• «ΚΟΚΚΙΝΑ» ΤΡΑΠΕΖΙΚΑ ΔΑΝΕΙΑ: «Μεταμνημονιακά μνημόνια» με σχέδιο μαζικών πλειστηριασμών στη λαϊκή κατοικία
• ΓΕΡΜΑΝΙΑ: Σε πρώτο πλάνο ενεργειακά και γεωπολιτικά σχέδια στον Νότιο Καύκασο
• ΗΠΑ: Διευρύνεται η φτώχεια στη μητρόπολη του καπιταλισμού

Οι πιέσεις και οι εκβιασμοί και στα λαϊκά σπίτια θα ενταθούν το επόμενο διάστημα, ώστε οι τραπεζικοί όμιλοι να τροφοδοτήσουν με φρέσκο χρήμα τα «βιώσιμα» επιχειρηματικά σχήματα

Σύμφωνα με στοιχεία από την Τράπεζα της Ελλάδας, τα «κόκκινα» δάνεια (νοικοκυριών και επιχειρήσεων) φτάνουν σήμερα σε περίπου 92 δισ. ευρώ, από 14,5 δισ. ευρώ το 2008, όταν εκδηλώθηκε η καπιταλιστική κρίση. Σε κάθε περίπτωση, η μαζική απαξίωση κεφαλαίων, που έχει ήδη συντελεστεί και συνδέεται μεταξύ άλλων με τα χιλιάδες «λουκέτα» σε επιχειρήσεις, δεν στάθηκε αρκετή για την επάνοδο της οικονομικής δραστηριότητας σε φάση εντατικής ανάκαμψης. Ταυτόχρονα, τα αστικά επιτελεία επισημαίνουν ως την άλλη όψη του ίδιου προβλήματός τους ότι τα «κόκκινα» δάνεια αποτελούν «βαρίδι» για την ανάκαμψη της τραπεζικής χρηματοδότησης προς τις βιώσιμες επιχειρήσεις και τους ομίλους που διεκδικούν να τραβήξουν την κούρσα της ανάκαμψης του κεφαλαίου.

Την ίδια ώρα, η στοχοθεσία των τραπεζών για το τέλος του 2019 προβλέπει την περαιτέρω μείωση των «κόκκινων» δανείων στα 66,4 δισ. ευρώ (από 92 δισ. σήμερα), δηλαδή κατά 25,6 δισ. ευρώ, σε μια εξέλιξη που έρχεται να αναδείξει το εύρος των επικείμενων πλειστηριασμών αλλά και των παρεμβάσεων και αναδιαρθρώσεων, όπως για παράδειγμα η πώληση προβληματικών δανείων από τις τράπεζες στα διάφορα «επενδυτικά» funds. Βέβαια η τέτοια εξέλιξη διενεργείται στο έδαφος των νομοθετικών παρεμβάσεων που κλιμακώνει η κυβέρνηση, σφίγγοντας τη θηλιά στα λαϊκά νοικοκυριά (ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί, μεταβιβάσεις δανείων σε funds, άρση «περιορισμών» στην προστασία της πρώτης κατοικίας κ.ά.).

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, από την πλευρά της, στο σκεπτικό της αναφορικά με την «ανάγκη» ενεργοποίησης του ενισχυμένου εποπτικού πλαισίου της επόμενης περιόδου, μεταξύ άλλων, δίνει έμφαση στα ζητήματα του τραπεζικού τομέα και των «κόκκινων» δανείων. Σύμφωνα με την απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, «θα χρειαστούν συνεχείς προσπάθειες προκειμένου τα "κόκκινα" δάνεια να υποχωρήσουν σε βιώσιμα επίπεδακαι να επιτρέψουν έτσι στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα να εκπληρώσουν το ρόλο τους», δηλαδή προκειμένου να ανοίξουν την κάνουλα της χρηματοδότησης στα «βιώσιμα και ανταγωνιστικά» επιχειρηματικά σχήματα.

