Πέμπτη 15 Δεκέμβρη 2016
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

Στο σημερινό 4σέλιδο «Εργαζόμενοι και Λαϊκή Συμμαχία» μπορείτε να διαβάσετε τα εξής:

-- ΕΕ και Εργατικό Δίκαιο: Οι «βέλτιστες πρακτικές» της ΕΕ οδηγός για το σάρωμα κάθε εργατικού δικαιώματος.

-- Παρέμβαση σωματείων σε χώρους κατάρτισης: Πείρα από την παρέμβαση για την προετοιμασία της απεργίας της 8ης Δεκέμβρη.

-- Θεσσαλονίκη - 30 χρόνια από τη μεγάλη απεργία των εργαζομένων στους δήμους: Παρουσίαση του χρονικού της απεργίας, με αφορμή την εκδήλωση που διοργανώνει η ΚΟ Τοπικής Διοίκησης Θεσσαλονίκης του ΚΚΕ.

ΕΡΓΑΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ ΚΑΙ ΕΕ
Οι «βέλτιστες πρακτικές» της ΕΕ οδηγός για το σάρωμα κάθε εργατικού δικαιώματος

Εκτενή αποσπάσματα από την εισήγηση του Β. Κατσιάβα, δικηγόρου και μέλους της Ευρωκοινοβουλευτικής Ομάδας του ΚΚΕ, στην πρόσφατη ημερίδα της ΤΟ Δικαιοσύνης της ΚΟ Αττικής του ΚΚΕ

Απεργοί εργαζόμενοι της «Arcelor Mittal» σε κινητοποίηση, στη Μασσαλία
Απεργοί εργαζόμενοι της «Arcelor Mittal» σε κινητοποίηση, στη Μασσαλία
Σε συνέχεια της παρουσίασης της εκδήλωσης - ημερίδας που πραγματοποίησε η ΤΟ Δικαιοσύνης της ΚΟ Αττικής του ΚΚΕ τη Δευτέρα 5/12, με θέμα «Η πάλη για την προστασία της λειτουργίας και δράσης των σωματείων», ο «Ριζοσπάστης» δημοσιεύει σήμερα εκτενή αποσπάσματα από την εισήγηση του Β. Κατσιάβα, δικηγόρου και μέλους της Ευρωκοινοβουλευτικής Ομάδας του ΚΚΕ.

***

Η εμφάνιση και όξυνση της καπιταλιστικής κρίσης στην ΕΕ και την Ευρωζώνη ενίσχυσε όλα τα αντιδραστικά χαρακτηριστικά της ΕΕ και τις αντιδραστικές τάσεις του μονοπωλιακού κεφαλαίου στην ΕΕ και παγκόσμια. Οι αναιμικοί και αβέβαιοι ρυθμοί καπιταλιστικής ανάπτυξης σε ΕΕ και Ευρωζώνη, σε συνδυασμό με τις ανησυχίες για την ανάπτυξη συνολικά της παγκόσμιας οικονομίας, επιτείνουν τις δυσκολίες της αστικής διαχείρισης, οξύνουν στο έπακρο τους ανταγωνισμούς στο εσωτερικό της ΕΕ, καθώς και με άλλα ιμπεριαλιστικά κέντρα και ισχυρές καπιταλιστικές χώρες (ΗΠΑ, Ιαπωνία, χώρες BRICS κ.λπ.). Στις συνθήκες αυτές εντείνεται η επιθετικότητα των μονοπωλίων ενάντια στην εργατική τάξη, όπου συμπίπτουν οι αστικές τάξεις όλων των κρατών - μελών.

Είναι χυδαίο ψέμα της αστικής προπαγάνδας ότι η άγρια επίθεση στην εργατική τάξη υπαγορεύεται από τα δημοσιονομικά ελλείμματα και το δημόσιο χρέος κάποιων κρατών - μελών της Ευρωζώνης. Αντίθετα, αποτελεί υλοποίηση της στρατηγικής επιδίωξης της ΕΕ που έχει καταστρώσει εδώ και δεκαετίες και χρονολογείται τουλάχιστον από τη Συνθήκη του Μάαστριχτ που σηματοδότησε την προώθηση με τις πιο άγριες μορφές των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων σε βάρος της εργατικής τάξης, το στόχο του κεφαλαίου να μειώσει την τιμή της εργατικής δύναμης στο κατώτερο ιστορικά όριό της, ώστε να αντεπεξέλθει στον ανελέητο μονοπωλιακό ανταγωνισμό με τα άλλα ιμπεριαλιστικά κέντρα και ανερχόμενες καπιταλιστικές δυνάμεις με πάμφθηνη εργατική δύναμη.

Η πλήρης ανατροπή των εργασιακών σχέσεων προωθείται σε όλα τα κράτη - μέλη της ΕΕ (φωτ. από απεργιακή συγκέντρωση στο Βέλγιο)

Copyright 2016 The Associated

Η πλήρης ανατροπή των εργασιακών σχέσεων προωθείται σε όλα τα κράτη - μέλη της ΕΕ (φωτ. από απεργιακή συγκέντρωση στο Βέλγιο)
Χαρακτηριστική απόδειξη η «Πράσινη Βίβλος», με τίτλο «Εκσυγχρονισμός της εργατικής νομοθεσίας για την αντιμετώπιση των προκλήσεων του 21ου αιώνα» που παρουσίασε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ήδη από το 2006, πολύ πριν το ξέσπασμα της καπιταλιστικής κρίσης. Σ' αυτήν περιλαμβανόταν η αντιδραστική μεταρρύθμιση του Εργατικού Δικαίου των κρατών - μελών της ΕΕ, η προσαρμογή και κωδικοποίηση της εργατικής νομοθεσίας, για την επίτευξη των στόχων της «Στρατηγικής της Λισσαβόνας» και της μετεξέλιξής της, της «Στρατηγικής Ευρώπη - 2020». Η «Πράσινη Βίβλος» κωδικοποιούσε τις βάρβαρες μορφές εκμετάλλευσης που είχε ήδη επιβάλει η καπιταλιστική αγορά και σήμερα κατοχυρώνονται και στο νομικό εποικοδόμημα των κρατών - μελών.

Πρωταρχική επιδίωξη των μονοπωλίων και των πολιτικών εκφραστών τους ήταν η κατάργηση των συγκροτημένων συλλογικών δικαιωμάτων της εργατικής τάξης, η αποφασιστική υπονόμευση των συλλογικών διεκδικήσεών της και βέβαια των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας.

Σήμερα, στην Ελλάδα και σε όλα τα κράτη - μέλη της ΕΕ όλοι οι σχεδιασμοί της Πράσινης Βίβλου έχουν υλοποιηθεί νομοθετικά ή προωθούνται με ραγδαίους ρυθμούς. Το εργατικό Δίκαιο ανατρέπεται εκ βάθρων, ώστε να εξυπηρετήσει τη στρατηγική της ανταγωνιστικότητας των ευρωπαϊκών μονοπωλίων.

Στο πλαίσιο αυτό, σε ολόκληρο το επίπεδο της ΕΕ, έχουμε την πλήρη ανατροπή των εργασιακών σχέσεων, την αποδιάρθρωση του σταθερού ημερήσιου χρόνου εργασίας, την κατεδάφιση κατακτημένων κοινωνικών, ασφαλιστικών και συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων της εργατικής τάξης.

Ο «κοινωνικός εταιρισμός», τα κοινά δήθεν συμφέροντα των «κοινωνικών εταίρων», το κοινό δήθεν όραμα της «ανταγωνιστικότητας» γίνεται το ιδεολογικό εργαλείο και το πρόσχημα για τα αστικά και οπορτουνιστικά κόμματα, αλλά και για τις συμβιβασμένες ηγεσίες των ευρωπαϊκών συνδικάτων, να πείσουν τους εργαζόμενους να αποδεχτούν χωρίς κοινωνικές αντιδράσεις την κατάργηση των δικαιωμάτων τους.

