Μισός αιώνας συμπληρώνεται φέτος από εκείνο το καλοκαίρι του 1960, που, στο στέκι του Λουμίδη, ο Μίκης Θεοδωράκης συναντούσε τυχαία τον Οδυσσέα Ελύτη. Στην κουβέντα τους, για την ποίηση και τη μουσική, ο ποιητής προτείνει στον συνθέτη να δει το νέο του έργο. Δεν είναι άλλο από το «Αξιον Εστί», έργο που αγγίζει βαθιά τα σπλάχνα της Ρωμιοσύνης και ολοκληρώνει το ιδεολογικό και ποιητικό όραμα του ποιητή, το πρώτο ποιητικό έργο που έγραψε ο Ελύτης με την ενσυνείδητη πρόθεση να το συνδέσει με μουσική. Αυτή η πρώτη συνάντηση των δύο δημιουργών σηματοδοτεί και την αφετηρία του συναρπαστικού «ταξιδιού» του μνημειώδους έργου στην ελληνική μουσική, την οποία έμελλε να σφραγίσει και να αγκαλιαστεί από το λαό μας. Το συγκλονιστικό ποιητικό έργο, που εκδόθηκε σε βιβλίο το 1960, ο Μίκης Θεοδωράκης θα το παραλάμβανε λίγο αργότερα, μ' ένα δέμα που του έστειλε ο ποιητής στο Παρίσι.

Χαρακτηριστικά είναι τα όσα αναφέρει σε επιστολές του ο ποιητής προς τον συνθέτη. «Είμαι αγράμματος στη μουσική, το ξέρεις, και περιμένω να με φωτίσεις», έγραφε στην πρώτη του επιστολή ο Οδυσσέας Ελύτης, για να προσθέσει: «Εχω εμπιστοσύνη σε σένα». Μαζί με την επιστολή του έστελνε και το ποίημα «Ανάμεσα Σύρο και Τζιά», σαν «χαιρετισμό της πατρίδας». Το τραγούδι θα δισκογραφηθεί το 1964, την ίδια χρονιά με το «Αξιον Εστί». «Η ώρα του "Αξιον Εστί" εσήμανε πια», έγραφε ο Οδυσσέας Ελύτης στη δεύτερη επιστολή του (16/12/'60) προς τον Μίκη Θεοδωράκη. «Η αδυναμία μου για το "Αξιον Εστί" παραμένει μεγάλη. Ισως γιατί ξέρω ότι δεν πρόκειται πια να καταπιαστώ με σύνθεση που ν' αγκαλιάζει τόσο πλατιά αισθήματα της ολότητας... Σημείωσε ότι είναι το πρώτο ποιητικό έργο που έγραψα με την ενσυνείδητη πρόθεση να το συνδέσω με μουσική. Η εξέλιξη και διάδοση της μουσικής στα χρόνια μας και η τελειοποίηση της τεχνικής που επιτρέπει στους πολλούς να την πλησιάσουν, δεν μπορούσε να μ' αφήσει ανεπηρέαστον. Το όνειρό σου ήταν και είναι δικό μου από καιρό: να διοργανωθούν μεγάλες εξορμήσεις μουσικοποιητικές στο ύπαιθρο - γιατί όχι στα αρχαία θέατρα; Προχώρησε εσύ στη δουλειά και όλα θα γίνουν. Μου τόχει διδάξει η πείρα. Αμα υπάρχει το άξιο έργο, βρίσκονται όλα τ' άλλα».

ΑΡΓΥΡΟΠΟΥΛΟΣ

Ο Οδυσσέας Ελύτης, πιστεύοντας ότι το τραγούδι δεν είναι καθόλου ασυμβίβαστο με την ποίησή του, πέρα από τη συνεργασία του με τον Μ. Θεοδωράκη με τον οποίο «ξανασυναντήθηκε» στις «Μικρές Κυκλάδες» (1966), άφησε την ποίησή του να συναντηθεί με τις νότες πολλών συνθετών μας. Η μουσική του Μάνου Χατζιδάκι θα αγκαλιάσει τα τέσσερα τραγούδια του Οδυσσέα Ελύτη από τον «Κύκλο με την Κιμωλία» του Μπρεχτ (1959), αλλά και αργότερα το «Με την πρώτη σταγόνα της βροχής» και το «Ελένη» («Μεγάλος Ερωτικός», 1971 - 1972) με ερμηνευτές τους Δημήτρη Ψαριανό και Φλέρη Νταντωνάκη. Με τον ποιητικό του λόγο θα συναντηθούν επίσης: ο Αργύρης Κουνάδης (Ο Ελύτης διαβάζει Ελύτη: «Εξι και μία Τύψεις» και «Επτά νυχτερινά επτάστιχα»). Ο Νότης Μαυρουδής στο «Ασμα Ηρωϊκό και Πένθιμο για τον Χαμένο Ανθυπολοχαγό της Αλβανίας» (1967) αλλά και στο «Στην όχθη της καρδιάς μου». Ο Γιάννης Μαρκόπουλος στο έργο «Ηλιος ο Πρώτος» (1969), ο Λίνος Κόκοτος στο «Θαλασσινό τριφύλλι» (1972), ο Μιχάλης Τρανουδάκης στην «Ποδηλάτισσα» (1979), ο Δημήτρης Λάγιος στο έργο «Ο Ηλιος ο ηλιάτορας» (1982), ο Ηλίας Ανδριόπουλος στους «Προσανατολισμούς» (1984), η Αγγελική Ιονάτου στη «Μαρία Νεφέλη» και τον «Ερωτα», ο Γιώργος Κουρουπός στην «Πεντάμορφη στον κήπο» κ.ά.

