Σάββατο 12 Αυγούστου 2017
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΣΗΜΕΡΑ ΣΤΟ ΤΕΤΡΑΣΕΛΙΔΟ «ΔΙΕΘΝΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ»:

  • ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ - «ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟΣ» ΝΟΜΟΣ: Στρώνουν πεδία κερδοφορίας για τους επιχειρηματικούς ομίλους στο έδαφος της αντιλαϊκής πολιτικής
  • ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΣΤΗΝ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΕΣΟΓΕΙΟ: Εξελίξεις, ανταγωνισμοί και σχέδια
  • ΒΡΕΤΑΝΙΑ: Αντιπαραθέσεις και δυστοκία στη διαδικασία αποχώρησης από την ΕΕ (Brexit)
ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ - «ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟΣ» ΝΟΜΟΣ
Στρώνουν «χαλί» για τους «επενδυτές» στο έδαφος της αντιλαϊκής πολιτικής

Οι κραυγαλέες φοροελαφρύνσεις σε όφελος των επιχειρηματικών ομίλων, η διοχέτευση δωρεάν κρατικού χρήματος για την προσέλκυση κερδοφόρων επενδύσεων, οι επιδοτήσεις του «μισθολογικού κόστους» των επιχειρηματιών για τις όποιες νέες θέσεις εργασίας, οι ειδικές διατάξεις για τις «στρατηγικές επενδύσεις» κ.ά. βρίσκονται στην πρώτη γραμμή των παρεμβάσεων του νέου «αναπτυξιακού» νόμου της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ. Μάλιστα, τις προάλλες ξεκίνησε η διαδικασία για την αξιολόγηση των πρώτων επενδυτικών σχεδίων που έχουν υποβληθεί στο υπουργείο Οικονομίας, ενώ το επόμενο διάστημα αναμένονται οι προκηρύξεις για τέσσερα ακόμα «καθεστώτα ενίσχυσης».

Σύμφωνα με τα πρώτα στοιχεία του υπουργείου Οικονομίας, έχουν υποβληθεί και αξιολογούνται πάνω από 800 επιχειρηματικά σχέδια, συνολικού προϋπολογισμού ύψους 2,1 δισ. ευρώ, ενώ οι προτάσεις των επενδυτών είναι σχεδόν ισόποσα μοιρασμένες ανάμεσα στο κριτήριο της πλήρους φοροαπαλλαγής (44,3% των συνολικών προτάσεων) και της κρατικής επιδότησης στο σύνολο του προβλεπόμενου ορίου. Αλλες κατηγορίες επενδυτών επιλέγουν μεικτό σχήμα κρατικών ενισχύσεων (φορολογικές απαλλαγές σε συνδυασμό με επιδοτήσεις), καθώς και την άμεση επιδότηση για τις όποιες θέσεις εργασίας. Σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομίας, τα στατιστικά στοιχεία των προτάσεων που έχουν υποβληθεί δείχνουν ότι τα περισσότερα - αριθμητικά - σχέδια αφορούν τους κλάδους της αγροδιατροφής, του Τουρισμού και της μεταποίησης.

Παράλληλα, το υπουργείο Οικονομίας «τρέχει» τις διαδικασίες για την υπαγωγή σε καθεστώς κρατικών ενισχύσεων, των επενδύσεων μεγαλύτερου μεγέθους, μέσω της περιβόητης διαδικασίας του «fast track». Σύμφωνα με τον υπουργό Οικονομίας, Δ. Παπαδημητρίου, στις επενδύσεις του ειδικού καθεστώτος ταχείας αδειοδότησης έχουν ενταχθεί έως σήμερα συνολικά 13 έργα, ενώ οι προβλεπόμενες διαδικασίες υλοποιούνται κανονικά για δέκα από αυτά, συνολικού προϋπολογισμού 2,65 δισ. ευρώ.

Επιπλέον, τις προάλλες, η διυπουργική Επιτροπή Στρατηγικών Επενδύσεων ενέκρινε την ένταξη στη σχετική διαδικασία μίας ακόμα άμεσης ξένης επένδυσης στον κλάδο του Τουρισμού, συνολικού προϋπολογισμού ύψους 408,5 εκατ. ευρώ, στην περιοχή του Αγίου Νικολάου Κρήτης. Μάλιστα, όπως ανακοινώθηκε από το υπουργείο Οικονομίας, η επένδυση κατά τη φάση της λειτουργίας της «εκτιμάται ότι θα δημιουργήσει τουλάχιστον 763 νέες θέσεις εργασίας 8μηνης απασχόλησης».

Την ίδια ώρα, ενεργοποιούνται και όλοι οι δυνατοί μηχανισμοί χρηματοδότησης των επιχειρηματικών ομίλων μέσω της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD), καθώς και με την Παγκόσμια Τράπεζα για τη συμπληρωματική χρηματοδότηση έργων ΣΔΙΤ. Βέβαια, «στα σκαριά» βρίσκεται και το νομοσχέδιο για την ίδρυση της λεγόμενης «αναπτυξιακής τράπεζας», στη βάση της συμφωνίας στο Γιούρογκρουπ, σχετικά με το κλείσιμο της δεύτερης «αξιολόγησης».

Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι για το 2019, την ίδια ώρα που θα ξεκινάει ο νέος κύκλος κατακρεούργησης των συντάξεων, θα απογειωθούν και τα κονδύλια του κρατικού προϋπολογισμού για το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ), κατά 500 εκατ. ευρώ, χώρια βέβαια τις ενισχύσεις από τα επενδυτικά προγράμματα της ΕΕ, όπως προβλέπεται στο «Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής» της συγκυβέρνησης. Και σε αυτό το επίπεδο προκύπτει ανάγλυφα το ταξικό πρόσημο της πολιτικής που εφαρμόζεται, με στόχο την ανάκαμψη του κεφαλαίου.

Ευέλικτες και αβέβαιες θέσεις εργασίας με κρατική επιδότηση

Σε ό,τι αφορά τις κάλπικες προσδοκίες που επιχειρούν κυβέρνηση και τα υπόλοιπα αστικά κόμματα να καλλιεργήσουν στο λαό, σε σχέση με τα «οφέλη» που θα τάχα θα δει από την καπιταλιστική ανάκαμψη, χαρακτηριστικό είναι ότι σύμφωνα με προηγούμενες εκτιμήσεις του υπουργείου Οικονομίας, από την εφαρμογή του νέου «αναπτυξιακού» νόμου, μέχρι το τέλος του 2022 αναμένεται να δημιουργηθούν 15.200 νέες θέσεις εργασίας, με τους γνωστούς βέβαια όρους έντασης της εκμετάλλευσης, ενώ τα κίνητρα που θα δοθούν σε πρώτη φάση στους επιχειρηματικούς ομίλους εκτιμώνται στα 3,6 δισ. ευρώ, και προέρχονται τόσο από την άμεση διοχέτευση κρατικού χρήματος (κονδύλια ΕΣΠΑ και Προγράμματα Δημοσίων Επενδύσεων), όσο και από τις φορολογικές απαλλαγές και ελαφρύνσεις που παρέχονται απλόχερα, με στόχο την προσέλκυση κερδοφόρων επενδύσεων.