Γενικός κανόνας και όχι εξαίρεση πλέον η «ευελιξία» που επιβάλλει το κεφάλαιο

Η αντεργατική φιλοσοφία της ΕΕ συμπυκνώνεται στον πρωτότυπο αστικό νεολογισμό «Ευελφάλεια» ή «Flexicurity», που συνδυάζει υποτίθεται την «ευελιξία» με την υποτιθέμενη «ασφάλεια» στην εργασία. Βέβαια, αυτό που ενδιαφέρει τα μονοπώλια είναι αποκλειστικά και μόνο η «ευελιξία», η ελαστικότητα των μορφών απασχόλησης και των δικαιωμάτων που τις συνοδεύουν. Το νέο μοντέλο εργάτη που ονειρεύεται το κεφάλαιο είναι αυτό του «απασχολήσιμου», εργαζόμενου - λάστιχο, διαρκώς επανακαταρτιζόμενου, που διατρέχει όλα τα μήκη και πλάτη της χώρας του και των κρατών - μελών της ΕΕ σε αναζήτηση δουλειάς μέχρι τα βαθιά γεράματα, με το μικρότερο δυνατό επίπεδο κοινωνικής προστασίας και δικαιωμάτων.

Σε όλα τα κράτη - μέλη της ΕΕ θεσπίζονται όλα τα είδη συμβάσεων «εναλλακτικής απασχόλησης», της πιο άγριας εκμετάλλευσης των εργατών, αυτές που ΕΕ αστικές κυβερνήσεις έχουν ανυψώσει σε «νόμο» κι επεκτείνουν ακόμα παραπέρα, με ονομασίες που προκαλούν ανατριχίλα: Εργασία ορισμένου χρόνου, μερική απασχόληση, συμβάσεις περιστασιακής απασχόλησης, συμβάσεις «μηδενικών ωρών», συμβάσεις τηλεργασίας, δουλειά με το κομμάτι, νέες μορφές «μικρο-εργασίας», «εργατικό φραντσάιζ», «έκτακτης ανάγκης», συμβάσεις «ετοιμότητας», «λευκές συμβάσεις», με απαραίτητο εργαλείο το σκλαβοπάζαρο των δουλεμπορικών «γραφείων προσωρινής απασχόλησης». Πάντοτε, ανάλογα με τις ανάγκες των επιχειρήσεων, προστίθενται και η δωρεάν για το κεφάλαιο «μαθητεία» και «άσκηση» και άλλες πολλές μορφές, που με εντυπωσιακή «ευρηματικότητα» ανακαλύπτουν και καθιερώνουν νομοθετικά όλοι μαζί, μονοπώλια, ΕΕ και κυβερνήσεις, για να ρίξουν την τιμή της εργατικής δύναμης στο επίπεδο των «εμπορικών ανταγωνιστών τους», Ινδίας, Κίνας κ.λπ. Αυτές αποτελούν πλέον τον γενικό κανόνα της εργασιακής σχέσης και όχι την εξαίρεση...

Ως συνέπεια της επέκτασης αυτών των μορφών απασχόλησης τίθεται το ζήτημα της κατάργησης των διατάξεων του εργατικού Δικαίου που προστατεύουν την απασχόληση. Στην Εκθεση της Κομισιόν «Απασχόληση στην Ευρώπη» αναφέρεται χαρακτηριστικά: «Η τήρηση των αυστηρών κανόνων (...) που παραμένουν άθικτοι σε ευρεία κλίμακα (...) δημιουργεί αρνητικό αντίκτυπο στην παραγωγικότητα». «Οι εργαζόμενοι αισθάνονται καλύτερα προστατευμένοι από ένα σύστημα υποστήριξης σε περίπτωση ανεργίας παρά από τη νομοθεσία για την προστασία της απασχόλησης».

Ανοιξε έτσι ο δρόμος για την απελευθέρωση των απολύσεων! Η κατάργηση ή ο αποφασιστικός περιορισμός των αποζημιώσεων απόλυσης, των προθεσμιών κοινοποίησης, του κόστους, των διαδικασιών και των ορίων για τις ομαδικές απολύσεις.

«Δουλεμπορικά», απορρύθμιση χρόνου εργασίας και «ανεξάρτητες μορφές απασχόλησης»

Από τις πιο αντιδραστικές αλλαγές που υλοποιήθηκαν είναι αυτή των «τριμερών σχέσεων εργασίας», δηλαδή η νομιμοποίηση των δουλεμπορικών επιχειρήσεων «προσωρινής απασχόλησης» και «δανεισμού εργαζομένων», των «Ιδιωτικών Γραφείων Εύρεσης Εργασίας», ώστε να εδραιωθούν η απαλλαγή του εργοδότη από οποιαδήποτε ευθύνη και υποχρέωση απέναντι στους εργαζόμενους και η κυριαρχία των ελαστικών σχέσεων εργασίας. Αυτόν το στόχο εξυπηρετεί και η ενίσχυση των ιδιωτικών γραφείων εύρεσης εργασίας από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ με τροπολογία που ψηφίστηκε σε πρόσφατο νομοσχέδιο με προαπαιτούμενα της δεύτερης «αξιολόγησης», καταργώντας και αυτόν τον ισχνό περιορισμό στην εκχώρηση της δραστηριότητας των «Ιδιωτικών Γραφείων Ευρέσεως Εργασίας» σε άλλο φυσικό ή νομικό πρόσωπο.

Οι «ευέλικτες» μορφές απασχόλησης συνδυάζονται με την πλήρη απορρύθμιση του χρόνου εργασίας, την κατάργηση του σταθερού ημερήσιου χρόνου δουλειάς. Ηδη, από το 1993, με την οδηγία 93/104/ΕΚ ξεκίνησε η υπονόμευση του σταθερού ημερήσιου χρόνου εργασίας και του 8ωρου και συνεχίστηκε με την ισχύουσα κοινοτική οδηγία 2003/88 που καθορίζει τον ημερήσιο χρόνο εργασίας σε 13 ώρες! Με τη ρήτρα αυτοεξαίρεσης (opt-out) κάθε κράτους - μέλους που το επιθυμεί, το 78ωρο εβδομαδιαίας εργασίας γίνεται κανόνας για τους εργαζόμενους που δηλώνουν τη συναίνεσή τους στον εργοδότη για την εξοντωτική αυτή εργασία, κάτω βέβαια από τον εκβιασμό της απόλυσης και τον εφιάλτη της ανεργίας. Τη δυνατότητα αυτή εκμεταλλεύτηκε πρώτη απ' όλους η Βρετανία, ήδη από την πρώτη οδηγία 1993/104, για να την ακολουθήσουν Δανία, Πορτογαλία και τα περισσότερα από τα νέα κράτη - μέλη. Το 8ωρο και το 48ωρο έχει αρχίσει να καταργείται από τις εθνικές νομοθεσίες των κρατών - μελών ήδη εδώ και 14 χρόνια. Υλοποιείται έτσι μια από τις βασικές αξιώσεις του μονοπωλιακού κεφαλαίου για διαμόρφωση του χρόνου εργασίας ανάλογα με τις ανάγκες του και μάλιστα χωρίς πρόσθετο εργατικό κόστος, δηλαδή αμοιβή για υπερωρίες!

Ταυτόχρονα, άνοιξε διάπλατα ο δρόμος για την χρησιμοποίηση ακόμη ευρύτερου πεδίου εκμετάλλευσης της εργατικής τάξης, μέσα από τη μεταμφίεση της σχέσης εξαρτημένης εργασίας σε δήθεν «ανεξάρτητες» μορφές απασχόλησης, όπως είναι η «ψευδοαυτοαπασχόληση» και η «υπεργολαβία» που παίρνουν τεράστιες διαστάσεις μέσα από την εφαρμογή της οδηγίας Μπολκεστάιν και ως επακόλουθο της εφαρμογής της Οδηγίας 96/71 για την απόσπαση εργαζομένων. Η Κομισιόν με την Ανακοίνωσή της, της 4-4-2006 (COM(2006) 159 τελικό), για τις «Κατευθύνσεις για την απόσπαση εργαζομένων στο πλαίσιο παροχής υπηρεσιών» χρησιμοποιεί τη νομολογία του Δικαστηρίου της ΕΕ για να επιβάλει, σχετικά με το καθεστώς των αποσπασμένων εργαζομένων, την εφαρμογή του Δικαίου της χώρας στην οποία είναι εγκατεστημένη η επιχείρηση παροχής υπηρεσιών που τους απασχολεί. Παρέχει τη δυνατότητα στους μονοπωλιακούς ομίλους της ΕΕ να δηλώνουν σαν έδρα χώρες της ΕΕ με το χαμηλότερο επίπεδο μισθών και εργασιακών δικαιωμάτων, ώστε απασχολώντας το εργατικό δυναμικό των χωρών αυτών στις χώρες παροχής υπηρεσιών να αποκομίζουν το μεγαλύτερο δυνατό κέρδος με την υπερεκμετάλλευση των εργαζομένων αυτών.