Αποκαλυπτική για το νευραλγικό ρόλο που δίνεται στην αντιμετώπιση των «κόκκινων» δανείων και στη στήριξη του τραπεζικού συστήματος, όπως και στα αντίστοιχα μέτρα, είναι η «έκθεση συμμόρφωσης» (Compliance Report) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με την 3η «αξιολόγηση». Οπως αναφέρεται, για το 2018 οι τράπεζες σχεδιάζουν 10.000 πλειστηριασμούς, με περαιτέρω διόγκωση στους 40.000 ετησίως για την προσεχή τριετία, συνολικά δηλαδή βγαίνουν «στο σφυρί» 130.000 ακίνητα.

Αλλά και το ΔΝΤ, στην πρόσφατη έκθεση για την ελληνική οικονομία, εστιάζοντας στο ζήτημα της κλιμάκωσης των πλειστηριασμών για «κόκκινα» δάνεια, επισημαίνει ότι στην Ελλάδα παραμένουν σε υψηλά επίπεδα, όπως επίσης στην Κύπρο, στην Πορτογαλία και την Ιταλία.

Σε αυτό το φόντο, μετά τις διακοπές του Αυγούστου ξεκινά από το Σεπτέμβρη ένας νέος κύκλος κλιμάκωσης, που θα βρεθεί και στην ατζέντα της πρώτης λεγόμενης «μεταμνημονιακής» «αξιολόγησης». Οπως προβλέπεται στη συμφωνία του Γιούρογκρουπ, θα εφαρμοστεί «ολοκληρωμένο σχέδιο για την πτώχευση νοικοκυριών με στόχο να μειώσει το ανεκτέλεστο των υποθέσεων, συμπεριλαμβανομένης της διαδικασίας των εκκρεμών αιτήσεων» έως τα τέλη του 2021.

Παράλληλα, στις 15 Σεπτέμβρη ενεργοποιείται η διάταξη αναφορικά με την υποχρεωτική άρση του τραπεζικού απορρήτου όχι μόνο σε όσους αιτηθούν δικαστική προστασία μετά από την εφαρμογή των νέων διατάξεων, αλλά και για όσους ήδη έχουν ενταχθεί στη ρύθμιση, για χρονική περίοδο από πέντε έτη πριν την άσκηση της αίτησης έως τη μέρα της συζήτησης στο δικαστήριο. Στόχος η αποβολή μιας μεγάλης μάζας λαϊκών νοικοκυριών από το καθεστώς της όποιας παρεχόμενης νομικής προστασίας.

Την ίδια ώρα, ο πρόσφατος πολυνόμος της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, αναφορικά με το κλείσιμο της 4ης «αξιολόγησης», προβλέπει:

-- Αυτόματη άρση (με απόφαση των ίδιων τραπεζών) της παρεχόμενης προστασίας, σε περιπτώσεις καθυστερήσεων στις αποπληρωμές των δόσεων. Μάλιστα, η αποβολή από το καθεστώς «προστασίας» επέρχεται σε περίπτωση που το συνολικό ποσό της καθυστέρησης ξεπερνά την αξία τριών μηνιαίων δόσεων, είτε αυτές είναι διαδοχικές είτε όχι.

-- Απόρριψη της αίτησης, πριν από τη δικαστική προσφυγή, σε περιπτώσεις όπως μεταβίβαση περιουσιακών στοιχείων σε συγγενικά πρόσωπα ή πώληση ακίνητης περιουσίας σε τρίτα πρόσωπα.

-- Αυτόματη έξοδο από τις διαδικασίες δικαστικής προστασίας, σε περιπτώσεις οφειλετών που αιτούνται και πετυχαίνουν την αναβολή των δικαστικών αποφάσεων.

Ο πρόσφατος νόμος ήρθε να ενισχύσει με νέες παρεμβάσεις το «άνοιγμα» της δευτερογενούς αγοράς των «κόκκινων» δανείων, με στόχο την προσέλκυση «επενδυτών» σε αναζήτηση νέων πεδίων κερδοφορίας.

