Πριν από χρόνια, επί υπουργίας της Μελίνας Μερκούρη, το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο, σχεδόν το ίδιο στη σύνθεσή του, ξεσηκωνόταν για την προστασία του Δελφικού Τοπίου, απαγορεύοντας την εγκατάσταση εργοστασίου αερίου, παρά τις πολιτικές πιέσεις.

Το ίδιο Συμβούλιο χθες, κατά πλειοψηφία, γνωμοδότησε θετικά για εγκατάσταση μονάδας παραγωγής χρυσού της γαλλο-καναδικής εταιρίας TVX, σε απόσταση αναπνοής από τον αρχαιολογικό χώρο των Σταγείρων και, δυστυχώς, σχεδόν πάνω σε μια ελληνιστική πόλη, που ισχνά ακόμα αποκαλύπτεται, αλλά δε θα επιτραπεί να δοθεί συνέχεια. Κι ακόμα πάνω σε μεταλλευτικές εγκαταστάσεις του 18ου αι., που μπορεί να θεωρούνται «ευτελείς», αλλά είναι τεκμήρια της ιστορίας της περιοχής.

Το άλλοθι του Συμβουλίου είναι ότι μετά την παρουσίαση των ευρημάτων της ανασκαφής, η οποία τελείωσε στις 15 Μαΐου, «επέβαλε» δήθεν όρους στην εταιρία να τοποθετήσει τις εγκαταστάσεις της, όχι πάνω, αλλά δίπλα από τα αρχαία (!) για να μην τα βλάψει και να φέρει τα πλήρη σχέδια της οριστικής εγκατάστασης ώστε να ελεγχθούν από το ΚΑΣ.

Το δήθεν αδιάσειστο επιχείρημα της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΠΟ είναι ότι «η καταστροφή στην περιοχή έγινε το 1970, όταν εγκαταστάθηκε η μονάδα του Μποδοσάκη. Εμείς δεν καταστρέφουμε τίποτα». Υπάρχει όμως και ένα επιχείρημα που υπάρχει υπό τη μορφή διεθνών νομοθεσιών για την προστασία αρχαιολογικών χώρων και το κατέθεσε ο Δημήτρης Κωνστάντιος, μέλος του ΚΑΣ, θυμίζοντας το Δελφικό Τοπίο: «Δεν προστατεύουμε το αρχαίο αυτό καθ' αυτό, αλλά τη σχέση δομημένου και αδόμητου χώρου. Δηλαδή το πολιτιστικό τοπίο και τις αξίες που αυτό κουβαλάει. Η εγκατάσταση του εργοστασίου συνιστά αισθητική και πραγματική βλάβη του πολιτιστικού τοπίου». Φυσικά, το Αρχαιολογικό Συμβούλιο ασχολείται μόνο με τα αρχαία και γι' αυτό δεν είχε λόγο να ασχοληθεί ούτε με τους κινδύνους διαρροής τοξικών αποβλήτων, που δε βλάπτουν μόνο μνημεία, αλλά και ζώντες οργανισμούς.

Στην περίπτωση των Σταγείρων, η πολιτική ηγεσία, η Διεύθυνση Αρχαιοτήτων και οι αρμόδιες Εφορείες Κλασικών και Βυζαντινών Αρχαιοτήτων συμφώνησαν: Να εγκατασταθεί το εργοστάσιο. Κι ας σημείωνε η ίδια η Εφορεία, στην εισήγησή της, ότι «στις θέσεις που βρέθηκαν τμήματα ελληνιστικού τείχους και ελληνιστικό οικοδόμημα πρέπει να συνεχιστεί η ανασκαφή». Το ΚΑΣ ξεπέρασε και το κακό προηγούμενο της TVX, δηλαδή την κατάθεση μήνυσης από την Εφορεία για καταστροφή αρχαιοτήτων και την υποβολή περιβαλλοντικής μελέτης δίχως τις υποδείξεις του υπουργείου Πολιτισμού. Παράλληλα, εκκρεμεί η εκδίκαση της προσφυγής στο ΣτΕ από τους Δήμους Σταγείρων - Ακάνθου και Ρεντίνας.

Εξάλλου οι Δήμοι, σε επιστολή που έστειλαν στο ΚΑΣ πριν την προχθεσινή συνεδρίαση, μιλάνε για «περιορισμό και καθοδήγηση της ανασκαφικής σκαπάνης σε χώρο που δεν υπάρχουν αρχαιότητες, απουσία έρευνας σε θέσεις που υπάρχουν ενδείξεις για την ύπαρξη αρχαιοτήτων και για βιασύνη, που αποκλείει τη συνολική αποκάλυψη και καταγραφή των αρχαιοτήτων στο χώρο των μεταλλείων στο Μαυρόλακκα και στην Κηπουρίστρα».

