Παρασκευή 18 Δεκέμβρη 2020
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
«ΒΙΒΛΟΣ ΨΗΦΙΑΚΟΥ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΥ»
Οφέλη για τα μονοπώλια, όξυνση ανταγωνισμών και ενίσχυση των ταξικών φραγμών

Ο «ψηφιακός μετασχηματισμός» του κράτους για την ενίσχυση της «ανταγωνιστικότητας» της ελληνικής οικονομίας, στο πλαίσιο υλοποίησης των στόχων που θέτει η ΕΕ, είναι το κύριο μέλημα της «Βίβλου Ψηφιακού Μετασχηματισμού» (ΒΨΜ) που έδωσε στη δημοσιότητα και τέθηκε υπό δημόσια διαβούλευση το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Το κείμενο περιλαμβάνει τους βασικούς άξονες πολιτικής που θα εφαρμοστούν τα επόμενα χρόνια και διαπερνούν όλους τους τομείς της Δημόσιας Διοίκησης και του κράτους, όπως επίσης και της οικονομίας, με βασική στόχευση στις μεταφορές και τη διαμετακομιστική αλυσίδα, τον τουρισμό, τη βιομηχανία, την αγροτική παραγωγή, την αλιεία κ.ά.

Η «Ψηφιακή Βίβλος» θέτει συγκεκριμένους στόχους και χρονικά όρια για την υλοποίησή τους σε κάθε υπουργείο ξεχωριστά, με βασική κατεύθυνση τη μείωση του «ψηφιακού χάσματος» σε σχέση με τις ψηφιακά αναπτυγμένες χώρες της ΕΕ, καθώς διαπιστώνεται ότι η Ελλάδα βρίσκεται στις τελευταίες θέσεις σε μια σειρά σχετικούς δείκτες που μετρούν την ανάπτυξη των ψηφιακών υπηρεσιών στα κράτη και τις εθνικές οικονομίες και τη διείσδυσή τους στον πληθυσμό. Από αυτήν τη σκοπιά κρίνεται ως κατεπείγουσα ανάγκη να ενισχυθούν οι σχετικές υποδομές και να αναπτυχθούν τα σύγχρονα ψηφιακά δίκτυα στη χώρα, στα αστικά κέντρα φυσικά, αλλά κυρίως στην ύπαιθρο, αφού σήμερα διαπιστώνεται πολύ μεγάλη υστέρηση.

Για την «ψηφιακή κυριαρχία» της ΕΕ στον παγκόσμιο ανταγωνισμό...

Ετσι, λοιπόν, ο πρώτος άξονας παρέμβασης αφορά την «ενίσχυση της συνδεσιμότητας», σύμφωνα και με τις σχετικές υποδείξεις και στόχους της «Ψηφιακής Ατζέντας» της ΕΕ. Αξίζει να σημειώσουμε ότι σύμφωνα με αυτήν, η ΕΕ έως το 2025 επιδιώκει να εξασφαλίσει εξαιρετικά υψηλή συνδεσιμότητα της τάξης των «Gigabits» σε όλους τους κύριους κοινωνικοοικονομικούς τομείς και υπηρεσίες, όπως εκπαιδευτικά ιδρύματα, ερευνητικά κέντρα, κόμβοι μεταφορών, φορείς δημοσίων υπηρεσιών (νοσοκομεία και Δημόσια Διοίκηση) καθώς και επιχειρήσεις που βασίζονται στις ψηφιακές τεχνολογίες. Δίνει επίσης κατεύθυνση για την παροχή αδιάλειπτης κάλυψης 5G σε όλες τις αστικές περιοχές και όλες τις κύριες επίγειες διαδρομές μεταφορών, πρόσβαση σε συνδεσιμότητα στο διαδίκτυο για όλα τα νοικοκυριά, σε αστικές και αγροτικές περιοχές και με ελάχιστη ταχύτητα 100 Mbps, η οποία θα δύναται να αναβαθμιστεί σε ταχύτητες της τάξης των Gbps. Ολος ο σχεδιασμός, όπως αναφέρει το κείμενο της ΒΨΜ, αποσκοπεί στην «ψηφιακή κυριαρχία» της ΕΕ στον παγκόσμιο ανταγωνιστικό «στίβο» κρατών και επιχειρήσεων, ενώ διαπιστώνει για τη χώρα μας πολύ χαμηλή πληθυσμιακή διείσδυση των σύγχρονων σταθερών ευρυζωνικών επικοινωνιών, σε σύγκριση με τον μέσο όρο της ΕΕ.

Σύμφωνα με τη ΒΨΜ, «το ζήτημα της διείσδυσης είναι ιδιαίτερα σύνθετο, με παραμέτρους που συνδέονται, μεταξύ άλλων, με την οικονομική κατάσταση των νοικοκυριών, την τεχνολογική τους ωριμότητα κ.ά.», επισημαίνοντας τελείως επιδερμικά τις τεράστιες ταξικές ανισότητες που ενισχύουν τόσο τον «ψηφιακό αναλφαβητισμό» στη χώρα μας όσο και την πρόσβαση σε υπηρεσίες τηλεπικοινωνιών και τεχνολογίας, συνολικά υπονομεύουν την κάλυψη των σύγχρονων λαϊκών αναγκών σε έναν ακόμη τομέα και παρά τις δυνατότητες που υπάρχουν.

...χρήμα με ουρά στους ομίλους για την ενίσχυση των υποδομών

Το αστικό κράτος μπαίνει αντίθετα και πάλι σε ρόλο «παγοθραυστικού», ώστε με πακτωλό χρημάτων να ανοίξει τα νέα πεδία κερδοφορίας στο κεφάλαιο, διαμορφώνοντας σε πρώτη φάση και τις κατάλληλες υποδομές.

Ετσι, μεταξύ των έργων που αναφέρονται για την ενίσχυση της συνδεσιμότητας είναι η προώθηση δικτύου οπτικής ίνας μέχρι το σπίτι (FTTH - Fiber to the Home), με την κρατική χρηματοδότηση να αποτιμάται πάνω από 400 εκατ. ευρώ μέχρι το 2023, ώστε έως το 2023 να παρέχει πρόσβαση σε ένα μεγάλο ποσοστό των νοικοκυριών της χώρας (άνω του 70%) σε συνδέσεις ταχύτητας 100+ Mbps.