Σε αυτό το πλαίσιο, με συνοπτικές διαδικασίες θα πωλούνται τα «κόκκινα» δάνεια από τις τράπεζες στα διάφορα funds και άλλα «κοράκια». Μεταξύ άλλων, καταργείται η υποχρέωση των τραπεζών να ενημερώνουν ακόμη και τους ενήμερους δανειολήπτες 12 μήνες πριν από τη μεταβίβαση του δανείου. Επιπλέον, προβλέπεται πως οι εταιρείες «Διαχείρισης Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις» θα μπορούν στο εξής να έχουν έδρα στο εξωτερικό.

Σε κάθε περίπτωση, η σημερινή κυβέρνηση με προηγούμενο νόμο «φρόντισε» να «απελευθερώσει» (από 1/1/2018) και τη δυνατότητα πώλησης για το σύνολο τραπεζικών δανείων για την πρώτη κατοικία, συμπεριλαμβανομένων και αυτών με αντικειμενική αξία χαμηλότερη από 140.000 ευρώ.

Σύμφωνα με πληροφορίες και τις εκτιμήσεις, οι πωλήσεις «πακέτων» με προβληματικά δάνεια θα πάρουν μεγαλύτερες διαστάσεις στο αμέσως προσεχές διάστημα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για το «κεραμίδι» της λαϊκής οικογένειας.

Μεγαλώνει η στρατιά αστέγων - φτωχών εργαζομένων στις ΗΠΑ

Οι διαπιστώσεις αυτές περιέχονται σε έκθεση του ΟΗΕ για την «ακραία φτώχεια» στις ΗΠΑ και είναι ενδεικτικές για τις κοινωνικές αντιθέσεις που οξύνονται στην πρώτη ιμπεριαλιστική δύναμη, όπου οι «ευκαιρίες» για το κεφάλαιο μεταφράζονται σε ένταση της εκμετάλλευσης για τους εργαζόμενους και τα λαϊκά στρώματα, όπως και σε όλο τον καπιταλιστικό κόσμο.

Τα στοιχεία που αξιοποιεί η έκθεση προέρχονται από τα στατιστικά δεδομένα που συγκεντρώνουν οι ομοσπονδιακές αρχές των ΗΠΑ κάθε χρόνο, από την εποχή του Προέδρου Λίντον Τζόνσον (1963 - 1969). Σταχυολογούμε μερικά από τα πιο χαρακτηριστικά στοιχεία που δόθηκαν για το 2017:

