• Στον αγώνα οι εργαζόμενοι μέσα από τα σωματεία τους για μέτρα προστασίας στους χώρους δουλειάς
• Μια αποκαλυπτική έρευνα για την τηλεργασία και το «δικαίωμα στην αποσύνδεση»
• Αρθρο για την Κοινωνική Ασφάλιση και την Πρόνοια: Η πανδημία αποκαλύπτει ξανά τις τραγικές επιπτώσεις της εμπορευματοποίησης

Ετσι, προσφέρεται περισσότερη κάλυψη στην εργοδοσία να καλεί για δουλειά εργαζόμενους που είναι θετικοί στον κορονοϊό, ενώ σε αυτό το έδαφος επιβάλλεται η δουλειά ακόμα και σε ασθενείς με συμπτώματα. «Αλλοθι» για αυτή την αθλιότητα η εργοδοσία και η κυβέρνηση ψάχνουν στις εκτιμήσεις για «ηπιότερα συμπτώματα» που προκαλεί η μετάλλαξη «Ομικρον», κάτι για το οποίο βέβαια χωράει πολλή συζήτηση, την ίδια στιγμή όμως που κανείς εργαζόμενος δεν ξέρει με ποια μετάλλαξη νοσεί, ενώ ο κορονοϊός παραμένει πολύ επικίνδυνος, επηρεάζοντας μια σειρά λειτουργίες του οργανισμού.

Χιλιάδες εργαζόμενοι έρχονται καθημερινά αντιμέτωποι με τον κίνδυνο να αρρωστήσουν λόγω των λειψών έως και ανύπαρκτων μέτρων προστασίας της υγείας, αφού οι εργοδότες κρυμμένοι πίσω από τα πρωτόκολλα του ΕΟΔΥ, τα οποία μοιάζουν με «χρησμούς της Πυθίας», δρουν με μοναδικό κριτήριο τη στήριξη της κερδοφόρας δράσης τους και αυτό μεταφράζεται σε ένταση της εκμετάλλευσης και εξουθένωση των εργαζομένων, σε αυξημένη έκθεσή τους στον ιό. Οι ίδιες οι συνθήκες εργασίας συμβάλλουν στη διασπορά του ιού, όπως συμβαίνει με το ξεχείλωμα του χρόνου εργασίας, την ανάληψη μεγαλύτερου όγκου δουλειάς από λιγότερους εργαζόμενους, τις μεγάλες ελλείψεις σε προσωπικό που, μεταξύ άλλων, έχουν ως αποτέλεσμα τη μη ορθή και ολοκληρωμένη εφαρμογή μέτρων.

«Ιχνηλάτηση, τήρηση αποστάσεων, απολύμανση, αποτελούν το πιο σύντομο ανέκδοτο» στα καταστήματα, σημειώνει ο Σύλλογος Εμποροϋπαλλήλων Αθήνας και τονίζει πως οι εργαζόμενοι είναι αναγκασμένοι να εργάζονται «ακόμα και αν στο σπίτι μας έχουμε κρούσμα, επιβαρυνόμαστε με το κόστος των τεστ και των μέτρων ατομικής προστασίας (γάντια, μάσκες, αντισηπτικά). Δεν υπάρχει καμία ενημέρωση, λείπουν συνάδελφοι και όταν ρωτάμε, μας λένε ότι έχουν άδεια, ενώ εμείς γνωρίζουμε ότι έχουν βρεθεί θετικοί. Μεταφερόμαστε από κατάστημα σε κατάστημα για να καλύψουμε κενά λόγω κρουσμάτων. Περιμένουμε για ώρες στις ουρές των κατά τόπους διαγνωστικών κέντρων για να κάνουμε ένα τεστ. (...) Η κυβέρνηση συνεχίζει να ανακυκλώνει μέτρα ενίσχυσης της "ατομικής ευθύνης" και του κοινωνικού αυτοματισμού. Συνεχίζει να ικανοποιεί τις απαιτήσεις των επιχειρηματικών ομίλων, φτάνοντας στο σημείο να μειώνει την καραντίνα στις 5 μέρες στους ασυμπτωματικούς ασθενείς!», σημειώνει ο Σύλλογος, καλώντας τους εργαζόμενους να τον ενημερώνουν για την κατάσταση που επικρατεί στους χώρους δουλειάς.

Δεκάδες είναι τα κρούσματα σε μεγάλες βιομηχανίες, όπως στην Ενέργεια, κάτι που καταγγέλλει το κλαδικό Σωματείο Ενέργειας Αττικής - Βοιωτίας - Κορίνθου - Εύβοιας, τονίζοντας ότι συρροές κρουσμάτων παρατηρούνται στα διυλιστήρια των ΕΛΠΕ. Οι εργαζόμενοι που δεν έχουν νοσήσει εξαναγκάζονται σε υπερωριακή 12ωρη απασχόληση και εργασία στα ρεπό τους για να καλύψουν τις ανάγκες σε προσωπικό και το Σωματείο απαιτεί να μπει τέρμα στις απειλές της εργοδοσίας, διεκδικώντας μέτρα για την προστασία των εργαζομένων, ακόμα και μείωση της παραγωγής, άμεσες προσλήψεις για κάλυψη των οργανικών και έκτακτων κενών.

H Ενωση Λογιστών - Ελεγκτών Περιφέρειας Αττικής σημειώνει ότι «στις μεγάλες εταιρίες του κλάδου και στα λογιστήρια μεγάλων εταιρειών η τηλεργασία παρουσιάζεται ως φάρμακο διά πάσαν νόσο». Κάποιες υποχρεώνουν τους εργαζόμενους σε τηλεργασία ακόμα και για βδομάδες, ενώ όσες δίνουν την «επιλογή» «αυτό γίνεται με αποθέωση της ατομικής ευθύνης και του εκβιασμού». Ως προς την τηλεργασία «εφαρμόζεται με τους χειρότερους όρους για την πλειοψηφία των συναδέλφων: Απλήρωτες υπερωρίες, εντατικοποίηση, ακατάλληλοι χώροι ή εξοπλισμός, αυξημένα κόστη (θέρμανση, ηλεκτρισμός, ίντερνετ)». «Για να "βγει" η δουλειά, οι συνάδελφοι ακόμα και αν νοσούν αναγκάζονται να εργάζονται», σημειώνει η ΕΛΕΠΑ.

Συνολικά, σε μεγάλους και μικρούς χώρους δουλειάς δεν υπάρχει ενημέρωση σε περίπτωση κρούσματος, δεν γίνεται παντού απολύμανση, δεν γίνεται σωστά η ιχνηλάτηση, «και τελικά εργαζόμενοι που θέλουν να κάνουν τεστ, πληρώνουν από την τσέπη τους (...) καθώς τα κέντρα ελέγχου του ΕΟΔΥ είναι ανεπαρκή, με αποτέλεσμα να σχηματίζονται ουρές και να απαιτείται πολύωρη αναμονή».