Επιπλέον, προβλέπεται η παροχή ετήσιας χρηματοδότησης ύψους 50 εκατ. ευρώ για την απόκτηση από επιχειρήσεις συνδέσεων σε υπερυψηλές διαδικτυακές ταχύτητες από 100 Mbps έως 1 Gbps, ανάπτυξη Υποδομών Υπερυψηλής Ευρυζωνικότητας, που περιλαμβάνει την ανάπτυξη εκτεταμένου δικτύου ευρυζωνικών υποδομών υπερυψηλής ταχύτητας για την κάλυψη με ευρυζωνικές υπηρεσίες περίπου 2.400.000 πολιτών (οικιακούς καταναλωτές και επαγγελματίες). Στο πεδίο εφαρμογής της δράσης υπάγονται περίπου 812.155 ενεργές συνδέσεις που δεν καλύπτονται από τα ιδιωτικά επενδυτικά σχέδια των τηλεπικοινωνιακών παρόχων. Το έργο θα υλοποιηθεί με τη Σύμπραξη Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα και εκτιμώμενο προϋπολογισμό 700 εκατ. ευρώ, συγχρηματοδοτούμενη δαπάνη από τα Διαρθρωτικά και Επενδυτικά Ταμεία της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Βίβλου, συνεκτιμώντας τα επενδυτικά σχέδια των παρόχων, μέχρι το 2023 αναμένεται η κάλυψη τέτοιων δικτύων να υπερβαίνει το 70% των ενεργών γραμμών.

Στην ίδια δράση προβλέπεται η ανάπτυξη δικτύου υποβρύχιων καλωδίων σύνδεσης με τα ελληνικά νησιά, ανάπτυξη ευρυζωνικών δικτύων σε «λευκές» αγροτικές περιοχές, ανάπτυξη δικτύων πέμπτης γενιάς (5G), αναβάθμιση σταθερών δικτυακών υποδομών, διάθεση φάσματος ραδιοσυχνοτήτων, εφαρμογή ειδικής καλωδίωσης σε κτίρια, προκειμένου να διευκολύνεται η εγκατάσταση οπτικών ινών σε κάθε σπίτι κ.ά.

Επισημαίνεται ότι στόχος των παραπάνω είναι η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας βασικών οικονομικών τομέων και ειδικότερα ο τουρισμός, η αγροτική παραγωγή και οι μεταφορές.

Ειδικότερα σε ό,τι αφορά την κατανομή του φάσματος, αναμένεται μέχρι τον Σεπτέμβρη του 2021 να έχει ολοκληρωθεί ο νέος χάρτης δικαιωμάτων χρήσης φάσματος, αλλά και η διαγωνιστική διαδικασία για τη χορήγηση δικαιωμάτων στις ζώνες 700 MHz, 2 GHz, 3.400- 3.800 MHz και 26 GHz, με σκοπό την ανάπτυξη δικτύων ή/και υπηρεσιών ηλεκτρονικών επικοινωνιών.

Ετσι τα πρώτα δίκτυα 5G, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του κειμένου, αναμένεται να λειτουργήσουν στην Ελλάδα εντός του πρώτου τριμήνου του 2021, μετά και τις σχετικές «διαβεβαιώσεις» που έχει δώσει η κυβέρνηση στις ΗΠΑ, ότι από την ανάπτυξη των δικτύων θα αποκλειστούν οι κινεζικοί επιχειρηματικοί όμιλοι.

Για τον τομέα των μεταφορών προβλέπεται η διασύνδεση των μεγάλων αυτοκινητόδρομων, με στόχο την κάλυψη 5G σε όλους τους αυτοκινητοδρόμους της χώρας, οι οποίοι ανήκουν στο βασικό δίκτυο της ΕΕ (Trans-European Transport Networks/TEN-T). Στη δράση περιλαμβάνεται όλο το κύριο οδικό δίκτυο που συνδέει τις βασικές υποδομές (λιμάνια, αεροδρόμια κ.λπ.) με τις βασικές πύλες εξόδου από τη χώρα. Στη Βίβλο παρατίθενται στοιχεία σχετικής μελέτης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, σύμφωνα με την οποία εκτιμάται ότι το 2025 το ετήσιο όφελος από την εισαγωγή των δικτύων 5G στις μεταφορές θα ανέλθει στα 8,3 δισ. ευρώ για την ΕΕ, ενώ για την Ελλάδα το όφελος από την υλοποίηση των 5G δικτύων στις μεταφορές θα συνεισφέρει σωρευτικά μέχρι το 2030 έσοδα ύψους 2,3 δισ. ευρώ, εφόσον η ανάπτυξη του δικτύου ξεκινήσει το 2021. Πρόκειται βέβαια για ποσά που κατά βάση θα εισπράξουν οι όμιλοι που διαχειρίζονται τα διόδια των δρόμων και των άλλων τελών που καταβάλλονται για τη χρήση υποδομών μεταφορών, όπως επίσης και οι μεγάλες μεταφορικές εταιρείες.

«Υπόβαθρο» των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων

Από το ίδιο το κείμενο που έδωσε στη δημοσιότητα το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, προκύπτει ότι οι παραπάνω μεγάλες επενδύσεις σε υποδομές, κατά βάση από τον κρατικό προϋπολογισμό, έρχονται να «κουμπώσουν» σε μια σειρά από στόχους που ιεραρχεί η αστική τάξη, συμπληρώνοντας και τις υπόλοιπες σαρωτικές καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις που προωθεί η κυβέρνηση με φόντο τη νέα καπιταλιστική κρίση.