• Πάνω από 41 εκατ. Αμερικανοί (περίπου το 13% του πληθυσμού, ανάμεσά τους εκατομμύρια βρέφη και παιδιά) ζουν στη φτώχεια και την ανέχεια, δίχως την παραμικρή ελπίδα βελτίωσης της ζωής τους τα επόμενα χρόνια.
• Από αυτούς, 18,8 εκατ. ζουν σε συνθήκες «ακραίας φτώχειας». Δηλαδή, δεν έχουν ούτε ένα δολάριο τη μέρα για ένα καρβέλι ψωμί!
• Αντίθετα με την κοινή πεποίθηση, οι φτωχοί λευκοί Αμερικανοί είναι κατά 8 εκατ. περισσότεροι από τους Αφροαμερικανούς.
• Το προσδόκιμο ζωής των λευκών Αμερικανών ηλικίας μεταξύ 45 - 54 ετών μειώθηκε κατά 2% μεταξύ 1978 και 1998. Εκτοτε υπολογίζεται πως πέφτει κατά περίπου μισή ποσοστιαία μονάδα το χρόνο. Τα επίπεδα θνησιμότητας των Αφροαμερικανών είναι διπλάσια από αυτά των Ταϊλανδών συνομηλίκων τους.
• Το εισόδημα ενηλίκων στις ΗΠΑ για το 50% των χαμηλόμισθων είναι στάσιμο από τη δεκαετία του 1980! Αντίθετα, τα εισοδήματα του 1% των πολύ πλούσιων πολλαπλασιάζονται διαρκώς.
• Η αυξανόμενη εισοδηματική ανισότητα και η έξαρση της φτώχειας πλήττουν ένα στα πέντε παιδιά.
• Η τελευταία έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας εκτιμά ότι τα βρέφη που γεννιούνται σήμερα στην Κίνα θα ζήσουν μεγαλύτερης διάρκειας και πιο υγιή ζωή από τα συνομήλικά τους που γεννιούνται σήμερα στις ΗΠΑ.
• Στο παγκόσμιο προσδόκιμο υγιούς ζωής οι ΗΠΑ βρίσκονται στην 40ή θέση.
• Η παιδική θνησιμότητα στις ΗΠΑ είναι η μεγαλύτερη μεταξύ των 20 πλουσιότερων χωρών του Οργανισμού Πετρελαιοπαραγωγών Χωρών (ΟΠΕΚ).
• Επίσης, οι ΗΠΑ έχουν τα υψηλότερα επίπεδα (21%) παιδικής φτώχειας στον λεγόμενο «ανεπτυγμένο» κόσμο, τα υψηλότερα επίπεδα παχυσαρκίας, εισοδηματικής ανισότητας και ποσοστά φυλακισμένων.
• Το 40% των Αμερικανών σε μικρομεσαία νοικοκυριά δεν μπορεί να αντιμετωπίσει «ξαφνικά» έξοδα (π.χ. για λόγους υγείας κ.λπ.) 400 δολαρίων.
• Οι πρόσφατες φοροαπαλλαγές για τα λαϊκά στρώματα, τις οποίες ψήφισε το Κογκρέσο, είναι ψίχουλα μπροστά στις τεράστιες φοροελαφρύνσεις πολλών δισ. που δόθηκαν το ίδιο διάστημα για τους πάμπλουτους Αμερικανούς, οι οποίοι αποτελούν περίπου το 1% του πληθυσμού.
• Πολλαπλασιάζονται οι εργαζόμενοι φτωχοί που αδυνατούν να εξασφαλίσουν τα βασικά για την επιβίωσή τους, με τους μισθούς πείνας, ακόμα και σε περιπτώσεις πλήρους απασχόλησης, π.χ. σε αλυσίδες λιανικών πωλήσεων εμπορίου, σε εστιατόρια πρόχειρου φαγητού κ.α. Τα επίσημα (πλην συντηρητικά...) στοιχεία του 2014 υπολογίζουν πως οι φτωχοί εργαζόμενοι είναι στατιστικά πάνω από το 6,3% του εργατικού δυναμικού. Από αυτούς το 11,4% είναι Αφροαμερικανοί ή Λατίνοι, το 5,5% λευκοί, το 4,3% Ασιάτες.

Βέβαια, τα πραγματικά δεδομένα είναι πολύ χειρότερα αν μέτρο σύγκρισης αποτελέσουν οι σύγχρονες ανάγκες των εργαζομένων και των λαϊκών στρωμάτων (ιδιαίτερα όταν μιλάμε για μια προηγμένη καπιταλιστική δύναμη όπως η Αμερική) και όχι τα υποτιμημένα κριτήρια που θέτει το αστικό κράτος στη στατιστική καταγραφή της φτώχειας.

Συνέπεια όλων όσα περιγράφονται πιο πάνω, αλλά και των μηχανισμών διαχείρισης της φτώχειας που αξιοποιεί το κράτος στις ΗΠΑ, είναι να αυξάνεται ο αριθμός εκείνων που απευθύνονται σε «τράπεζες τροφίμων» για να επιβιώσουν. Ενδεικτικά, τα φτωχά λαϊκά νοικοκυριά που πήραν βοήθεια σε τρόφιμα αυξήθηκαν από το 19,6% το 1989 στο 31,8% το 2015.

Σήμερα υπολογίζεται ότι πάνω από 46 εκατ. Αμερικανοί εξαρτώνται από τις «τράπεζες τροφίμων», στις οποίες η ζήτηση έχει ανέβει κατά 30% από τα επίπεδα του 2007.

Παρά την ανάπτυξη της καπιταλιστικής οικονομίας και την «αύξηση της απασχόλησης», οι δουλειές που δημιουργούνται στη χώρα είναι κατά βάση χωρίς ασφάλεια, χωρίς επιδόματα, χωρίς ιατροφαρμακευτική κάλυψη, χωρίς περίθαλψη, με ωρομίσθια και αποδοχές που δεν μπορούν να καλύψουν ούτε στοιχειώδεις ανάγκες.