Κι αν οι εργαζόμενοι τη «γλιτώσουν» από την κατάσταση που επικρατεί στους χώρους δουλειάς, δεν θα τη γλιτώσουν από αυτή στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς. Στο πλαίσιο αυτό, τη μετατροπή των λεωφορείων του ΟΑΣΘ σε «υγειονομικές βόμβες» καταγγέλλει η Γραμματεία Θεσσαλονίκης του ΠΑΜΕ και καλεί τα Σωματεία και τους εργαζόμενους σε οργάνωση και αγώνα για αύξηση των δρομολογίων του ΟΑΣΘ, με ασφαλή οχήματα και άμεσα μέτρα για την ασφαλή μετακίνηση του εργαζόμενου λαού.

Σημειώνεται ότι οι εργαζόμενοι του ΟΑΣΘ μετρούν ακόμα μια απώλεια συναδέλφου τους από κορονοϊό, τον όγδοο μέχρι σήμερα. Ηταν ένας 58χρονος εργαζόμενος που κατέληξε λίγες μέρες πριν την εκπνοή του 2021.

Σε ανακοίνωσή της σημειώνει για την «εξοργιστική εικόνα» που παρουσιάζει ο ΟΑΣΘ:

«Υπάρχουν τεράστιες ελλείψεις οχημάτων, που βγάζουν μάτι ειδικά τις ώρες αιχμής, και ιδιαίτερα από και προς περιοχές με υψηλή συγκέντρωση εργαζομένων, όπως στην ΒΙΠΕ Σίνδου, στα εμπορικά κέντρα "COSMOS", "ONE SALONICA", στα εμπορικά πάρκα της Ανατολικής Θεσσαλονίκης και αλλού.

Τα "νέα" λεωφορεία του στόλου δεν έχουν επαρκή εξαερισμό, δεν ανοίγουν τα παράθυρά τους, μετατρέποντάς τα σε χώρους όπου η υπερμετάδοση κάνει... πάρτι.

Μέσα σε αυτήν τη ζοφερή κατάσταση, η διοίκηση του ΟΑΣΘ επενδύει σε πολλαπλασιασμό των ελεγκτικών μηχανισμών, με αύξηση των ελεγκτών, χωρίς να παίρνει ούτε ένα μέτρο για την προστασία της υγείας οδηγών και του λαού που μετακινείται μέσα στα αστικά».

Στην πράξη, λοιπόν, όπως αναφέρει η Γραμματεία Θεσσαλονίκης του ΠΑΜΕ, «ο εργαζόμενος "διαλέγει" ή να μπει στα λεωφορεία "υγειονομικές βόμβες" ή να πληρώσει χρυσάφι τη μετακίνησή του για την εργασία του (ενδεικτικά το ταξί από το κέντρο της πόλης για την ΒΙΠΕ της Σίνδου ξεπερνά τα 10 ευρώ, προς την περιοχή "ΙΚΕΑ" τα 6, το "COSMOS" τα 8), ή να επιλέξει την μετακίνηση με το ΙΧ του, αν έχει, επιβαρύνοντας ακόμη περισσότερο την τσέπη του».

Τέλος, σημειώνει ότι ένοχοι για την τραγική κατάσταση στις συγκοινωνίες της πόλης «είναι όλες διαχρονικά οι κυβερνήσεις που μετρούν την ανάγκη του λαού για φθηνές, ποιοτικές και ασφαλείς μετακινήσεις με τη λογική κόστους - οφέλους. Η λογική που από τη μια χρυσώνει μεγάλες κατασκευαστικές επιχειρήσεις για την καθυστερούμενη κατασκευή του ΜΕΤΡΟ και από την άλλη αφήνει τον στόλο του ΟΑΣΘ να σαπίζει και ανεβάζει την τιμή των εισιτηρίων. Ιδιαίτερα μέσα σε συνθήκες πανδημίας, τα αστικά λεωφορεία συναγωνίζονται τους χώρους δουλειάς για τα πρωτεία ως εστίες υπερμετάδοσης του κορονοϊού».

Μπροστά στην επικίνδυνη κατάσταση για τους ίδιους και τα παιδιά τους, καλεί τους εργαζόμενους, τα σωματεία, να παλέψουν οργανωμένα και μαζικά για την αύξηση δρομολογίων με ασφαλή οχήματα, για τακτικές απολυμάνσεις, για την ασφαλή μετακίνηση στους χώρους με υψηλή συγκέντρωση επιχειρήσεων, μαζικά - επαναλαμβανόμενα δωρεάν τεστ με ευθύνη του κράτους και της εργοδοσίας για όλους τους εργαζόμενους. Επίσης για ουσιαστική ιχνηλάτηση στα αμαξοστάσια του ΟΑΣΘ και τους χώρους εργασίας με ευθύνη του κράτους, εξασφάλιση αδειών ειδικού σκοπού κ.ά.

Το παράδειγμα του δήμου της Πάτρας με τους κομμουνιστές στη δημοτική αρχή, όπου έγινε οργανωμένη παρέμβαση με υγειονομικά κλιμάκια για να εμβολιαστεί η ευάλωτη κοινωνική ομάδα των Ρομά, επιβεβαιώνει ότι η κυβέρνηση στην πραγματικότητα δεν δίνει δεκάρα για όλους αυτούς τους ανθρώπους που ζουν και εργάζονται στη χώρα μας από 3 έως 15 χρόνια. Είναι σαν να μην υπάρχουν. Οι μετανάστες εργάτες γης στερούνται ακόμα και το δικαίωμα να πάρουν αντιβίωση αν αρρωστήσουν, γιατί δεν έχουν χαρτιά, φοβούνται να πάνε στο νοσοκομείο για να μην συλληφθούν και απελαθούν. Είναι αυτοί που σκάβουν 70.000 στρέμματα γης και παράγουν τον «κόκκινο χρυσό», τις φράουλες που κατακλύζουν τις αγορές της Ευρώπης, με αποτέλεσμα εκατομμύρια κέρδη για τους τσιφλικάδες.

Η αθλιότητα να μένουν οι μετανάστες για χρόνια στους αυτοσχέδιους καταυλισμούς, να μην υπάρχει η δυνατότητα να κάνουν ένα ζεστό μπάνιο μετά από τόσες ώρες σκληρής δουλειάς, να μην υπάρχει τουαλέτα, να μην υπάρχει ένας κάδος απορριμμάτων για να πετάνε τα σκουπίδια τους και να συνυπάρχουν μαζί με τους ανθρώπους τα ποντίκια, ντροπιάζει κάθε άνθρωπο. Πρέπει άμεσα η κυβέρνηση και η Περιφέρεια να μεριμνήσουν για την οργανωμένη εγκατάσταση αυτών των πληθυσμών σε ανθρώπινες συνθήκες διαβίωσης.