Μάλιστα, ακόμα κι αυτές οι εκτιμήσεις της συγκυβέρνησης σχετικά με τις «νέες θέσεις εργασίας» είναι ιδιαίτερα υπερτιμημένες και, κατά τα φαινόμενα, εκτός πραγματικότητας. Να σημειωθεί ότι στην αιτιολογική έκθεση του νέου «αναπτυξιακού» νόμου αναφέρεται χαρακτηριστικά: «Αθροιστικά οι τρεις τελευταίοι αναπτυξιακοί νόμοι (σ.σ. δηλαδή το 1998, το 2004 και το 2011, σε ορίζοντα 18ετίας και εν μέσω μεγάλων ρυθμών καπιταλιστικής ανάπτυξης για μια δεκαετία) απέβλεπαν σε περίπου 75.000 νέες θέσεις εργασίας. Αν και ο αριθμός αυτός είναι σημαντικός, η εκτίμηση της πραγματικής επίπτωσης είναι πρακτικά αδύνατη, καθώς τόσο οι προβλεπόμενες, όσο και οι υλοποιημένες θέσεις εργασίας προέκυψαν από δηλώσεις των ίδιων των επιχειρήσεων».

Ολα για το κεφάλαιο...

Οπως και να 'χει, οι διατάξεις του νέου «αναπτυξιακού» νόμου είναι αποκαλυπτικές για το πώς στρώνεται το έδαφος για «εγγυημένη» καπιταλιστική κερδοφορία και προσέλκυση κεφαλαίων. Μεταξύ άλλων, παρέχουν στους επιχειρηματικούς ομίλους τις παρακάτω δυνατότητες και επιλογές:

  • «Στρατηγικές επενδύσεις». Εντάσσονται επενδύσεις που ξεπερνούν τα 20 εκατ. ευρώ. Οπως αναφέρεται χαρακτηριστικά, προϋπόθεση ένταξης είναι η «δημιουργία τουλάχιστον 2 θέσεων εργασίας ανά 1 εκατ. ευρώ επιλέξιμου κόστους επένδυσης». Προβλέπεται σταθερός φορολογικός συντελεστής για 12 χρόνια μετά την ολοκλήρωση της επένδυσης. Μάλιστα, όπως ρητά αναφέρεται, σε περίπτωση μείωσης του φορολογικού συντελεστή επί των κερδών, θα εφαρμόζεται ο μειωμένος συντελεστής. Επιπλέον, τα υπαγόμενα επιχειρηματικά σχέδια της συγκεκριμένης κατηγορίας μπορούν να κάνουν χρήση των ειδικών διατάξεων ταχείας αδειοδότησης («fast track»), μέσω της Γενικής Διεύθυνσης Στρατηγικών Επενδύσεων του υπουργείου Οικονομίας.
  • Φορολογικές απαλλαγές. Προβλέπεται πλήρης φορολογική απαλλαγή μέχρι και για 15 χρόνια και μέχρις ότου εξαντληθεί το ποσό της προβλεπόμενης κρατικής ενίσχυσης. Αυτή θα υπολογίζεται με βάση τους εκάστοτε φορολογικούς συντελεστές επί των κερδών. Σε περίπτωση έλλειψης επαρκών κερδών, στη διάρκεια κάποιου έτους, τα οφέλη για τους επιχειρηματίες μεταφέρονται σε επόμενες χρήσεις. Μάλιστα, οι φοροαπαλλαγές θα υπολογίζονται επί του συνόλου των κερδών του επιχειρηματικού ομίλου, δηλαδή και για τυχόν άλλες δραστηριότητες, πέρα από αυτές που εντάσσονται στον «αναπτυξιακό» νόμο.
  • «Επιδότηση κόστους της δημιουργούμενης απασχόλησης». Θα καταβάλλεται στην εργοδοσία ανά εξάμηνο, ενώ, όπως αναφέρεται στο νομοσχέδιο, «οι επιδοτήσεις του μισθολογικού κόστους καλύπτονται από τον Προϋπολογισμό Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ), στον οποίο εγγράφεται η σχετική προβλεπόμενη δαπάνη για κάθε οικονομικό έτος».
  • Προς ένταξη επιχειρήσεις. Γίνεται ειδική αναφορά (κατ' εξαίρεση των γενικών διατάξεων) στην ανάπτυξη ευρυζωνικών δικτύων (σε περιοχές που δεν υπάρχει δίκτυο της ίδιας κατηγορίας), στην παραγωγή και διανομή Ενέργειας, όπως συγκεκριμένα στη συμπαραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας («φωτογραφίζουν» τις συμπράξεις της ΔΕΗ με άλλους ιδιώτες), σε υπηρεσίες τουριστικών λιμανιών (μαρίνες), υδατοδρόμια, διαχείριση της αλυσίδας εφοδιασμού (logistics), ίδρυση και επέκταση τουριστικών μονάδων (ξενοδοχεία) τουλάχιστον τριών αστέρων, τουριστικές υποδομές (συνεδριακά κέντρα, γήπεδα γκολφ, χιονοδρομικά κέντρα, ιαματικός τουρισμός), αυτοκινητοδρόμια, κέντρα προπονητικού αθλητισμού κ.ά. Επιπλέον, με Υπουργικές Αποφάσεις θα καθοριστούν ειδικοί όροι για τις ενισχύσεις στη μεταποίηση αγροτικών προϊόντων, στην αλιεία και τις υδατοκαλλιέργειες.
  • Κάλυψη ζημιών. Σε αυτό το πλέγμα προστίθεται σειρά προκλητικών και χαριστικών διατάξεων σε όφελος του κεφαλαίου, όπως η παροχή εγγυήσεων για την κάλυψη τυχόν ζημιών που θα εμφανίσουν οι επενδυτές, ενισχύσεις χρηματοδότησης για τον «επιχειρηματικό κίνδυνο», ενώ για τους ιδιώτες που θα μετέχουν στο εν λόγω ταμείο προβλέπεται η δυνατότητα παροχής φορολογικών κινήτρων, που θα προσδιοριστούν στη συνέχεια με Υπουργικές Αποφάσεις.

Α. Σ.

ΕΛΛΑΔΑ - ΙΣΡΑΗΛ
Πλευρές της οικονομικής και στρατιωτικής συνεργασίας που υπηρετεί το κεφάλαιο

Σημεία από τη σχετική έκθεση που συνέταξε η πρεσβεία της Ελλάδας στο Τελ Αβίβ

Τσίπρας και Νετανιάχου στην πρόσφατη σύγκληση, στη Θεσσαλονίκη, της τριμερούς Ελλάδας - Κύπρου - Ισραήλ
Τσίπρας και Νετανιάχου στην πρόσφατη σύγκληση, στη Θεσσαλονίκη, της τριμερούς Ελλάδας - Κύπρου - Ισραήλ
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το στόχο της γεωπολιτικής αναβάθμισης της Ελλάδας που προωθεί η κυβέρνηση για λογαριασμό του κεφαλαίου, μέσα από την ανάδειξη της χώρας σε ενεργειακό και διακομιστικό κόμβο, έχει η Ετήσια Εκθεση που συνέταξε για το 2016 - 2017 η ελληνική πρεσβεία στο Ισραήλ.

Κάνοντας μια σύντομη αναδρομή στις ευκαιρίες που αναδεικνύονται από τη στρατηγική συνεργασία με το Ισραήλ, η Εκθεση αναφέρει τα εξής στο κεφάλαιο για την Ενέργεια: «Μέχρι το 2000, το Ισραήλ δεν διέθετε σημαντικές εγχώριες ενεργειακές πηγές και κάλυπτε τις ενεργειακές του ανάγκες με εισαγωγές ενεργειακών προϊόντων. Η ζήτηση φυσικού αερίου στο Ισραήλ, σύμφωνα με εκτίμηση του Υπουργείου Εθνικών Υποδομών, θα ανέλθει από τα επίπεδα των 5,3 δισ. κυβ. μέτρα το 2010 σε 11,1 δισ. κυβ. μέτρα το 2020.

