Σάββατο 3 Οχτώβρη 2015
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

Στο σημερινό 4σέλιδο «Διεθνή και Οικονομία» μπορείτε να διαβάσετε τα εξής:

-- ΣΥΓΚΥΒΕΡΝΗΣΗ - ΕΕ - ΔΝΤ: Τα επόμενα βήματα στην υλοποίηση της αντιλαϊκής συμφωνίας. Το χρονοδιάγραμμα και η ατζέντα της πρώτης αξιολόγησης του νέου μνημονίου.

-- ΔΙΕΘΝΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ: Αναθεώρηση προς τα κάτω των προβλέψεων του ΔΝΤ για την παγκόσμια καπιταλιστική ανάπτυξη - Οι «ανησυχίες» για τις ασθενικές επιδόσεις των ανεπτυγμένων οικονομιών και την επιβράδυνση των αναπτυσσόμενων για πέμπτη συνεχή χρονιά.

-- ΙΤΑΛΙΑ: Οι πρόσφατες επαφές που είχε ο Ματέο Ρέντσι στις ΗΠΑ αναδεικνύουν την ορμή, με την οποία το ιταλικό κεφάλαιο διεκδικεί ξεχωριστό μερίδιο στην αντιλαϊκή επίθεση.

-- ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΗ: Κάτω από το όριο της φτώχειας ζει τουλάχιστον το ένα τέταρτο του παλαιστινιακού λαού, η ανεργία μαστίζει έως και το 60% των νέων έως 29 ετών, ενώ οι ισραηλινές κατοχικές δυνάμεις κλιμακώνουν τις επιθέσεις.

ΣΥΓΚΥΒΕΡΝΗΣΗ - ΕΥΡΩΖΩΝΗ - ΔΝΤ
Χρονοδιάγραμμα άμεσης αντιλαϊκής κλιμάκωσης με δεκάδες προαπαιτούμενα

Αντιλαϊκό μπαράζ τη Δευτέρα: Γιούρογκρουπ για την πρώτη λίστα των νέων μέτρων, κατάθεση του προσχεδίου κρατικού προϋπολογισμού για το 2016 και του συμπληρωματικού προϋπολογισμού για φέτος...

Στο Γιούρογκρουπ της Δευτέρας θα οριστικοποιηθεί η πρώτη λίστα των νέων αντιλαϊκών προαπαιτούμενων... και έπεται συνέχεια

Eurokinissi

Στο Γιούρογκρουπ της Δευτέρας θα οριστικοποιηθεί η πρώτη λίστα των νέων αντιλαϊκών προαπαιτούμενων... και έπεται συνέχεια
Από την επόμενη βδομάδα εκδηλώνεται το νέο αντιλαϊκό μπαράζ από τη συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, με την υπόθεση της έγκαιρης ανακεφαλαιοποίησης των ελληνικών τραπεζικών ομίλων να αποτελεί πλέον το εφαλτήριο για την επιτάχυνση των προαπαιτούμενων μέτρων του τρίτου μνημονίου. Την ίδια ώρα, ταυτόχρονα και παράλληλα με τους εκβιασμούς που αφορούν σε τυχόν καθυστερήσεις στις εκταμιεύσεις των δόσεων, αλλά και το ενδεχόμενο «κουρέματος» των τραπεζικών καταθέσεων, στο προσκήνιο επανέρχονται οι αντιθέσεις ανάμεσα στην Ευρωζώνη και το ΔΝΤ και μάλιστα σε συνδυασμό με τις διαιρέσεις που εμφανίζονται και στο εσωτερικό των ιμπεριαλιστικών οργανισμών.