Αυτή η απανθρωπιά και η αθλιότητα θα σταματήσουν. Η κυβέρνηση της ΝΔ, όπως και οι προηγούμενες του ΣΥΡΙΖΑ, της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ που διατήρησαν αυτή την αθλιότητα, έχουν τεράστιες ευθύνες. Το ταξικό συνδικαλιστικό κίνημα, τα συνδικάτα που συσπειρώνονται στο ΠΑΜΕ δεν θα αφήσουν αυτούς τους ανθρώπους στο έλεός τους.

Το ψήφισμα της Γενικής Συνέλευσης, που ενέκριναν ομόφωνα και θέτει τα κύρια προβλήματα που έχουν και ζητούν την επίλυσή τους, έχει γίνει το «ευαγγέλιό» τους. Η νομιμοποίησή τους, ο εμβολιασμός τους, η Ασφάλισή τους, οι ανθρώπινες συνθήκες με αξιοπρεπείς κατοικίες είναι πράγματα που δεν μπορούν παρά να διεκδικούν μέχρι να υλοποιηθούν.

Τα τελευταία χρόνια σχετικές διατάξεις έχουν νομοθετήσει έξι χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης: Βέλγιο, Γαλλία, Ελλάδα, Ιταλία, Σλοβακία και Ισπανία. Στην Ελλάδα η κυβέρνηση της ΝΔ έχει περάσει σχετικές διατάξεις στον πρόσφατο αντεργατικό νόμο - έκτρωμα Χατζηδάκη (ν. 4808/2021), με τον ΣΥΡΙΖΑ να αποδεικνύεται και εδώ «πρωτεργάτης» στην προπαγάνδα ότι οι εργαζόμενοι προστατεύονται επαρκώς εφόσον κατοχυρώνεται το «δικαίωμα στην αποσύνδεση».

Σημειωτέον, σε επίπεδο ΕΕ έχει ξεκινήσει μια συζήτηση για τους τρόπους άσκησης του «δικαιώματος» αυτού και τη θέσπιση σχετικής Οδηγίας. Κοινός παρανομαστής η αποδοχή και προώθηση του «δικαιώματος στην αποσύνδεση», που όπως θα δούμε πιο κάτω διευκολύνει όλο και περισσότερο στο σβήσιμο των ορίων μεταξύ εργάσιμου και μη εργάσιμου χρόνου.

Αποκαλυπτική είναι έρευνα του Eurofound η οποία δημοσιοποιήθηκε τον Σεπτέμβρη του 2021. Συγκεκριμένες αναφορές της - έστω κι αν μερικές φορές χρειάζεται να διαβάσουμε «πίσω από τις γραμμές» - δείχνουν ότι το «δικαίωμα στην αποσύνδεση» τελικά χτυπά το πραγματικό δικαίωμα στον ελεύθερο χρόνο, ακυρώνει την όποια υποχρέωση του εργοδότη να απασχολεί τον εργαζόμενο συγκεκριμένες ώρες και δημιουργεί συνθήκες που σπρώχνουν τους εργαζόμενους στα όρια της εξάντλησης, ιδιαίτερα όσους απασχολούνται σε καθεστώς τηλεργασίας.

Η ίδια η έρευνα άλλωστε δεν κρύβει την παραπάνω αλήθεια, αναφέροντας: «Μία από τις κύριες ανησυχίες (...) σχετίζεται με το γεγονός ότι η απόφαση για την αποσύνδεση ή όχι παραμένει ουσιαστικά στους εργαζομένους (...) αυτό μπορεί να αφήνει τους εργαζόμενους με την αντίληψη ότι πρέπει να ανταποκρίνονται στις επικοινωνίες (σ.σ. με μία έννοια στις κλήσεις της εργοδοσίας), παρά το δικαίωμα αποσύνδεσης, ιδιαίτερα όταν η διευθυντική κουλτούρα ανταμείβει τη συνεχή διαθεσιμότητα ή αυτό θεωρείται από τους εργαζόμενους ως τρόπος επίδειξης "δέσμευσης"». Επίσης, στα συμπεράσματά της επισημαίνει ότι «σε άνισες σχέσεις εξουσίας στον χώρο εργασίας, μπορεί να είναι πιο δύσκολο για τους εργαζόμενους να επιβάλουν το δικαίωμά τους να αποσυνδεθούν».

Πιο κάτω θα δούμε ότι οι γαλαντόμοι εργοδότες υπερασπίζονται σθεναρά το «δικαίωμα» αυτό, αλλά αρνούνται εξίσου σθεναρά οποιαδήποτε ρύθμιση προβλέπει την υποχρέωσή τους να μην απασχολούν τους εργαζόμενους μετά το πέρας του ωραρίου εργασίας, επιβεβαιώνοντας στο ακέραιο ότι το «δικαίωμα» είναι κομμένο και ραμμένο στα μέτρα τους.

Η έρευνα προσπαθεί να αξιολογήσει τις συνέπειες του «δικαιώματος στην αποσύνδεση» (όπου αυτό εφαρμόζεται). Με δεδομένο ότι το Eurofound είναι οργανισμός της ΕΕ και ασχολείται κυρίως με μελέτες των συνθηκών διαβίωσης και εργασίας, γεννάται το ερώτημα γιατί τους απασχολεί ο αντίκτυπος της εφαρμογής του.

Την απάντηση τη βρίσκουμε στην ίδια την έρευνα. Σε μια αναφορά κειμένου Ευρωπαίων «κοινωνικών εταίρων», στον ασφαλιστικό κλάδο, σημειώνεται ότι «θα πρέπει να δοθεί προσοχή στην πρόληψη των αντιπαραγωγικών μορφών άγχους λόγω της ψηφιακής διαθεσιμότητας». Σε άλλο σημείο της έρευνας αναφέρονται σχετικές μελέτες μεταξύ των οποίων διαπιστώνεται ότι οι αρνητικές επιπτώσεις που φέρνει στη ζωή των εργαζομένων η μετατροπή τους σε εργαζόμενους 24 ωρών - 7 ημερών τη βδομάδα οδηγεί στην επιδείνωση της εργασιακής απόδοσης, έχει αρνητικές επιπτώσεις στην παραγωγικότητα και την ανταγωνιστικότητα.

Με άλλα λόγια, η έρευνα γίνεται όχι γιατί η ΕΕ και οι κυβερνήσεις των κρατών - μελών της ενδιαφέρονται για τους εργαζόμενους, αλλά γιατί ψάχνουν να βρουν τη «χρυσή τομή» ώστε ο χρόνος εργασίας να παρατείνεται τόσο όσο εξακολουθεί ο εργαζόμενος να είναι αποδοτικός, το ξεζούμισμά του δηλαδή να αποδίδει τα μέγιστα.