Μνημόνια διαρκείας για την ενιαία εφαρμογή της αντεργατικής στρατηγικής

Οι επιδιώξεις της ΕΕ, των μονοπωλίων και των αστικών κυβερνήσεων γυρνούν την εργατική τάξη στον εργασιακό μεσαίωνα. Τα μνημόνια διαρκείας είναι πλέον νόμος της ΕΕ. Με σιδερένιους μηχανισμούς για την ενιαία εφαρμογή της στρατηγικής του κεφαλαίου σε όλα τα κράτη - μέλη της ΕΕ. Με το «Σύμφωνο Σταθερότητας», τις διακρατικές συμφωνίες που υπέγραψαν μεταξύ τους οι αστικές κυβερνήσεις («Σύμφωνο για το ευρώ +», «Ενιαίος Μηχανισμός Στήριξης», «Δημοσιονομικό Σύμφωνο») και τη νομοθεσία για το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο και τους 6+2 Κανονισμούς για την «Ενισχυμένη Οικονομική Διακυβέρνηση» (το λεγόμενο «εξαπλό» και «διπλό» πακέτο), έχουν χαλκεύσει νέα ακόμη πιο βαριά δεσμά ενάντια στους λαούς.

Στο στόχαστρο των μνημονίων διαρκείας βρίσκονται οι μισθοί και οι συντάξεις, η κατάργηση των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας. Από τη μία ο ΣΥΡΙΖΑ και από την άλλη τα άλλα αστικά κόμματα, συνεταίροι του στο 3ο μνημόνιο κάνουν τα πάντα για να κρύψουν ότι και μετά το τέλος των μνημονίων με τη σημερινή μορφή τους και με την όποια αναιμική και ασταθή καπιταλιστική ανάκαμψη, πάνω στα ερείπια των εργατικών, λαϊκών δικαιωμάτων, οι εργαζόμενοι στην Ελλάδα και σε όλες τις χώρες - μέλη θα συνεχίσουν να ματώνουν, κάτω από τα δεσμά του κεφαλαίου και της ΕΕ.

Αυτές τις κατευθύνσεις απεργάζεται, λοιπόν, η κυβέρνηση με τις επερχόμενες νέες ανατροπές στα Εργασιακά, όσο και την επίθεση στο δικαίωμα στην απεργία και σε κάθε συνδικαλιστικό δικαίωμα. Στις αντιλαϊκές τους επιδιώξεις, κυβέρνηση και ΕΕ έχουν την αμέριστη στήριξη του εργοδοτικού και κυβερνητικού συνδικαλισμού στην Ελλάδα και σε όλη την ΕΕ. Γι' αυτό, όλοι τους μαζί πασχίζουν να χρησιμοποιήσουν και το πόρισμα της «Επιτροπής εμπειρογνωμόνων» σαν «φύλλο συκής» για την οριστική συντριβή των εργατικών δικαιωμάτων.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η «εκκρεμής δικαστική υπόθεση» για τις ομαδικές απολύσεις, στο Δικαστήριο της ΕΕ. Πρόκειται για την «αναμενόμενη απόφαση» για την προσφυγή που έκανε ο μονοπωλιακός όμιλος «Lafarge», ώστε να νομιμοποιήσει την απόλυση όλων των εργατών στα «Τσιμέντα Χαλκίδας», η οποία θα δημιουργήσει δικαστικό προηγούμενο για τις ομαδικές απολύσεις συνολικά. Την απόφαση αυτή κάνει πως περιμένει η συγκυβέρνηση, ενώ αυτή ήδη είναι δεδομένη. Την έχει προαναγγείλει η εισήγηση του γενικού εισαγγελέα του ευρωδικαστηρίου, με την εξής χαρακτηριστική τοποθέτηση: «Η ΕΕ βασίζεται στην ελεύθερη οικονομία της αγοράς, γεγονός που σημαίνει ότι οι επιχειρήσεις πρέπει να έχουν την ελευθερία να ασκούν τις δραστηριότητές τους κατά το δοκούν», προσθέτοντας με νόημα πως «...είναι εξίσου σημαντικό να μειωθεί το σύνολο των παραγόντων που αποθαρρύνουν τις νέες επιχειρήσεις από το να πραγματοποιούν επενδύσεις...».

Αυτές είναι οι κοινές επιδιώξεις κυβέρνησης και ΕΕ και δεν κρύβονται ούτε πίσω από «εμπειρογνώμονες», ούτε πίσω από ευρωδικαστήρια που υπηρετούν το κεφάλαιο: Καμία προστασία των δικαιωμάτων των εργαζομένων, για να μπορούν να απολύουν οι καπιταλιστές εργαζόμενους σε μια νύχτα, χωρίς κανένα φραγμό, όπως έγινε πρόσφατα με τους εργαζόμενους στο ξενοδοχείο «Athens Ledra», στην «Ηλεκτρονική Αθηνών», στο «Μαρινόπουλο», αλλά και στην ΕΕ στην «Caterpillar», στην «Alstom», στην «Arcelor Mittal», στη «Shell», στην «Ericsson», τη «Νokia», στη Lufthansa» και την «Air France».

Τι ισχύει στα άλλα κράτη - μέλη της ΕΕ

Αυτό είναι και το «ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο» και οι «βέλτιστες πρακτικές» στην ΕΕ. Ας ρίξουμε, όμως, μια ματιά σε αυτό το «μοντέλο», όπως το βιώνει η εργατική τάξη στις ισχυρότερες καπιταλιστικές χώρες στην ΕΕ:

Στο Βέλγιο: Ψηφίστηκε νόμος που προβλέπει τη λεγόμενη «Συμφωνία για ανάπτυξη της απασχόλησης». Πρόκειται για νέο μέτρο, που δίνει τη δυνατότητα σε μια επιχείρηση να κλείνει συμφωνία για ρύθμιση του χρόνου εργασίας και αποζημίωσης των μισθωτών προκειμένου να κατακτηθούν νέες αγορές. Η συμφωνία αυτή μπορεί να κρατήσει δύο χρόνια. Μέχρι τώρα η μείωση του μισθού ή η απαίτηση για περισσότερη εργασία με τον ίδιο μισθό μπορούσαν να ισχύσουν μόνο για τις επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν δυσκολίες. Πρόκειται για τις συμφωνίες διατήρησης στην εργασία, που ονομάζονται «αμυντικές». Με το νέο νόμο αυτές οι συμφωνίες γίνονται «επιθετικές»...

Στη Γερμανία: Η πλήρης απασχόληση μειώνεται διαρκώς, δίνοντας τη θέση στις ελαστικές σχέσεις εργασίας. Οι θέσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης το 1997 ανέρχονταν στο 82,5% του συνόλου των θέσεων εργασίας και σήμερα έχουν πέσει στο 57%. Κατά την ίδια περίοδο αυξήθηκαν οι «ευέλικτες» μορφές απασχόλησης (συμβάσεις ορισμένου χρόνου, μερική απασχόληση, προσωρινή εργασία κ.ά.), φτάνοντας στο 43%, από 17,5% που ήταν το 1997.

Διαδεδομένη μορφή ελαστικής απασχόλησης αποτελούν οι λεγόμενες «mini jobs» ή «οριακή απασχόληση», που αμείβονται έως 450 ευρώ το μήνα. Με αυτή τη μορφή απασχολούνται περίπου 7 εκατομμύρια άνθρωποι (κυρίως σε χονδρικό και λιανικό εμπόριο, συντήρηση και επισκευή μηχανοκίνητων οχημάτων και μοτοσυκλετών, ξενοδοχεία και υπηρεσίες εστίασης, υγειονομική περίθαλψη και κοινωνική μέριμνα).