(...) Η σχετικά πρόσφατη ανακάλυψη των πιο σημαντικών κοιτασμάτων φυσικού αερίου στην παράκτια θαλάσσια περιοχή του βορείου Ισραήλ στα πεδία "Tamar" και "Leviathan", άλλαξαν τα δεδομένα στην οικονομία, καθώς το Ισραήλ θα μπορεί να καλύψει επαρκώς τις εγχώριες ενεργειακές του ανάγκες, αλλά και να προχωρήσει (τα εκτιμώμενα αποθέματα ανέρχονται σε 910 δισ. κ.μ. φυσικού αερίου) στην εξαγωγή φυσικού αερίου (το 40% του παραγόμενου φυσικού αερίου θα εξάγεται και το 60% θα κατευθυνθεί στην εσωτερική κατανάλωση)».

Απ' αυτήν τη σκοπιά, η πρεσβεία στέκεται ιδιαίτερα στην είσοδο της ελληνικής εταιρείας «Energean», το 2016 στην αγορά Ενέργειας του Ισραήλ, με την εξαγορά της άδειας εκμετάλλευσης των κοιτασμάτων «Karish» και «Τanin» (αξίας 148 εκ. δολ.) καθώς και στην αναμενόμενη υλοποίηση επένδυσης, ύψους 1,3 δια. δολ. για την ανάπτυξη των δύο κοιτασμάτων. «Ηδη, ανακοινώθηκε η συνεργασία της Εnergean με τον όμιλο διαχείρισης κεφαλαίων Kerosen Capital (private equity fund manager), ο οποίος δραστηριοποιείται στη διεθνή βιομηχανία πετρελαίου και του φυσικού αερίου για την εξαγορά του 50% της Energean Israel», αναφέρει η έκθεση και συνεχίζει:

«Πρόκειται για την πρώτη παρουσία ελληνικής επιχείρησης στην ανάπτυξη μεγάλων κοιτασμάτων φυσικού αερίου σε ξένες αγορές (τα Ελληνικά Πετρέλαια είχαν δραστηριοποιηθεί στην εξόρυξη πετρελαίου) και η συγκεκριμένη επιχειρηματική κίνηση αποτελεί την αφετηρία για τη συμμετοχή και άλλων ελληνικών επιχειρήσεων, στη διαδικασία ανάπτυξης του τομέα των υδρογονανθράκων στην ευρύτερη περιοχή της ΝΑ Μεσογείου».

Υπερσυγκέντρωση μονοπωλίων και στρατιωτικών δυνάμεων

Αυτό που ξεχωρίζει όμως η έκθεση είναι ότι η συγκεκριμένη επένδυση στο Ισραήλ «προωθεί τις ευρύτερες συνεργασίες που σχεδιάζονται και εξελίσσονται, τόσο στο ενεργειακό τρίγωνο Ελλάδος - Κύπρου - Ισραήλ, όσο και με την Αίγυπτο (χώρα στην οποία Energean Οil & Gas, έχει ήδη ερευνητική δραστηριότητα)».

Αναδεικνύει, δηλαδή, τα άμεσα οφέλη που αποκομίζουν ελληνικοί επιχειρηματική όμιλοι από την ανάπτυξη σχέσεων στρατηγικής σημασίας στο τρίγωνο Ελλάδα - Κύπρος - Ισραήλ, μαζί και η Αίγυπτος, αλλά και τις ευρύτερες προοπτικές που ανατροφοδοτούν για την αστική τάξη επενδύσεις και επιχειρηματικές συμπράξεις όπως αυτή. Αντίστροφα, επισημαίνεται ότι «το Ισραήλ, προσδοκά ότι η είσοδος της Energean Oil & Gaz στην ενεργειακή αγορά του θα αποτελέσει τον καταλύτη για την προσέλκυση και άλλων διεθνών ενεργειακών εταιρειών και θα εκπέμψει ένα θετικό σήμα προς τις αγορές».

Η Εκθεση διαπιστώνει χωρίς περιστροφές ότι «η επιχειρηματική παρουσία ελληνικών ομίλων συμβάλλει στην αναβάθμιση του γεωπολιτικού ρόλου της χώρας μας, μέσω της άσκησης ολοκληρωμένης ενεργειακής διπλωματίας στην περιοχή, δεδομένου ότι οι σχετικοί επιχειρηματικοί σχεδιασμοί συμπληρώνουν και υλοποιούν τους αντίστοιχους πολιτικούς».

Αυτό που δεν λέει, βέβαια, είναι ότι ο στόχος της γεωπολιτικής αναβάθμισης της Ελλάδας προς όφελος ισχυρών οικονομικών συμφερόντων περνάει αναπόφευκτα μέσα από τη βαθύτερη εμπλοκή της χώρας και του λαού σε επικίνδυνους ανταγωνισμούς και αντιθέσεις ανάμεσα σε μονοπώλια, ιμπεριαλιστικά κέντρα και κράτη.

Απ' αυτήν τη σκοπιά, δεν περνάει απαρατήρητο το γεγονός ότι η σύσφιξη της οικονομικής συνεργασίας ανάμεσα στις δύο χώρες, με τις «ευλογίες» πάντα των ΗΠΑ και της ΕΕ, συμβαδίζει με τη στενότερη στρατιωτική συνεργασία τους, όπως και της αντίστοιχης συνεργασίας ανάμεσα στην Κύπρο και στο Ισραήλ.

Διόλου τυχαία, ο «χάρτης» της Νοτιοανατολικής Μεσογείου συγκεντρώνει πλέον ορισμένους από τους ισχυρότερους ενεργειακούς κολοσσούς του πλανήτη, όπως την αμερικανική «Exxon Mobil», τη γαλλική «Total», την ιταλική «ENI», τη βρετανική BP, τη νοτιοκορεατική KOGAS, τη ρωσική «Rosneft» κ.ά.

Και μόνο η παράθεση τέτοιων ονομάτων, όπως και η συγκέντρωση στην περιοχή στρατιωτικών μέσων από μια σειρά ιμπεριαλιστικά κέντρα και ισχυρά καπιταλιστικά κράτη για να υπερασπιστούν τα μονοπωλιακά συμφέροντα της μιας ή της άλλης πλευράς, αναδεικνύουν το βάθος και τη σφοδρότητα των ανταγωνισμών, δεδομένων μάλιστα των ευρύτερων συνθηκών στη διεθνή καπιταλιστική οικονομία και των μεγάλων αντιθέσεων που εκφράζονται ούτως ή άλλως σε πολλά πεδία.

Οπως επισημαίνεται και στην έκθεση της πρεσβείας, «η παραχώρηση των εν θέματι κοιτασμάτων στην ελληνικών συμφερόντων εταιρεία υλοποιείται σε ένα περιβάλλον έντονης κινητικότητας στη ΝΑ Μεσόγειο, που χαρακτηρίζεται από την ανακάλυψη του κοιτάσματος Zohr φυσικού αερίου στην Αίγυπτο, τον νέο διαγωνισμό παραχωρήσεων κοιτασμάτων φυσικού αερίου στην Κύπρο, που προσέλκυσε μερικές από τις μεγαλύτερες εταιρείες του τομέα διεθνώς, καθώς και την πρόσφατη υπογραφή συμφωνίας Κύπρου - Αιγύπτου για τη μεταφορά φυσικού αερίου, από την κυπριακή ΑΟΖ».


Θ.