Ετσι στους βασικούς στόχους του σχεδίου περιλαμβάνονται επιγραμματικά:

-- Η επιτάχυνση των διαδικασιών για το λεγόμενο «ψηφιακό κράτος», ώστε πιο αποτελεσματικά και «ευέλικτα» να εφαρμόζεται η αντιλαϊκή πολιτική,

-- «η ανάπτυξη των ψηφιακών δεξιοτήτων όλων των πολιτών», κατά τη γνωστή απαίτηση των επιχειρηματικών ομίλων για προσαρμογή του εργατικού δυναμικού στις νέες απαιτήσεις,

-- «η διευκόλυνση μετατροπής κάθε ελληνικής επιχείρησης σε ψηφιακή επιχείρηση», που από τη μια θα στηρίζει τους στόχους των ομίλων για τον «εξαγωγικό προσανατολισμό» και από την άλλη θα λειτουργεί ως ακόμη στενότερη θηλιά για επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους

-- «η στήριξη και ενίσχυση της ψηφιακής καινοτομίας», όπως και η «ένταξη των σύγχρονων τεχνολογιών σε όλους τους τομείς της οικονομίας», με κριτήριο όχι τις λαϊκές ανάγκες, αλλά τους στόχους του κεφαλαίου, «για την ανάπτυξη νέων προϊόντων, επιχειρηματικών μοντέλων και αγορών», όπως χαρακτηριστικά λέγεται

-- και η «παραγωγική αξιοποίηση των δεδομένων του Δημοσίου», η διάθεση δηλαδή των δεδομένων στους επιχειρηματικούς ομίλους, ένα πραγματικό «χρυσωρυχείο» για τα μονοπώλια, όπως δείχνει και η πρόσφατη συμφωνία με την οποία η κυβέρνηση βάζει στα «πόδια» της «Microsoft» όλα τα δεδομένα του Δημοσίου.

Οπως δείχνουν και όλα τα παραπάνω, το μόνο βέβαιο είναι ότι η ενίσχυση των ψηφιακών υποδομών και υπηρεσιών δεν στοχεύει στη «διάχυση των οφελών της τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης στην κοινωνία», όπως αναφέρουν τα επίσημα προπαγανδιστικά κείμενα της ΕΕ, αλλά στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των μονοπωλίων. Επιβεβαιώνεται ξανά πως οι στόχοι του κεφαλαίου όχι μόνο δεν μπορούν να συμβαδίσουν με τις σύγχρονες εργατικές - λαϊκές ανάγκες, να αξιοποιήσουν τις μεγάλες δυνατότητες της επιστήμης και της τεχνολογίας προς όφελός τους, αλλά αντίθετα τις μετατρέπουν σε «κατάρα» για τον λαό και τις ανάγκες του. Επιτακτικά δηλαδή προβάλλει το ζήτημα πως μόνο η κατάργηση της καπιταλιστικής ιδιοκτησίας και εξουσίας, η κοινωνικοποίηση των μέσων παραγωγής, η εργατική εξουσία, ο κεντρικός επιστημονικός σχεδιασμός, οι νέες σχέσεις παραγωγής μπορούν να απελευθερώσουν τις πολύ μεγάλες δυνατότητες προς όφελος του λαού.


Φ.

Διαβάστε στην ενότητα «Διεθνή και Οικονομία»:
  • «ΒΙΒΛΟΣ ΨΗΦΙΑΚΟΥ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΥ»: Οφέλη για τα μονοπώλια, όξυνση ανταγωνισμών και ενίσχυση των ταξικών φραγμών
  • «ΜΕΓΑΛΗ ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ»: Η σύγκρουση ΗΠΑ - Ρωσίας οξύνεται
  • ΔΙΑΣΥΝΔΕΣΗ ΕΕ - ΑΦΡΙΚΗΣ - ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ: Κρίσιμο πεδίο για τον ενδοϊμπεριαλιστικό ανταγωνισμό
«ΜΕΓΑΛΗ ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ»
Η σύγκρουση ΗΠΑ - Ρωσίας οξύνεται

Ενδεικτική η πρόσφατη αντιπαράθεση των υπουργών Εξωτερικών

Από την τελευταία συνάντηση των ΥΠΕΞ ΗΠΑ και Ρωσίας, το Δεκέμβρη του 2019 στην Ουάσιγκτον

Copyright 2019 The Associated

Από την τελευταία συνάντηση των ΥΠΕΞ ΗΠΑ και Ρωσίας, το Δεκέμβρη του 2019 στην Ουάσιγκτον
Η περιοχή της Μεσογείου, που περιλαμβάνει τη Μέση Ανατολή, τον Περσικό και την Ερυθρά Θάλασσα, τη Βόρεια Αφρική και τα Βαλκάνια, η «Μεγάλη Μεσόγειος», όπως ονομάζεται από αστικά επιτελεία, βρίσκεται μόνιμα στο επίκεντρο του σφοδρού ενδοϊμπεριαλιστικού ανταγωνισμού, αφού αποτελεί γωνιά του πλανήτη με ιδιαίτερη γεωστρατηγική σημασία και τεράστιο ενεργειακό πλούτο.

Το αδιαμφισβήτητο αυτό γεγονός ήρθε να επιβεβαιώσει η πρόσφατη αντιπαράθεση ανάμεσα στους ΥΠΕΞ Ρωσίας και ΗΠΑ, Σεργκέι Λαβρόφ και Μάικ Πομπέο, με τις αλληλοκατηγορίες τους για το ποιος συμβάλλει περισσότερο στην αποσταθεροποίηση της περιοχής στα πιο σημαντικά πεδία ανταγωνισμού στη Συρία, στη Μέση Ανατολή, στη Λιβύη.

Αφορμή αποτέλεσε η παρέμβαση Λαβρόφ στις 4 Δεκέμβρη, μέσω τηλεδιάσκεψης, στη συνάντηση Rome Med 2020 - Mediterranean Dialogues (Μεσογειακοί Διάλογοι), που οργανώνεται από το 2015 από το ιταλικό υπουργείο Εξωτερικών, με σπόνσορες διάφορες επιχειρήσεις, ανάμεσά τους και η ενεργειακή «Eni», όπως και «δεξαμενές σκέψης», δηλαδή αστικά επιτελεία από όλο τον κόσμο.

Το φετινό κεντρικό θέμα των συζητήσεων, που διήρκεσαν από τις 25 Νοέμβρη έως τις 4 Δεκέμβρη, με τη συμμετοχή εκατοντάδων ομιλητών από τουλάχιστον 20 χώρες (αλλά χωρίς πρόσκληση σε επίσημο κυβερνητικό αξιωματούχο των ΗΠΑ) είχε να κάνει με τη «συνεργασία στη Μεσόγειο και τις προκλήσεις ασφαλείας στην ευρύτερη περιοχή και στον Περσικό».