Μια ακόμη διαδεδομένη μορφή εκμετάλλευσης της εργατικής δύναμης είναι η εργασία μετά από κλήση - τηλεφώνημα (Arbeit auf Abruf). Ο εργαζόμενος δεν ξέρει πότε και για πόση ώρα θα εργαστεί και δεν έχει κανένα εργασιακό και κοινωνικό δικαίωμα (Υγεία, Ασφάλιση). Οι μηνιαίες απολαβές κυμαίνονται από 100 έως 300 ευρώ. Η πλειονότητά τους έχει μηνιαίες απολαβές περίπου 150 ευρώ, τις οποίες συμπληρώνει το κράτος με κάποιο επίδομα ανεργίας.

Επίσης, κάνει θραύση η λεγόμενη ενοικιαζόμενη εργασία, μέσω εργολαβικών και δουλεμπορικών γραφείων, που είναι ήδη 12.000 σε όλη τη χώρα. Επεκτείνεται και η λεγόμενη δουλειά με το «μπλοκάκι», υποτίθεται ως «αυτοαπασχολούμενοι», στην ουσία απαλλάσσοντας τους εργοδότες από ασφαλιστικές εισφορές.

Η έννοια του κατώτατου μισθού δεν υπάρχει, ενώ από φέτος υποτίθεται ότι ισχύει το κατώτατο ωρομίσθιο, των 8,50 ευρώ ανά ώρα, όχι όμως για όλους. Εξαιρούνται οι νέοι κάτω από 18 ετών, οι εκπαιδευόμενοι, οι μακροχρόνια άνεργοι κατά τους πρώτους 6 μήνες μετά την πρόσληψή τους, όσοι κάνουν πρακτική έως 3 μήνες. Εξαιρούνται ακόμα κλάδοι στους οποίους οι συλλογικές συμβάσεις προβλέπουν κατώτατο ωρομίσθιο χαμηλότερο από τα 8,50 ευρώ.

Στη Γαλλία: Η σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση, σύμμαχος της συγκυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, κλιμακώνει την αντεργατική επίθεση. Προχώρησε στην περικοπή των δημόσιων δαπανών κατά 50 δισ. ευρώ (10 δισ. από τις παροχές ασθενείας του συστήματος Κοινωνικής Ασφάλισης, 10 δισ. από τις τοπικές κοινότητες και τα υπόλοιπα από το κράτος και τις υπηρεσίες του). Διευρύνεται η μερική απασχόληση, νέες μορφές ενοικίασης εργαζομένων σε όλους τους τομείς (πρόσφατο παράδειγμα η απελευθέρωση στους σιδηρόδρομους). Πρόσφατα, η κυβέρνηση πέρασε μέτρα για τη διευκόλυνση των απολύσεων και το άνοιγμα των καταστημάτων τις Κυριακές.

Η μερική απασχόληση φτάνει το 18%, ενώ πολύ λιγότερες από τις μισές προσλήψεις είναι μόνιμες θέσεις εργασίας. Με πρόσχημα την αντιμετώπιση της ανεργίας, εφαρμόζονται μέτρα που επιτρέπουν στους εργοδότες να απασχολούν μέχρι τρία χρόνια, με συμβάσεις μαθητείας, νέους 16 έως 25 ετών, οι οποίοι αμείβονται με μόλις το 25% έως και το 78% του κατώτατου μισθού! Ακόμα, επιτρέπεται να απασχολούν μέσω συμβολαίων επαγγελματικής κατάρτισης νέους 16 έως 25 ετών που δεν έχουν προσόντα ή και άνω των 25, για 6 έως 21 μήνες, δίνοντάς τους το 55% έως 85% του κατώτατου μισθού.

Η κυβέρνηση Ολάντ προώθησε τη διευθέτηση του χρόνου εργασίας, ώστε ο εργοδότης να μπορεί να απασχολεί τον εργαζόμενο μέχρι 10 ώρες τη μέρα και κατόπιν συμφωνίας με την επιχείρηση μέχρι και 12 ώρες. Ο εβδομαδιαίος χρόνος εργασίας παραμένει τυπικά στις 35 ώρες, όμως ορίζονται ως μέγιστο όριο οι 48 ώρες τη βδομάδα, που μπορούν να γίνουν 60 μετά από έγκριση της διοίκησης και να υπολογίζονται στο τρίμηνο. Η προσαύξηση του μισθού για τις υπερωρίες μειώνεται.

Με το λεγόμενο νόμο «Ελ Κομρί», που έβγαλε στο δρόμο δεκάδες χιλιάδες εργάτες, στο εξής με μια επιχειρησιακή συμφωνία οι κανόνες της κλαδικής σύμβασης θα μπορούν να αλλάξουν και να προσαρμοστούν στις ανάγκες της επιχείρησης. Παράλληλα, εισάγονται νέοι, ελαστικότεροι όροι για τις απολύσεις. Η εταιρεία θα μπορεί να επικαλεστεί «σημαντική έλλειψη ρευστότητας» ή «εταιρική αναδιοργάνωση, αναγκαία για τη διατήρηση της ανταγωνιστικότητας», ενώ για εργαζόμενους πάνω από 20 χρόνια, οι αποζημιώσεις δεν θα ξεπερνούν τους 15 μισθούς.

Στη Βρετανία: Η κατάσταση της εργατικής τάξης είναι το ίδιο αρνητική, χωρίς η χώρα να έχει μνημόνια ή να είναι στην Ευρωζώνη, και θα συνεχίσει με την ίδια ένταση και μετά το Brexit. Τα τελευταία χρόνια, οι επίσημες στατιστικές εμφανίζουν τους αυτοαπασχολούμενους στα 4,5 εκατομμύρια, αλλά τα 2/3 απ' αυτούς είναι ουσιαστικά εργαζόμενοι με μπλοκάκι. Πάνω από 8 εκατομμύρια δουλεύουν με ελαστικές μορφές απασχόλησης. Τα τελευταία χρόνια έχουν αυξηθεί οι άνεργοι, φτωχοί εργαζόμενοι και χαμηλοσυνταξιούχοι, που αναγκάζονται να προστρέχουν στις λεγόμενες τράπεζες τροφίμων και τα συσσίτια.

Σύνηθες φαινόμενο αποτελούν οι λεγόμενες συμβάσεις «μηδενικών ωρών» (zero hour contracts) στις οποίες δεν καθορίζεται το ωράριο εργασίας! Η εργασία δίνεται όποτε αυτό απαιτείται από τις ανάγκες της επιχείρησης και οι εργαζόμενοι πληρώνονται μόνο για τις ώρες που εργάστηκαν. Με άλλα λόγια, οι εργαζόμενοι είναι ανά πάσα στιγμή διαθέσιμοι στον εργοδότη, δεν ξέρουν ούτε πότε, ούτε πόσες ώρες θα δουλέψουν και αμείβονται με ψίχουλα.

Οι συμβάσεις μηδενικών ωρών τριπλασιάστηκαν το 2015 και ανέρχονται στα 1,4 εκατομμύρια, ενώ τα συνδικάτα εκτιμούν ότι αφορούν σε 5 εκατομμύρια εργαζόμενους. Ετσι δουλεύουν οι εργαζόμενοι στις αλυσίδες λιανικής πώλησης και ταχυφαγείων.

Προσανατολισμός της πάλης των εργαζομένων ενάντια στην ίδια την καπιταλιστική εξουσία

Σε όλα αυτά, εύκολα αναγνωρίζει κανείς μέτρα που είτε νομοθετήθηκαν, είτε σχεδιάζονται τώρα και στην Ελλάδα.

