαλική επαφή.

Η σύγκριση του DNA των δύο ειδών ανθρώπου, βοηθά επιπλέον στον εντοπισμό των τμημάτων του γονιδιώματος που δεν συναντώνται καθόλου στους Νεάντερταλ και ίσως να βοήθησαν το σύγχρονο άνθρωπο να προσαρμοστεί καλύτερα στις αλλαγές του περιβάλλοντος και να κυριαρχήσει. Τέτοια τμήματα που έχουν ήδη εντοπιστεί σχετίζονται με τη νοητική ανάπτυξη, την κίνηση του σπέρματος και τη φυσιολογία του δέρματος, χωρίς όμως να είναι δυνατό να εκτιμηθεί αν έπαιξαν ουσιαστικό ρόλο στην εξέλιξη του είδους μας.

Για εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους σε όλο τον κόσμο που πάσχουν από παράλυση ή κάποια εκφυλιστική νευρολογική νόσο, η απευθείας σύνδεση με ηλεκτρονικό υπολογιστή υπόσχεται την αποκατάσταση της δυνατότητας ομιλίας, ακόμη και της κινητικότητας. Ερευνητές σε νοσοκομείο βετεράνων στρατιωτών στις ΗΠΑ πραγματοποιούν αυτή την περίοδο τη δεύτερη κλινική δοκιμή μιας διεπαφής εγκεφάλου - υπολογιστή που ονομάζεται BrainGate (εγκεφαλική πύλη).

Το σύστημα χρησιμοποιεί έναν αισθητήρα που τοποθετείται πάνω στο φλοιό του εγκεφάλου και επιτρέπει στους ασθενείς να κάνουν απλές εργασίες, όπως η μετακίνηση του δρομέα κατάδειξης (mouse cursor) στην οθόνη ενός υπολογιστή. Η δοκιμή θα εξετάσει ειδικότερα κατά πόσο είναι ασφαλής η χρήση του συστήματος έξω από το εργαστήριο. Ηδη δύο άνθρωποι δοκιμάζουν το BrainGate στο σπίτι τους, χρησιμοποιώντας το για να μετακινούν αντικείμενα στην οθόνη.

Η τοποθέτηση της διεπαφής απευθείας δίπλα στους σχετικούς νευρώνες του εγκεφάλου (π.χ. τους κινητικούς) έχει πάντα τον κίνδυνο της φλεγμονής και της δημιουργίας ουλώδους ιστού που διακόπτει την επαφή μεταξύ νευρώνων και ηλεκτροδίων. Μια άλλη ανάλογη συσκευή που έχει αναπτυχθεί στο Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια αντιμετωπίζει το πρόβλημα τοποθετώντας τα ηλεκτρόδια πάνω σε πλαστική μεμβράνη, η οποία αγκαλιάζει τον εγκεφαλικό φλοιό, χωρίς να μπαίνει καθόλου μέσα στη φαιά ουσία. Οπως έχει ήδη διαπιστωθεί, αισθητήρες, που τοποθετούνται στο εξωτερικό του εγκεφάλου, συλλαμβάνουν σήματα που είναι δυνατό να αντιστοιχηθούν με λέξεις, είτε αυτές ομιλούνται στην πραγματικότητα, είτε απλώς τις σκέφτεται ο ασθενής.

Αναμφίβολα μια αποτελεσματική διεπαφή εγκεφάλου - υπολογιστή θα βελτιώσει κάπως τη ζωή των βετεράνων που οι πόλεμοι του αμερικανικού ιμπεριαλισμού αφήνουν με ολική παράλυση (αρκεί βεβαίως να έχουν αρκετά χρήματα για να πληρώσουν). Ταυτόχρονα, όμως, θα ήταν και πολύ χρήσιμη για την κατασκευή του υπερστρατιώτη που επιθυμούν οι ιμπεριαλιστές για τους επόμενους πολέμους τους, ίσως και για την «ανάκριση» διάφορων ενοχλητικών, διαβάζοντας τις σκέψεις τους χωρίς να πουν ούτε λέξη.