Σε αυτό το φόντο, η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ καταθέτει μεθαύριο Δευτέρα το προσχέδιο του κρατικού προϋπολογισμού για το 2016, παράλληλα με το συμπληρωματικό προϋπολογισμό για το 2015, όπου και θα αποτυπωθούν τα νέα δημοσιονομικά δεδομένα (παραπέρα διόγκωση των αντιλαϊκών φόρων - νέα καρατόμηση κρατικών κονδυλίων για τις λαϊκές ανάγκες). Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι αβεβαιότητες εκδηλώνονται και ως προς τους ρυθμούς διαμόρφωσης του ΑΕΠ, στη βάση του οποίου (σε συνδυασμό βέβαια με τα δημοσιονομικά μέτρα) προσδιορίζονται τα τελικά μεγέθη των προϋπολογισμών. Σε κάθε περίπτωση, τυχόν «υστέρηση» των φορολογικών εσόδων, ακόμη και ως αποτέλεσμα των χαμηλότερων ρυθμών του ΑΕΠ σε σχέση με τις τωρινές εκτιμήσεις, συνεπάγεται την αυτόματη καρατόμηση των κρατικών δαπανών, προκειμένου να καλυφθούν οι «απώλειες» και να επιτευχθούν οι δημοσιονομικοί στόχοι του μνημονίου.

Δεκάδες προαπαιτούμενα αντιλαϊκά μέτρα μέσα στις επόμενες μέρες

Μεθαύριο Δευτέρα συνεδριάζουν και οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης (συμβούλιο Γιούρογκρουπ), προκειμένου να οριστικοποιηθούν τα αντιλαϊκά μέτρα, τα οποία και θα κλιμακωθούν μέχρι τα τέλη του 2015. Το ζήτημα αυτό συζητήθηκε κατά τη χτεσινή τηλεδιάσκεψη της «Ομάδας Εργασίας» (Euro Working Group).

Σύμφωνα με πληροφορίες, μέχρι τα μέσα του Οκτώβρη, η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ θα έχει ολοκληρώσει 48 προαπαιτούμενες δράσεις, ενώ βέβαια θα ακολουθήσει και η επόμενη δέσμη με τα πρόσθετα μέτρα, σε συνδυασμό με τα αποτελέσματα της «αξιολόγησης», που αναμένεται να ξεκινήσει από την Ευρωζώνη και το ΔΝΤ περί τα μέσα Οκτώβρη.

Σύμφωνα με υψηλόβαθμο παράγοντα της Ευρωζώνης, η πρώτη λίστα θα περιλαμβάνει τις «μεταρρυθμίσεις που έχουν ξεμείνει από το καλοκαίρι». Επίσης, στην πρώτη λίστα «πιθανότατα θα περιλαμβάνεται και η μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού συστήματος», χωρίς να αποκλείονται και άλλες δράσεις στο πλαίσιο του δεύτερου πακέτου των προαπαιτούμενων.

Ανάμεσα σε αυτά περιλαμβάνονται το νέο Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής (2016 - 2019) και τα δημοσιονομικά μέτρα που τον συνοδεύουν, όπως η απογείωση της φοροληστείας απέναντι στους αγρότες, οι νέες αντιλαϊκές «παρεμβάσεις» στη φορολογία εισοδήματος μισθωτών και συνταξιούχων, το Ασφαλιστικό, τα ισοδύναμα μέτρα στις μειώσεις των συντάξεων που κρίθηκαν αντισυνταγματικές από το ΣτΕ, η εφαρμογή των «εργαλειοθηκών» του ΟΟΣΑ, η διαχείριση των «κόκκινων» δανείων και πολλά άλλα.

Την ίδια ώρα, ζήτημα αιχμής και ταυτόχρονα όχημα κλιμάκωσης της αντιλαϊκής πολιτικής αποτελεί η υπόθεση της ανακεφαλαιοποίησης των ελληνικών τραπεζικών ομίλων, καθώς οι εκταμιεύσεις των προβλεπόμενων για τις τράπεζες ενισχύσεων από τα δάνεια της Ευρωζώνης έχουν επίσης ως προϋπόθεση την εφαρμογή των προαπαιτούμενων μέτρων και μάλιστα χωρίς καμία χρονοτριβή. Καθόλου τυχαία, τόσο οι παράγοντες της Ευρωζώνης όσο και οι Ελληνες τραπεζίτες «υπενθυμίζουν» ότι από 1/1/2016 τίθεται σε εφαρμογή η οδηγία της ΕΕ που αφορά στη «διάσωση των τραπεζών με ίδια μέσα» (bail in)...