Εισαγωγικά η έρευνα διαπιστώνει την αύξηση της τηλεργασίας μέσα στην πανδημία. Και προβάλλοντας τα πλεονεκτήματά της, ξεχωρίζει τη «μεγαλύτερη αυτονομία και ευελιξία σε σχέση με το πότε και πώς εκτελείται η εργασία (...) και τη δυνατότητα για βελτιωμένη ισορροπία μεταξύ εργασίας και προσωπικής ζωής». Ομως τα πλεονεκτήματα «πάνε περίπατο» όταν η ίδια η έκθεση αναφέρει ως μειονεκτήματα, μεταξύ άλλων, τα εξής: Αυξημένη ένταση και άγχος, εξελιγμένα συστήματα ελέγχου και παρακολούθησης, απεριόριστη εργασία, διαθεσιμότητα 24/7, πολλές ώρες εργασίας και περιορισμένος χρόνος ανάπαυσης, κοινωνική και επαγγελματική απομόνωση κ.ά.

Σε άλλο σημείο διαπιστώνει ότι οδηγεί στην «αυξημένη ασάφεια των ορίων μεταξύ ιδιωτικής και επαγγελματικής ζωής και μεταξύ εργάσιμου και μη εργάσιμου χρόνου που προκύπτει από τη συνεχή σύνδεση (...) Τα δεδομένα δείχνουν ότι αυτό μπορεί να οδηγήσει στην αύξηση των ωρών εργασίας πέραν του συμβατικού χρόνου εργασίας και σε ανεπαρκείς περιόδους ανάπαυσης (...) Οι τηλεργαζόμενοι στο σπίτι είναι πιο πιθανό να δηλώσουν ότι εργάζονται στον ελεύθερο χρόνο τους (28%) από ό,τι οι εργαζόμενοι που βασίζονται στις εγκαταστάσεις του εργοδότη τους (περίπου 4%)».

Το τι εννοούν ως «συμβατικό χρόνο εργασίας» αποκαλύπτεται πιο κάτω, καθώς αναφέρεται ότι «τα άτομα που εργάζονται τακτικά από το σπίτι έχουν δυο φορές περισσότερες πιθανότητες να ξεπεράσουν το μέγιστο των 48 ωρών εργασίας την εβδομάδα σε σχέση με εκείνους που εργάζονται στις εγκαταστάσεις του εργοδότη τους και είναι λιγότερο πιθανό να έχουν πρόσβαση στη νομικά υποχρεωτική ελάχιστη ημερήσια ανάπαυση των 11 ωρών»!

Με άλλα λόγια, όχι μόνο ξεπερνούν το 48ωρο αλλά δουλεύουν και πάνω από 13 ώρες τη μέρα, αφού δεν εφαρμόζεται ούτε ο προβλεπόμενος από τη σχετική ευρωενωσιακή Οδηγία χρόνος ανάπαυσης διάρκειας 11 ωρών!

Το Eurofound μελέτησε επιχειρήσεις που εφαρμόζουν το «δικαίωμα στην αποσύνδεση» σε μια προσπάθεια να αξιολογήσει την εφαρμογή και τα αποτελέσματά της.

Πρόκειται για την εξέταση κειμένων (συνήθως συμφωνιών επιχειρήσεων με συνδικάτα) που ορίζουν τον τρόπο εφαρμογής του «δικαιώματος στην αποσύνδεση». Τα κείμενα αφορούν 12 περιπτώσεις σε επιχειρησιακό και κλαδικό επίπεδο, μεγάλες ευρωπαϊκές εταιρείες που απασχολούν εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενους (τραπεζικός/ασφαλιστικός κλάδος, τηλεπικοινωνίες, αυτοκινητοβιομηχανία κ.λπ.).

Οι εταιρείες αυτές είναι η ισπανική «Banco Santander» (στον τραπεζικό κλάδο, με 29.000 εργαζόμενους στην Ισπανία και 196.000 παγκοσμίως), οι γερμανικές αυτοκινητοβιομηχανίες BMW (με 134.000 εργαζόμενους παγκοσμίως) και «Volkswagen» (με 307.000 εργαζόμενους στη Γερμανία και 642.000 παγκοσμίως), η ιταλική «Enel» (στην Ενέργεια, με 30.000 εργαζόμενους στην Ιταλία και 67.000 παγκοσμίως), η γερμανική «Evonik» (στα χημικά, με 19.000 εργαζόμενους στη Γερμανία και 32.000 παγκοσμίως), η γαλλική «Groupe JLO» (δραστηριοποιείται στην παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών, με 125 εργαζόμενους), η βελγική «Solvay» (επίσης στα χημικά, με 1.000 εργαζόμενους στο Βέλγιο και 24.500 παγκοσμίως), η ισπανική «Telefοnica» (στις τηλεπικοινωνίες, με 29.000 εργαζόμενους στην Ισπανία και 114.000 παγκοσμίως), η γαλλική «Total» (στην Ενέργεια, με 35.000 εργαζόμενους στη Γαλλία και 110.000 παγκοσμίως) και η ιταλική «UniCredit» (στον τραπεζικό κλάδο, με 37.000 εργαζόμενους στην Ιταλία και 90.000 παγκοσμίως). Ακόμα, σε κλαδικό επίπεδο έγιναν συμφωνίες στον τραπεζικό κλάδο στην Ισπανία, που συνολικά απασχολεί 195.000 εργαζόμενους, και στον ασφαλιστικό τομέα στη Γερμανία, που συνολικά απασχολεί 202.000 εργαζόμενους.

Ενα στοιχείο που δείχνει τους κρυφούς στόχους του «δικαιώματος στην αποσύνδεση» είναι η διάκριση δύο τρόπων εφαρμογής του: «Σκληρής» και «ήπιας».

Η «σκληρή» περιλαμβάνει την υποχρέωση στην αποσύνδεση και προβλέπει και τεχνικές παραμέτρους για την εφαρμογή της, όπως: Τερματισμός συνδεσιμότητας μεταξύ διακομιστών και ψηφιακού κινητού, αποκλεισμός παράδοσης email σε συγκεκριμένες ώρες, αυτόματη διαγραφή email σε όρους μη διαθεσιμότητας. Και εδώ, βέβαια, προβλέπονται «εξαιρέσεις μόνο για συγκεκριμένες περιπτώσεις». Οι εργοδότες απορρίπτουν ασυζητητί τέτοια εφαρμογή, ενώ ακόμα κι αυτή τους προσφέρει σημαντικές διευκολύνσεις για το ξεχείλωμα του χρόνου εργασίας.