Η ...«οπτική» της Ρωσία

Ο Ρώσος αξιωματούχος, αναφερόμενος σε υπαρκτά προβλήματα, όπως «οι ανθρωπιστικές κρίσεις, η τρομοκρατική απειλή, το οργανωμένο έγκλημα, οι πολλές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των εθνικών μειονοτήτων που οδήγησαν σε μαζική έξοδο προσφύγων και μεταναστών στην ευρύτερη περιοχή», εξήγησε ότι οι λαοί «πληρώνουν ένα απαράδεκτα υψηλό τίμημα για τα ανεύθυνα γεωπολιτικά παιχνίδια που παίζουν η Ουάσιγκτον και οι Ευρωπαίοι σύμμαχοί της, οι οποίοι αποφάσισαν να δοκιμάσουν τη μονοπολική παγκόσμια τάξη στους λαούς της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής και να τους επιβάλουν τους αναπτυξιακούς τύπους που αγνοούν τις αξίες αυτών των εθνών». Επικαλέστηκε το Διεθνές Δίκαιο και τις αρχές του ως μόνη διέξοδο για να δημιουργηθούν συνθήκες ανάπτυξης, επισημαίνοντας ότι αυτό είναι πιο αναγκαίο σήμερα στις δύσκολες συνθήκες της πανδημίας του κορονοϊού. Ειδικά η πανδημία λειτουργεί ως καταλύτης για το βάθεμα της καπιταλιστικής κρίσης, κάτι που οξύνει ακόμα περισσότερο τον ανταγωνισμό.

Ο Ρώσος ΥΠΕΞ αναφέρθηκε στην ανάγκη τερματισμού της «ξένης παρέμβασης» στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική, εστιάζοντας στην παρέμβαση των ανταγωνιστών, κυρίως ΗΠΑ, ΝΑΤΟ, εμφανίζοντας την στάση της Ρωσίας ως «βοηθητική» για την εμπέδωση της ειρήνης. Είπε χαρακτηριστικά: «Η Ρωσία έχει ακολουθήσει αυτήν την πολιτική σε όλες τις περιφερειακές εξελίξεις, συμπεριλαμβανομένης της Συρίας. Διατηρείται σταθερή εκεχειρία στο μεγαλύτερο μέρος της συριακής επικράτειας. Σε μεγάλο βαθμό χάρη στη βοήθεια της Ρωσίας, η συριακή κυβέρνηση καταπολέμησε την τρομοκρατία στη χώρα».

Ανέφερε ότι «η πολιτική διευθέτηση υπονομεύεται από την παράνομη παρουσία αμερικανικών στρατευμάτων, τα οποία χρησιμοποιούνται ανοιχτά για να ενθαρρύνουν τις αυτονομιστικές κινήσεις και να εμποδίσουν την αποκατάσταση της ενότητας της χώρας. Αντί να λάβει υποστήριξη, η Δαμασκός έχει λάβει τον "νόμο του Καίσαρα", νέες αμερικανικές και ευρωπαϊκές κυρώσεις, αβάσιμες και αστήρικτες κατηγορίες για χημικές επιθέσεις και εγκλήματα πολέμου. Η Δύση εφαρμόζει δύο μέτρα και δύο σταθμά και αρνείται να βοηθήσει τη Συρία ακόμη και όταν πρόκειται για ανθρωπιστικά προβλήματα, ακόμη και εν μέσω της πανδημίας».

Αναφερόμενος στη Λιβύη ο Λαβρόφ είπε ότι το κράτος καταστράφηκε κατά τις αεροπορικές επιδρομές του ΝΑΤΟ το 2011 και υποστήριξε ότι η χώρα του θέλει να προχωρήσει ο εθνικός διάλογος με τη διαδικασία της Γενεύης και του ΟΗΕ, μέσα από αμοιβαίους συμβιβασμούς ώστε όλες οι πλευρές, διοίκηση του Λιβυκού Εθνικού Στρατού (δηλαδή οι δυνάμεις του στρατηγού Χαλίφα Χαφτάρ) και οι εκπρόσωποι της κυβέρνησης της Τρίπολης (δηλαδή του Φαγιέζ αλ Σάρατζ) να περιληφθούν και να έχουν μερίδιο στην κυβερνητική εξουσία και στον ενεργειακό πλούτο.

Αναφορά επίσης από τον Ρώσο εκπρόσωπο έγινε και στην κατάσταση στον Περσικό Κόλπο και την πρόταση του Προέδρου της χώρας του, Βλ. Πούτιν, για τη διεξαγωγή μιας διαδικτυακής συνάντησης των μόνιμων μελών των αρχηγών κρατών του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, με τη συμμετοχή της Γερμανίας και του Ιράν. Επίσης, τη ρωσική διπλωματία απασχολούν οι εξελίξεις στη σύγκρουση στην Υεμένη και το Παλαιστινιακό. Ιδιαίτερα στο τελευταίο εμφανίζεται να στηρίζει τη συνέχιση των συνομιλιών Παλαιστίνης-Ισραήλ - με το οποίο έχει, όπως και οι ΗΠΑ και η ΕΕ, πολύμορφες σχέσεις - και να επικρίνει μονομερείς ενέργειές του, όπως οι εποικισμοί και η παράνομη κατεδάφιση παλαιστινιακών σπιτιών στη Δυτική Οχθη. Πάντως, θεωρεί θετική την ομαλοποίηση των σχέσεων του Ισραήλ με μια σειρά από αραβικές χώρες, επισημαίνοντας ότι δεν πρέπει να γίνει «αποδεκτή ως υποκατάστατο της επίλυσης του παλαιστινιακού προβλήματος βάσει του Διεθνούς Δικαίου».

Ιδιαίτερη αναφορά έκανε ο Ρώσος ΥΠΕΞ στην ανάγκη οριοθέτησης Αποκλειστικών Οικονομικών Ζωνών και υφαλοκρηπίδας ανάμεσα στα κράτη (χωρίς να κάνει ιδιαίτερες αναφορές) με βάση τον μηχανισμό που καθορίζεται στη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών του 1982 για το Δίκαιο της Θάλασσας. Τέλος, υπερασπίστηκε το «ελεύθερο εμπόριο» λέγοντας χαρακτηριστικά ότι η χώρα του «δεν είναι κατά της κατασκευής ενεργειακών έργων που στοχεύουν στη διαφοροποίηση των διαδρομών εφοδιασμού με φυσικό αέριο στην Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένης αυτής της περιοχής», αλλά απέρριψε «πολιτικές προκαταλήψεις», λέγοντας ότι «η επιλογή πρέπει να γίνει από τις ίδιες τις καταναλώτριες χώρες βάσει της λογικής του ελεύθερου ανταγωνισμού, της οικονομικής σκοπιμότητας και του οφέλους, και όχι υπό την επιρροή των τελεσιγράφων και απειλών που γίνονται από την άλλη πλευρά του ωκεανού», «φωτογραφίζοντας» τις ΗΠΑ.

