Κυριακή 14 Μάρτη 2004
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 6
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "7 ΜΕΡΕΣ ΜΑΖΙ"
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

ΤΟ ΑΠΟΛΥΤΟ ΡΟΔΟ
Η «ώχρα» του Νίκου Σπανού

Με τον Νίκο Σπανό συναντήθηκα στην Αίγινα - όπου ζει μόνιμα με τη γυναίκα του και τα τρία παιδιά τους, αν και έχει γεννηθεί στον Πειραιά (1964) - με αφορμή την προβολή της ταινίας του Λευτέρη Ξανθόπουλου για τον ποιητή Μίλτο Σαχτούρη. Είχα διαβάσει την ποιητική του συλλογή «Ωχρα», που είχε κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις «Το Ροδακιό», και είχα εντυπωσιαστεί. Εντυπωσιάστηκα επίσης από τη σεμνότητά του, ότι δεν έχει καμία σχέση με τα γνωστά κυκλώματα της λογοτεχνίας, ότι κλείνει τα αυτιά του στις Σειρήνες της δημοσιότητας και υπηρετεί από το στασίδι του τα οράματά του με τον τρόπο της ποίησης. Αυτό ήταν και το έναυσμα για να μιλήσουμε για ζητήματα που αφορούν την περιπέτεια της γραφής.

Γ. Κ. Ποια είναι για σένα η περιπέτεια της γραφής;

Ν. Σπ. Η γραφή ως δημιουργία στίχων και νοημάτων που απορρέουν από αυτούς είναι διαδικασία επώδυνη, αλλά και λυτρωτική. Επώδυνη στο βαθμό που προσπαθείς να συνταιριάξεις όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά, που προσδίδουν στο ποίημα την εννοιολογική, αισθητική και ηθική του πληρότητα, και λυτρωτική όταν αυτό, αποκρυσταλλωμένο πλέον στη συνείδηση του γράφοντος, απελευθερώνει με τη σειρά του ένα ένα όλα τα στοιχεία της πυκνότητάς του. Συνεπώς μπορούμε να πούμε ότι η ποίηση, μέσα από την υποκειμενικότητα της υποδοχής και ανάδειξής της σε υψηλή έκφραση, κατακτά ταυτόχρονα την αντικειμενικότητα της σημασίας της, του παιδευτικού της ρόλου, την αναγκαιότητα της ύπαρξής της, γενικότερα, στη συνείδηση του ανθρώπου. Συνοψίζοντας, θα λέγαμε ότι η προσπάθεια του δημιουργού να συμφιλιωθεί με πράγματα ακατανόητα ή έννοιες ανείπωτες, πολλές φορές καθορίζει και το επικοινωνιακό αποτέλεσμα του λόγου του.

Γ.Κ. Πού βρίσκεται η έμπνευση μέσα σε όλα αυτά;

Ν. Σπ. Η έμπνευση είναι μια έννοια που δεν μπορεί εύκολα να οριοθετηθεί. Είναι συνδυασμός πολλών πραγμάτων, που έχουν άμεση σχέση με το χώρο και το χρόνο. Πολλές φορές ένας συγκεκριμένος χώρος μπορεί από μόνος του να ανασύρει μνήμες μακρινές, προκαλώντας έτσι μεγάλη ψυχική και διανοητική δόνηση. Αλλοτε πάλι, ο τρόπος που φωτίζονται τα πράγματα και τα γεγονότα στη διάρκεια μιας μέρας είναι ικανός να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις μιας αναδιάταξης λεκτικού υλικού. Τα βιώματα επίσης, ιδιαίτερα της παιδικής ηλικίας, αποτελούν τον κεντρικό πυρήνα συγκρότησης μιας προσωπικής μυθολογίας και μεταφυσικής, οι οποίες αναδύονται σιωπηρά και απρόσμενα κάθε φορά που αναζητάμε εκφραστικές λύσεις. Ακόμα οι αναγνώσεις διαφόρων κειμένων, πολλές φορές ετερόκλητων, μπορεί να φανούν ευεργετικές πηγές έμπνευσης με ποικίλους τρόπους, περισσότερο σε ζητήματα ύφους και λιγότερο σε θεματολογία. Τέλος, η αναζήτηση σημείων επαφής και σχέσης με άλλες τέχνες, όπως η μουσική, η ζωγραφική, ο κινηματογράφος και το θέατρο, αναπροσαρμόζει τα μεταξύ τους όρια και εμπλουτίζει την ποίηση, διευρύνοντας τα εκφραστικά της μέσα και την αισθητική της.

Γ. Κ. Τι χαρακτηρίζει κυρίως την ποίησή σου;

Ν. Σπ. Θα έλεγα ότι δύο από τα πιο βασικά χαρακτηριστικά, ιδιαίτερα αυτού του βιβλίου, είναι η μουσικότητα και η παραστατικότητα. Πρόκειται δηλαδή για μια εικονοποιία που δομείται και αναπτύσσεται οριζόμενη από τον προσωδιακό χαρακτήρα των λέξεων. Η ένταση της εικόνας που κυριαρχεί στα περισσότερα ποιήματα προσπαθεί να συναιρέσει ρεαλισμό και μεταφυσική ισότιμα, δημιουργώντας έτσι τις προϋποθέσεις για πολυεπίπεδη ανάγνωση. Ταυτόχρονα, υπάρχει και η εξομολογητική διάθεση, όσον αφορά τα ερωτικά ποιήματα ή εκείνα των βαθύτερων απόκρυφων συναισθημάτων και επιθυμιών που έρχονται στο φως σχεδόν λυτρωτικά, απαλλαγμένα από την εσωστρέφεια της ατομικής συνείδησης. Παράλληλα, ένας υφέρπων λυρισμός υποστηρίζει, κατά κάποιον τρόπο, τη γλωσσική και μεταφορική πυκνότητα.


Του
Γιώργου ΚΑΚΟΥΛΙΔΗ



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