Θεσμοθετημένος εθνικός κατώτατος μισθός, χωρίς επιδόματα και τριετίες, υπάρχει σήμερα σε 22 από τα 28 κράτη - μέλη της ΕΕ. Σε όλες σχεδόν τις χώρες, ωστόσο, η απόφαση για τον καθορισμό του κατώτατου μισθού και ημερομισθίου γίνεται κρατικά και όχι μέσω απευθείας διαπραγματεύσεων των κοινωνικών εταίρων, όπως έγινε και στην Ελλάδα με το ν. 4172/2013. Στο στόχαστρο μπαίνει, εκτός από τις τριετίες, και το επίδομα γάμου, το οποίο παραμένει μέχρι το τέλος του 2016.

Αυτό το ευρωενωσιακό «κεκτημένο» πλασάρει στο λαό μας η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ σαν «ασπίδα» προστασίας των δικαιωμάτων του. Ενα διαρκή εφιάλτη για τον εργαζόμενο λαό, βγαλμένο από τα όνειρα του κεφαλαίου, για τη μείωση της τιμής της εργατικής δύναμης στο κατώτατο επίπεδο. Αυτές ακριβώς τις επιδιώξεις της πλουτοκρατίας υπηρετεί και στη χώρα μας η κυβέρνηση.

Το ΚΚΕ μιλάει ανοιχτά στους εργαζόμενους, τα φτωχά λαϊκά στρώματα για την ανάγκη να συνειδητοποιήσουν ότι όσο θα κυριαρχεί ο καπιταλιστικός τρόπος παραγωγής, όλα τα στοιχεία του εποικοδομήματός του, όπως είναι το νομικό εποικοδόμημα και η εργατική νομοθεσία, θα αντανακλούν την κυριαρχία του κεφαλαίου και τις εκμεταλλευτικές παραγωγικές σχέσεις. Οι κατακτήσεις της εργατικής τάξης, μέσα από τους σκληρούς αγώνες της, θα είναι πάντοτε επισφαλείς και αβέβαιες. Ο οικονομικός αγώνας, οι οικονομικές διεκδικήσεις της εργατικής τάξης δεν μπορούν να εγγυηθούν την πραγματική καλυτέρευση της θέσης της αν δεν σταματήσει ο φαύλος κύκλος της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης.

Για να σταματήσουν τα δεινά για την εργατική τάξη, χρειάζεται η πάλη του εργατικού κινήματος να προσανατολιστεί συνολικά ενάντια στην ίδια την καπιταλιστική εξουσία, την ιμπεριαλιστική βαρβαρότητα και τους φορείς της. Η ενίσχυση της αντικαπιταλιστικής - αντιμονοπωλιακής συμμαχίας και της πάλης της εργατικής τάξης, των λαϊκών στρωμάτων και της νεολαίας, η συμπαράταξη με το ΚΚΕ για την αλλαγή του συσχετισμού δύναμης είναι βασική προϋπόθεση για ριζικές αλλαγές στο επίπεδο της εξουσίας και της οικονομίας. Η ικανοποίηση των σύγχρονων αναγκών των εργαζομένων, η λαϊκή ευημερία και προκοπή μπορούν να πραγματοποιηθούν μόνο με την ανατροπή της εξουσίας του κεφαλαίου, για την απελευθέρωσή τους από την καπιταλιστική βαρβαρότητα, ώστε να περάσει η εξουσία και ο πλούτος σ' αυτούς που τον παράγουν.

ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΣΩΜΑΤΕΙΩΝ ΣΕ ΧΩΡΟΥΣ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗΣ
Πείρα από τη δουλειά για την προετοιμασία της απεργίας της 8ης Δεκέμβρη

Από εξόρμηση στο ΙΕΚ στον Κόκκινο Μύλο, μπροστά στην πανεργατική απεργία
Από εξόρμηση στο ΙΕΚ στον Κόκκινο Μύλο, μπροστά στην πανεργατική απεργία
Μπροστά στην απεργιακή μάχη της 8ης Δεκέμβρη, το Παράρτημα Δυτικής Αθήνας του Σωματείου Επισιτισμού - Τουρισμού οργάνωσε μια σειρά περιοδείες στα ΙΕΚ και τις ΕΠΑΣ της Δυτικής Αθήνας. Αντίστοιχες παρεμβάσεις έκαναν και άλλοι συνάδελφοι, από Διοικητικά Συμβούλια άλλων Συνδικάτων, όπως του Μετάλλου και των Ηλεκτρολόγων.

Επιχειρήσαμε να συζητήσουμε με τους σπουδαστές για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ίδιοι σε αυτούς τους χώρους, αλλά και στους χώρους δουλειάς τους, όπου πάνε είτε για την πρακτική τους άσκηση, είτε για να βγάλουν ένα μεροκάματο. Επίσης, τους ενημερώσαμε για τη σκληρή αναμέτρηση που δίνουν τα ταξικά σωματεία για να είναι επιτυχημένη η απεργία και η απεργιακή συγκέντρωση, απέναντι στην προπαγάνδα της κυβέρνησης αλλά και την τρομοκρατία που ασκεί η εργοδοσία.

Πάλη για ολοκληρωμένη επαγγελματική - τεχνική εκπαίδευση και δουλειά με δικαιώματα

Χρειάζεται να έχουμε υπόψη μας ότι η πλειοψηφία των σπουδαστών στα δημόσια ΙΕΚ είναι είτε από φτωχές οικογένειες που δεν είχαν την οικονομική δυνατότητα να σπουδάσουν τα παιδιά τους, είτε από παιδιά που αναγκάστηκαν, λόγω της κατάστασης που υπήρχε στην οικογένεια (π.χ. άνεργοι γονείς κ.λπ.) να βγουν από νωρίς στο μεροκάματο, για να καταφέρουν να πηγαίνουν στο σπίτι κάποιο εισόδημα.

Επικρατεί η λογική ότι «μπαίνω εκεί για να πάρω ένα χαρτί στα χέρια μου», συνολικά κυριαρχούν χαμηλές απαιτήσεις, καθώς έχει πιάσει τόπο η προπαγάνδα που το ίδιο το σύστημα κάνει, επιχειρώντας να πείσει ότι οι σπουδαστές αυτών των σχολών «δεν τα παίρνουν τα γράμματα», γι' αυτό άλλωστε δεν μπόρεσαν ή δεν επιχείρησαν καν να περάσουν σε κάποια σχολή της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, όπως χαρακτηριστικά λένε. Οι παρεμβάσεις αυτές αξιοποιούν μαθησιακές δυσκολίες, χαμηλούς βαθμούς, για να κρύψουν τους ταξικούς φραγμούς που το ίδιο το σύστημα βάζει και ρίχνουν το βάρος ατομικά στους ίδιους τους σπουδαστές.

Απαντώντας στη λογική των χαμηλών απαιτήσεων, πρέπει να αναδείξουμε την αναγκαιότητα ολοκληρωμένης επαγγελματικής τεχνικής εκπαίδευσης, που να πατάει πάνω σε γερή γενική εκπαίδευση και που θα διαμορφώνει μορφωμένους και ειδικευμένους εργαζόμενους. Σε αυτή τη βάση, καλούμε τους σπουδαστές να διεκδικούν και βελτίωση στην υλικοτεχνική υποδομή, στο πρόγραμμα σπουδών κ.τ.λ.

Ενα από τα βασικά προβλήματα που έθεσαν και οι ίδιοι οι σπουδαστές είναι η τζάμπα πρακτική, την ίδια στιγμή που ουσιαστικά βγάζουν την ίδια δουλειά με τους υπόλοιπους συναδέλφους ή ακόμα και καλύπτουν βασικές ανάγκες εκεί που κάνουν πρακτική.

Μέσα στους χώρους, η πλειοψηφία των διευθυντών χρησιμοποιούν επιχειρήματα που εκφράζει το ίδιο το κεφάλαιο και ουσιαστικά προσπαθούν να πείσουν τους σπουδαστές ότι πρέπει να λένε και «ευχαριστώ» για την απλήρωτη δουλειά. Λένε, για παράδειγμα, ότι «μέσω της ΕΕ και του ΕΣΠΑ χρηματοδοτούνται πρακτικές», ή λένε να «μην είσαι τεμπέλης, είναι για το καλό σου η απλήρωτη πρακτική, για να αποκτήσεις εμπειρία και να σε παίρνουν αύριο πιο εύκολα στη δουλειά»...