Απάντηση των ΗΠΑ «με το κεφάλι κάτω και τα πόδια πάνω»

Στη ρωσική παρέμβαση δεν άργησε να απαντήσει η αμερικανική κυβέρνηση μέσω του υπουργού Εξωτερικών, Μ. Πομπέο, ο οποίος, στη γνωστή τακτική του να εμφανίζει το μαύρο άσπρο, κατηγορεί τη Ρωσία ότι είναι ο βασικός παράγοντας αποσταθεροποίησης της ευρύτερης περιοχής της Μεσογείου.

Είπε χαρακτηριστικά ο Αμερικανός αξιωματούχος: «Οι ΗΠΑ συνεργάζονται ενεργά με συμμάχους και εταίρους στην Ανατολική Μεσόγειο για την προώθηση μεγαλύτερης σταθερότητας, ασφάλειας και ευημερίας». Οσον αφορά τη Λιβύη είπε: «Η Ρωσία υποστήριξε μια επίθεση στην πρωτεύουσα της Λιβύης, την Τρίπολη, σκοτώνοντας πολίτες και υπονομεύοντας τις προσπάθειες του ΟΗΕ για ειρήνη στη χώρα. Εξακολουθεί επίσης να παραβιάζει το εμπάργκο των όπλων». Εκανε επίσης λόγο για τη δράση των μισθοφόρων της ρωσικής «Βάγκνερ» - η ρωσική πλευρά υποστηρίζει ότι αφορά μια ιδιωτική εταιρεία και όχι την κυβέρνηση - για να αποδείξει ότι η Ρωσία συντηρεί τη σύγκρουση ισχυριζόμενος ότι «προτιμάει να χρησιμοποιεί μισθοφόρους και παρανοϊκούς πολιτικούς αντί για δημοκρατικούς τρόπους για να εξυπηρετήσει τα συμφέροντά της». Αυτά λέγονται για τη Λιβύη, όπου οι ΗΠΑ πρωτοστάτησαν στη διάλυσή της πριν από 9 χρόνια, όταν ο τότε ηγέτης της, Μ. Καντάφι, άρχισε να ζητάει αλλαγή στους όρους των συμβολαίων με πολυεθνικές που εκμεταλλεύονταν το πετρέλαιο της χώρας του και επιχειρούσε να κάνει ανοίγματα και σε νέα μονοπώλια, κυρίως ρωσικά και κινεζικά. Αυτήν τη βασική αιτία της επέμβασης σκόπιμα ο Πομπέο την κάνει ...γαργάρα, όπως και τους μισθοφόρους της άλλης πλευράς και εμφανίζει τη χώρα του ως τον θεματοφύλακα της ειρήνης όπου «υποστηρίζουν το σχηματισμό μιας χωρίς αποκλεισμούς κυβέρνησης που μπορεί να εξασφαλίσει συνθήκες ασφάλειας στη χώρα και να καλύψει τις οικονομικές και ανθρωπιστικές ανάγκες του λιβυκού λαού». Μάλιστα, ασκεί κριτική σε Ρωσία και Κίνα, που ως μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ απείχαν από την έγκριση του ψηφίσματος για την ανανέωση της εντολής του UNSMIL, γιατί προφανώς δεν συμφωνούσαν στους όρους.

Στην ίδια λογική, για τον Πομπέο «στη Συρία, η Ρωσία υποστηρίζει το καθεστώς του Ασαντ του οποίου ο πόλεμος εναντίον του λαού της έχει προσθέσει περιφερειακή αστάθεια, οδήγησε σε παρατεταμένη ανθρωπιστική κρίση και εκτόπισε τον μισό πληθυσμό». Και πάλι κάνει πως ξεχνάει το ποιος υποδαύλισε τη σύγκρουση στη Συρία, και μάλιστα το γεγονός ότι αυτό συνέβη όταν ο Ασαντ έφερε αντιρρήσεις σε αγωγούς φυσικού αερίου και πετρελαίου που σχεδιάζονταν από δυτικές ενεργειακές εταιρείες σε συμφωνία με συμμάχους τους όπως η Σαουδική Αραβία. Και βέβαια η πιο ανοιχτή επέμβαση της Ρωσίας μετά από έκκληση του αστικού συριακού καθεστώτος ήρθε μετά την επέμβαση των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ.

Ενδεικτικό επίσης είναι ότι ο Αμερικανός ΥΠΕΞ επικρίνει τη στάση της Ρωσίας κατά της αμερικανοΝΑΤΟικής Συμφωνίας των Πρεσπών (μεταξύ της ΠΓΔΜ και της Ελλάδας που προώθησε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ). Ετσι λέει: «Στην Ελλάδα, είδαμε Ρώσους διπλωμάτες να εκδιώκονται από τη χώρα το 2018 επειδή υπονόμευσαν τη Συμφωνία των Πρεσπών και παρενέβησαν σε ελληνικές Ορθόδοξες θρησκευτικές υποθέσεις», και συνεχίζει: «Πλούσιοι Ρώσοι - πολλοί με διασυνδέσεις με το Κρεμλίνο - έχουν ξεπλύνει δισεκατομμύρια δολάρια μέσω της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Μάλτας, στρεβλώνουν τις εγχώριες αγορές τους και διαδίδουν διαφθορά». Καταλήγει ότι «εάν κάποιος παίζει πολιτικά παιχνίδια και προσπαθεί να σταματήσει την πρόοδο σε περιφερειακές συγκρούσεις, είναι η Ρωσία, η οποία ενεργεί μόνο για να προωθήσει τα συμφέροντά της εις βάρος ολόκληρης της περιοχής».

