Ο δρόμος της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ), που συναποφασίζεται και υλοποιείται διαχρονικά από όλες τις κυβερνήσεις με κριτήριο την κερδοφορία των εμποροβιομήχανων, στις συνθήκες της διεθνοποιημένης αγοράς, έχει οδηγήσει σε συγκέντρωση της αγροτικής παραγωγής, μεγαλύτερο έλεγχό της από τα μονοπώλια και σε ξεκλήρισμα ενός σημαντικού αριθμού βιοπαλαιστών αγροτών.

Η νέα ΚΑΠ που ισχύει την περίοδο 2023 - 2027, πρόκειται να πλήξει περαιτέρω την πλειοψηφία γεωργών και κτηνοτρόφων.

Στις πρώτες γραμμές του Στρατηγικού Σχεδίου που έχει συντάξει η κυβέρνηση για την εξειδίκευση της ΚΑΠ 2023 - 2027 αναφέρεται: «Μέσω των παρεμβάσεων επιχειρείται να σηματοδοτηθεί η στροφή σε ένα νέο παραγωγικό μοντέλο για την ελληνική γεωργία αλλά και το σύνολο του αγροτοδιατροφικού τομέα που εδράζεται στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας...»¹ η οποία καμία σχέση δεν έχει με την ικανοποίηση των λαϊκών αναγκών και την επιβίωση του βιοπαλαιστή αγρότη αλλά βρίσκεται κυριολεκτικά απέναντί τους.

Κυρίαρχη επίσης είναι η λογική της «εξωστρέφειας», που επιβάλλουν οι μονοπωλιακοί όμιλοι με στόχο την προώθηση των εξαγωγών αγροτοδιατροφικών και άλλων προϊόντων, στο πλαίσιο ενός όλο και πιο οξυμένου διεθνούς ανταγωνισμού για κερδοφορία, έλεγχο πρώτων υλών, περιοχών, αγορών που οδηγεί ακόμα και σε ιμπεριαλιστικούς πολέμους, τροφοδοτεί τη μεγάλη ακρίβεια στα τρόφιμα. Αυτό άλλωστε αποτυπώνεται και στα αυξημένα κονδύλια του λεγόμενου πυλώνα 2, των παρεμβάσεων δηλαδή που κατευθύνονται στην υλοποίηση «επενδύσεων» με στόχο την «παραγωγή προϊόντων υψηλής προστιθέμενης αξίας... αλλά και για την αύξηση των δυνατοτήτων διείσδυσης στις διεθνείς αγορές»² και αφορούν κυρίως σε επιδότηση καπιταλιστικών αγροκτημάτων και μεταποιητικών μονοπωλίων.

Η πολιτική της ΕΕ για την «πράσινη μετάβαση», την οποία υπηρετεί ευλαβικά το Στρατηγικό Σχέδιο της νέας ΚΑΠ και επιδοτεί με σχεδόν 600 εκατομμύρια ευρώ ετησίως, πολλαπλασιάζει την ενεργειακή φτώχεια καθώς υποχρεώνει τον λαό να χρυσοπληρώνει για τις επενδύσεις σε ΑΠΕ και για το πανάκριβο φυσικό αέριο, τη στιγμή που στη χώρα μας υπάρχει δυνατότητα κάλυψης των αναγκών σε φθηνό ρεύμα μέσω της αξιοποίησης των εγχώριων ενεργειακών πηγών, όπως ο λιγνίτης, που λόγω του εμπορίου ρύπων έχει τεχνητά μετατραπεί σε πανάκριβο καύσιμο.