Τα πρώτα αναδρομικά χαράτσια

Ηδη η Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων του υπουργείου Οικονομικών εξέδωσε χτες την εφαρμοστική εγκύκλιο που αφορά στις αυξημένες προκαταβολές φόρου για τους φτωχούς αγρότες, τους αυτοαπασχολούμενους κ.ά. Μάλιστα, το διογκωμένο χαράτσι θα έχει και αναδρομική ισχύ, γεγονός που σημαίνει ότι ο φοροεισπρακτικός μηχανισμός θα αποστείλει στις αμέσως επόμενες μέρες τα «διορθωμένα» εκκαθαριστικά της Εφορίας, υπολογίζοντας ακόμη μεγαλύτερους φόρους, σε σχέση με αυτούς που αναγράφονταν σε όσους ήδη έχουν παραλάβει το προηγούμενο εκκαθαριστικό.

Ειδικότερα:

-- Αγροτικά εισοδήματα: Σύμφωνα με τις διατάξεις του πρόσφατου νόμου και την εφαρμοστική εγκύκλιο, η προκαταβολή φόρου διπλασιάζεται στο 55% (από 27,5%), γεγονός που σημαίνει αντίστοιχες αυξήσεις στους φόρους εισοδήματος που θα καταβληθούν φέτος.

-- Αυτοαπασχολούμενοι: Σταδιακή αύξηση της προκαταβολής φόρου εισοδήματος από το 55% στο 100% για αυτοαπασχολούμενους, μικρές επιχειρήσεις, καθώς και για εργαζόμενους με μπλοκάκια παροχής υπηρεσιών. Το 2016, εκτός από τον κύριο φόρο που θα επιβληθεί με 26% από το πρώτο ευρώ, θα επιβαρυνθούν και με προκαταβολή φόρου που θα υπολογιστεί πλέον με 75% αντί 55%. Ακόμη πιο μεγάλες θα είναι οι επιβαρύνσεις το 2017 για τα εισοδήματα του 2016, καθώς η προκαταβολή φόρου θα αυξηθεί περαιτέρω στο 100%.

-- Για όλα τα νομικά πρόσωπα η προκαταβολή φόρου αυξάνεται στο 100%.

-- Για τα εισοδήματα (μισθωτοί, συνταξιούχοι κ.ά.) που θα αποκτηθούν το 2016, καταργείται η έκπτωση 2% που προβλεπόταν σε περίπτωση εφάπαξ καταβολής του προβλεπόμενου φόρου στην Εφορία.

Κόντρες Ευρωζώνης - ΔΝΤ με το λαό μόνιμα χαμένο

Την ίδια ώρα, διατυπώνονται επιφυλάξεις γύρω από τη συμμετοχή του ΔΝΤ στη νέα δανεική σύμβαση με το ελληνικό κράτος. Χαρακτηριστική του κλίματος είναι προχτεσινή δήλωση του αντιπροέδρου της Κομισιόν, Β. Ντομπρόβσκις, σύμφωνα με τον οποίο, εναπόκειται στο Γιούρογκρουπ να αποφασίσει εάν θα συνεχίσει με το ΔΝΤ ή χωρίς αυτό. Την ίδια ώρα, παράγοντες της Κομισιόν ξεκόβουν κάθε συζήτηση για το ενδεχόμενο «κουρέματος» στο ελληνικό κρατικό χρέος. Από την πλευρά του, το ΔΝΤ, με τη μορφή των διαρροών προς τον Τύπο, θέτει διάφορα «προσκόμματα», εγείροντας ουσιαστικά ζήτημα διαγραφής χρέους ύψους 100 δισ. ευρώ, ενώ αφήνει ανοιχτό και το ενδεχόμενο να προχωρήσει στη δημοσιοποίηση νέας έκθεσης σχετικά με τη βιωσιμότητα του χρέους. Σύμφωνα με εκτιμήσεις παραγόντων της Ευρωζώνης, η τελική απόφαση του ΔΝΤ θα είναι «πολιτική», δηλαδή δε θα βασιστεί στα στενά «τεχνοκρατικά κριτήρια». Παράλληλα, διατυπώνονται εκτιμήσεις και για αντιθέσεις που αναπτύσσονται στο εσωτερικό του ΔΝΤ, καθώς στην προηγούμενη περίοδο, μέσω επίσημων δηλώσεων, είχε διαφανεί μια ορισμένη μετατόπιση των θέσεων του ΔΝΤ από αυτές της Ευρωζώνης.