Ο ρόλος και οι σχεδιασμοί της Τουρκίας

Το λογότυπο του συνεδρίου που έγινε στην Κωνσταντινούπολη
Το λογότυπο του συνεδρίου που έγινε στην Κωνσταντινούπολη
Μια συμπληρωματική εικόνα του γεωπολιτικού παιχνιδιού και των ανταγωνισμών που εξελίσσονται στην περιοχή, προσέφερε το 22ο Παγκόσμιο Πετρελαϊκό Συνέδριο που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα στην Κωνσταντινούπολη, όπου η «οικοδέσποινα» Τουρκία πρόβαλε τα δικά της σχέδια για αναβάθμιση του περιφερειακού της ρόλου σε ό,τι αφορά και τα ζητήματα της Ενέργειας.

Στο συνέδριο (που διεξάγεται από το 1933) συμμετείχαν 50 υπουργοί διαφορετικών εθνικών κυβερνήσεων, μεταξύ των οποίων οι ΗΠΑ, η Ρωσία, η Κίνα, η Σ. Αραβία, το Κατάρ κ.ά., όπως και περισσότερα από 500 στελέχη μεγάλων πολυεθνικών πετρελαϊκών ομίλων και άλλων ενεργειακών επιχειρήσεων.

Μιλώντας από το βήμα του συνεδρίου, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Rex Tillerson - και πρώην διευθύνων σύμβουλος της «Exon Mobil» - σημείωσε ανάμεσα σε άλλα ότι «η Τουρκία στέκεται στο σταυροδρόμι ζωτικών ενεργειακών πηγών και ενεργειακών οδών. Οι ΗΠΑ επιθυμούν να συνεργαστούν με την Τουρκία σε έργα που αυξάνουν την παγκόσμια ενεργειακή ασφάλεια, όπως ο νότιος αγωγός φυσικού αερίου και το αέριο της ανατολικής Μεσογείου. Τα έργα αυτά θα επιτρέψουν στην Ευρώπη να διαφοροποιήσει τις ενεργειακές της πηγές, ενισχύοντας έτσι την ενεργειακή της ασφάλεια».

Οι αναφορές του Tillerson στο αέριο της Αν. Μεσογείου, βάζουν την Τουρκία στο κάδρο της εκμετάλλευσης και της μεταφοράς του στην Ευρώπη, με το ενδεχόμενο αυτό να γίνεται ισχυρότερο σε περίπτωση διευθέτησης του Κυπριακού. Σε κάθε περίπτωση, το σχέδιο μεταφοράς του φυσικού αερίου της περιοχής με αγωγούς μέσω Τουρκίας εμφανίζεται ανταγωνιστικό προς τον υποθαλάσσιο αγωγό διασύνδεσης των ισραηλινών κοιτασμάτων με την Κύπρο και στη συνέχεια με την Κρήτη και την ηπειρωτική Ελλάδα.

Η τοποθέτηση αυτή του Αμερικανού αξιωματούχου δείχνει την ορατή μόνο πλευρά του ...φεγγαριού, αυτή που σχετίζεται με τη συμμετοχή της Τουρκίας στο σχεδιασμό για απεξάρτηση της ΕΕ από το φυσικό αέριο της Ρωσίας, όπως είναι ο διακηρυγμένος στόχος της, αν και δεν προωθείται ενιαία και με την ίδια θέρμη απ' όλα τα κράτη - μέλη στο εσωτερικό της. Την ίδια ώρα, όμως, η Τουρκία συνεργάζεται με τη Ρωσία στην προοπτική της κατασκευής ενός νέου αγωγού που θα διοχετεύει το φυσικό της αέριο στην Ευρώπη, παρακάμπτοντας την Ουκρανία.

Η ένταση στις σχέσεις με τους λεγόμενους «δυτικούς συμμάχους» της ευνοούν τέτοιους σχεδιασμούς από την πλευρά της Τουρκίας και βέβαια δίνουν χώρο στη Ρωσία να υπογραμμίζει την παρουσία στην περιοχή και το ρόλο της σαν βασικός «παίχτης», για τον οποίο κανείς δεν μπορεί να αδιαφορήσει στους κλιμακούμενους ανταγωνισμούς.

Από το βήμα του ίδιου συνεδρίου, ο υπουργός Ενέργειας και φυσικών πόρων της Τουρκίας, Berat Albayrak, ανακοίνωσε επίσης ότι στόχος της κυβέρνησης Ερντογάν είναι να αυξήσει τη δυναμικότητα των εγκαταστάσεων αποθήκευσης και παροχής φυσικού αερίου στα 11 δισ. κ.μ. (bcm) μέχρι το 2023. Να σημειωθεί ότι σήμερα, η ελληνική μονάδα αποθήκευσης φυσικού αερίου στη Ρεβυθούσα μπορεί να τροφοδοτεί το σύστημα με 5,2 - 5,3 δισ. κ.μ. φυσικού αερίου τον χρόνο, ενώ όταν φτιαχτεί ο πλωτός σταθμός ΥΦΑ στη θαλάσσια περιοχή της Αλεξανδρούπολης, η συνολική ετήσια δυναμικότητα του συστήματος θα φτάσει τα 6,1 δισ. κ.μ. φυσικού αερίου...


Φ.

ΒΡΕΤΑΝΙΑ
Αντιπαραθέσεις και δυστοκία στο παζάρι για το Brexit

Δηλώσεις από τους επικεφαλής διαπραγματευτές για το Brexit στη διάρκεια του πιο πρόσφατου γύρου παζαριών...

Copyright 2017 The Associated

Δηλώσεις από τους επικεφαλής διαπραγματευτές για το Brexit στη διάρκεια του πιο πρόσφατου γύρου παζαριών...
Οι εντεινόμενες κόντρες της αστικής τάξης και των μονοπωλίων στο εσωτερικό της Βρετανίας και με τις άλλες αστικές τάξεις στις χώρες της ΕΕ για τον τρόπο με τον οποίο θα επιτευχθεί το Brexit (η αποχώρηση της Βρετανίας) φαίνεται πως προκαλούν αντικειμενικές δυσκολίες και δυστοκία στην πορεία της διαπραγμάτευσης.

Πριν από λίγες μέρες ο επικεφαλής των διαπραγματευτών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Μισέλ Μπαρνιέ, κατηγόρησε τους Βρετανούς για «ανυπαρξία» συγκεκριμένων θέσεων, εκτιμώντας ότι αυτό αυξάνει την αβεβαιότητα και μειώνει τις πιθανότητες να ξεκινήσουν το ερχόμενο φθινόπωρο οι διαπραγματεύσεις Βρετανίας - ΕΕ για τις μελλοντικές τους σχέσεις. Εξέφρασε μάλιστα «απαισιοδοξία» αποδίδοντάς την στην «ασάφεια» που δείχνουν Βρετανοί αξιωματούχοι στη διάρκεια των έως τώρα διαβουλεύσεων σε σχέση με τα δικαιώματα των πολιτών από άλλες χώρες της ΕΕ στο Ηνωμένο Βασίλειο, τα σύνορα της Βόρειας Ιρλανδίας (που αποτελεί τμήμα του Ηνωμένου Βασιλείου), τη Δημοκρατία της Ιρλανδίας και τις οικονομικές υποχρεώσεις του Λονδίνου έναντι της ΕΕ. Μιλώντας σε πρέσβεις χωρών - μελών της ΕΕ, εκτίμησε ότι η έναρξη διαπραγματεύσεων για τις εμπορικές σχέσεις «είναι πολύ απίθανο» να πραγματοποιηθεί, κρίνοντας ότι τα παζάρια για το Brexit «παραπαίουν».