Αντιθέτως, αποδέχονται και ενθαρρύνουν την «ήπια» εφαρμογή, που περιλαμβάνει μέτρα «ευαισθητοποίησης», «εκπαίδευσης», «διευθυντών που δίνουν το παράδειγμα» κ.ά. που ουσιαστικά επιτρέπουν στους εργοδότες να επιβάλλουν στους εργαζόμενους να μην ασκούν το «δικαίωμα» αυτό, ή να το ασκούν καταπώς θέλει κάθε φορά η εργοδοσία.

Ως προς την απόρριψη της «σκληρής» εφαρμογής, αποκαλυπτικά είναι τα επιχειρήματα που χρησιμοποιούν οι ίδιοι οι εργοδότες για να δικαιολογήσουν τη θέση τους.

Στην έρευνα περιλαμβάνεται απόσπασμα συνέντευξης που έδωσε το 2019 στη βελγική εφημερίδα «Le Soir» εκπρόσωπος της «Solvay», για να δηλώσει την αντίθεσή του σε καθετί που ...περιορίζει το «δικαίωμα αποσύνδεσης», είτε από τη εργοδοσία είτε από την κυβέρνηση: «Δεν πιστεύω σε καταναγκαστικά μέτρα, είναι πολύ απλοϊκό. Δουλεύουμε ήδη σε διεθνές επίπεδο, επομένως με τις διαφορές ώρας τα πράγματα είναι περίπλοκα. Αλλά πέρα από αυτό, είναι πολύ πατερναλιστικό: "Δεν μπορείτε να τα καταφέρετε μόνοι σας, οπότε θα το κάνουμε για εσάς". Και, τρίτον, για πολύ κόσμο, ειδικά στη νεότερη γενιά, δεν είναι απαραίτητα αυτό που θέλει. Θέλουν μια ισορροπημένη κατανομή μεταξύ εργασίας και ιδιωτικής ζωής, αλλά όχι απαραίτητα ίδια για όλους»!

Η επιχειρηματολογία του πραγματικά κάνει το άσπρο μαύρο. Η εργοδοσία εμφανίζεται ως απελευθερωτής των εργαζομένων, μη αποδεχόμενη να μπουν όροι υποχρεωτικής τήρησης ενός χρονικού ορίου εργασίας! Η απελευθέρωση του ωραρίου εργασίας απελευθερώνει τους εργαζόμενους! Πόσο πολύ θυμίζει την επιχειρηματολογία Χατζηδάκη όταν περνούσε τον νόμο - έκτρωμα για τους εργαζόμενους. Οταν έλεγε ότι η αύξηση της απλήρωτης εργασίας γίνεται γιατί το ζητούν οι εργαζόμενοι, γιατί κανείς δεν μπορεί να πει στον εργαζόμενο πόσες ώρες θα δουλέψει, πρέπει να αποφασίζει μόνος του!

Μια ακόμα αυταπάτη είναι το δήθεν πλεονέκτημα που δίνει η τηλεργασία στον εργαζόμενο, να είναι περισσότερο αυτόνομος και ευέλικτος σε σχέση με το πότε και πώς εκτελεί την εργασία. Ο ισχυρισμός αυτός δημιουργεί την πεποίθηση ότι ο εργαζόμενος από μόνος τους καθορίζει πότε θα εργαστεί.

Ομως οι ώρες εργασίας, ακόμα κι αν είναι διαφορετικές από τις συνηθισμένες, καθορίζονται με κριτήριο τις ανάγκες των επιχειρήσεων και όχι την προσωπική ζωή των εργαζομένων. Είναι δυνατόν να πιστεύει κανείς ότι ο εργαζόμενος θα ολοκληρώσει μια εργασία σε διαφορετικές προθεσμίες από αυτές που επιβάλλουν οι ανάγκες της παραγωγής και της αγοράς;

Από την άλλη, η μετατροπή του σε εργαζόμενο 24/7 δεν αφήνει κανένα χρονικό περιθώριο για οποιαδήποτε ευελιξία. Ακόμα κι αν δεν δουλεύει αλλά πρέπει να είναι διαθέσιμος, πώς μπορεί κανείς να προγραμματίσει την κοινωνική του ζωή όταν γνωρίζει ότι ανά πάσα στιγμή μπορεί να χρειαστεί να διακόψει για να ανταποκριθεί στις κλήσεις της εργοδοσίας;

Ακριβώς σ' αυτήν την κατεύθυνση, η συζήτηση για το «δικαίωμα στην αποσύνδεση» γίνεται έχοντας ως δεδομένο ότι το 8ωρο έχει ξεπεραστεί προ πολλού και αυτό που συζητείται είναι να μπορεί ο εργαζόμενος να μη βρίσκεται στη διάθεση του εργοδότη μετά από 13 ώρες εργασίας τη μέρα!

Ορισμένα χαρακτηριστικά παραδείγματα αναφέρονται στην έρευνα. Σημειώνεται για την BMW ότι «κανένας υπάλληλος δεν απαιτείται να είναι διαθέσιμος εκτός των συμφωνημένων ωρών διαθεσιμότητας, εκτός κι αν απαιτείται από το μοντέλο χρόνου εργασίας της ομάδας. Οι ώρες μη διαθεσιμότητας καλύπτουν συνήθως (σ.σ. άρα όχι πάντα) τα βράδια και νωρίς το πρωί, καθώς και τα Σάββατα, τις Κυριακές και τις επίσημες αργίες».

Επίσης, στην «Evonik» «το πιο συχνό μοτίβο αποσύνδεσης περιλαμβάνει τα βράδια, τα ξημερώματα και τα Σαββατοκύριακα»!

Ακόμα πιο σαφές είναι το παράδειγμα της «Groupe JLO». Την περίοδο 2015 - 2019 είχε εφαρμόσει τη λεγόμενη «σκληρή» προσέγγιση. Αυτό σημαίνει ότι ο διακομιστής της (για την επικοινωνία μέσω ίντερνετ) δούλευε μόνο 13 ώρες τη μέρα (7 π.μ. - 8 μ.μ.) και μετά τερματιζόταν. Αρα οι εργαζόμενοι θα έπρεπε να είναι διαθέσιμοι 13 ώρες τη μέρα.

Ακόμα κι αυτό όμως άλλαξε. Με το πρόσχημα ότι το ζητούσαν οι ίδιοι οι εργαζόμενοι αλλά και ότι άλλαξε ο διακομιστής και προέκυψαν τεχνικά ζητήματα που καθιστούσαν «δυσκολότερη την υλοποίηση των τερματισμών λειτουργίας του» (!), η εργοδοσία υιοθέτησε την «ήπια» προσέγγιση, δηλαδή να κάνει συστάσεις στους εργαζόμενους «να μη στέλνετε email ή να απαντάτε σε email τα βράδια και τα Σαββατοκύριακα», εφόσον βέβαια θέλουν κάτι τέτοιο... Παράλληλα, τους πληροφορούσε ότι μπορούν να ασκούν το «δικαίωμα στην αποσύνδεση» καθημερινά από τις 8 το βράδυ έως τις 7 το πρωί και τα Σαββατοκύριακα από τις 8 το βράδυ της Παρασκευής έως τις 7 το πρωί της Δευτέρας!