Σύμφωνα με πληροφορίες του γερμανικού περιοδικού «Der Spiegel», το ΔΝΤ, σε εσωτερικό έγγραφο, αναφέρεται στις «καθυστερήσεις» του χρονοδιαγράμματος στην Ελλάδα, σε «παραλείψεις που κάνουν άνω - κάτω το συνολικό χρονοδιάγραμμα», σημειώνοντας επίσης ότι δεν είναι σκόπιμη η εκταμίευση της δόσης, ούτε και η έναρξη της συζήτησης για την ελάφρυνση του χρέους, σε αυτή τη φάση.

Απαντώντας στις εν λόγω «αιτιάσεις», παρά το γεγονός ότι αυτές δε διατυπώνονται επίσημα, εκπρόσωπος του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών τονίζει: «Είναι γνωστό σε όλους, λόγω της εκλογικής διαδικασίας στην Ελλάδα, η εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων τον τελευταίο καιρό δεν ήταν πρώτη προτεραιότητα», επισημαίνοντας ωστόσο ότι «αυτές οι μεταρρυθμίσεις θα γίνουν». Στο ίδιος μήκος, ο υφυπουργός Οικονομικών της Γερμανίας, Γ. Σπαν, σημείωσε: «Αυτά τα οποία έγιναν ως τώρα πριν από τις εκλογές, ήταν ήδη πάρα πολλά. Αυτό είναι σίγουρα ένα καλό σημείο. Αυτά δεν πρέπει, όμως, μόνο να βρίσκονται σε νόμους, αλλά πρέπει και να υλοποιηθούν και να εφαρμοστούν».

Επιβεβαιώνεται, δηλαδή, ότι ανεξάρτητα από τις κόντρες και τους ανταγωνισμούς μεταξύ Ευρωζώνης και ΔΝΤ, καθώς και στο εσωτερικό τους, το μόνο σημείο στο οποίο συμφωνούν απόλυτα, είναι η κλιμάκωση της αντιλαϊκής επίθεσης, με την προώθηση και την εφαρμογή των αναδιαρθρώσεων που έχει ανάγκη το κεφάλαιο...

ΔΙΕΘΝΕΣ ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΟ ΤΑΜΕΙΟ
Αναθεωρεί και πάλι προς τα κάτω τις προσδοκίες για την παγκόσμια ανάπτυξη

«Απογοητευτική» χαρακτήρισε η διευθύντρια του ΔΝΤ την προοπτική της παγκόσμιας οικονομίας

Η διευθύντρια του ΔΝΤ Κρ. Λαγκάρντ
Η διευθύντρια του ΔΝΤ Κρ. Λαγκάρντ
«Δύσκολη και περίπλοκη», χαρακτήρισε τη σημερινή συγκυρία για την παγκόσμια οικονομία η Διευθύντρια του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, Κρ. Λαγκάρντ, σε επίσημη ομιλία της την περασμένη Τετάρτη, καθώς όπως σημείωσε η αναμονή αύξησης των επιτοκίων στις ΗΠΑ, η επιβράδυνση της Κίνας, η απότομη επιβράδυνση της ανάπτυξης του παγκόσμιου εμπορίου και η ραγδαία πτώση των τιμών των εμπορευμάτων συμβάλλουν στην παγκόσμια αβεβαιότητα. Η επικεφαλής του ΔΝΤ τόνισε ακόμη το πρόβλημα της ανεργίας, καθώς παγκοσμίως, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, οι άνεργοι ξεπερνούν τα 200 εκατ. όπως επίσης και το ζήτημα των αυξανόμενων πολεμικών συρράξεων και των προσφυγικών κυμάτων που αυτές γεννούν.