Αλλοι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι δήλωσαν ότι η πρόοδος στα παζάρια για το Brexit είναι δύσκολη, όχι λόγω του ότι η Βρετανία έχει απαράδεκτα αιτήματα, αλλά διότι δεν έχει συγκεκριμένη θέση σε καίρια ζητήματα. Κάποιοι άλλοι, ανάμεσά τους και ο Μαλτέζος πρωθυπουργός, Τζόζεφ Μουσκάτ, αμφισβητούν έντονα τα περί «ανυπαρξίας βρετανικών θέσεων», εκτιμώντας πως είναι διαπραγματευτική τακτική ώστε να κερδίσουν στο παζάρι τους αντιπάλους τους. «Οι άνθρωποι που λένε πως οι Βρετανοί δεν ξέρουν τι κάνουν σφάλλουν! Εχω ζήσει στη Βρετανία και ξέρω τη βρετανική ιδιοσυγκρασία. Πολύ απλά δεν υπάρχει απροετοίμαστος Βρετανός αξιωματούχος», δήλωσε χαρακτηριστικά στις αρχές του μήνα στην ολλανδική εφημερίδα «De Volkskrant».

Μαζί του συμφώνησε και ο Γάλλος πρώην ευρωβουλευτής Ζαν - Πολ Γκοζέ (2004 - 2014) που είχε διαπραγματευτεί συχνά με Βρετανούς ομολόγους του ως μέλος της Επιτροπής Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων του Ευρωκοινοβουλίου. «Οι Βρετανοί είναι πραγματιστές και πολύ συγκεκριμένοι. Δεν ζητούν ποτέ σαφήνεια γιατί γι' αυτούς όσο πιο ασαφές είναι κάτι, τόσο καλύτερο είναι», σχολίασε μιλώντας σε δημοσιογράφο της ιστοσελίδας «Politico.co».

Διαψεύδουν το λογαριασμό για το «διαζύγιο»

Την περασμένη Δευτέρα, πάντως, εκπρόσωπος της βρετανικής κυβέρνησης απέρριψε το ενδεχόμενο να καταβάλει το Λονδίνο το ποσό των 40 δισεκατομμυρίων ευρώ στην ΕΕ, στο πλαίσιο διευθέτησης των οικονομικών υποχρεώσεων που έχει αναλάβει μεσοπρόθεσμα για διάφορα έργα και προγράμματα. Χαρακτήρισε μάλιστα «ανακριβείς εικασίες» κυριακάτικο δημοσίευμα της «Τέλεγκραφ», που, επικαλούμενη κυβερνητικές πηγές, υποστήριζε ότι η Βρετανία θα καταβάλει το προαναφερθέν ποσό ακόμη και μετά την αποχώρησή της από την ΕΕ, το Μάρτη του 2019.

Πάντως, ο επίτροπος της ΕΕ για θέματα Προϋπολογισμού, Γκίντερ Ετινγκερ, εκτίμησε ότι η Βρετανία θα χρειαστεί να συνεχίσει τις πληρωμές στην ΕΕ «για μακροπρόθεσμα προγράμματα τουλάχιστον μέχρι το 2020» και ότι αναμένει πως θα αντιμετωπίσει ένα πρόσθετο κόστος αρκετών δισ. ευρώ, ως αποτέλεσμα της αποχώρησής της από την ΕΕ. Πρόσθεσε μάλιστα ότι το Brexit θα αφήσει μια «τρύπα» στον ετήσιο προϋπολογισμό της ΕΕ, 10 έως 12 δισ. ευρώ, και ότι η «τρύπα» αυτή θα μπορούσε να καλυφθεί από δημοσιονομικές περικοπές και αύξηση των συνεισφορών των χωρών - μελών.

Κόντρες στο γαϊτανάκι «προτάσεων»

Γεγονός είναι πάντως πως η «πολυφωνία» και η σύγχυση απόψεων, μεταξύ άλλων, για το Μεταναστευτικό και τα δικαιώματα των άλλων Ευρωπαίων πολιτών στο Ηνωμένο Βασίλειο μετά το Brexit, δημιουργούν την εντύπωση σκληρής κόντρας στο εσωτερικό της κυβέρνησης της Βρετανίδας πρωθυπουργού, Τερέζα Μέι. Είτε αυτή η κόντρα γίνεται για λόγους ουσίας είτε για λόγους τακτικής, το μόνο βέβαιο είναι πως βρισκόμαστε ακόμη στην αρχή της μακράς διαπάλης των μονοπωλίων της ΕΕ για την καλύτερη εξασφάλιση των συμφερόντων τους έναντι των ανταγωνιστών.

Μόνο μέσα στο τελευταίο 15ήμερο, τουλάχιστον έξι νυν και πρώην υπουργοί του Συντηρητικού Κόμματος αντάλλαξαν διαφορετικές απόψεις για το Brexit αντανακλώντας τις κόντρες μεταξύ διαφορετικών τμημάτων της αστικής τάξης για το πώς θα προωθήσουν καλύτερα τα συμφέροντά τους.

Το «χορό» ξεκίνησε ο υπουργός Μετανάστευσης, Μπράντον Λιούις, που δήλωσε ότι θα υπάρξει νέο σύστημα μετανάστευσης μετά την άνοιξη του 2019, όταν θεωρητικά η Βρετανία θα έχει αποχωρήσει από την ΕΕ. Πρόσθεσε, μιλώντας στο BBC, ότι το νέο σύστημα, που θα καθοριστεί με νομοσχέδιο που θα κατατεθεί στη Βουλή των Κοινοτήτων το 2018, θα τερματίζει την ελευθερία κυκλοφορίας προσώπων μεταξύ Βρετανίας και των χωρών της ΕΕ, κάτι που επιβεβαίωσε αργότερα και η κυβερνητική εκπρόσωπος.

Ακολούθησε η υπουργός Εσωτερικών, Αμπερ Ραντ, που υποστήριξε ότι η ροή εργαζομένων από την ΕΕ προς το Ηνωμένο Βασίλειο θα συνεχιστεί «για μία περίοδο προσαρμογής», μετά την άνοιξη του 2019, ενώ και ο υπουργός Περιβάλλοντος, Μάικλ Γκόουβ, εκτίμησε ότι η Βρετανία προτίθεται να επιτρέψει σε πολίτες της ΕΕ να απολαύσουν την ελευθερία κίνησης «για μία μεταβατική περίοδο τουλάχιστον δύο ετών».

Ο υπουργός Οικονομικών, Φίλιπ Χάμοντ, παρουσίασε δικό του σχέδιο για μία «μακρά περίοδο» τουλάχιστον δύο - τριών ετών μετά την αποχώρηση της χώρας από την ΕΕ, θεωρώντας πως μία «ασφαλής χρονική γέφυρα» από το ένα καθεστώς στο άλλο θα μειώσει την αβεβαιότητα και τους κινδύνους που ελλοχεύει η διαδικασία του Brexit, τουλάχιστον έως τις επόμενες βουλευτικές εκλογές. Απέφυγε να διαψεύσει πληροφορίες των «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς» πως είπε πρόσφατα σε εκπροσώπους βρετανικών μονοπωλίων ότι θα προτιμούσε να διαπραγματευτεί μία «απλή, εκ των ενόντων, μεταβατική συμφωνία» με την ΕΕ για τουλάχιστον δύο χρόνια μετά το Brexit, έως δηλαδή τουλάχιστον το 2021, ώστε να έχουν οι βρετανικές εταιρείες «πλήρη πρόσβαση» στην ενιαία αγορά και την τελωνειακή ένωση.

Νωρίτερα, βεβαίως, ο Χάμοντ είχε διαψεύσει πως η Βρετανία θα γίνει μετά το Brexit «φορολογικός παράδεισος», ενώ απαντώντας στα σενάρια για μεταφορά των χρηματοπιστωτικών μονοπωλίων από το Σίτι του Λονδίνου σε Παρίσι και Φρανκφούρτη απάντησε πως «θα ήταν επικίνδυνο ενδεχόμενο και για την Ευρώπη», διαβλέποντας ως ουσιαστικό ωφελημένο το χρηματιστήριο της Γουόλ Στριτ στη Νέα Υόρκη.