Συμπερασματικά, οι εργαζόμενοι δεν έχουν να περιμένουν τίποτα από «δικαιώματα» που απλά συγκαλύπτουν τη δυνατότητα των εργοδοτών να τους ξεζουμίζουν. Η διεκδίκηση του δικαιώματος στην εργασία συνοδεύεται από την απαίτηση για μόνιμη και σταθερή δουλειά, με μειωμένο σταθερό ημερήσιο ωράριο, η τήρηση του οποίου να είναι υποχρέωση του εργοδότη, να μην υπάρχει καμία ενόχληση στον εργαζόμενο πριν και μετά τη λήξη του ωραρίου, καμία «διευθέτηση». Αυτές ο διεκδικήσεις συνδέονται με την πάλη για σύγχρονα δικαιώματα για όλους, τα οποία θα κατοχυρώνονται μέσα από ΣΣΕ με αυξήσεις στους μισθούς, κόντρα στους αντεργατικούς νόμους των τελευταίων χρόνων.

Και αν κάτι αποδεικνύουν όλα τα παραπάνω, είναι ότι η ίδια η εξέλιξη, η πρόοδος στις επιστήμες και στην τεχνολογία δημιουργούν τις δυνατότητες να ικανοποιηθούν οι σύγχρονες ανάγκες των εργαζομένων στη ζωή και στη δουλειά τους. Εμπόδιο όμως στέκεται η οργάνωση της παραγωγής με κριτήριο τη μεγιστοποίηση της καπιταλιστικής κερδοφορίας, που τελικά μετατρέπει ακόμα και τα επιστημονικά επιτεύγματα από πηγή ευημερίας για τους εργαζόμενους σε εργαλεία έντασης της εκμετάλλευσης και εκτίναξης της ανεργίας.

Σήμερα, τα ασφαλιστικά ταμεία, απευθείας τα ίδια πληρώνουν κάποια επιδόματα αναπηρίας, όπως το «απολύτου αναπηρίας», παραπληγίας κ.λπ., στους άμεσα και έμμεσα ασφαλισμένους. Μέσω του ΕΟΠΥΥ καλύπτουν μια σειρά από παροχές, όπως νοσηλεία σε νοσοκομεία στο δημόσιο επ' αόριστο, στον ιδιωτικό τομέα για κάποιους μήνες, άλλες παροχές ως εξωτερικούς ασθενείς, εξετάσεις, φάρμακα, θεραπείες (χημειοθεραπείες, ακτινογραφίες, ειδικές θεραπείες για χρόνιους πάσχοντες, σκλήρυνση κατά πλάκας, αιμοκάθαρση για νεφροπαθείς κ.λπ.), τεχνολογικά βοηθήματα, υγειονομικό υλικό, αμαξίδια, ορθοπαιδικά είδη. Στον ιδιωτικό τομέα κάποιες εξετάσεις και θεραπείες καλύπτονται αλλά με συμμετοχή του ασθενούς (ακτινοθεραπείες, αξονικές, μαγνητικές, εξετάσεις αίματος κ.λπ.). Βεβαίως σε πολλές φαρμακευτικές θεραπείες οι ασθενείς αναγκάζονται και πληρώνουν συμμετοχή και σε κάποιες περιπτώσεις, όπως τα Μη Συνταγογραφούμενα Φάρμακα (ΜΗΣΥΦΑ), τα πληρώνουν και σε ποσοστό 100%.

Ηταν μεγάλη κατάκτηση των εργαζομένων η κάλυψη από τα ασφαλιστικά ταμεία πολύ ακριβών, μακροχρόνιων θεραπειών. Εδώ μιλάμε σε κάποιες περιπτώσεις για χιλιάδες ευρώ τον μήνα, για καρκινοπαθείς, νευρολογικές παθήσεις, σπάνιες ασθένειες. Πολλές από αυτές τις θεραπείες χρειάζεται ο ασθενής να τις κάνει για όλη του τη ζωή και καλύπτεται είτε είναι άμεσα είτε έμμεσα ασφαλισμένος. Σε κάποιες παροχές σε είδος η κάλυψη από τον ΕΟΠΥΥ είναι περιορισμένη, με σοβαρή επιβάρυνση του ασθενούς, του αναπήρου, του χρόνιου πάσχοντα. Για παράδειγμα, ένα ηλεκτρικό αμαξίδιο κοστίζει γύρω στις 2.500 ευρώ, ενώ ο ΕΟΠΥΥ καλύπτει 1.000 ευρώ.

Στις περιπτώσεις των παιδιών με αναπηρία και μαθησιακές δυσκολίες υπάρχουν θεραπείες ειδικής αγωγής μέχρι τα 18 χρόνια, που καλύπτονται σε κάποιες περιπτώσεις σε ικανοποιητικό βαθμό από τον ΕΟΠΥΥ. Πάνω από τα 18, ενώ συνεχίζει να υπάρχει ανάγκη, καλύπτεται ένα μικρό μέρος. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις (βαρύς αυτισμός, εγκεφαλική παράλυση κ.ά.) που οι οικογένειες πληρώνουν από την τσέπη τους από 300 έως 1.000 ευρώ τον μήνα, ανεξαρτήτως ηλικίας. Οι δαπάνες για ειδική αγωγή και αποκατάσταση του ΕΟΠΥΥ, με μια σειρά αποφάσεων με όλες τις κυβερνήσεις, έχουν μειωθεί κατά 50%. Την ίδια στιγμή, ο ΕΟΠΥΥ καλύπτει και τα νοσήλια σε μια σειρά από δομές ιδιωτικού δικαίου, όπως στα κέντρα αποκατάστασης, έως ένα ποσό και για κάποιους μήνες, στα Κέντρα Διημέρευσης - Ημερήσιας Φροντίδας (ΚΔΗΦ), η φιλοξενία στις Στέγες Υποστηριζόμενης Διαβίωσης (ΣΥΔ), στα οικοτροφεία και τους ξενώνες της αποασυλοποίησης, στα ιδρύματα χρονίως πασχόντων. Ολες αυτές οι παροχές τα τελευταία χρόνια υπονομεύονται και συρρικνώνονται με πολλούς τρόπους.