Αναφερόμενη στις προβλέψεις του ΔΝΤ, που αναμένονται να δημοσιευτούν την ερχόμενη βδομάδα, προειδοποίησε πως η παγκόσμια ανάπτυξη αναμένεται πιο αδύναμη φέτος, συγκριτικά με την προηγούμενη χρονιά, ενώ σε μέτριους ρυθμούς θα κινηθεί και το 2016. Προβληματική εμφανίζεται η κατάσταση και στις ανεπτυγμένες οικονομίες, για τις οποίες το 2015 θα κλείσει με πολύ χαμηλούς ρυθμούς ανάπτυξης, την ίδια στιγμή που οι αναδυόμενες οικονομίες θα δουν για πέμπτο συνεχόμενο χρόνο να μειώνονται οι ρυθμοί ανάπτυξής τους. «Εάν τα βάλουμε όλα αυτά μαζί, διαπιστώνουμε ότι η παγκόσμια ανάπτυξη είναι απογοητευτική και άνιση», σημείωσε χαρακτηριστικά η Κρ. Λαγκάρντ.

Κατά την ομιλία της, στάθηκε σε τρία βασικά σημεία όπου πρέπει να δοθεί βάρος το αμέσως επόμενο διάστημα: Στις συνέπειες από τις αποφάσεις νομισματικής πολιτικής που θα υπάρξουν το επόμενο διάστημα στις ανεπτυγμένες οικονομίες και τον έλεγχό τους, στην αντιμετώπιση του προβλήματος των μη εξυπηρετούμενων δανείων στην Ευρωζώνη για την ενίσχυση της πίστωσης στις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά στις χώρες του ενιαίου νομίσματος, αλλά και στην αντιμετώπιση της δανειακής έκθεσης των μεγάλων επιχειρήσεων των αναδυόμενων οικονομιών.

Το μόνο βέβαιο είναι πως οι προβλέψεις για παγκόσμια ανάπτυξη της τάξης του 3,3% για το 2015 και 3,8% για το 2016, που προέβλεπε το ΔΝΤ στην έκθεση που δημοσίευσε τον περασμένο Ιούλη, πλέον, δεν πρόκειται να επιβεβαιωθούν. Το ζήτημα είναι πόσο κάτω από αυτά τα έτσι κι αλλιώς χαμηλά επίπεδα θα κινηθούν. Ενδιαφέρον, πάντως, παρουσιάζουν τα στοιχεία που αναφέρονται στα κεφάλαια της έκθεσης, τα οποία προδημοσίευσε το Ταμείο και αφορούν τις συνέπειες στις αναπτυσσόμενες οικονομίες που στηρίζονται στις εξαγωγές βασικών εμπορευμάτων και Ενέργειας από την πτώση των τιμών αυτών των αγαθών στις διεθνείς αγορές.

Υπολογίζεται ότι η πτώση των τιμών στα εμπορεύματα μπορεί να αφαιρέσει από μία έως και δυόμισι μονάδες από το ΑΕΠ αυτών των χωρών, με τις μεγαλύτερες απώλειες να αναμένονται στους εξαγωγείς ενεργειακών αγαθών. Ομως, τα προβλήματα γι' αυτές τις οικονομίες δεν σταματούν εκεί...

Προειδοποιήσεις για εταιρικές χρεοκοπίες στις αναδυόμενες οικονομίες

Ταυτόχρονα, τη βδομάδα που πέρασε το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο σε άλλη μελέτη που δημοσίευσε κρούει τον κώδωνα του κινδύνου προς τους μεγάλους μονοπωλιακούς ομίλους των αναδυόμενων οικονομιών, το συνολικό χρέος των οποίων ξεπέρασε τα 18 τρισ. δολάρια. Αφορμή για τις προειδοποιήσεις του ΔΝΤ αποτελεί η επικείμενη αλλαγή πολιτικής επιτοκίων από την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (FED), καθώς όπως λέει το Ταμείο η εποχή των πολύ χαμηλών δανειακών επιτοκίων σε παγκόσμιο επίπεδο πλησιάζει στο τέλος της.