Ακολούθησε ο υπουργός Εμπορίου, Λίαμ Φοξ, με συνέντευξή του στους «Τάιμς», διαψεύδοντας πως η κυβέρνηση έχει συμφωνήσει να επιτρέψει στους πολίτες χωρών της ΕΕ να ζήσουν, να εργαστούν και να ταξιδέψουν «ελεύθερα» στο Ηνωμένο Βασίλειο πέρα από τα δύο χρόνια διάρκειας των διαπραγματεύσεων. Στο γαϊτανάκι μπήκε ακολούθως και ο πρώην υπουργός αρμόδιος για το Brexit, Ντέιβιντ Τζόουνς, που δήλωσε ότι υποστηρικτές της παραμονής της Βρετανίας στην ΕΕ, όπως ο υπουργός Οικονομικών, Χάμοντ, αξιοποιούν τις θερινές διακοπές της πρωθυπουργού για να κάνουν «διάφορους χειριστικούς ελιγμούς».

Σε κάθε περίπτωση, ο «καβγάς» δεν γίνεται μόνο για την μετανάστευση, την ενιαία αγορά και το Σίτι του Λονδίνου ή τα σύνορα Ιρλανδίας - Β. Ιρλανδίας (που είναι τμήμα του Ηνωμένου Βασιλείου). Αφορά τους σχεδιασμούς αστικών τάξεων και μονοπωλιακών ομίλων με φόντο την όξυνση του ανταγωνισμού με άλλα κέντρα, εν μέσω δυσκολιών ξεπεράσματος της καπιταλιστικής κρίσης, με όλες τις αναλύσεις παγκοσμίως να μιλούν για πολύ αναιμική ανάκαμψη και ενδεχόμενο επιστροφής σε νέο κύκλο κρίσης. Οι επόμενοι γύροι διαπραγμάτευσης ήδη προετοιμάζονται σε αυτό το φόντο.


Δ. ΟΡΦ.

Η ατζέντα των επόμενων γύρων της διαπραγμάτευσης

Εως το Δεκέμβρη του 2017, οι Βρυξέλλες επιδιώκουν να κλείσουν μια βασική συμφωνία για τη Συνθήκη Αποχώρησης, εφόσον βεβαίως κλείσουν κάποια βασικά θέματα, όπως οι εκκρεμείς οικονομικές υποχρεώσεις της Βρετανίας έναντι της ΕΕ, τα δικαιώματα των Βρετανών που ζουν σε χώρες της ΕΕ και των Ευρωπαίων στη Βρετανία, τα σύνορα της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας με τη Βόρεια Ιρλανδία κ.ά.

Οι επόμενοι γύροι διαπραγμάτευσης έχουν προγραμματιστεί στις 28 Αυγούστου και στις 18 Σεπτέμβρη.

Στις 28 Αυγούστου αναμένεται να τεθεί επί τάπητος η εξεύρεση ενός τρόπου ή μίας μεθόδου υπολογισμού του «λογαριασμού» που θα κληθεί να καταβάλει η Βρετανία, ενώ η κυβέρνηση της Μέι ευελπιστεί πως οι διαπραγματευτές της Κομισιόν θα συμβιβαστούν με το ρόλο και τη δικαιοδοσία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου σε σχέση με τα δικαιώματα των άλλων Ευρωπαίων στο Ηνωμένο Βασίλειο μετά το 2019.

Στον τέταρτο γύρο διαπραγμάτευσης στις 18 Σεπτέμβρη αναμένεται να κυριαρχήσουν ξανά τα παζάρια για τα δικαιώματα των Βρετανών και άλλων Ευρωπαίων πολιτών σε Ην. Βασίλειο και άλλες χώρες της ΕΕ, το στάτους των συνόρων Ιρλανδίας - Ηνωμένου Βασιλείου, θέματα δικαστικής συνεργασίας, πυρηνικής ασφάλειας, ζητήματα που αφορούν την πρόσβαση ή όχι βρετανικών μονοπωλίων στην ενιαία αγορά κ.ά.

Οσον αφορά τα παζάρια για τις μελλοντικές εμπορικές σχέσεις Βρετανίας - ΕΕ, εκτός απροόπτου, αποφασίστηκε να ξεκινήσουν το φθινόπωρο, μετά τον Οκτώβρη, αντί του 2018 όπως προβλεπόταν αρχικά.

Τον Οκτώβρη του 2018, οι διαπραγματευτές της ΕΕ στοχεύουν να οριστικοποιήσουν τη Συνθήκη Αποχώρησης της Βρετανίας από την ΕΕ, ώστε να δοθεί χρόνος για την επικύρωσή του από το Ευρωκοινοβούλιο και (κατά πλειοψηφία) από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έως το Μάρτη του 2019, ώστε όλα να είναι έτοιμα για τη διεξαγωγή των ευρωεκλογών το Μάη του 2019.

Σκληρές κόντρες αναμένονται από Σεπτέμβρη και στη Βουλή των Κοινοτήτων, όπου θα ξεκινήσει η συζήτηση του 66σέλιδου «Νομοσχεδίου για την Εξοδο από την ΕΕ», που δημοσιοποιήθηκε στα μέσα Ιούλη και επιδιώκει την κατάργηση, τη μέρα του Brexit, της «Πράξης των Ευρωπαϊκών Κοινότήτων» του 1972, με την οποία ενσωματώθηκαν οι Ευρωπαϊκές Συνθήκες στο βρετανικό Δίκαιο.

Οι αντιπολιτευόμενοι Εργατικοί του Τζέρεμιν Κόρμπιν λένε ότι δεν θα δεχτούν να μην ενσωματωθεί στη νέα νομοθεσία ο λεγόμενος «Χάρτης Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ» και ότι θα απορρίψουν το ενδεχόμενο «υπερβολικής χρήσης» της διάταξης περί «Εξουσιών του Ερρίκου του 8ου», που επιτρέπει στην κυβέρνηση να τροποποιήσει ένα νόμο χωρίς να έχει τον πλήρη έλεγχο του Κοινοβουλίου. Οι αντιπολιτευόμενοι Φιλελεύθεροι Δημοκράτες του Τιμ Φάρον προβλέπουν επίσης σκληρά παζάρια, δηλώνοντας πρόσφατα ότι αν ήταν δύσκολη η κατάσταση στο Κοινοβούλιο λόγω ενεργοποίησης του άρθρου 50 της Συνθήκης της Λισαβόνας για αποχώρηση από την ΕΕ, «τώρα θα ακολουθήσει κόλαση».

ΚΟΝΤΡΑ ΓΙΑ ΤΗΝ «ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ»
Ανταγωνισμοί και νέα πεδία κερδοφορίας για τους μονοπωλιακούς ομίλους

Μεγάλα επιχειρηματικά συμφέροντα που δραστηριοποιούνται στην εξόρυξη και διακίνηση πετρελαίου, στην αυτοκινητοβιομηχανία, στις ΑΠΕ, στα βιοκαύσιμα κ.α. «σφάζονται» για την πρωτοκαθεδρία

Η κόντρα που βρίσκεται σε εξέλιξη το τελευταίο διάστημα υπό τον τίτλο «κλίμα», με την κυβέρνηση των ΗΠΑ να πρωτοστατεί, όπως εκφράστηκε και με την πρόσφατη αποχώρησή της από το «Σύμφωνο του Παρισιού για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής», αφορά κυρίως ζητήματα Ενέργειας και τα τεράστια συμφέροντα επιχειρηματικών κολοσσών που δραστηριοποιούνται σε τομείς όπως η εξόρυξη και διακίνηση πετρελαίου, το φυσικό αέριο, η αυτοκινητοβιομηχανία, τα βιοκαύσιμα, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ), η ανακύκλωση.