Τα κονδύλια της ΚΑΠ αλλά και των άλλων Ταμείων της ΕΕ, όπως του Ταμείου Ανάκαμψης κ.ά., προέρχονται από τη φορολόγηση των λαϊκών στρωμάτων στην ΕΕ και στη χώρα μας και χορηγούνται με κριτήριο τον μονοπωλιακό ανταγωνισμό. Είναι χαρακτηριστικό ότι αναγκαία έργα για υποδομές, όπως για αντισεισμική, αντιπλημμυρική, αντιπυρική προστασία, για προστασία της αγροτικής παραγωγής ή για τη σχολική στέγη, την Υγεία δεν χωράνε στη λογική κόστους - οφέλους και γι' αυτόν τον λόγο δεν ιεραρχούνται στις διάφορες χρηματοδοτήσεις.

Αποτέλεσμα όλων αυτών είναι τα τεράστια κέρδη που καταγράφουν τα μονοπώλια της Ενέργειας, οι εφοπλιστές, τα μεταποιητικά μονοπώλια, τα σούπερ μάρκετ, οι επιχειρηματικοί όμιλοι συνολικά, ενώ το εισόδημα των βιοπαλαιστών αγροτών συρρικνώνεται εξαιτίας της εκτόξευσης του κόστους των εισροών και των τιμών στον αγροτοπαραγωγό πολλές φορές και κάτω του κόστους, τα δε προϊόντα φτάνουν πανάκριβα στην κατανάλωση.

Οι αγροτικές επιδοτήσεις συντηρούν ως έναν βαθμό ορισμένα τμήματα αυτοαπασχολούμενων αγροτών, επιτείνοντας όμως την καταλήστευση του μόχθου τους από τις καπιταλιστικές επιχειρήσεις του αγροτοδιατροφικού τομέα που έχουν ανάγκη από την επάρκεια φθηνών πρώτων υλών.

Οπως χαρακτηριστικά αναφέρεται και στο Στρατηγικό Σχέδιο της νέας ΚΑΠ, οι άμεσες ενισχύσεις εκτός των άλλων είναι αναγκαίες για την «εξασφάλιση σταθερής παραγωγής πρώτης ύλης για τις βιομηχανίες τροφίμων και ποτών»³.

Η ΚΑΠ 2023 - 2027 κομίζει αλλαγές στην κατανομή των άμεσων ενισχύσεων με κριτήριο την καλύτερη προσαρμογή της αγροτικής παραγωγής στις προτεραιότητες των μονοπωλίων της ΕΕ («ψηφιακός μετασχηματισμός», «πράσινη μετάβαση» κ.λπ.). Στο πλαίσιο αυτό προωθείται η διασύνδεση της επιδότησης με την επίτευξη συγκεκριμένων στόχων που εξυπηρετούν την ανταγωνιστικότητα της καπιταλιστικής οικονομίας.

Στον Πίνακα καταγράφονται οι κυριότερες αλλαγές στην κατανομή των κονδυλίων των άμεσων ενισχύσεων της νέας ΚΑΠ σε σχέση με την προηγούμενη.

Το συνολικό κονδύλι παρουσιάζει μια μείωση της τάξης του 5% σε σχέση με τον προϋπολογισμό της περιόδου 2014 - 2020, όμως αυτή η απώλεια θα διευρυνθεί σε διψήφια ποσοστά εξαιτίας της εκτόξευσης του πληθωρισμού.

Σχεδόν τριπλασιάζεται, σε σχέση με την προηγούμενη ΚΑΠ, το ποσοστό των άμεσων ενισχύσεων (40% από 15%) που χορηγείται όχι με μοναδικό κριτήριο την έκταση (βάσει δικαιωμάτων) αλλά με επιπλέον προϋποθέσεις.

Συγκεκριμένα:

Το κονδύλι για τη βασική ενίσχυση (χορηγείται βάσει δικαιωμάτων με κριτήριο την έκταση) είναι μειωμένο κατά 320 εκατομμύρια ετησίως, μείωση οριζόντια που αφορά στο σύνολο των επιδοτήσεων. Η μέση τιμή της βασικής ενίσχυσης θα μειωθεί στα 21,5 ευρώ το στρέμμα (από 28 στην προηγούμενη ΚΑΠ) για τις αροτραίες καλλιέργειες, στα 27 ευρώ ανά στρέμμα (από 33 στην προηγούμενη ΚΑΠ) στις μόνιμες, ενώ στην κτηνοτροφία θα υπάρχει μια αύξηση στα 17,5 ευρώ ανά στρέμμα (από 16,5 στην προηγούμενη ΚΑΠ) συνεχίζοντας όμως το καθεστώς χορήγησης των ενισχύσεων με βάση την έκταση των βοσκότοπων και όχι το ζωικό κεφάλαιο.