Μια ξεχωριστή εικαστική έκθεση παρουσιάζεται στη Δημοτική Πινακοθήκη Ακράτας (κεντρική πλατεία). Ο γλύπτης Διονύσης Γερολυμάτος και οι χαράκτες Γιάννης Κυριακίδης και Μάρκος Καμπάνης ενώνουν τις εικαστικές τους δυνάμεις και παρουσιάζουν (έως 31/8) δημιουργίες τους.

Με καταγωγή από την Κεφαλλονιά, ο Δ. Γερολυμάτος σπούδασε γλυπτική στην ΑΣΚΤ (1959 - 1963) στο εργαστήρι του Γ. Παππά. Παράλληλα, παρακολούθησε τα μαθήματα στο εργαστήριο χαλκοχυτικής - γυψοτεχνίας κοντά στο Ν. Κερλή. «Μαθήτευσα ουσιαστικά στο εργαστήριο του Γιάννη Παππά», σημειώνει ο δημιουργός «και είδα το απολιθωμένο φως να βγαίνει από το μάρμαρο. Τούτο το φως έκρυψε για πάντα από μπροστά μου το φρικαλέο γκρίζο τοπίο της κακογουστιάς». Στην εικαστική του διαδρομή, ο Δ. Γερολυμάτος ασχολείται με όλες τις κατηγορίες γλυπτών (προτομές, ηρώα, μετάλλια, κ.ά.). Οπως χαρακτηριστικά σημειώνεται «Ενα θέμα που δουλεύει συνεχώς και με ευρηματικότητα είναι τα χέρια, πρόσφορα για ποικίλους συμβολισμούς. Ολα τα έργα απεικονίζουν παγιωμένες ιδιότητες, δίνουν την αίσθηση του διαρκούς, είναι αινιγματικά, στηρίζονται στις αντιθέσεις και χαρακτηρίζονται από μνημειακότητα».

Γεννημένος στη Γεωργία, ο Γ. Κυριακίδης σπούδασε τη χαρακτική στο Πολυγραφικό Ινστιτούτο του Λβοφ της Ουκρανίας και εγκαταστάθηκε στη χώρα μας το 1991. Η 20χρονη εργασία του ως Καλλιτεχνικός Διευθυντής στον Κεντρικό Εκδοτικό Οίκο του Ουζμπεκιστάν, ήταν αυτή που τον βοήθησε να εξερευνήσει τα γοητευτικά μονοπάτια της χαρακτικής. Πολύπλευρος δημιουργός, δουλεύει ξυλογραφία, λιθογραφία, χαλκογραφία, αλλά και ελαιογραφία και ακουαρέλα, αναδεικνύοντας με δεξιοτεχνία τις φαντασμαγορικές και λεπτοδουλεμένες παραστάσεις του. Ενα «πανηγύρι» ζωής τα έργα του, όπου σε μαύρο και άσπρο αποτυπώνεται «αυτός ο κόσμος ο μικρός ο μέγας».

Νεκρές φύσεις, τοπία και εσωτερικά είναι ο κεντρικός θεματικός άξονας της δημιουργίας του Μάρκου Καμπάνη. Γεννημένος στην Αθήνα το 1955 σπούδασε ζωγραφική στο Λονδίνο, ενώ αργότερα ασχολήθηκε με την αγιογραφία και κυρίως την τοιχογραφία, ακολουθώντας την τεχνική της νωπογραφίας. Παράλληλα, έχει ασχοληθεί με τη σκηνογραφία και την εικονογράφηση βιβλίων. Μέχρι σήμερα έχει παρουσιάσει έργα του σε πολλές ατομικές και ομαδικές εκθέσεις.