Δύο επιπλέον αρνητικές παράμετροι για τις αναδυόμενες οικονομίες θα προκύψουν από την ενδεχόμενη αύξηση των επιτοκίων στις ΗΠΑ. Η μία είναι η μαζική φυγή κεφαλαίων απ' αυτές προς τις ΗΠΑ, αφού θα βγάζουν μεγαλύτερα κέρδη από την αύξηση των επιτοκίων, και η δεύτερη το ισχυρό δολάριο σε σχέση με τα νομίσματά τους που αυξάνει τα χρέη τους.

Το ΔΝΤ επισημαίνει ότι πλέον αρχίζουν και αυξάνονται σε επικίνδυνα επίπεδα τα ποσοστά χρεών των επιχειρήσεων σε σχέση με τα ίδια κεφάλαιά τους και μάλιστα αυτό συμβαίνει σε τομείς ιδιαίτερα ευάλωτους από αναταραχές στις συναλλαγματικές ισοτιμίες, όπως οι κατασκευές, τα ορυχεία, το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο. Η έκθεση του ΔΝΤ εστιάζει κυρίως στην Κίνα, όπου ο λόγος χρεών προς ίδια κεφάλαια έχει φθάσει το 120% και στη Λατινική Αμερική όπου βρίσκεται στο 110%, ενώ ειδικά στον κατασκευαστικό τομέα βρίσκεται στο 275% και 200% αντιστοίχως.

Η ανοδική τάση του χρέους που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια αυξάνει τις ανησυχίες του ΔΝΤ, καθώς όπως επισημαίνει υπάρχει άμεση σχέση μεταξύ τοπικών χρηματοπιστωτικών κρίσεων που προηγήθηκαν σε μια σειρά χώρες με τη ραγδαία αύξηση των εταιρικών χρεών και αντίστροφα. Τι θέλει να πει; Οτι υπάρχουν επιχειρηματικοί όμιλοι που δεν μπορούν να αποπληρώσουν τα δάνειά τους και αυτό δυσκολεύει τις τράπεζες, οδηγώντας τες μέχρι και σε κατάρρευση. Αλλά αυτό είναι σημάδι ότι μπορεί να επέλθει οικονομική κρίση. Τις ονομάζει τοπικές κρίσεις, επειδή προηγούνται στην εκδήλωση κρίσης στην οικονομία ενός κράτους.

Επιπλέον, το ΔΝΤ προειδοποιεί ότι η μακρά περίοδος χαμηλών δανειακών επιτοκίων είχε ως αποτέλεσμα, την αύξηση του εταιρικού δανεισμού στις αναδυόμενες αγορές, παρά τα αδύναμα οικονομικά αποτελέσματα που παρουσίαζαν.

Αυτό που προκύπτει, δηλαδή, από την παραπάνω αναφορά, είναι ότι παρά την εύκολη πρόσβαση σε δανεισμό που είχαν και έχουν ακόμη οι μεγάλες επιχειρήσεις σε μια σειρά χώρες, κάθε άλλο παρά αυτό τις βοήθησε να αντιμετωπίσουν επί της ουσίας τις συνέπειες της παγκόσμιας καπιταλιστικής κρίσης. Αντίθετα, όπως προκύπτει από την έκθεση του ΔΝΤ, με δεδομένη τη συνέχιση της οικονομικής αστάθειας σε παγκόσμιο επίπεδο και με την FED να ετοιμάζεται να δώσει τέλος στην πολιτική των χαμηλών επιτοκίων είναι πιθανό αυτές οι επιχειρήσεις να βουλιάξουν υπό το βάρος των υψηλών χρεών που δημιούργησαν τα προηγούμενα χρόνια, προκαλώντας δυσάρεστες συνέπειες συνολικά στις οικονομίες των χωρών τους.