Εχει να κάνει με τη μέγιστη δυνατή ενεργειακή αυτάρκεια που επιδιώκουν τα καπιταλιστικά κράτη και την απεξάρτησή τους όσο γίνεται από χώρες που εξάγουν πετρέλαιο, φυσικό αέριο κ.λπ., αλλά και με την αναζήτηση φθηνότερων ενεργειακών πόρων για τη βιομηχανία. Εχει να κάνει ακόμη με τα νέα «πράσινα» πεδία κερδοφορίας, όπου θα βρουν διέξοδο τα συσσωρευμένα κεφάλαια των μονοπωλιακών ομίλων των κρατών, που κυριολεκτικά «σφάζονται» για τους «ενεργειακούς δρόμους», για τις πρώτες ύλες, την πρωτοκαθεδρία στις ΑΠΕ.

Οι ανταγωνισμοί όπως εκφράστηκαν στο G20

Αυτοί οι ανταγωνισμοί εκφράστηκαν και στο κοινό ανακοινωθέν της Συνόδου Κορυφής του G20 (7 - 8 Ioύλη στο Αμβούργο): Από τη μία «οι ηγέτες των άλλων κρατών του G20 δηλώνουν ότι η Συμφωνία του Παρισιού είναι μη αναστρέψιμη» και ταυτόχρονα: «Σημειώνουμε την απόφαση των ΗΠΑ να αποχωρήσουν από τη Συμφωνία του Παρισιού. Οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν ότι θα σταματήσουν αμέσως την εθνική τους συνεισφορά και επιβεβαίωσαν την ισχυρή τους δέσμευση σε μια προσέγγιση που μειώνει τις εκπομπές ρύπων ενώ παράλληλα στηρίζει την οικονομική ανάπτυξη και βελτιώνει την ασφάλεια των ενεργειακών αναγκών». Με άλλα λόγια, η κυβέρνηση των ΗΠΑ προωθεί και τα συμφέροντα των πετρελαϊκών εταιρειών και θέλει να διασφαλίσει την εκμετάλλευση του ορυκτού της πλούτου για τις ανάγκες της εγχώριας βιομηχανίας της.

«Οι ΗΠΑ θα προσπαθήσουν να συνεργαστούν στενά με άλλες χώρες, ώστε να τις βοηθήσουν να έχουν πρόσβαση και να χρησιμοποιούν ορυκτά καύσιμα με πιο "καθαρό" κι αποδοτικό τρόπο και να βοηθήσουν στην ανάπτυξη ανανεώσιμων και άλλων "καθαρών" πηγών Ενέργειας, δεδομένης της σημασίας της ενεργειακής πρόσβασης και ασφάλειας», συνεχίζει το κοινό ανακοινωθέν.

Εξηγώντας τη στάση των ΗΠΑ, η Γερμανίδα καγκελάριος, Αγκελα Μέρκελ, είπε μετά το πέρας της συνόδου: «Οι Αμερικανοί θέλουν να συνεχίσουν να προμηθεύουν αναπτυσσόμενες χώρες με φυσικό αέριο και καθαρό άνθρακα. Αυτή είναι καθαρά θέση των Αμερικανών, δεν την στηρίζουμε όλοι οι υπόλοιποι».

«Στη Γερμανία, έχουμε επικεντρωθεί στην αποδοτικότητα πόρων και Ενέργειας, καθώς και στην ανάπτυξη ΑΠΕ. Επίσης θέλουμε να τις αξιοποιήσουμε και ως "εξαγωγικό προϊόν", για παράδειγμα, σε χώρες της Αφρικής. Πρέπει να προσέξουμε, να συνταιριάξουμε οικονομικά και οικολογικά συμφέροντα, έτσι ώστε η Γερμανία ως κέντρο καινοτομίας να συνεχίσει να είναι ένας περιζήτητος εταίρος παγκοσμίως», υπογράμμισε η καγκελάριος. Εξάλλου, σε ταξίδι της στην Αργεντινή, τον Ιούνη, η Μέρκελ εξήρε τους «φιλόδοξους στόχους της Αργεντινής για το κλίμα», που προσφέρουν ευκαιρίες στο γερμανικό κεφάλαιο: «Υπάρχουν ακόμα μεγάλες δυνατότητες στην Αργεντινή για επέκταση του ενεργειακού εφοδιασμού. Εδώ οι γερμανικές επιχειρήσεις θα μπορούσαν να συνεισφέρουν. Η Γερμανία έχει μεγάλη εμπειρία στην ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας».

Προβλέψεις και εκτιμήσεις για την πορεία του πετρελαίου

Από εταιρείες - κολοσσούς, όπως η «Exxon Mobil», μέχρι τα μέλη του OPEC (ΟΠΕΚ - Οργανισμός εξαγωγών πετρελαιοπαραγωγών χωρών), όπως η Σαουδική Αραβία, οι παραγωγοί πετρελαίου επιδιώκουν η βιομηχανία τους να «απολαύσει» δεκαετίες ανάπτυξης τροφοδοτώντας τις ενεργειακές ανάγκες των χωρών. Οπως εκτιμούν, η ζήτηση πετρελαίου θα αυξηθεί περισσότερο από 10%, σε 103,5 εκατ. βαρέλια τη μέρα μέχρι το 2040.

Από την άλλη, καπιταλιστικά κράτη που θέλουν να απεξαρτηθούν από το πετρέλαιο και μονοπωλιακοί όμιλοι που δραστηριοποιούνται σε άλλες μορφές Ενέργειας ή αναζητούν οικονομικότερες και αποδοτικότερες μορφές Ενέργειας «επενδύουν» στην έρευνα και στις «σεισμικές» αλλαγές στην τεχνολογία, ενώ ζητούν πολιτικές παρεμβάσεις από τις κυβερνήσεις ώστε να μειωθεί η ζήτηση πετρελαίου ή ακόμη και να εξαλειφθεί σε ορισμένα τμήματα της οικονομίας.

Ετσι, πρόοδος στην αποδοτικότητα των οχημάτων, αύξηση των ηλεκτρικών αυτοκινήτων, αυστηρότερα πρότυπα εκπομπών και μετατοπίσεις σε άλλες πηγές καυσίμων (π.χ. βιοκαύσιμα) θα είχαν ως αποτέλεσμα η ζήτηση πετρελαίου να είναι πολύ χαμηλότερη. Ολα αυτά μαζί σημαίνουν ότι η παγκόσμια ζήτηση πετρελαίου θα κορυφωθεί το 2020 και στη συνέχεια θα μειωθεί κατά περίπου 20 εκατ. βαρέλια τη μέρα έως το 2040, σύμφωνα με προβλέψεις της Διεθνούς Υπηρεσίας Ενέργειας. Δηλαδή, η ζήτηση θα είναι χαμηλότερη κατά 36 εκατ. βαρέλια τη μέρα από τις προβλέψεις των πετρελαϊκών εταιρειών για το 2040. Μια διαφορά μεγαλύτερη από την τρέχουσα παραγωγή των χωρών του ΟΠΕΚ. Ορισμένες πετρελαϊκές εταιρείες, όπως η «Shell» και η «Total», θεωρούν ότι η ζήτηση του πετρελαίου θα κορυφωθεί ανάμεσα στα έτη 2025 - 2030.