Τα προηγούμενα χρόνια, οι κυβερνήσεις, απαντώντας σε αγώνες των εργαζομένων, των αναπήρων, για μια σειρά παροχών (επιδόματα, κόστος περίθαλψης, ορθοπαιδικά κ.ά.), κάλυψαν το κόστος τους από τον ΕΟΠΥΥ, δηλαδή από τους ίδιους τους ασφαλισμένους, αντί να το πιστώσουν στον κρατικό προϋπολογισμό, στη λογική τού να αποφύγει το κράτος την όποια ευθύνη.

Ανάλογη ήταν η στάση και η τακτική της ΕΣΑΜΕΑ, των συμβιβασμένων συνδικαλιστικών ηγεσιών στο αναπηρικό κίνημα, που διευκόλυναν τις κυβερνήσεις σε αυτήν την τακτική και έπεισαν, για ένα διάστημα, πολλούς Συλλόγους γονέων και κηδεμόνων να διεκδικούν να καλυφθεί το κόστος λειτουργίας μιας σειράς δομών (ΚΔΗΦ, ΣΥΔ κ.ά.) από τον ΕΟΠΥΥ, χωρίς δέσμευση του κράτους, χωρίς καμία κρατική χρηματοδότηση. Εδώ ας σημειωθεί ότι με την ίδρυση του ΕΟΠΥΥ, το 2012, ως ασφαλιστικού φορέα που θα αγοράζει υπηρεσίες Υγείας, Πρόνοιας, Ειδικής Αγωγής και Αποκατάστασης, είχε υπολογιστεί ότι το κράτος θα πρέπει να καταβάλλει στον ΕΟΠΥΥ 9,5 δισ. ευρώ. Τα πρώτα 2 χρόνια κατέβαλε 5 και 4 δισ., τα επόμενα χρόνια έβαινε συνεχώς μειούμενη η κρατική επιχορήγηση, ενώ τα τελευταία 4 χρόνια με κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ έχει περιοριστεί στα 100 εκατομμύρια μόνο για την ιατροφαρμακευτική κάλυψη των ανασφάλιστων.

Η προπαγάνδα των αστικών κομμάτων, της ΕΕ, των ιδιωτικών ασφαλιστικών εταιρειών, των κομμάτων του κεφαλαίου και των ανθρώπων τους στο συνδικαλιστικό κίνημα προσπαθεί να μας πείσει όλα τα τελευταία χρόνια ότι είναι δίκαιο και σωστό οι απολαβές του ασφαλισμένου, είτε άμεσα σε χρήμα είτε σε είδος, σε υπηρεσίες κ.λπ., να εξαρτώνται από τις εισφορές που κατέβαλε ο ίδιος. Ενα πρώτο αποφασιστικό βήμα σε αυτήν την κατεύθυνση ήταν το Ασφαλιστικό του ν. Κατρούγκαλου του ΣΥΡΙΖΑ, τον Μάη του 2016, που διχοτόμησε την κύρια σύνταξη σε εθνική και αναλογική - ανταποδοτική. Υπονομεύτηκε δηλαδή ο βασικός χαρακτήρας, η βασική λογική της Κοινωνικής Ασφάλισης που είναι ότι εργαζόμενοι, εργοδότες και κράτος πληρώνουν για να έχουν ο εργαζόμενος και η οικογένειά του τη σύνταξη όταν χρειαστεί, μόνιμη ή προσωρινή, γήρατος ή αναπηρική (στην πραγματικότητα βέβαια η χρηματοδότηση γίνεται μόνο από τον εργαζόμενο).

Με τον νόμο Κατρούγκαλου, ενώ και η εθνική σύνταξη δίνεται με βάση τα χρόνια υπηρεσίας, η αναλογική - ανταποδοτική σύνταξη υπολογίζεται με βάση ό,τι ο συγκεκριμένος ασφαλισμένος είχε πληρώσει στον ασφαλιστικό του βίο. Ο καθένας καταλαβαίνει ότι ιδιαίτερα οι αναπηρικές συντάξεις, που αντικειμενικά είναι αναγκαστικές λόγω των προβλημάτων υγείας, δίνονται κατά κανόνα σε ασφαλισμένους με λίγα χρόνια Ασφάλισης. Είναι πέρα για πέρα σωστό αυτό που λένε οι ίδιοι οι συνταξιούχοι ότι η αναπηρική σύνταξη έγινε με τον νόμο Κατρούγκαλου φιλοδώρημα.

Ενα ακόμα αποφασιστικό βήμα στην κατεύθυνση αυτή είναι ο νόμος Χατζηδάκη για τις επικουρικές συντάξεις, που ήρθε αμέσως μετά το έκτρωμα της κατάργησης του 8ωρου, νόμος που καθόρισε τον ατομικό κεφαλαιοποιητικό ασφαλιστικό λογαριασμό, από τον οποίο θα καταβάλλεται η επικουρική σύνταξη στους εργαζόμενους και τους αυτοαπασχολούμενους.

Βέβαια η υπονόμευση της Κοινωνικής Ασφάλισης γίνεται από πολλούς δρόμους τα τελευταία χρόνια με νομοθετικές παρεμβάσεις όλων των κυβερνήσεων από το 1991 και μετά. Ολες έσπρωχναν στην ίδια κατεύθυνση, να ξεφορτωθεί το κράτος την ευθύνη, να στηριχθεί η επιχειρηματικότητα με τη μείωση των εργοδοτικών εισφορών, τη λεηλάτηση των αποθεματικών των ασφαλιστικών ταμείων, το άνοιγμα του δρόμου στις ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες. Τόνοι μελανιού έχουν καταναλωθεί, απίστευτος αριθμός συνεδρίων και απέραντος τηλεοπτικός χρόνος έχει διατεθεί. Γιατί ο τομέας της Κοινωνικής Ασφάλισης είναι ένα κρίσιμο μέτωπο στον πόλεμο κεφαλαίου - εργασίας για την τιμή της εργατικής δύναμης. Είναι μια στρατηγική επιλογή του κεφαλαίου για την προώθηση των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων, για τη μείωση της τιμής της εργατικής δύναμης, του μισθολογικού ή και μη μισθολογικού κόστους, όπως λένε, για να βρουν διέξοδο και να επενδυθούν λιμνάζοντα κεφάλαια σήμερα στην Υγεία, στην Πρόνοια, στην αποκατάσταση και αυτή καθαυτή την Ασφάλιση.