Οι μειώσεις θα είναι πολύ μεγαλύτερες σε τομείς όπως η ελαιοκαλλιέργεια, η καλλιέργεια σταφίδας κ.ά. στους οποίους είχαν κατοχυρωθεί από τις προηγούμενες ΚΑΠ υψηλές τιμές ιστορικών δικαιωμάτων, καθώς με την ΚΑΠ 2023 - 2027 επιταχύνεται η προωθούμενη «σύγκλιση» των ενισχύσεων προς μια ενιαία τιμή μέχρι το 2026.

Παράλληλα, τη θέση της «πράσινης» ενίσχυσης (ύψους 574 εκατομμυρίων ετησίως στην ΚΑΠ 2014 - 2020), η οποία δινόταν πάλι όπως και η βασική, χωρίς να απαιτούνται ιδιαίτερες υποχρεώσεις από πλευράς του παραγωγού, παίρνουν τα λεγόμενα «οικολογικά προγράμματα» (eco-schemes) της νέας ΚΑΠ. Η ένταξη σε αυτά προϋποθέτει μια σειρά από επιπλέον δεσμεύσεις των αγροτών, όπως είναι οι συμβουλές από γεωπόνους, αλλαγές στα καλλιεργούμενα είδη και στον τρόπο καλλιέργειας που συνεπάγονται έξοδα ή μείωση στο εισόδημα κ.λπ. Το ύψος της συγκεκριμένης ενίσχυσης έχει υπολογιστεί με βάση τις επιπλέον δαπάνες ή την απώλεια εισοδήματος λόγω ένταξης στο πρόγραμμα και ουσιαστικά δεν συνιστά εισόδημα για τον αγρότη.

Χαρακτηριστικά αναφέρονται τα εξής παραδείγματα που προκύπτουν από σχετική μελέτη του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών⁴:

• Αγρότης που θα επιλέξει να ενταχθεί στο «οικολογικό» πρόγραμμα «Χρήση ανθεκτικών και προσαρμοσμένων ειδών και ποικιλιών» και αποφασίσει να αντικαταστήσει τη μηδική με βίκο θα λάβει επιπλέον ενίσχυση 58 ευρώ/στρέμμα η οποία μόλις που επαρκεί για να καλύψει την απώλεια εισοδήματος που προκαλείται από την αλλαγή.
• Αντίστοιχη επιπλέον ενίσχυση ύψους 51 ευρώ/στρέμμα, προβλέπεται για την ένταξη στο πρόγραμμα προώθησης των λεγόμενων «καινοτόμων» καλλιεργειών (τσουκνίδα, σιταροκρίθαρο, τεφ⁵ κ.ά.) αν αντικαταστήσουν το βαμβάκι, ένα προϊόν στο οποίο η ΕΕ είναι υπερ-ελλειμματική και γι' αυτόν τον λόγο επιδοτείται με συνδεδεμένη.
• Η εφαρμογή οδηγιών ολοκληρωμένης φυτοπροστασίας στην ελαιοκαλλιέργεια ενισχύεται έως 60 ευρώ ανά στρέμμα, ποσό υπολογισμένο με βάση τα επιπλέον απαιτούμενα ημερομίσθια και εξοπλισμό.

Και ασφαλώς η επιβάρυνση θα είναι μεγαλύτερη για τις μικρότερες εκμεταλλεύσεις λόγω της χαμηλότερης παραγωγικότητας της εργασίας σε αυτές.