Την ίδια ώρα, η διαχείριση της φτώχειας από το κράτος εξελίσσεται σε έναν ακόμα μηχανισμό έμμεσης χρηματοδότησης μεγάλων πολυεθνικών ομίλων, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την αλυσίδα λιανικής «Walmart», τον μεγαλύτερο εργοδότη στις ΗΠΑ, η οποία «επιδοτείται» με 2,6 δισ. δολάρια, που δίνονται στους χαμηλόμισθους ως κουπόνια για την αγορά τροφίμων...

Η κατάσταση αυτή, βέβαια, δεν είναι τωρινή. Διαχρονικά οι κυβερνήσεις στις ΗΠΑ, Δημοκρατικοί και Ρεπουμπλικάνοι, παίρνουν μέτρα για την ενίσχυση των πολυεθνικών ομίλων, που βαθαίνουν την εκμετάλλευση για τους εργαζόμενους, αυξάνουν τη σχετική και απόλυτη φτώχεια, οδηγούν σε κατάρρευση τα κρατικά συστήματα Υγείας και επιφυλάσσουν υποτυπώδη «στήριξη» των φτωχών, με μηχανισμούς ανακύκλωσης της φτώχειας.

Ειδικά σε ό,τι αφορά το τελευταίο, είναι χαρακτηριστικό το νομοσχέδιο που ψηφίστηκε στις 21 Ιούνη στο Κογκρέσο των ΗΠΑ, το οποίο περιορίζει ακόμη περισσότερο την πρόσβαση των Αμερικανών στις υπηρεσίες Πρόνοιας, ακόμα και στα κουπόνια σίτισης.

Σύντομα, οι Αμερικανοί από 18 έως 59 ετών θα μπορούν να πάρουν κουπόνια σίτισης μόνον εφόσον έχουν τουλάχιστον μία δουλειά ημιαπασχόλησης ή έχουν εγγραφεί σε σεμινάρια επαγγελματικής κατάρτισης για 20 ώρες τη βδομάδα. Οπως αποδεικνύεται, ακόμα και η πρόσβαση στα συσσίτια της φτώχειας θα γίνεται με... κριτήρια και όρους!

Η Μοντίν Φολ είναι μία 56χρονη Αφροαμερικανίδα με δύο ανήλικα παιδιά. Ολη της τη ζωή την πέρασε κάνοντας δουλειές του ποδαριού. Πότε τετράωρα, πότε εξάωρα, η ζωή περνούσε μεροδούλι - μεροφάι. Μετά από μία μικρή περιπέτεια της υγείας της, έμεινε άστεγη στα 56. Αν και εξακολουθεί να έχει δύο δουλειές, μία ως καθαρίστρια και μία ως εργάτρια στο κέτερινγκ μονάδας εστίασης, μετά βίας καταφέρνει να εξασφαλίσει τα προς το ζην για αυτήν και τα παιδιά της.

Για μόνιμη στέγη, ούτε συζήτηση! Ζει περιστασιακά ως «φιλοξενούμενη» μαζί με τα δύο παιδιά σε «κοινωνικούς ξενώνες». Αλλες φορές κοιμούνται σε καταφύγια αστέγων ή στο δρόμο. Οι πενιχρές αμοιβές δεν εξασφαλίζουν τα χρήματα για εγγύηση ενοικίου. Είναι τόσο λίγα που αποκλείουν κάθε πιθανότητα αποταμίευσης. «Παλεύεις μέρα με τη μέρα να επιβιώσεις», δηλώνει με πικρό χαμόγελο σε δημοσιογραφικό δίκτυο.

Η περίπτωση της συγκεκριμένης εργάτριας δεν είναι σπάνια. Παρόμοιο αγώνα για επιβίωση απέναντι στη φτώχεια και την ανέχεια δίνουν σήμερα πάνω από 41 εκατ. Αμερικανοί. Σχεδόν οι μισοί από αυτούς (19 εκατ.) ζουν σε ακόμη χειρότερη κατάσταση. Δεν έχουν το παραμικρό εισόδημα ή φυτοζωούν, με πενιχρά «επιδόματα» ή τρόφιμα από τις τοπικές αρχές ή κοινωνικές οργανώσεις.