«Σεισμικές» αλλαγές στον τομέα της κίνησης

«Δεν μπορούμε καν να αρχίσουμε να κατανοούμε τον μετασχηματισμό του τομέα της κίνησης που μας έρχεται», σημειώνουν επικεφαλής εταιρειών και επιχειρηματικών ινστιτούτων. Η ηλεκτροκίνηση αποτελεί νέο πεδίο κερδοφορίας και σφοδρών επιχειρηματικών ανταγωνισμών, ενώ η ανάπτυξή της θεωρείται απειλή για τις πετρελαϊκές εταιρείες, καθώς γύρω στο 60% του πετρελαίου χρησιμοποιείται στις μεταφορές, τομέας στον οποίο συμβαίνουν οι μεγαλύτερες τεχνολογικές αλλαγές.

Η απομάκρυνση από το κλασικό μοντέλο του πετρελαιοκίνητου αυτοκινήτου στα οχήματα υψηλής τεχνολογίας - ενδεχομένως και χωρίς οδηγό - θα έχει σοβαρές οικονομικές συνέπειες. Ενδεικτικά, για να δοθεί ώθηση στις πωλήσεις των αυτοκινητοβιομηχανιών: Το Ηνωμένο Βασίλειο δήλωσε τον Ιούλη ότι θα απαγορεύσει την πώληση βενζινοκίνητων και πετρελαιοκίνητων οχημάτων μέχρι το 2040. Το ίδιο έχει ανακοινώσει η Γαλλία, ενώ η Γερμανία θέτει ως χρονικό όριο το 2030. Η σουηδική «Volvo» - που έχει εξαγοραστεί από την κινεζική εταιρεία «Geely» - ανακοίνωσε τον περασμένο μήνα ότι από το 2019 όλα τα νέα της αυτοκίνητα θα έχουν (και) ηλεκτρικό κινητήρα, ενώ άλλες εταιρείες, όπως η «Volkswagen», η BMW, η «Daimler» («Mercedes»), η αμερικανική «Tesla», διαγκωνίζονται για την πρωτοκαθεδρία στην ηλεκτροκίνηση και την αυτόνομη οδήγηση.

Ταυτόχρονα, η ηλεκτροκίνηση προωθείται ταχύτατα στις αναπτυσσόμενες και αναδυόμενες καπιταλιστικές οικονομίες. Το πιο πρόσφατο σχέδιο της Κίνας για την αυτοκινητοβιομηχανία προβλέπει ότι όλη η ανάπτυξη και κερδοφορία θα προέλθει από την ηλεκτροκίνηση. Η Ινδία σχεδιάζει να πουλάει μόνο ηλεκτροκίνητα αυτοκίνητα από το τέλος της επόμενης δεκαετίας. Συνολικά έως το 2030 προβλέπεται να πουληθούν πάνω από 20 εκατ. ηλεκτροκίνητα αυτοκίνητα με πρωτοστάτες την Κίνα, τις ΗΠΑ και χώρες της Ευρώπης (στοιχεία «Μπλούμπεργκ»).

«Η βιομηχανία πρόκειται να εξελιχθεί περισσότερο τα 10 επόμενα χρόνια, απ' ό,τι τον περασμένο αιώνα», σημειώνει ο επικεφαλής των ηλεκτρικών οχημάτων της «Ρενό». «Ο παγκόσμιος στόλος (σ.σ. ηλεκτροκίνητων οχημάτων) θα μπορούσε να επεκταθεί σε 450 εκατ. μέχρι το 2035, από περίπου 1,2 εκατ. σήμερα», λέει ο επικεφαλής οικονομικών της BP.

Ωστόσο, οι νέες τεχνολογίες στον καπιταλιστικό τρόπο παραγωγής δεν μπορούν να αξιοποιηθούν πλήρως προς όφελος των εργαζομένων και του περιβάλλοντος. Για παράδειγμα, η απαγόρευση του κινητήρα εσωτερικής καύσης από το 2030 - που θα δώσει ώθηση στην ανταγωνιστικότητα της γερμανικής αυτοκινητοβιομηχανίας - απειλεί περίπου 620.000 σημερινές θέσεις εργασίας στη βιομηχανία (ή το 10% του συνόλου των γερμανικών βιομηχανικών θέσεων). Επιπλέον, εκφράζονται ανησυχίες για την «ενεργειακή αυτονομία» των γερμανικών βιομηχανιών από την έλλειψη πόρων σε κοβάλτιο και «σπάνιες γαίες», που δεν μπορούν να αναπληρωθούν πλήρως από την ανακύκλωση μπαταριών. Τέλος, έως το 2050 υπολογίζεται ότι θα αυξηθεί η χρήση ηλεκτρικού ρεύματος κατά 7,5% και αυτό θα επιφέρει αύξηση της τιμής του ρεύματος για όλους τους Γερμανούς.

Και πετρέλαιο και ΑΠΕ

Η χρήση των ΑΠΕ, η ηλεκτροκίνηση, η μεγαλύτερη αποδοτικότητα των κινητήρων και των καυσίμων δεν σημαίνουν φθηνότερη Ενέργεια για τους λαούς, δήλωσε ο Πρόεδρος Τραμπ στους δημοσιογράφους από την ιδιόκτητη λέσχη γκολφ στο Μπεντμίνστερ του Νιου Τζέρσι. «Το κάνουν αυτό σε βάρος της χώρας μας για μεγάλο χρονικό διάστημα, για αρκετά χρόνια, και είναι καιρός κάποιος για το λαό αυτής της χώρας ή για τους λαούς των άλλων χωρών, να ορθώσει το ανάστημά του. Ετσι, αν υπάρχει κάτι, ίσως η ανακοίνωση δεν ήταν αρκετά σκληρή», τόνισε ο Τραμπ.

Μεγάλοι μονοπωλιακοί όμιλοι εκμεταλλεύονται και θα συνεχίσουν να εκμεταλλεύονται και να «μοσχοπουλούν» αυτό το αγαθό που στον καπιταλισμό είναι εμπόρευμα.

Ανάμεσα στους επιχειρηματικούς ομίλους που δραστηριοποιούνται στη λεγόμενη «πράσινη» Ενέργεια είναι και οι ίδιοι οι σημερινοί πετρελαϊκοί κολοσσοί. Κρατικές και άλλες εταιρείες που κυριαρχούν στον ΟΠΕΚ, μπροστά στον κίνδυνο μια μέρα να μείνουν με δισεκατομμύρια βαρέλια αδιάθετου αργού πετρελαίου, έχουν πάρει τα μέτρα τους και αποκομίζουν κέρδη τόσο από το πετρέλαιο όσο και από άλλες μορφές Ενέργειας, έχοντας στο πλευρό τους τις αστικές κυβερνήσεις που κατά τ' άλλα ...δεσμεύονται για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Π.χ. η - βρετανικών και ολλανδικών συμφερόντων - «Shell» «ανασχηματίζεται» και στρέφεται πιο αποφασιστικά στις «νέες Ενέργειες και στις ΑΠΕ» συμμετέχοντας στην κατασκευή αιολικών πάρκων στην Ολλανδία.

Αντίστοιχες επενδύσεις στην αιολική ενέργεια έχει κάνει και η νορβηγική κρατική πετρελαϊκή «Statoil». Παράλληλα η νορβηγική κυβέρνηση προκήρυξε διαγωνισμό για την εξόρυξη πετρελαίου σε 93 «οικόπεδα» στη θάλασσα Μπάρεντς και στη Νορβηγική Θάλασσα. Σύμφωνα με τη Νορβηγική Διεύθυνση Πετρελαίου, στη θάλασσα Μπάρεντς περιέχονται τα 2/3 των εναπομεινάντων αποθεμάτων πετρελαίου της χώρας και η εξόρυξή του αναμένεται να αρχίσει μέσα στο 2018.


Ε. Μ.



Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