Για παράδειγμα, στο ΙΕΚ Αιγάλεω, οι υπεύθυνοι στο τμήμα Μαγείρων ναι μεν μας έλεγαν ότι «εμείς δεν θα αφήσουμε τους σπουδαστές μας να κάνουν τζάμπα πρακτική και μέσω γνωριμιών σε μεγάλα ξενοδοχεία θα εξασφαλίσουμε μια θέση επί πληρωμή», όμως δεν μας έλεγαν με τι σχέσεις εργασίας, με τι μισθό θα δουλέψουν ή το πώς αξιοποιούνται οι πρακτικάριοι απ' τα ΙΕΚ ως φτηνό εργατικό δυναμικό από τις επιχειρήσεις.

Κόντρα στη μοιρολατρία και την απογοήτευση που καλλιεργεί το σύστημα

Πολλοί σπουδαστές δεν έχουν σχέση με σωματεία, ούτε κατανοούν την ανάγκη να οργανωθούν. Αλλοι, μεγαλύτεροι σε ηλικία, μας είπαν πως είχαν έρθει παλιότερα σε επαφή με σωματεία, που όμως τους πούλησαν γιατί ήταν εργοδοτικά. Επίσης, έντονο ήταν το στοιχείο της λογικής περί «αναποτελεσματικότητας των αγώνων» και της ανάθεσης, ταυτόχρονα όμως με ότι «δεν πιστεύουμε πια σε κανέναν» και ότι «όλοι το ίδιο είναι».

Από την πλευρά μας, απαντήσαμε ότι είναι στρατηγική του ίδιου του συστήματος να καλλιεργεί την απογοήτευση στους εργαζόμενους και ιδιαίτερα στους νέους, για να θεωρούν πως τίποτα δεν μπορεί να αλλάξει, για να μένουν άπραγοι, χωρίς να παίρνουν μέρος στην οργανωμένη πάλη.

Δεν είναι τυχαίο που η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ στηρίχθηκε στη λογική της ανάθεσης, ότι δηλαδή μπορεί μια αλλαγή κυβέρνησης να λύσει τα εργατικά - λαϊκά προβλήματα, να σκίσει τα μνημόνια όπως έλεγε, με τους εργαζόμενους στη γωνία, να συμβιβάζονται με τους στόχους της εργοδοσίας. Αποδείχθηκε ότι ήταν μια μεγάλη κοροϊδία, αφού και αυτή η κυβέρνηση εφαρμόζει την πολιτική υπέρ του κεφαλαίου από εκεί που την άφησαν οι προηγούμενοι.

Επίσης, θέσαμε την ερώτηση πώς γίνεται οι εργοδότες, το σύστημα, να λένε ότι δεν φοβούνται το οργανωμένο κίνημα, να λένε ότι οι αγώνες δεν έχουν αποτέλεσμα και την ίδια στιγμή να επιτίθενται στο ταξικό συνδικαλιστικό κίνημα με κάθε μέσο, με δίκες, απολύσεις, ακόμα και με βίαιες επιθέσεις από τσιράκια τους;

Τέλος, είπαμε ότι κάθε μικρή μάχη που δίνουμε μας προετοιμάζει για μια μεγαλύτερη και πως δεν πρέπει μόνο να μένουμε στις διεκδικήσεις μεγαλύτερου μισθού, αλλά να έχουμε στο μυαλό μας πως αν δεν αλλάξει αυτό το σύστημα, ακόμα και με μεγαλύτερο μισθό από το σημερινό, θα μας τα παίρνουν και από αλλού, από την εκμετάλλευση της απλήρωτης δουλειάς μας.

Επίσης, σε πολλούς ωρομίσθιους καθηγητές επικρατούσε η άποψη ότι δεν έχει νόημα να απεργήσουν, στη λογική ότι «ούτως ή άλλως είμαστε λίγες ώρες, μια εδώ και μια αλλού» κ.τ.λ. Αναδείξαμε τη σημασία που έχει να παλεύουν για μόνιμη δουλειά με ίσα δικαιώματα, μόνιμοι και συμβασιούχοι μαζί, και πως μας θέλουν διασπασμένους σε στρατόπεδα για να διασπάνε τη δύναμή μας.

Αποφασιστικός όρος για την ανασύνταξη η δουλειά των σωματείων στην κατάρτιση

Συναντήσαμε και σπουδαστές που δουλεύουν σε μεγάλους εργοστασιακούς χώρους, όπως στη «NESTLE», στη «SYDEM», γεγονός που αποδεικνύει την αναγκαιότητα παρέμβασής μας στη μαθητεία και στην κατάρτιση και από την πλευρά ότι αποτελούν χώρους συγκέντρωσης νέων εργαζομένων από μεγάλους κλάδους.

Χρειάζεται σαν σωματεία να επικεντρώσουμε σε τέτοιους χώρους που θα παρεμβαίνουμε συστηματικά, γιατί το κεφάλαιο από πολύ νωρίς και κάθε μέρα παλεύει να κάνει τη νεολαία να χαμηλώσει κι άλλο τις απαιτήσεις της, να παρακαλάει για ένα κομμάτι ψωμί, χωρίς να γνωρίζει τα δικαιώματά της, αγνοώντας τους αγώνες που έκαναν οι εργαζόμενοι στο κίνημα, διεκδικώντας καλύτερες σχέσεις εργασίας, συλλογικές συμβάσεις, δικαίωμα στην απεργία, όλα αυτά που τώρα θέλουν να καταργήσουν.

Γιατί το κεφάλαιο θέλει μόνο του τον εργάτη, χωρίς να σκέφτεται ότι θα ήταν καλύτερα αν πάλευε οργανωμένα, μαζικά, μέσα από τα σωματεία και συνδικάτα που συσπειρώνονται στο ΠΑΜΕ. Θέλουν την αυριανή εργατική τάξη ακόμα πιο φοβισμένη, ακόμα πιο εύκολα εκμεταλλεύσιμη, για να μπορούν να περνάνε όσο πιο σκληρούς νόμους και μέτρα γίνεται σε βάρος του λαού χωρίς αντίδραση.

Αυτό δεν θα περάσει! Τα ταξικά σωματεία θα κάνουν τα πάντα σε αυτή την κατεύθυνση. Είναι αποφασιστικός όρος για την ανασύνταξη του κινήματος η ανανέωση των δυνάμεων και με νεότερους ηλικιακά εργαζόμενους, που τέτοιοι είναι η συντριπτική πλειοψηφία των σπουδαστών σε ΙΕΚ και ΕΠΑΣ. Τώρα υπάρχει η ανάγκη να είμαστε οργανωμένοι στα ταξικά σωματεία, αποφασιστικά η νεολαία να διεκδικήσει με βάση τις σύγχρονες αυξημένες ανάγκες της αυτό που της ανήκει, με τελικό στόχο την κοινωνία που δεν θα υπάρχει εκμετάλλευση και οι εργάτες θα καρπώνονται τον πλούτο που παράγουν.


Κλεοπάτρα ΒΙΔΑΛΗ
Μέλος του ΔΣ του Παραρτήματος Δυτικής Αθήνας του Συνδικάτου Επισιτισμού - Τουρισμού Αττικής

Η μεγάλη απεργία των εργατών των δήμων το 1986

Απεργοί εργάτες στο Δήμο Θεσσαλονίκης
Απεργοί εργάτες στο Δήμο Θεσσαλονίκης
Εκδήλωση για τα 30 χρόνια από τη μεγάλη απεργία των εργαζομένων στους δήμους (8-18 Δεκέμβρη 1986) διοργανώνει σήμερα Πέμπτη η ΚΟΒ Τοπικής Διοίκησης Θεσσαλονίκης του ΚΚΕ, στις 7 μ.μ., στο Κέντρο Ιστορίας του Δήμου Θεσσαλονίκης. Στην εκδήλωση θα προβληθεί βίντεο με το χρονικό της απεργίας, που ετοίμασε η Κομματική Οργάνωση, με αρχειακό υλικό και μαρτυρίες εργαζομένων που συμμετείχαν στην απεργία.

Ακολουθεί συνοπτικά το χρονικό της απεργίας, όπως το επεξεργάστηκε η ΚΟΒ Τοπικής Διοίκησης Θεσσαλονίκης.