Οι «εργαζόμενοι φτωχοί» στις ΗΠΑ (working poor) ζουν μεροδούλι - μεροφάι. Εάν προσβληθούν από μία σοβαρή ασθένεια ή το σπίτι τους υποστεί σημαντικές υλικές ζημιές από φυσική καταστροφή, τότε βρίσκονται σύντομα στους πέντε δρόμους.

Είναι χαρακτηριστικά τα όσα λέει ο επικεφαλής της ΜΚΟ «Safehouse Outreach», με έδρα την Τζόρτζια, από τις πολλές που βρίσκουν εύφορο έδαφος να δραστηριοποιηθούν στη διαχείριση της φτώχειας: «Τουλάχιστον το 40% των 4.000 ατόμων που σερβίρουμε είναι εργαζόμενοι. Εχουν δύο και τρεις δουλειές. Εχουν παιδιά και προσπαθούν να τα βγάλουν πέρα. Αλλοι φιλοξενούνται σε κάποιον συγγενή ή φίλο. Αλλοι σε εγκαταλελειμμένα κτίρια. Αλλοι στα αυτοκίνητά τους. Αλλοι σε ξενώνες. Πάνε εκεί, έρχονται, τρώνε. Δουλεύουν και ξανά από την αρχή...».

Την ίδια ώρα, τα επίσημα στοιχεία καταγράφουν μείωση της ανεργίας, αλλά και αύξηση του αριθμού των υποαπασχολούμενων.

Με τον Πρόεδρο του Αζερμπαϊτζάν, Ιλχάμ Αλίεφ

Το ενδιαφέρον της Γερμανίας για μια περιοχή που θεωρείται «ζωτικός χώρος» της Ρωσίας εκφράστηκε και με το ταξίδι της Μέρκελ, η οποία συνοδευόταν και από αντιπροσωπεία στελεχών γερμανικών επιχειρηματικών ομίλων. Ατζέντα των συνομιλιών ήταν η αναζήτηση εναλλακτικών προς τη Ρωσία αγωγών φυσικού αερίου από το Αζερμπαϊτζάν, επιχειρηματικές συμφωνίες και ανάπτυξη των εμπορικών σχέσεων, η ενδυνάμωση της συνεργασίας των χωρών αυτών με τη Γερμανία και την ΕΕ, η προοπτική ένταξης της Γεωργίας σε ΕΕ και ΝΑΤΟ, στην οποία αντιδρά έντονα η Ρωσία. Παρά τους ανοιχτούς διαύλους που διατηρεί η Γερμανία με τη Ρωσία και την επιδίωξη να βαθύνουν οι μεταξύ τους οικονομικές σχέσεις, οι αντιθέσεις συνυπάρχουν και ο ανταγωνισμός συνεχίζεται αμείωτα και μάλιστα σε μια στρατηγικής σημασίας περιοχή μεταξύ Δύσης και Ανατολής.

Τα ενεργειακά και άλλα επιχειρηματικά σχέδια βρέθηκαν σε πρώτο πλάνο κατά το ταξίδι της καγκελαρίου. Στο Μπακού, όπου συναντήθηκε με τον Αζέρο Πρόεδρο, Ιλχάμ Αλίεφ, σημείωσε χωρίς περιστροφές πως «το Αζερμπαϊτζάν είναι ένας σημαντικός εταίρος στη διαφοροποίηση του ενεργειακού εφοδιασμού της ΕΕ», δηλαδή στην αναζήτηση εναλλακτικών προς τη Ρωσία αγωγών φυσικού αερίου προς την Ευρώπη και συγκεκριμένα από τη λεκάνη της Κασπίας, με τα τεράστια αποθέματα φυσικού αερίου. Ακόμη η Αγκ. Μέρκελ υπογράμμισε την «ενδιαφέρουσα γεωγραφική θέση» του Αζερμπαϊτζάν: «Συνορεύει τόσο με τη Ρωσία όσο και με το Ιράν. Εχει επίσης πολύ στενές σχέσεις με την Τουρκία»...