Τα παραπάνω δείχνουν ότι τα μεγάλα χρέη εκφράζονται με το δανεισμό, αλλά οφείλονται και στον παράγοντα αδυναμίας πώλησης όλης της παραγωγής των επιχειρηματικών ομίλων με ανάλογο πρόβλημα, ή αδυναμία αποπληρωμής από άλλους επιχειρηματικούς ομίλους ήδη πωλημένων εμπορευμάτων, αδυναμία είσπραξης δηλαδή. Μόνο που αυτά επίσης είναι προμηνύματα ότι μπορεί να επέρχεται κρίση.

Το ΔΝΤ προειδοποιεί ότι εκτός από τις αποφάσεις που αναμένεται να λάβει η FED (δεν είναι βεβαίως σίγουρο πότε θα αποφασίσει την αύξηση των επιτοκίων, γιατί η ισχυροποίηση του δολαρίου, αλλά και η φυγή κεφαλαίων από τις αναδυόμενες μειώνει τις αμερικανικές εξαγωγές), σημαντικός επιβαρυντικός παράγοντας είναι και η πτώση των τιμών των εμπορευμάτων και πρώτων υλών, στις εξαγωγές των οποίων έχουν στηρίξει πολλά τις τελευταίες δεκαετίες οι αναδυόμενες οικονομίες. Οπωσδήποτε και απαιτούνται περισσότερα στοιχεία, όπως λέει η έκθεση για την εξαγωγή πιο στέρεων συμπερασμάτων σχετικά με τους κινδύνους που διατρέχουν οι μεγάλοι μονοπωλιακοί όμιλοι από τις επικείμενες αλλαγές στη νομισματική πολιτική των ανεπτυγμένων κρατών και ιδιαίτερα τα ποσοστά χρέους σε ξένο νόμισμα. Φοβάται ότι το χρέος σε δολάριο ή ευρώ π.χ., με την ισχυροποίηση αυτών των νομισμάτων αυξάνεται και δυσκολεύονται οι επιχειρήσεις στην αποπληρωμή του που ενίοτε μπορεί να τις οδηγήσει και σε πτώχευση.

Αλλωστε, η έκθεση υπογραμμίζει πως καθώς οι ανεπτυγμένες οικονομίες ομαλοποιούν τη νομισματική τους πολιτική, οι αναδυόμενες οικονομίες θα πρέπει να αναμένουν αύξηση των πτωχεύσεων εταιρειών και τονίζει την ανάγκη επίβλεψης των πιο ευάλωτων, αλλά και «συστημικά σημαντικών εταιρειών» (εταιρείες, δηλαδή, που παίζουν εξέχοντα ρόλο σε μία οικονομία) όπως επίσης και τις τράπεζες και άλλους κλάδους της οικονομίας που βρίσκονται σε στενή σύνδεση μαζί τους καθώς είναι εξαιρετικά πιθανή η διάχυση των αρνητικών συνεπειών με ανυπολόγιστα αποτελέσματα.

Τα σημάδια δείχνουν επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομίας, που μπορεί να οδηγήσει σε νέα γενικευμένη οικονομική κρίση. Το σίγουρο είναι ότι την αντιμετώπιση των συνεπειών της επιβράδυνσης και της κρίσης τη μεταθέτουν οι κυβερνήσεις και τα μονοπώλια στις πλάτες των λαών. Μόνο με ανατροπή της εξουσίας του κεφαλαίου, με εργατική - λαϊκή εξουσία οι λαοί θα ευημερήσουν, γιατί αυτή η εξουσία θα κοινωνικοποιήσει τα μονοπώλια και με κεντρικό σχεδιασμό και εργατικό έλεγχο θα βάλει την οικονομία στην υπηρεσία κάλυψης των λαϊκών αναγκών, ενώ θα εξαλειφθούν οριστικά οι οικονομικές κρίσεις.


Φ. Κ.