Η αύξηση κατά 92 εκατομμύρια ευρώ ετησίως του κονδυλίου για τις συνδεδεμένες ενισχύσεις αφορά κυρίως στην ένταξη σε αυτές ορισμένων δημητριακών, όπως του αραβόσιτου (όχι καθολικά αλλά μόνο στις περιοχές που δεν υπάρχει πρόβλημα με την επάρκεια ή ποιότητα του νερού άρδευσης) και έχει ως στόχο να εξασφαλίσει επαρκείς πρώτες ύλες σε χαμηλή τιμή στους βιομηχάνους, ενώ οι αγρότες είναι υποχρεωμένοι να τηρούν συγκεκριμένες προδιαγραφές ανάλογα με το προϊόν (π.χ. πιστοποιημένοι σπόροι στα σιτηρά, σύστημα στάγδην άρδευσης στη βιομηχανική τομάτα, προϊόντα ΠΟΠ στα μήλα, συμμετοχή των δικαιούχων σε πρόγραμμα συμβουλευτικής στην κτηνοτροφία κ.λπ.).

Για πρώτη φορά με τη νέα ΚΑΠ χορηγείται ένα επιπλέον ποσό, συνολικού ύψους 175 εκατομμυρίων ευρώ ετησίως, σε εκμεταλλεύσεις, που σύμφωνα με την κυβέρνηση είναι «μικρού» και «μεσαίου» μεγέθους, η λεγόμενη αναδιανεμητική ενίσχυση. Προβάλλεται ως μια παροχή που θα στηρίξει τη «βιωσιμότητά» τους και αξιοποιείται για να «χρυσωθεί το χάπι» των μειώσεων στη βασική ενίσχυση των βιοπαλαιστών αγροτών. Αφορά συγκεκριμένα μεγέθη εκμεταλλεύσεων, από 20 μέχρι 110 στρέμματα στις αροτραίες (ποσό ενίσχυσης 13,8 ευρώ/στρέμμα) και από 10 μέχρι 40 στρέμματα στις δενδρώδεις (11,6 ευρώ/στρέμμα).

Η χρησιμοποίηση του κριτηρίου της καλλιεργούμενης έκτασης, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη το καλλιεργούμενο είδος, θα έχει ως συνέπεια τον αποκλεισμό δεκάδων χιλιάδων βιοπαλαιστών αγροτοπαραγωγών που είτε βρίσκονται κάτω από το όριο και κόβονται γιατί θεωρούνται μη βιώσιμοι είτε το ξεπερνούν, όμως το καλλιεργούμενο είδος τους αποφέρει μικρό εισόδημα. Για παράδειγμα, μια καλλιέργεια σκληρού σίτου 120 στρεμμάτων «κόβεται» από τη συγκεκριμένη ενίσχυση τη στιγμή που με βάση την τυπική της απόδοση⁶, το οικονομικό της μέγεθος δεν ξεπερνά τα 4.000 ευρώ τον χρόνο, δηλαδή πρόκειται για μια πολύ μικρή εκμετάλλευση.

Στην πραγματικότητα, η ενίσχυση αυτή θα κατευθυνθεί και σε εκμεταλλεύσεις που δεν είναι μικρού ή μεσαίου μεγέθους όπως μια καλλιέργεια 100 στρεμμάτων με νωπά κηπευτικά που με βάση τον συντελεστή της τυπικής της απόδοσης παρουσιάζει οικονομικό μέγεθος σχεδόν 120.000 ευρώ και η οποία, με δεδομένο το όριο των 110 στρεμμάτων που ισχύει στις αροτραίες, δεν αποκλείεται από αυτή τη συμπληρωματική στήριξη.

Οι άμεσες ενισχύσεις είναι η άλλη όψη του νομίσματος των εξευτελιστικών τιμών στα προϊόντα των αγροτών που επιβάλλουν οι εμποροβιομήχανοι. Η όποια ανακατανομή τους γίνεται με κριτήριο τις προτεραιότητες του κεφαλαίου.