Αγώνας για μόνιμη σταθερή δουλειά με δικαιώματα

Η μεγάλη απεργία των εργαζομένων στους δήμους, από τις 8 έως τις 18 Δεκέμβρη του 1986, ήταν αγώνας για μόνιμη σταθερή δουλειά, για δουλειά με δικαιώματα.

Για την ικανοποίηση των αιτημάτων τους, οι εργάτες των δήμων έδιναν απεργιακές και άλλες μάχες από τις αρχές του 1985. Απεργία - σταθμός για τους εργαζόμενους στους δήμους είναι η τριήμερη απεργία στις 8-10 Απρίλη 1985. Πραγματοποιείται γιατί η κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ στέλνει στην υποχρεωτική διαιτησία - απ' όπου χαμένοι πάντα βγαίνουν οι εργαζόμενοι - την υπογραφή της ΣΣΕ με το νόμο 3239 του 1955, νόμο που κάποτε το ΠΑΣΟΚ κατάγγελλε ως αντεργατικό - χουντοβασιλικό.

Η απεργία λήγει με νίκη των απεργών, κόντρα στον κυβερνητικό αυταρχισμό, τον απεργοσπαστικό μηχανισμό και την τρομοκρατία. Η κυβέρνηση αναγκάστηκε να αναδιπλωθεί. Απέσυρε την υπόθεση της κλαδικής σύμβασης από τον Προκρούστη της υποχρεωτικής διαιτησίας και αναγκάστηκε να κάτσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.

Το 1986 συνεχίζονται οι απεργίες και κινητοποιήσεις των εργαζομένων ενάντια στην κυβερνητική αντεργατική πολιτική. Και στους δήμους της Θεσσαλονίκης, οι εργαζόμενοι δίνουν αγώνα να μην απολυθεί κανείς εργαζόμενος και για λύση και άλλων προβλημάτων.

Η ΠΟΠ - ΟΤΑ εξήγγειλε 4ήμερη απεργία για τις 22-26 Απρίλη 1986. Μπροστά στις νέες κινητοποιήσεις, το υπουργείο Εσωτερικών υπογράφει κοινή ανακοίνωση με την ΠΟΠ - ΟΤΑ, όπου δεσμεύεται για την άμεση ψήφιση νόμου για το συνταξιοδοτικό - ασφαλιστικό των εργαζομένων στους δήμους και την ικανοποίηση και άλλων αιτημάτων. Η απεργία αναστέλλεται.

Στην πράξη θα αποδειχθεί ότι η κυβέρνηση, για ακόμη μια φορά, κοροϊδεύει τους εργαζόμενους προσπαθώντας να κερδίσει χρόνο.

Στις 6/8/1986 πραγματοποιείται στάση εργασίας στους δήμους και συγκεντρώσεις στις μεγάλες πόλεις, με μεγάλη συμμετοχή εργαζομένων. Στη συνάντηση των εργαζομένων με υπουργούς της κυβέρνησης, διατυπώνεται η επίσημη άρνηση της κυβέρνησης να ικανοποιήσει τα αιτήματα, παρά τις γραπτές δεσμεύσεις της.

Μεσολαβούν οι δημοτικές εκλογές τον Οκτώβρη του '86, όπου το ΠΑΣΟΚ χάνει τους τρεις μεγάλους καθώς και άλλους δήμους της χώρας.

Ο νεοεκλεγείς δήμαρχος Θεσσαλονίκης με τη ΝΔ, Σωτήρης Κούβελας, που θα αναλάβει από 1/1/1987, δηλώνει ότι θα απολύσει τους 1.000 εργάτες του δήμου που προσλήφθηκαν με το πρόγραμμα καταπολέμησης της ανεργίας...

Η απεργία του Δεκέμβρη

Στις 19/11/1986, σε συνέντευξη Τύπου, η ΠΟΠ - ΟΤΑ εξαγγέλλει την απεργία του Δεκέμβρη: 48ωρη στις 8-9/12 και 3ήμερη στις 10-12/12. Η απόφαση είναι ομόφωνη.

Από την πρώτη μέρα της απεργίας, 8 Δεκέμβρη, η συμμετοχή είναι καθολική. Μεγάλες απεργιακές φρουρές στήνονται σε δημαρχεία, γκαράζ, χωματερές. Στη Θεσσαλονίκη, την πρώτη μέρα γίνεται μεγάλη απεργιακή συγκέντρωση και πορεία στο υπουργείο.

Στις 9/12 πραγματοποιείται πανελλαδική συγκέντρωση στην Αθήνα. Γίνεται συνάντηση στο υπουργείο Εσωτερικών με τον υπουργό, Μ. Κουτσόγιωργα, που αποκαλεί «στασιαστές» τους απεργούς «γιατί εκβιάζουν την κυβέρνηση» και δηλώνει ότι θα γίνουν απολύσεις. Σε άλλη συνάντηση, ο Α. Τσοχατζόπουλος, υπουργός Προεδρίας, δηλώνει ότι «δεν με ενδιαφέρει αν θα απολυθούν» οι έκτακτοι.

Μπροστά στην αδιαλλαξία της κυβέρνησης, αποφασίζεται η συνέχιση της απεργίας.

Στις 12/12, σε συνάντηση, ο Μ. Κουτσόγιωργας απειλεί και εκβιάζει τους απεργούς με επιστράτευση - αναγκαστική παρουσία στη δουλειά, με απειλή φυλάκισης και απόλυσης.

Στις 16/12, η κυβέρνηση, με διπλή της απόφαση, επιστρατεύει τους απεργούς και υποχρεώνει επί ποινή στρατοδικείου τους φαντάρους να μαζέψουν τα σκουπίδια.

Το ΚΚΕ καταγγέλλει τον κυβερνητικό αυταρχισμό. Το ίδιο κάνουν και οι κομμουνιστές και άλλοι δήμαρχοι.

Κάλεσμα συμπαράστασης στους απεργούς απευθύνει η ΕΣΑΚ-Σ, ενώ συνδικάτα στα οποία έχει την πλειοψηφία παίρνουν αποφάσεις για απεργία συμπαράστασης, με πρώτη την Ομοσπονδία Οικοδόμων.

Στις απεργιακές κινητοποιήσεις συμμετέχουν και οι εργαζόμενοι δήμων δημόσιου δικαίου - μόνιμοι, με στάσεις εργασίας που κηρύττουν τα σωματεία τους.

Το απόγευμα της ίδιας μέρας, 16/12, στα προγραμματισμένα από μέρες, με πρωτοβουλία των ταξικών συνδικάτων, συλλαλητήρια ενάντια στην ψήφιση του αντεργατικού προϋπολογισμού, καταδικάζεται η επιστράτευση των εργατών των δήμων.

Η συμμετοχή των απεργών είναι πολύ μεγάλη. Στη Θεσσαλονίκη μπαίνουν επικεφαλής της πορείας. Σύνθημά τους: «Οι εργάτες δήμων δεν θα λυγίσουν. Την επιστράτευση θα καταργήσουν».

Στην Αθήνα, όλο το απόγευμα, στρατιωτικά ΡΕΟ επιχειρούν να μαζέψουν τα σκουπίδια. Δεν τα καταφέρνουν, εμποδίζονται από τους απεργούς και πολλούς εργαζόμενους άλλων κλάδων που δείχνουν έμπρακτα την αλληλεγγύη τους.

Η απεργία, παρά την επιστράτευση, τις απειλές, την τρομοκρατία και την κυβερνητική προπαγάνδα, συνεχίζεται.

Η ΠΟΠ - ΟΤΑ κηρύσσει απεργία έως τις 26/12 και καλεί την εργατική τάξη, τα συνδικάτα, όλο το λαό, να σταθούν στο πλευρό των εργαζομένων στους δήμους.

Αρκετοί δήμαρχοι, με μπροστάρηδες τους κομμουνιστές δημάρχους, παρά τις απειλές, αρνούνται να δώσουν στοιχεία των απεργών για να τους επιδοθούν τα φύλλα επιστράτευσης.