Ομως, αυτές οι αλλαγές του Κατρούγκαλου και του Χατζηδάκη για την επικουρική σύνταξη και την ανταποδοτική, τον ατομικό κεφαλαιοποιητικό ασφαλιστικό λογαριασμό είναι μια βόμβα στα θεμέλια της Κοινωνικής Ασφάλισης. Αν οι εργαζόμενοι με τον αγώνα τους δεν μπορέσουν να την απενεργοποιήσουν όχι μόνο οι κύριες και επικουρικές συντάξεις θα γίνουν φιλοδώρημα αλλά και οι όποιες παροχές Υγείας και Πρόνοιας κυριολεκτικά θα εξανεμιστούν. Παροχές που μπορεί μέσα από τις περικοπές των τελευταίων χρόνων να φαίνονται περιορισμένες, όμως δεν παύουν να είναι ζωτικού χαρακτήρα για εκατοντάδες χιλιάδων ανθρώπων των εργατικών - λαϊκών οικογενειών που αν τις κόψουν και αυτές θα μπει σε κίνδυνο η ίδια τους η ζωή. Για παράδειγμα, ένας μέσος εργαζόμενος στον ασφαλιστικό του βίο μπορεί να χρειαστεί λίγες μέρες νοσηλείας, περιορισμένες θεραπείες. Ομως, ένα μεγάλο μέρος μπορεί να χρειαστεί πολλές μέρες νοσηλείας, πολύχρονες θεραπείες. Κανείς δεν έχει συμφωνία ούτε με την ασθένεια ούτε πολύ περισσότερο με την αναπηρία. Ενώ καθένας καταλαβαίνει ότι οι ανάγκες αυτές πολλαπλασιάζονται όταν πλησιάζουμε ή φτάνουμε στην 3η ηλικία. Κάθε εργαζόμενος δικαιούται να θέλει γι' αυτόν και τα παιδιά του να ζήσουν με αξιοπρέπεια, με ποιότητα, με ασφάλεια.

Υπάρχει, όμως, και μια άλλη πλευρά που το προχώρημα της αλλαγής του χαρακτήρα της Κοινωνικής Ασφάλισης θα τσακίσει κόκαλα, θα φέρει δράματα. Στις προνοιακές δομές, τα ιδρύματα χρονίως πασχόντων, δημόσια και ιδιωτικά, μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, οι περιθαλπόμενοι καλύπτονται με νοσήλιο μέσω του ΕΟΠΥΥ. Η τυχόν χρεοκοπία του ΕΟΠΥΥ, η εφαρμογή του ατομικού κεφαλαιοποιητικού ασφαλιστικού λογαριασμού θα πετάξουν απέξω την πλειοψηφία των περιθαλπόμενων σε αυτές τις δομές. Γιατί εδώ οι νοσηλείες είναι πολύχρονες, η νοητική υστέρηση, ο αυτισμός, η τετραπληγία, η εγκεφαλική παράλυση δεν θεραπεύονται με τον χρόνο. Από την άποψη αυτή η δυνατότητα του ασφαλισμένου να καλύπτει το παιδί του με αναπηρία μέσω του καθεστώτος της έμμεσης Ασφάλισης πρακτικά θα είναι άνευ αξίας. Γιατί όσες εισφορές και να πληρώνει ένας εργαζόμενος, πόσα να μπουν στον ατομικό λογαριασμό και πόσα να μπορούν να καλύψουν τις δικές του πολύχρονες ανάγκες, πολύ περισσότερο του παιδιού του με αναπηρία...

Θα πουν κάποιοι: Μα θα πετάξουν στον δρόμο τόσο κόσμο, με τόσο σοβαρά προβλήματα; Οχι. Και στην περίπτωση αυτών των παροχών, όπως στην Υγεία, στην Παιδεία, το καπιταλιστικό κράτος για να αποφύγει τις κοινωνικές εκρήξεις θα εξασφαλίσει, όπως και οι ίδιοι μέσα από τα κείμενά τους ομολογούν, της ΕΕ και του ΣΕΒ, αλλά και η εμπειρία άλλων ευρωπαϊκών χωρών μας διδάσκει, ένα ελάχιστο πακέτο παροχών για τους πιο εξαθλιωμένους και από εκεί και πέρα σύστημα παροχών πολλών ταχυτήτων, ανάλογα τι έχει να πληρώσει ο εργαζόμενος, ο αυτοαπασχολούμενος, ο ανάπηρος. Θα έχουμε τα σχολεία, τα νοσοκομεία και τα ιδρύματα των φτωχών.

Να γιατί το ΚΚΕ, το ΠΑΜΕ, το αγωνιστικό αναπηρικό κίνημα προειδοποίησαν την εργατική τάξη για τον κίνδυνο των ανατροπών, πρωτοστάτησαν στους αγώνες για την απόκρουσή τους.

Εδώ κανένα κόμμα του κεφαλαίου δεν είναι άμοιρο ευθυνών. Συνειδητά και με σχέδιο από κυβερνητικές θέσεις αλλά και από θέσεις συμπολιτευόμενης αντιπολίτευσης, στήριξαν και στηρίζουν διαχρονικά αυτές τις εγκληματικές ανατροπές. Ξεχωριστές είναι οι ευθύνες των συμβιβασμένων, διεφθαρμένων συνδικαλιστικών ηγεσιών, στη ΓΣΕΕ, στην ΑΔΕΔΥ, στην ΕΣΑΜΕΑ και στην ΠΟΣΓΚΑΜΕΑ, που με σχέδιο αλλά και με ρόλο άνοιξαν τον δρόμο, τις κερκόπορτες στο χτύπημα του χαρακτήρα της Κοινωνικής Ασφάλισης.

Οι εξελίξεις με την πανδημία, με τον πιο συμπυκνωμένο τρόπο, ανέδειξαν την τεράστια σημασία του μετώπου της Κοινωνικής Ασφάλισης για την ίδια τη ζωή της εργατικής τάξης, των εργατικών - λαϊκών οικογενειών. Αναδείχθηκε η δυνατότητα τα ζητήματα της Κοινωνικής Ασφάλισης να γίνουν κρίκος για την ανασύνταξη, την οργάνωση της αντεπίθεσης του εργατικού κινήματος, τη συγκρότηση της κοινωνικής συμμαχίας της εργατικής τάξης με τους αυτοαπασχολούμενους, τους βιοπαλαιστές της πόλης και του χωριού, τις γυναίκες, τη νεολαία, τους αναπήρους και τους χρόνιους πάσχοντες των φτωχών λαϊκών στρωμάτων. Το «φέρτε πίσω τα κλεμμένα», ενιαία δημόσια και καθολική Κοινωνική Ασφάλιση με αποκλειστικά δημόσιο και δωρεάν σύστημα Υγείας και Πρόνοιας, με κατάργηση των εισφορών των εργαζομένων για τον κλάδο Υγείας και ανάληψη 100% από το κράτος της χρηματοδότησης από τον κρατικό προϋπολογισμό αυτών των υπηρεσιών. Αυτοί οι στόχοι μπορούν να φλογίσουν τις καρδιές και να φωτίσουν τα μυαλά τραβώντας στον αγώνα νέες δεκάδες χιλιάδες εργαζομένων.