Ο καπιταλιστικός δρόμος ανάπτυξης της παραγωγής και η εφαρμοζόμενη πολιτική στις ράγες της οποίας κινούνται διαχρονικά όλες οι κυβερνήσεις συνθλίβουν τους βιοπαλαιστές αγρότες, όπως και το σύνολο των εργατικών - λαϊκών στρωμάτων. Γι' αυτό τόσο η ΝΔ όσο και ο ΣΥΡΙΖΑ και το ΠΑΣΟΚ υπερψήφισαν στο Ευρωκοινοβούλιο τη νέα ΚΑΠ το 2020 και δεν χάνουν ευκαιρία στο να προωθούν από κοινού τους στόχους της για συγκέντρωση παραγωγής και γης και κερδοφορία των επιχειρηματικών ομίλων.

Οι βιοπαλαιστές γεωργοί και κτηνοτρόφοι δεν έχουν άλλη διέξοδο από τον δρόμο του αγώνα, σε κατεύθυνση σύγκρουσης με τους αντιπάλους τους, που είναι οι έμποροι, οι τραπεζίτες, οι βιομήχανοι, το κράτος, οι κυβερνήσεις και η ΕΕ.

Οπου πήραν την υπόθεση τα χέρια τους, με την οργάνωση σε Αγροτικούς Συλλόγους και Ομοσπονδίες, με την αγωνιστική διεκδίκηση στα μπλόκα του αγώνα και τις άλλες μορφές, τον πανελλαδικό συντονισμό τους μέσω της Πανελλαδικής Επιτροπής των Μπλόκων, σε συμπόρευση με τον υπόλοιπο λαό, όπου ξεπέρασαν τη λογική των λύσεων από τα πάνω είχαν μικρές και μεγαλύτερες νίκες.

Γι' αυτό το ΚΚΕ τους καλεί να γυρίσουν την πλάτη σε παλιούς και νέους κυβερνητικούς «σωτήρες» και «προστάτες» και αναλαμβάνει τη μεγάλη ευθύνη να ενώσει τις λαϊκές διεκδικήσεις κάτω από το σύνθημα «Μόνο ο λαός μπορεί να σώσει τον λαό στον δρόμο της ανατροπής», για να γίνει αφέντης του πλούτου που παράγει, να ζήσει σύμφωνα με τις σύγχρονες δυνατότητες της εποχής.

Το ΚΚΕ δεν έχει δεσμεύσεις από το σύστημα.

Είναι μέσα στην πάλη δίνοντας με όλες του τις δυνάμεις τη μάχη για:

- Μείωση του κόστους παραγωγής με αφορολόγητο πετρέλαιο, εξασφάλιση φθηνών λιπασμάτων και άλλων πρώτων υλών κ.λπ.

- Εγγυημένες τιμές στα αγροτικά προϊόντα που να καλύπτουν το κόστος παραγωγής και να εξασφαλίζουν στον αγρότη εισόδημα επιβίωσης.

- Αλλαγή του κανονισμού του ΕΛΓΑ ώστε να αποζημιώνει στο 100% την παραγωγή, το φυτικό/ζωικό κεφάλαιο από όλους τους φυσικούς κινδύνους και όλες τις νόσους. Αμεση καταβολή των αποζημιώσεων.

- Εργα υποδομής και προστασίας της παραγωγής χωρίς επιβαρύνσεις και τέλη για τον αγρότη.

Παράλληλα, το ΚΚΕ αναδεικνύει ότι η χώρα μας διαθέτει σημαντικές δυνατότητες για κάλυψη των διατροφικών και άλλων αναγκών από την εγχώρια αγροτική παραγωγή. Αυτές όμως υπονομεύονται από το κριτήριο του κέρδους που κυριαρχεί στην καπιταλιστική οικονομία.