Η Καλαμάτα θα γίνει ο τόπος μιας ακόμα διεθνούς χορογραφικής συνάντησης. Από 14-23 του Ιούλη, ξένοι και Ελληνες χορογράφοι θα διασταυρώσουν τις δημιουργίες τους στο «6ο Διεθνές Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας 2000». Παλιότεροι και νεότεροι θα «συνομιλήσουν» μεταξύ τους, με το κοινό, με τους πολυπληθείς νέους χορευτές, χορογράφους και σπουδαστές, που θα συμμετέχουν στο καθιερωμένο σεμινάριο χορού.

Οπως ανέφερε στη χτεσινή συνέντευξη Τύπου η καλλιτεχνική διευθύντρια του Φεστιβάλ, Βίκυ Μαραγκοπούλου, «στο πρόγραμμα του νέου Φεστιβάλ αποτυπώνεται ο ίδιος προσανατολισμός και η σταθερότητα στην επιλογή παραστάσεων υψηλού επιπέδου, στην παρουσίαση καλλιτεχνών που το έργο τους σημάδεψε τη μεταπολεμική χορευτική τέχνη, στη γνωριμία σημαντικών ξένων χορογράφων στην πρώτη τους εμφάνιση στην Ελλάδα, στην ενίσχυση και προβολή της σύγχρονης ελληνικής χορευτικής δημιουργίας και στην εκπαιδευτική δραστηριότητα».

Το Φεστιβάλ θα φιλοξενηθεί: στο Αμφιθέατρο του Κάστρου, στο Δημοτικό Θέατρο και στο Δημοτικό Πνευματικό Κέντρο. Την έναρξη θα κάνουν τα φημισμένα Μπαλέτα της Εθνικής Οπερας της Λυών (14,15/7). Στους μεγάλους καλλιτέχνες του Φεστιβάλ, συγκαταλέγεται μια εμβληματική μορφή του σύγχρονου χορού, η Αμερικανίδα χορογράφος Τρίσα Μπράουν (23/7). Στις διεθνείς συμμετοχές, περιλαμβάνονται ακόμη: η αυθεντική και δυναμική Καναδέζα χορογράφος Μαρί Σουινάρ (16,17/7). Ο ευρηματικός Ντομινίκ Μπουαβέν (22/7). Η πρωτοποριακή Ρόζμαρι Μπούτσερ (20-22/7) και οι γεμάτοι ποίηση και ανθρωπιά Λιατ Ντρορ και Νιρ Μπεν Γκαλ (21/7).

Την Ελλάδα εκπροσωπούν οι εξής: Χοροθέατρο «ΟΚΤΑΝΑ» με το «Ρινγκ» του Κ. Ρήγου (18/7). Ομάδα Χορού «ΑΝΑΛΙΑ» με την «Κόκκινη Εσκορτ» της Ι. Πορτόλου. Ομάδα Χορού «ΕΛΑΤΗΡΙΟ» με την παράσταση «Στο τετράγωνο» της Μ. Χρυσοσπάθη (19/7). Στη διάρκεια του Φεστιβάλ θα πραγματοποιηθεί σεμινάριο σύγχρονου χορού. Επίσης, σε συνεργασία με το Φεστιβάλ Κινηματογράφου και Νέων Μέσων για την Τέχνη «e - φως», θα οργανωθούν διαλέξεις Ελλήνων και ξένων για το χορό και τις νέες τεχνολογίες.

Το περιοδικό «Δίφωνο» επεκτείνει τη δραστηριότητά του, σε «χωράφια» εκτός μουσικής. Αύριο (8.30μμ), εγκαινιάζεται στην Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων στο Γκάζι, η φωτογραφική έκθεση του Νίκου Οικονομόπουλου«Από μηχανής χορός». Θεματικός άξονας του σπουδαίου Ελληνα φωτογράφου είναι η ζωντανή λαϊκή μουσική, όπως καθημερινά βιώνεται στα αυτοσχέδια γλέντια και τις επίσημες γιορτές των ανθρώπων.

Ταξιδεύοντας από τη Μονοκλησσιά Σερρών ως τον Ολυμπο της Καρπάθου και από την Τρανσυλβανία της Ρουμανίας ως την Τουρκία, τη Νότια Αλβανία και την Παλαιστίνη, ο Ν. Οικονομόπουλος αποτυπώνει στο φιλμ του, ανθρώπους και μουσικές, την ώρα που όλοι μαζί και καθένας μόνος, επικοινωνούν με το σώμα, τη φύση και το χρόνο. Γλέντια αστικά και αυθόρμητα, κι άλλα προγραμματισμένα και λαϊκά, γεννούν εικόνες ζωής: τα παιδιά που δίπλα στους παλιούς "σπουδάζουν" τη γιορτή, οι παλιότεροι που άθελά τους γίνονται φορείς μιας μουσικής παράδοσης, ελεύθερης και ζωντανής. Λύρες, κλαρίνα, ντέφια και ακορντεόν, βιολιά, ταμπούρλα, τρομπέτες και φωνές, συνθέτουν τον ήχο που ανάβει το κορμί και ρίχνει γέφυρες ανάμεσα στις γενιές και τους τόπους. Η έκθεση θα διαρκέσει έως τις 10 του Ιούνη.