Στις 17/12, η αστυνομία χτυπά άγρια τις απεργιακές φρουρές στην Αθήνα, στη χωματερή των Ανω Λιοσίων και αλλού. Χτυπιέται και ο βουλευτής του ΚΚΕ Δημήτρης Μαυροδόγλου. Γίνονται συλλήψεις.

Στη Θεσσαλονίκη, πραγματοποιείται το πρωί μεγάλη συγκέντρωση στο αμαξοστάσιο του Δήμου Θεσσαλονίκης. Εντονη είναι η παρουσία δυνάμεων των ΜΑΤ στο Δημαρχείο και το αμαξοστάσιο του δήμου. Δεν έχουν πρόσχημα να επέμβουν, δεν υπάρχουν απεργοσπάστες. Στο αμαξοστάσιο του Δήμου Καλαμαριάς, παρά την παρουσία της αστυνομίας και τις απειλές του ΠΑΣΟΚου αντιδημάρχου, κανένας εργαζόμενος δεν πάει για δουλειά.

Το απόγευμα κάνουν την εμφάνισή τους στην οδό Εγνατία στρατιωτικά ΡΕΟ και ομάδες φαντάρων για να μαζέψουν τα σκουπίδια. Τα ΡΕΟ περικυκλώνονται από ομάδες απεργών και εργαζόμενους άλλων κλάδων που πήγαν να συμπαρασταθούν και τα σκουπίδια ξεφορτώνονται. Οι απεργοί μιλούν και δίνουν ανακοίνωση στους φαντάρους, τους καλούν να μη γίνουν απεργοσπάστες.

Στη χωματερή συλλαμβάνονται απεργοί που ήταν στην περιφρούρηση. Οι απεργιακές φρουρές με πορεία από την Τσιμισκή κατευθύνονται στα δικαστήρια και απαιτούν να αφεθούν ελεύθεροι οι συλληφθέντες. Οι συλληφθέντες απεργοί απελευθερώνονται.

Στη Βουλή, ο πρώην πρωθυπουργός και βουλευτής της ΝΔ, Γ. Ράλλης, συμφωνεί με την επιστράτευση των απεργών και υπερασπίζεται την απόφαση της κυβέρνησης για τη χρησιμοποίηση του στρατού ως απεργοσπαστικού μηχανισμού. Οι δηλώσεις του αυτές χειροκροτούνται από Αν. Παπανδρέου και Μ. Κουτσόγιωργα.

Νίκη των απεργών κόντρα στις απειλές και την κρατική καταστολή...

Ξημερώνει Πέμπτη 18/12. Από το πρωί, δυνάμεις της αστυνομίας, παρουσία εισαγγελέα και του Γενικού Αστυνομικού Διευθυντή Αττικής Ν. Αρκουδέα, χτυπούν απεργούς στις χωματερές της Αττικής, σε γκαράζ δήμων και προχωρούν σε συλλήψεις. Στις 12 το μεσημέρι ξεκινούν διαπραγματεύσεις με τους απεργούς, που θα κρατήσουν έως τις 10 το βράδυ.

Ο Μ. Κουτσόγιωργας απειλεί με απολύσεις και άλλες κυρώσεις όσους εργαζόμενους δεν επιστρέψουν στη δουλειά τους. «Το κράτος δεν κάνει πίσω. Είναι ζήτημα τιμής», δηλώνει. Σε όλη τη διάρκεια των συζητήσεων, η κυβέρνηση, για να διαπραγματευτεί από καλύτερη θέση, εντείνει την προσπάθεια να σπάσει την απεργία. Επεισόδια και συλλήψεις γίνονται σε αρκετές πόλεις, όπως σε Λάρισα και Ξάνθη. Συνολικά σε όλη τη χώρα συλλαμβάνονται πάνω από 90 απεργοί.

Στη Θεσσαλονίκη, από τα χαράματα, δεκάδες κλούβες της αστυνομίας στήνονται σε θέσεις - κλειδιά σε πολλά σημεία της πόλης. Συνεργεία του στρατού επιχειρούν να μαζέψουν σκουπίδια. Οι απεργιακές φρουρές είναι εκεί. Με αποφασιστικότητα οι απεργοί απαντούν.

Ξεσπούν συγκρούσεις σε πολλά σημεία της πόλης, Εγνατία, Μοναστηρίου, Μπότσαρη, Παπάφη κ.α. Τραυματίζονται εργαζόμενοι και γίνονται 8 συλλήψεις.

Στη συνεδρίασή του, το Εργατικό Κέντρο Θεσσαλονίκης αποφασίζει την κήρυξη 24ωρης απεργίας για την επόμενη Δευτέρα.

Στις 9 το βράδυ, το μπλοκάρισμα των ΡΕΟ στην οδό Παπάφη ουσιαστικά μετατρέπεται σε συγκέντρωση. Πλήθος εργαζομένων από σωματεία άλλων κλάδων και κάτοικοι της περιοχής συμμετέχουν στην περιφρούρηση. Δημοσιεύματα της εποχής αναφέρουν ότι αυθόρμητα περαστικοί έμπαιναν ανάμεσα στους απεργούς και την αστυνομία και μπροστά στα ΡΕΟ.

Παρά την ενεργοποίηση όλου του κρατικού μηχανισμού, η κυβέρνηση έχει αποτύχει να σπάσει την απεργία. Μπροστά στη μεγάλη και έμπρακτη αλληλεγγύη που δείχνει ο λαός στους απεργούς, αναγκάζεται, δεχόμενη την ήττα της, στις 10 το βράδυ να δεχτεί τα δύο βασικά αιτήματα των απεργών:

Δεν απολύεται κανένας εργαζόμενος. Μονιμοποιούνται ή γίνονται αορίστου χρόνου 7.000 συμβασιούχοι, περίπου 5.500 δεν απολύονται, αλλά ανανεώνεται η σύμβασή τους για όλο το 1987. Με αγώνες που έγιναν τα επόμενα χρόνια, θα κατακτήσουν και αυτοί τη μόνιμη σταθερή δουλειά.

Μειώνονται κατά 2 χρόνια - από τα 60 στα 58 - τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης σε όσους δουλεύουν στα Βαρέα Ανθυγιεινά και έχουν ασφάλιση ΙΚΑ.

Επίσης, αίρεται η επιστράτευση και από την επόμενη μέρα απελευθερώνονται οι συλληφθέντες, που στις μετέπειτα δίκες αθωώνονται.

Στη Θεσσαλονίκη, το βράδυ της Πέμπτης, αμέσως μετά τη λήξη της απεργίας, οι απεργιακές φρουρές πανηγυρίζοντας συγκροτούν πορεία που κατευθύνεται στο κτίριο της Ασφάλειας, απαιτώντας την απελευθέρωση των συλληφθέντων.

...χάρη στην αποφασιστικότητα, στα επιθετικά αιτήματα και την ταξική αλληλεγγύη

Οι εργάτες των δήμων νίκησαν γιατί έμειναν ενωμένοι παρά τις προσπάθειες διαχωρισμού τους από την κυβέρνηση.

Νίκησαν γιατί κάτω από την καθοδήγηση των ταξικών δυνάμεων, της ΕΣΑΚ-Σ που είχε τότε την πλειοψηφία στην Ομοσπονδία τους και στα μεγάλα σωματεία, πρόβαλλαν επιθετικά αιτήματα, περιφρούρησαν αποφασιστικά την απεργία τους, έσπασαν στην πράξη την επιστράτευση. Καθοριστική σημασία είχε η έμπρακτη αλληλεγγύη εργαζομένων άλλων κλάδων, που τσάκισε την τρομοκρατία και την κυβερνητική προπαγάνδα.

Απέναντι στον κυβερνητικό αυταρχισμό ορθώθηκε η αλληλεγγύη των εργαζομένων στα ταξικά τους αδέλφια που έδιναν μια δύσκολη μάχη. Αλληλεγγύη που δεν περιορίστηκε σε καταγγελίες, αλλά πήρε χαρακτήρα δραστήριας κινητοποίησης σ' όλη τη χώρα, με αποτέλεσμα να στριμωχτεί η κυβέρνηση και να δεχτεί τα αιτήματα των απεργών.



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