Η πρόταση του ΚΚΕ για κοινωνικοποίηση των συγκεντρωμένων μέσων παραγωγής, κεντρικό σχεδιασμό, κίνητρα συνεταιριστικοποίησης των ατομικών αγροτοπαραγωγών, αποδέσμευση από τις ιμπεριαλιστικές συμφωνίες και οργανισμούς είναι η μόνη που μπορεί να τις απελευθερώσει από τα σημερινά δεσμά τους. Η σοσιαλιστική οικονομική και κοινωνική οργάνωση, όπου τα κλειδιά της οικονομίας και της εξουσίας τα κρατάει η εργατική τάξη με τους συμμάχους της, είναι το πραγματικά νέο στον 21ο αιώνα και εξασφαλίζει τα λαϊκά συμφέροντα.

Η συμπόρευση του λαού μας με το ΚΚΕ στον αγώνα και τις εκλογές, η ενίσχυσή του στην κάλπη, είναι εντολή απόρριψης των αντιλαϊκών κυβερνήσεων, εντολή μαχητικής αντιπαράθεσης με τα μονοπώλια, το κεφάλαιο και τον δρόμο ανάπτυξης που υπηρετεί την κερδοφορία τους.

Παραπομπές

1. Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων: «Συνοπτικό Κείμενο Στρατηγικού Σχεδίου της ΚΑΠ 2023 - 2027» http://www.agrotikianaptixi.gr/sites/default/files/synoptiko_keimeno_egkekrimenoy_ss_kap_2023-2027.pdf

2. Ο.π.

3. Ο.π.

4. Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών - ΛΚΝ Ανάλυσης ΕΠΕ: «Εκπόνηση Μελετών υπολογισμού Μοναδιαίου Απλουστευμένου και λοιπών μορφών Κόστους για το Στρατηγικό Σχέδιο της ΚΑΠ 2023 - 2027» http://www.agrotikianaptixi.gr/sites/default/files/meleti_ypologismon_enishysis_paremvaseon_ss_kgp_2023-2027_revised_10.2022_0.pdf

5. Αγρωστώδες που φύεται σε Σομαλία, Αιθιοπία και Ερυθραία. Χρησιμοποιείται κυρίως για την παρασκευή αλεύρου.

6. Βασικός Στατιστικός Δείκτης καταγραφής του οικονομικού μεγέθους των αγροτικών εκμεταλλεύσεων. Περισσότερες λεπτομέρειες στο: ΚΕ του ΚΚΕ «Η παρέμβαση του ΚΚΕ στους βιοπαλαιστές αγρότες», Πρακτικά της Ευρείας Ολομέλειας της ΚΕ του ΚΚΕ.

Ηταν 7 του Φλεβάρη όταν μια τραγωδία σημειώθηκε στα Μέγαρα, σε ένα εγκαταλειμμένο πτηνοτροφείο, στην περιοχή Αρμακάδες, που είχε γίνει το σπίτι για δεκάδες μετανάστες εργάτες γης. Οπως όλα δείχνουν, ξέσπασε φωτιά όταν προσπάθησαν να ζεσταθούν. Ενας μετανάστης από το Πακιστάν, 22 χρόνων, δεν κατάφερε να βγει ζωντανός από το φλεγόμενο δωμάτιο. Εργάτες γης μιλώντας στον «Ριζοσπάστη» κατήγγειλαν τις άθλιες συνθήκες στις οποίες ζουν, τα μικρά μεροκάματα, αλλά και τη σύλληψη ομοεθνούς τους που γλίτωσε μεν τη ζωή του, αφού κατάφερε να βγει από το δωμάτιο όπου συγκατοικούσαν με το θύμα, αλλά συνελήφθη από τις αρχές γιατί έτυχε να μη διαθέτει τα έγγραφα παραμονής στη χώρα μας. Τώρα κρατείται στο αστυνομικό τμήμα της περιοχής, όπως κατήγγειλαν.

