Στις ΗΠΑ, από τα περίπου 5.000 πανεπιστήμια που υπάρχουν μόνο τα 250 έχουν τη δυνατότητα και το δικαίωμα να διεξάγουν έρευνα και από αυτά μόνο τα 50 συγκεντρώνουν την κρατική χρηματοδότηση για την έρευνα. Τι κάνουν τα υπόλοιπα 4.750 ιδρύματα; Είναι υποβαθμισμένες εκπαιδευτικές επιχειρήσεις, που πουλούν διαφόρων επιπέδων και συχνά αμφίβολης αξίας τίτλους. Το γενικευμένο μοντέλο είναι «πανεπιστήμιο - σούπερ μάρκετ». Η πολιτική της ΕΕ για την ανώτατη εκπαίδευση στοχεύει να φτάσει στο ίδιο μοντέλο: Ιδρυση αβέρτα πανεπιστημίων, τμημάτων, ειδικοτήτων, κύκλων σπουδών, εκπαιδευτικών προγραμμάτων, τα οποία θα ανοίγουν και θα κλείνουν σύμφωνα με τους όρους της καπιταλιστικής αγοράς και η ουσιαστική ανώτατη εκπαίδευση, η επιστημονική έρευνα και, φυσικά, η αντίστοιχη χρηματοδότηση θα συγκεντρωθεί σε ελάχιστα κέντρα αριστείας, που θα εκπαιδεύουν την ελίτ της άρχουσας τάξης.

Αυτό το μοντελάκι οραματίζεται και ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, Γ. Παπανδρέου. Το περιέγραψε, μιλώντας την προηγούμενη βδομάδα στη Σύνοδο πρυτάνεων των ελληνικών πανεπιστημίων. «Τα ΑΕΙ θα πρέπει να προσελκύσουν πόρους πέρα από την κρατική χρηματοδότηση με τη δυνατότητα δημιουργίας εδρών που θα φέρουν το όνομα δωρητή - χρηματοδότη», είπε. Στην Αμερική υπάρχει ήδη έδρα «Coca-Cola», μην τυχόν και μείνουμε πίσω... Είπε, ακόμα, ότι πρέπει «τα ιδρύματα να στραφούν στην άντληση πόρων από τον ιδιωτικό τομέα», ενώ επανέλαβε τη θέση του να ανοίξουν και ιδιωτικά πανεπιστήμια (αυτό πια το έχει κάνει καραμέλα).

«

Μέσω της αποκέντρωσης το εκπαιδευτικό σύστημα συνδέεται πολύ καλύτερα με τις ανάγκες και τις ιδιαιτερότητες της κάθε περιφέρειας», είπε. Δηλαδή, η Ιατρική Ιωαννίνων, π.χ., θα εξειδικευτεί στα νοσήματα του πληθυσμού της περιοχής; «Τα Τμήματα θα πρέπει να μπορούν πρώτο να αναπτύσσουν πολλαπλά προγράμματα σπουδών που οδηγούν ενδεχομένως και σε διαφορετικά πτυχία και δεύτερο να συνδυάζουν μερικά ή ολικά, τα προγράμματα σπουδών τους, ώστε να αντιμετωπίζονται οι νέες ανάγκες και να χορηγούν από κοινού πτυχία», είπε. Δηλαδή, να φτιάξουμε πτυχία του τύπου «μάνατζερ - ιατρός», «μηχανικός - φυσικοθεραπευτής», «αρχιτέκτων - κομμωτής» κτλ. «Προγράμματα σπουδών σπονδυλωτής εξέλιξης και όχι στον απαράδεκτα υψηλό αριθμό μαθημάτων που είναι η καθιερωμένη σήμερα πρακτική», είπε. Δηλαδή, άλλος θα σπουδάζει μέχρι το δεύτερο έτος, άλλος μέχρι το τρίτο και όχι αυτό το «απαράδεκτο»(!) να σπουδάζει ολοκληρωμένα, με όσα μαθήματα χρειάζονται για να βγαίνει ολοκληρωμένος επιστήμονας σε ένα αντικείμενο.

Και μπορεί ο Γ. Παπανδρέου να χάιδεψε τα αυτιά κάποιων πρυτάνεων, που ονειρεύονται να γίνουν μάνατζερ και να μετατρέψουν τα ιδρύματά τους σε ανταγωνιστικές επιχειρήσεις, που θα φτιάχνουν και θα πουλούν προγράμματα ανάλογα με τη ζήτηση της αγοράς, όμως η μεγάλη πλειοψηφία της ακαδημαϊκής κοινότητας, πανεπιστημιακοί, φοιτητές και κάθε είδους εργαζόμενοι στα ιδρύματα, που αγωνιούν για την ουσιαστική αναβάθμιση της ανώτατης παιδείας, χρειάζεται να απαντήσουν στη λογική των «πανεπιστημίων - σούπερ μάρκετ», που ζυμώνει το ΠΑΣΟΚ.