Η ενεργειακή εξάρτηση της Ευρώπης από τη Ρωσία - που δημιουργεί και πολιτικές εξαρτήσεις - απασχολεί τη Γερμανία, ενώ ταυτόχρονα αποτελεί σημείο «τριβής» με τις ΗΠΑ, που θέλουν να αυξηθούν οι πωλήσεις του αμερικανικού υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) προς την Ευρώπη και βάζουν σοβαρά εμπόδια στην ολοκλήρωση του νέου ρωσικού αγωγού «Nord Stream 2», που θα καταλήγει στη βόρεια Γερμανία.

Η Γερμανία αρχίζει να «παίζει» και με άλλους προμηθευτές, στο πλαίσιο και της συνολικότερης επιδίωξης για διείσδυση στη στρατηγική περιοχή του Νότιου Καυκάσου. Ετσι, «το άνοιγμα του Νότιου Διαδρόμου (Southern Gas Corridor - SGC) αποτελεί ένα καλό μήνυμα για τον ενεργειακό εφοδιασμό της ΕΕ. Εκτιμούμε επίσης τη σιδηροδρομική σύνδεση Μπακού - Τιφλίδα - Καρς, που αποτελεί μια γέφυρα μεταξύ Ασίας και Ευρώπης και βελτιώνει σημαντικά το εμπόριο», είπε η Μέρκελ.

Οπως ανέφερε το Μάρτη η ειδησεογραφική ιστοσελίδα «Euractiv», το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών θα διαθέσει 1,2 δισ. ευρώ για να χρηματοδοτήσει την επέκταση του τμήματος του Νότιου Διαδρόμου που βρίσκεται στο Αζερμπαϊτζάν, δηλαδή του αγωγού του Νότιου Καυκάσου (SCP) ο οποίος διέρχεται από τη Γεωργία και την Τουρκία (Trans-Anatolian - TANAP) και εκεί θα συνδεθεί με τον αγωγό αερίου μέσω της Αδριατικής (Τransadriatic Pipeline - TAP), που μέσω της Ελλάδας και της Αλβανίας θα καταλήγει στη Νότια Ιταλία.

Μετά την υπογραφή της σύμβασης για το νομικό καθεστώς της Κασπίας Θάλασσας (12 Αυγούστου στο Ακτάου), το ζήτημα της μεταφοράς φυσικού αερίου όχι μόνο από το Αζερμπαϊτζάν, αλλά και από το Τουρκμενιστάν προς στις ευρωπαϊκές αγορές, έγινε ξανά «επίκαιρο». Η διοχέτευση αερίου από το Τουρκμενιστάν προς τα δυτικά (μέσω του Νότιου Διαδρόμου) απαιτεί την κατασκευή του αγωγού μέσω της Κασπίας (Trans-Caspian Pipeline - TCP). Το κύριο πρόβλημα είναι η έγκριση και των πέντε «γειτόνων» της Κασπίας Θάλασσας - συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας - για έναν τέτοιο αγωγό (Ιράν, Καζακστάν, Αζερμπαϊτζάν, Τουρκμενιστάν).

Από τις επιχειρηματικές συμφωνίες που κλείστηκαν κατά το ταξίδι της Μέρκελ στο Αζερμπαϊτζάν είναι και αυτή της γερμανικής «Uniper SE» με την αζέρικη «SOCAR», στη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης πετρελαίου και φυσικού αερίου στο Αζερμπαϊτζάν. Ο γερμανικός πάροχος Ενέργειας και η κρατική εταιρεία πετρελαίου και φυσικού αερίου του Αζερμπαϊτζάν συνεργάζονται στενά τα τελευταία πέντε χρόνια.

Το αυξανόμενο ενδιαφέρον της Γερμανίας και της ΕΕ για την ανερχόμενη Ευρασιατική Οικονομική Ενωση (EEU), μέλη της οποίας είναι η Ρωσία, η Λευκορωσία, η Αρμενία, το Καζακστάν και το Κιργιστάν, εκφράστηκε και κατά την επίσκεψη της Αγκ. Μέρκελ στην Αρμενία.