Ο Ηλίας, ο Αρσιάτ, ο Ιστιάκ ζουν χρόνια στη χώρα μας δίνοντας μάχη για να κερδίσουν το ψωμί τους. Οπως μας λένε, ο μεγαλύτερος αριθμός των περίπου 1.000 Πακιστανών που ζουν στην περιοχή απασχολούνται σε γεωργικές εργασίες. Το μεροκάματο για τους «τυχερούς» είναι 25 ευρώ με το εργόσημο. Ομως, αρκετοί είναι αυτοί που αμείβονται με λιγότερα χρήματα, ανάλογα με τα χρόνια που βρίσκονται στη χώρα. Πολλοί δε είναι αυτοί που δεν έχουν άδεια παραμονής ή δεν μπορούν να την ανανεώσουν αφού δεν έχουν τη δυνατότητα να μπουν σε τέτοια έξοδα. Ετσι, ζουν με τον φόβο της σύλληψης σε κάποια από τις επιχειρήσεις - «σκούπα» της ΕΛ.ΑΣ.

Ο Ηλίας μάς δείχνει το σημείο της καταστροφής. Εκτός από το δωμάτιο του θύματος, κάηκε και το διπλανό όπου κατοικούσαν ο ίδιος με τον ανιψιό του. «Ο,τι είχαμε μέσα καταστράφηκε», μας λέει. Κοντά τους βρέθηκε ο Αντώνης Χοροζάνης, επικεφαλής της «Λαϊκής Συσπείρωσης», δημοτικός σύμβουλος Μεγάρων και στέλεχος του ΚΚΕ. Το γεγονός της πυρκαγιάς με τον άνθρωπο που χάθηκε, τις άθλιες συνθήκες ζωής των εργατών γης και τη σύλληψη του μετανάστη έχει θέσει η «Λαϊκή Συσπείρωση» σε συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου Μεγάρων.

Ο συνομιλητής μας λέει: «Αυτός που κάηκε ήταν στην Ελλάδα 3,5 χρόνια και δούλευε στο Αλεποχώρι. Είδαμε πολύ καπνό. Ακούσαμε να καλεί σε βοήθεια. Φωνάξαμε αλλά το παιδί είχε λιποθυμήσει. Δεν μπόρεσα να μπω μέσα να τον βοηθήσω. Εκαψα τα μαλλιά μου. Δεν άντεξα τη φωτιά. Ηταν χωρίς χαρτιά. Δεν είχε καμιά ασφάλεια, όπως και αρκετοί που δουλεύουν στις καλλιέργειες. Εργάζονται από τις 7 - 8 το πρωί μέχρι τις 6 το απόγευμα. Αμα χτυπήσει κάποιος τι θα γίνει; Δεν έχει κανένα δικαίωμα», αναρωτιέται. «Επιασαν και τον φίλο του που ήταν μαζί. Δεν είχε χαρτιά. Είναι στο τμήμα». Εκτός από αυτά, οι μετανάστες είχαν να αντιμετωπίσουν τις επιθέσεις των φασιστών. Αναφέρθηκαν, επίσης, στην τραμπούκικη επίθεση χρυσαυγιτών πριν από λίγα χρόνια, όπου λίγο πιο κάτω από το σημείο που κατοικούν, ξυλοκόπησαν δύο ομοεθνείς τους. Ο ένας χρειάστηκε να νοσηλευτεί σε νοσοκομείο.

Ο Ηλίας προσθέτει: «Εδώ ζούμε σε... κοτέτσια. Βλέπετε τις συνθήκες. Πενήντα άνθρωποι σε 20 δωμάτια. Για σκεπή έχουμε τσίγκο. Εχω άδεια παραμονής. Εργάζομαι. Εψαχνα σπίτι. Κανένας δεν δίνει σπίτι... Τα παιδιά εδώ δεν θέλουν να ζουν σε αυτές τις συνθήκες. Το κράτος δεν μπορεί να βοηθήσει; Θα πληρώνουμε νοίκι». Οσον αφορά τη φωτιά οι αρχές εκτιμούν ότι προήλθε από ηλεκτρική σόμπα και μπουκάλα υγραερίου. «Πήρε φωτιά το αέριο και έγινε η ζημιά», είπε ο Ηλίας.