Ο ιμπεριαλιστικός ανταγωνισμός θα ενταθεί

Η αλήθεια ότι οι ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις των ΗΠΑ, ΕΕ, ΝΑΤΟ και των συμμάχων τους είναι η κύρια αιτία που προκάλεσαν την αποσταθεροποίηση στην περιοχή και τα προβλήματα για τους λαούς, οξύνοντας τον ανταγωνισμό με την Κίνα και τη Ρωσία, που επιδιώκουν να κατοχυρώσουν τα συμφέροντα των δικών τους μονοπωλιακών ομίλων.

Οι αδυσώπητοι νόμοι της καπιταλιστικής οικονομίας και εκμετάλλευσης, οι ιμπεριαλιστικοί ανταγωνισμοί για την κυριαρχία και τον έλεγχο σε γεωστρατηγικές σφαίρες επιρροής, αγορές, ενεργειακούς πόρους, αγωγούς μεταφοράς τους, σε μια περίοδο που η πρωτοκαθεδρία των ΗΠΑ αμφισβητείται στο διεθνές ιμπεριαλιστικό σύστημα, μετατρέπουν την περιοχή σε επικίνδυνη μπαρουταποθήκη για τους λαούς.


Δ. Κ.

ΔΙΑΣΥΝΔΕΣΗ ΕΕ - ΑΦΡΙΚΗΣ - ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ
Κρίσιμο πεδίο για τον ενδοϊμπεριαλιστικό ανταγωνισμό

Διαπιστώσεις και επισημάνσεις του Ιδρύματος «Κόνραντ Αντενάουερ»

Από τη Σύνοδο ΕΕ - Αφρικής πριν από δύο χρόνια

Copyright 2018 The Associated

Από τη Σύνοδο ΕΕ - Αφρικής πριν από δύο χρόνια
«Εμπορική σύνδεση Ευρώπης - Αφρικής - Μεσογείου: Γεωπολιτικές ευκαιρίες και προκλήσεις» τιτλοφορείται ανάλυση του (γερμανικού) Ιδρύματος «Κόνραντ Αντενάουερ» που δημοσιεύτηκε τον περασμένο Νοέμβρη, «φωτίζοντας» γιατί στη γειτονιά μας μεγαλώνουν οι ανταγωνισμοί και κατά συνέπεια οι κίνδυνοι για τους λαούς της. Πίσω από τη σκληρή διαπραγμάτευση της Τουρκίας με τη Δύση (που ανέδειξε και η τελευταία Σύνοδος της ΕΕ αλλά και οι κυρώσεις των ΗΠΑ) ξεπροβάλλουν μια σειρά ευρύτερες κόντρες - πρώτα απ' όλα η αντιπαράθεση Δύσης και Ρωσίας - Κίνας για το προβάδισμα στο σταυροδρόμι της Ευρώπης με περιοχές που θα αποδειχθούν κρίσιμες για τη διοχέτευση υπερσυσσωρευμένου κεφαλαίου.

«Κάθε κενό που θα αφήσει η Ευρωπαϊκή Ενωση στην ανάπτυξη της δια-μεσογειακής σύνδεσης θα καλυφθεί από Κίνα, Ρωσία, Τουρκία και τις χώρες του Αραβικού Κόλπου», τονίζει το Ιδρυμα και εντοπίζει την επείγουσα ανάγκη το ευρωενωσιακό κεφάλαιο να ενισχύσει τις σχέσεις του με χώρες στη Βόρεια Αφρική των οποίων ο ρόλος θα αποδειχθεί «κλειδί» τα επόμενα χρόνια, προσδοκώντας ότι έτσι θα προλάβει τις κινήσεις αντιπάλων του: «Η απουσία συνεργασιών της ΕΕ με έθνη της Βόρειας Αφρικής σε μια στρατηγικά σημαντική κλίμακα θα οδηγήσει σε μία δια-μεσογειακή σύνδεση, που ούτε αντιπροσωπεύει τις ευρωπαϊκές αξίες ούτε υπηρετεί τα ευρωπαϊκά συμφέροντα. Τώρα είναι ανοιχτό το παράθυρο ευκαιρίας για την Ευρώπη...».

Αναμορφώνεται η «γεωπολιτική αρχιτεκτονική»

Το Ιδρυμα εντοπίζει εξαρχής όχι απλά την πίεση που αντιμετωπίζει η ΕΕ εξαιτίας της γοργότερης διείσδυσης άλλων δυνάμεων αλλά και δυσκολίες η ίδια ως σύνολο να παρέμβει ενιαία στην περιοχή, αφού στο εσωτερικό της επίσης «σιγοκαίνε» αντιθέσεις (π.χ. Γαλλίας με Ιταλία αλλά και Γαλλίας με Γερμανία). «Η διαμάχη για την εγκαθίδρυση εμπορικών διαδρόμων από την Αφρική στην Ευρώπη έχει εκτοξεύσει τη νέα παγκόσμια ενασχόληση με τη Βόρεια Αφρική που αναμορφώνει τη βασική οικονομική και γεωπολιτική αρχιτεκτονική στην περιοχή. Με την Κίνα, τη Ρωσία, την Τουρκία και τα κράτη του Αραβικού Κόλπου να διαδραματίζουν ολοένα πιο σημαντικούς ρόλους στην ανάπτυξη αυτών των διαδρόμων στη Νότια Μεσόγειο, η ΕΕ ως σύστημα αντιμετωπίζει μια πιεστική στρατηγική πρόκληση να διαμορφώσει μια συνεκτική και αποτελεσματική πολιτική όσον αφορά τη Βόρεια Αφρική», σημειώνει εισηγητικά.