Στο επίκεντρο των συνομιλιών της καγκελαρίου με τον πρωθυπουργό της Αρμενίας, Νικόλ Πασινιάν, βρέθηκαν οι σχέσεις Γερμανίας - Αρμενίας, αλλά και ΕΕ - Αρμενίας. Η καγκελάριος εξέφρασε την ικανοποίησή της «που η Αρμενία υπέγραψε συμφωνία με την ΕΕ (CEPA) τους τελευταίους μήνες, η οποία λαμβάνει υπόψη το γεγονός ότι η Αρμενία είναι μέλος της Ευρασιατικής Οικονομικής Ενωσης, αλλά επιθυμεί να εμβαθύνει και τη συνεργασία της με την ΕΕ».

«Η Αρμενία μπορεί να αποτελέσει παράδειγμα για το πώς μπορούμε να βρούμε μια καλή συνεργασία με τη Ρωσία και την ΕΕ ταυτόχρονα», συμπλήρωσε η Μέρκελ. Η ίδια εκτίμησε πως «στο εγγύς μέλλον δεν θα αρχίσουν επίσημες διαπραγματεύσεις μεταξύ της Ευρασιατικής Οικονομικής Ενωσης και της ΕΕ» - κάτι που ζητά επίμονα τμήμα του γερμανικού κεφαλαίου - χωρίς να αποκλείει ότι αυτές «θα μπορούσαν να συμβούν κάποια στιγμή».

Επίσης στην Ερεβάν υπογράφτηκαν επιχειρηματικές συμφωνίες σε τομείς όπως υποδομές, ψηφιοποίηση, αγροτική παραγωγή, πρώτες ύλες κ.ά.

Στο μεταξύ, η καγκελάριος τόνισε πως η Γερμανία είναι έτοιμη να αναλάβει μεγαλύτερη «πολιτική ευθύνη για την επίλυση της σύγκρουσης στο Ναγκόρνο - Καραμπάχ», μεταξύ Αζερμπαϊτζάν και Αρμενίας, λέγοντας πως «είναι προς το γερμανικό συμφέρον». Στο πλαίσιο της λεγόμενης Ομάδας του Μινσκ του Οργανισμού για την Ασφάλεια και Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ), μαζί με τη Γαλλία, τη Ρωσία και τις Ηνωμένες Πολιτείες, «επιδιώκεται μια ειρηνική λύση», πρόσθεσε.

«Είμαστε σε ολόκληρη την ΕΕ σε μια πορεία εντατικής συνεργασίας με τη Γεωργία», δήλωσε η Γερμανίδα καγκελάριος κατά την πρώτη στάση του ταξιδιού της στην Τιφλίδα. Τόνισε πως η Γερμανία στηρίζει την «εδαφική ακεραιότητα της χώρας» και «τις προσπάθειες ειρηνικής επίλυσης των συγκρούσεων στην Αμπχαζία και τη Νότια Οσετία», μεταξύ Γεωργίας και Ρωσίας.

Ο Γεωργιανός πρωθυπουργός, Μαμούκα Μπαχτάτζε, επανέλαβε την επιθυμία της χώρας να γίνει μέλος της ΕΕ και του ΝΑΤΟ. «Αλλά δεν έχουμε ψευδαισθήσεις, έχουμε ακόμα πολλά να κάνουμε», είπε, προσθέτοντας ότι θα συνεχιστούν οι «μεταρρυθμίσεις». Η Μέρκελ υποσχέθηκε τη στήριξη της Γερμανίας και κάλεσε σε περαιτέρω ανάπτυξη της οικονομικής συνεργασίας. Κατά την επίσκεψή της υπογράφηκαν δύο επιχειρηματικές συμφωνίες αναπτυξιακής συνεργασίας ύψους 193 εκατ. ευρώ, μια για κατασκευή αποθηκευτικού χώρου φυσικού αερίου και μια για τη βελτίωση της παροχής πόσιμου νερού και διαχείρισης των λυμάτων.