Οπως υπογραμμίζουν οι εργάτες με τους οποίους μιλήσαμε, χρειάζεται να δυναμώσει η προσπάθεια της επαφής με τα αγωνιστικά ταξικά σωματεία, για να οργανωθούν συνδικαλιστικά, αφού τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν είναι σοβαρά και δύσκολα. Αυτό είχε συμβεί πριν από 2 - 3 χρόνια και πρέπει να συνεχιστεί πιο συστηματικά. Επισημαίνουν δε την ανάγκη και οι ίδιοι να δραστηριοποιηθούν μαζί με τους άλλους εργάτες, Ελληνες και ξένους, αφού τα προβλήματα είναι κοινά. «Εδώ χάθηκε ένα παλικάρι και κανένας από την πολιτεία ή τον δήμο δεν εμφανίστηκε. Δεν είδαμε κάποια βοήθεια. Ούτε στην πανδημία του κορονοϊού. Αν είχαμε κάνει εμβόλια. Τίποτα», τονίζουν.

Σημειώνεται ότι τεράστιες είναι οι ευθύνες όλων των κυβερνήσεων, αφού χιλιάδες εξακολουθούν να είναι οι μετανάστες χωρίς χαρτιά οι οποίοι ζουν και εργάζονται στη χώρα εδώ και χρόνια, όπως εργάτες γης, οικιακές βοηθοί, στα φασονατζίδικα, στον τουρισμό - επισιτισμό κ.λπ., θύματα της πιο άγριας εκμετάλλευσης. Ολοι αυτοί οι «αόρατοι» άνθρωποι έμειναν εντελώς απροστάτευτοι στις συνθήκες της πανδημίας. Η απανθρωπιά της Μανωλάδας και αλλού εξακολουθεί να είναι μια αδυσώπητη πραγματικότητα.

Πρόσφατα δε, με την κοινή ψήφο ΝΔ, ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝΑΛ και το «παρών» του ΣΥΡΙΖΑ και του ΜέΡΑ25, κυρώθηκε στην Ολομέλεια της Βουλής η συμφωνία μεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου «για την απασχόληση εποχικών εργαζομένων στον γεωργικό τομέα», δηλαδή την εισαγωγή πάμφθηνου εργατικού δυναμικού χωρίς κανένα εργασιακό δικαίωμα.

Προβλέπονται, μάλιστα, τέτοιες ασφαλιστικές δικλίδες για την απαγόρευση κάθε δυνατότητας άλλων δικαιωμάτων στους μετανάστες - εργάτες, που φτάνουν ακόμα και στο σημείο να μην υπολογίζουν την περίοδο εργασίας ως χρόνο διαμονής για τη χορήγηση άδειας παραμονής για σοβαρούς λόγους, ακόμα και για την υγεία. Το κατά πόσο μπορεί να γίνεται λόγος για ίση αμοιβή για ίση εργασία που αναφέρονται στη συμφωνία, είναι το λιγότερο πρόκληση, αφού λείπει κάθε έλεγχος, όπως αποδεικνύεται στη Μανωλάδα και τον Μαραθώνα με τους στοιβαγμένους μετανάστες εργάτες γης σε σκηνές και τρώγλες, χωρίς θέρμανση, συχνά χωρίς καθαρό νερό, χωρίς πραγματική πρόσβαση στην Υγεία και την περίθαλψη.

Ομηροι στα τρίμηνα και τα εννιάμηνα, στο πηγαινέλα για τη διατήρηση της δήθεν νομιμότητας, μακριά από το σπίτι και την οικογένειά τους, σε μια χαμοζωή, γίνονται έρμαια των διαφόρων μεσαζόντων και δουλεμπορικών κυκλωμάτων, νόμιμων και παράνομων.