Περιγράφοντας την αξία που αποκτά η Μεσόγειος ως σύνδεσμος της Γηραιάς Ηπείρου με πολλά υποσχόμενες αγορές, το Ιδρυμα τονίζει ότι «από τα μισά αυτής της δεκαετίας η Αφρική θα έχει πάνω από 100 πόλεις με περισσότερους από 1 εκατομμύριο κατοίκους», ενώ δεν είναι τυχαίο πως «η Κίνα έγινε πρώτος εμπορικός εταίρος (σ.σ. της Αφρικής), ενώ η Ρωσία και η Τουρκία επέκτειναν μαζικά τις εμπορικές τους σχέσεις στη (σ.σ. μαύρη) ήπειρο, με ρυθμούς ανάπτυξης στο εμπόριο που ξεπέρασαν την ΕΕ κατά 7 και 5 φορές αντίστοιχα». Μάλιστα, ειδικά η Τουρκία, «από το 2010 έως το 2016 άνοιξε 26 νέες πρεσβείες στην Αφρική ως μέρος της προσπάθειάς της να επεκτείνει το οικονομικό και πολιτικό της αποτύπωμα σε όλη την ήπειρο», κάτι φυσικά που δεν είναι καθόλου άσχετο με τους τόνους που υψώνονται μεταξύ Αγκυρας και «παραδοσιακών παικτών» στην Αφρική, όπως το Παρίσι, για να επενδύει και στην πολύχρονη αποικιοκρατική του παρουσία.

Εξάλλου, στους διαδρόμους που ήδη διαμορφώνονται στην περιοχή, ξεχωρίζει ο ρόλος που αποκτά ως στρατηγική πύλη το Μαρόκο, του οποίου (όπως παραθέτει και το Ιδρυμα) οι υποδομές και η βιομηχανική βάση αναδιοργανώνονται γοργά τα τελευταία χρόνια, με την πρωταγωνιστική συμβολή γαλλικών κολοσσών. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της γραμμής ταχείας σιδηροδρομικής σύνδεσης «Αl-Boraq» (της πρώτης ταχείας σιδηροδρομικής σύνδεσης σε όλη την Αφρική), που μείωσε πάνω από 50% το χρόνο που χρειάζεται για τη σύνδεση του βιομηχανικού λιμανιού της Ταγγέρης (απέναντι από το Γιβραλτάρ) με το οικονομικό κέντρο της χώρας, Καζαμπλάνκα (βρέχεται από τον ανατολικό Ατλαντικό), την οποία ανέλαβε γαλλο-μαροκινή κοινοπραξία και αποτελεί τμήμα του φιλόδοξου σχεδίου «Plan Rail Maroc 2040» για τον εκσυγχρονισμό συνολικά του σιδηροδρομικού δικτύου όλης της χώρας, «περιλαμβανομένων 1.500 χλμ. που έχουν ήδη αρχίσει να διαμορφώνουν τη σιδηροδρομική ραχοκοκκαλιά μιας γαλλο-καθοδηγούμενης (France-led) βιομηχανικής αλυσίδας για τη σύνδεση Ευρώπης - Αφρικής». Στην κοινοπραξία για την «Al Boraq» (που το Ιδρυμα χαρακτηρίζει «εμβληματική για τον παραδοσιακό ρόλο της Γαλλίας ως ηγετικού ξένου επενδυτικού εταίρου του Μαρόκου»), το 51% ανήκει σε Γάλλους μετόχους και μόλις το 27% σε μαροκινά κεφάλαια. Αξίζει μάλιστα να καταγραφεί - όπως σχολιάζει με έμφαση και το Ιδρυμα - η επιλογή των γαλλικών κεφαλαίων να συμπράξουν με αραβικά (Αραβικά Εμιράτα, Κουβέιτ, Σαουδική Αραβία) κεφάλαια και όχι ευρωπαϊκά, όπως ίσως θα περίμενε κάποιος.

Τη σημασία που έχει το Μαρόκο σε μια σειρά μονοπωλιακά σχέδια αναδεικνύει και η ανάδειξη της Ταγγέρης στο μεγαλύτερο (του είδους του) λιμάνι της Μεσογείου, ξεπερνώντας ακόμα και τα ισπανικά λιμάνια Αλτζεσίρας και Βαλένσια, μετά το άνοιγμα νέων τερματικών σταθμών σε αυτό τον Ιούνη του 2019, που ανέβασαν τη συνολική ικανότητά του μεταφοράς κοντέινερ σε 9 εκατομμύρια εμπορευματοκιβώτια (TEU). Την αναβάθμιση των μαροκινών κόμβων σπεύδουν να αξιοποιήσουν γαλλικές αυτοκινητοβιομηχανίες όπως ο όμιλος της PSAο 2ος μεγαλύτερος κατασκευαστής αυτοκινήτων της Ευρώπης» όπως περιγράφει το ίδρυμα), που τον Ιούνη του 2019 άνοιξε στην Κένιτρα (μαροκινά παράλια, στα μισά της διαδρομής Ταγγέρη - Καζαμπλάνκα) νέο εργοστάσιο παραγωγής. Πριν τον PSA ο όμιλος «Renault» άνοιξε το 2012 στην Ταγγέρη τη 2η (!) μονάδα παραγωγής του, επειδή το λιμάνι αποκτά ηγετικό ρόλο συνολικά στην εμπορική διασύνδεση όλης της περιφέρειας. Μόλις πέντε χρόνια μετά το άνοιγμά του, το εργοστάσιο συμπλήρωσε ένα εκατομμύριο κατασκευασμένα οχήματα. Σήμερα, όπως αναφέρει η ανάλυση του Ιδρύματος, «ο 3ος μεγαλύτερος κατασκευαστής αυτοκινήτων της Ευρώπης στέλνει καθημερινά 6 φορτία τρένου με οχήματα από το εργοστάσιο της Ταγγέρης στο λιμάνι για φόρτωση και αποστολή...». Εκτιμάται μάλιστα ότι και μετά τις ξένες επενδύσεις, οι ρυθμοί ανάπτυξης της αυτοκινητοβιομηχανίας στο Μαρόκο «αποτελούν σήμερα το βασικό σκέλος όλου του Διαδρόμου σύνδεσης Δυτικής Αφρικής - Δυτικής Ευρώπης», προμηνύοντας «μαχαίρια» που θα βγάλουν διάφορα μονοπώλια του κλάδου για να ριζώσουν στη μαύρη ήπειρο.

Η σημερινή παραγωγική ικανότητα αυτοκινήτων συνολικά στην Αφρική έχει ξεπεράσει τα 700.000 οχήματα το χρόνο. Το 2019, οι πωλήσεις οχημάτων κάλυπταν πάνω από το 1/4 των εξαγωγών του Μαρόκο και οι νέες θέσεις εργασίας στον κλάδο αντιπροσώπευαν πάνω από το 28% των νέων θέσεων εργασίας στη χώρα, με ό,τι αυτό σημαίνει για τη «στέρεα βάση» που αποκτούν Γάλλοι και άλλοι ευεργέτες στην Αφρική και στη σύνδεσή της με την Ευρώπη.

Η τουρκική διείσδυση

Στους άξονες σύνδεσης Ευρώπης - Αφρικής μέσω Μεσογείου «καθρεφτίζεται» και το αυξανόμενο ενδιαφέρον της Τουρκίας, που επίμονα θέλει να αναβαθμίσει το ρόλο της (βλ. παρέμβαση στη Λιβύη, προσπάθειες στρατιωτικών και άλλων συνεργασιών με Αλγερία, Τυνησία, αξιοποίηση του ψευδοκράτους κ.τ.λ.). Στις κινήσεις που ξεχωρίζουν είναι η ανάπτυξη του Διαδρόμου Τουρκίας - Ιταλίας - Τυνησίας που επενδύει στην αξιοποίηση της Αλγερίας αλλά και της Τυνησίας. Ο λεγόμενος «Κεντρικός Διάδρομος» σύνδεσης Αφρικής - Ευρώπης ενώνει τα λιμάνια Μπιζέρτε και Σφαξ στην Τυνησία με τον Τάραντα της Ιταλίας, που με τη σειρά του συνδέεται με την Τουρκία, με λιμάνια όπως η Σμύρνη αλλά και σιδηροδρομικά. Σε αυτόν το Διάδρομο ξεχωρίζει η συμμετοχή τουρκικών εταιρειών όπως η «Yilport» (θυγατρική του ομίλου «Yildirim»), που διαχειρίζεται το ιταλικό λιμάνι του Τάραντα (με σύμβαση που υπέγραψε τον Ιούνη του 2019 για 49 χρόνια και βλέπουμε...), επιδιώκει μέχρι το 2028 να αυξήσει σε 4 εκατομμύρια τα εμπορευματοκιβώτια που κάθε χρόνο περνούν από τη συγκεκριμένη πύλη. Η «Yildirim» έχει ακόμα και το 24% των μετοχών της ναυτιλιακής «CMA CGM» (που μετά από 5 χρόνια παύσης επέστρεψε στον Τάραντα τον περασμένο Ιούλη) αλλά και το 50% του τερματικού σταθμού στο Μαρσαξλόκ της Μάλτα, σημαντικό ενδιάμεσο σταθμό του «Κεντρικού Διαδρόμου».

Στην ανάπτυξη του «Κεντρικού Διαδρόμου» καταγράφονται το σημαντικό ενδιαφέρον και Ιταλίας και Τουρκίας, που δεν είναι τυχαίο ότι παρά τις διαφορές τους (π.χ. για εξελίξεις σε κυπριακή ΑΟΖ) διατηρούν χαμηλούς τόνους. Το μεν ιταλικό αποτυπώνεται στις επενδύσεις ιταλικών κατασκευαστριών εταιρειών για τον εκσυγχρονισμό υποδομών της Αλγερίας (σιδηροδρομικό και οδικό δίκτυο), το δε τουρκικό στην προσπάθεια της Αγκυρας να αποκτήσει και στρατιωτική παρουσία στην περιοχή (βλ. Λιβύη) «ως πλατφόρμα από την οποία θα μπορέσει να προωθήσει τα σχέδιά της για την αφρο-μεσογειακή εμπορική διασύνδεση μέσω των χωρών του κεντρικού Μάγκρεμπ και να επεκτείνει την οικονομική της εμβέλεια σε Μαγκρέμπ και υποσαχάρια Αφρική». Σημειωτέον ότι «ήδη το 2019 η Τουρκία έγινε ο μεγαλύτερος εξαγωγέας στη Λιβύη μετά την Κίνα», ενώ - όπως παρατηρεί και το Ιδρυμα - ένα μήνα μετά την έναρξη της στρατιωτικής επέμβασης της χώρας του στη Λιβύη, ο Ερντογάν επισκέφτηκε τη γειτονική Αλγερία, για να ανακοινώσει σχέδια αύξησης του διμερούς εμπορίου, και χαρακτήριζε το Αλγέρι «μία από τις πιο σημαντικές πύλες της Τουρκίας» στην περιοχή.

Πολλοί φιλόδοξοι μνηστήρες

Τέλος, το Ιδρυμα αναφέρεται και σε έναν τρίτο «διάδρομο» από την «Αίγυπτο και την Ανατολική Αφρική προς την Ανατολική Μεσόγειο και την Ανατολική και Κεντρική Ευρώπη», που όμως βρίσκεται ακόμα σε πολύ εμβρυακό στάδιο. Εδώ κυρίαρχη αναμένεται η θέση της Αιγύπτου και φυσικά λόγος γίνεται και για το ρόλο που επιφυλάσσεται στο λιμάνι του Πειραιά, όπως και την ανάμειξη της Κίνας, με επενδυτές όπως η COSCO. Ας καταγραφεί ότι τον περσινό Δεκέμβρη η Αίγυπτος ανέθεσε στη γερμανική εταιρεία (συμβουλευτικής επενδύσεων) «Dornier Consulting» να συντάξει πρόταση συνολικού μετασχηματισμού του χερσαίου δικτύου μεταφορών της Αιγύπτου, με αναβάθμιση των σιδηροδρόμων. Πριν 3 μήνες, κοινοπραξία με βασικό μέτοχο την κινεζική «China Civil Engineering Construction Corporation» επικράτησε στο διαγωνισμό ανάθεσης του έργου για τη σιδηροδρομική σύνδεση από την Εϊν Σόχνα (Ερυθρά Θάλασσα) έως την Αλεξάνδρεια (Μεσόγειος). Παρουσιάζοντας την έναρξη του έργου, η κυβέρνηση Σίσι μίλαγε τότε για ένα έργο που ισάξιό του έχει να γίνει στη χώρα από τον 19ο αιώνα.

Είναι σίγουρο ότι ο βηματισμός της Κίνας στην περιοχή ίσως ανατρέψει πολλές ισορροπίες. Αλλά και οι επιλογές άλλων ευρωπαϊκών χωρών όπως η Γερμανία (που μοιάζει να υπολείπεται σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές δυνάμεις) θα επιδράσουν σημαντικά στο συσχετισμό δυνάμεων.


Α. Μ.



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