ΙΤΑΛΙΑ
Διεκδικεί πρωταγωνιστική θέση στο διεθνή ανταγωνισμό

Ο πρωθυπουργός Μ. Ρέντσι ...βλέπει ηγεσία στην ΕΕ μετά από 10 χρόνια μεταρρυθμίσεων, δηλαδή αντιλαϊκών μέτρων

Η κυβέρνηση Ρέντσι δηλώνει πανέτοιμη να κάνει ό,τι χρειάζονται τα μονοπώλια (φωτ. από τη ΓΣ του ΟΗΕ)
Η κυβέρνηση Ρέντσι δηλώνει πανέτοιμη να κάνει ό,τι χρειάζονται τα μονοπώλια (φωτ. από τη ΓΣ του ΟΗΕ)
Με νέα ορμή αναμένεται να ενταθεί η αντιλαϊκή επίθεση στην Ιταλία, καθώς η κυβέρνηση του «προοδευτικού» (κατά πολλές δυνάμεις όπως και ο ΣΥΡΙΖΑ) Ματέο Ρέντσι καθορίζει τα βήματα με τα οποία διεκδικεί το έδαφος που το ιταλικό κεφάλαιο έχασε λόγω της κρίσης, από ανταγωνιστές του όπως π.χ. το γερμανικό.

Μόνο τον τελευταίο χρόνο, η ιταλική κυβέρνηση έχει προχωρήσει και εξαγγείλει σειρά μέτρων που χτυπούν την εργατική - λαϊκή οικογένεια: ιδιωτικοποιήσεις εταιρειών στρατηγικής σημασίας όπως τα ταχυδρομεία (Poste Italiane), οι σιδηρόδρομοι (FS), ENEL (παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος) και ΕΝΙ (φυσικό αέριο). Την καθημερινότητα των ιταλικών λαϊκών στρωμάτων επιδεινώνει η μείωση των δαπανών σε τομείς όπως Υγεία και συντάξεις (συνολικά η μείωση των δημοσίων δαπανών θα φτάσει τα 34 δισ. ευρώ μόνο μέχρι το 2016), αλλά και οι απολύσεις 86.000 δημοσίων υπαλλήλων. Χαριστική βολή δίνουν οι μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας, που ξεκίνησαν με το Πρόγραμμα «Job's Act», σειρά νόμων που διευκόλυναν τις μαζικές απολύσεις και την επέκταση των συμβάσεων απασχόλησης ορισμένου χρόνου.

Περηφανευόμενος για τα αντιλαϊκά επιτεύγματα της κυβέρνησής του και μιλώντας σε εκδήλωση του Ιδρύματος «Κλίντον», ο Μ. Ρέντσι δήλωνε στις αρχές της βδομάδας ότι «αν η Ιταλία προωθήσει τις μεταρρυθμίσεις που είναι απαραίτητες τα επόμενα 10 χρόνια, θα γίνει ηγέτης της Ευρώπης, πιο μπροστά (και) από τη Γερμανία». Ανεξάρτητα από το αν οι νόμοι της ανισόμετρης καπιταλιστικής ανάπτυξης επιτρέπουν μια τέτοια πρόβλεψη, το μόνο σίγουρο είναι το εξής: το πρόβλημα που (και) το ιταλικό κεφάλαιο έχει με τη Γερμανία, δεν είναι η πολιτική που εφαρμόζεται εκεί, τσακίζοντας λαϊκές ανάγκες και κατακτήσεις, αλλά η πρωτιά που η γερμανική πλουτοκρατία εξακολουθεί να διατηρεί στην ευρωενωσιακή αγορά, το πόσο προπορεύεται στη μοιρασιά της παγκόσμιας αγοράς. Και ταυτόχρονα, ο Μ. Ρέντσι διαφημίζει τις μεταρρυθμίσεις που προωθεί, ως δυναμικό μοχλό ενίσχυσης του ιταλικού κεφαλαίου.

Νέα μείωση φόρων για τις επιχειρήσεις

Το σχέδιο προϋπολογισμού για το 2016, που Ρέντσι και Πιερ Κάρλο Παντοάν (υπουργός Οικονομικών) παρουσίασαν πριν μερικές βδομάδες, προβλέπει νέα μείωση φόρων για τις εταιρείες. Ο Παντοάν έσπευσε, μάλιστα, να διευκρινίσει ότι αυτό γίνεται «για χάρη της επιχειρηματικής ανταγωνιστικότητας». Στο επίκεντρο του κυβερνητικού σχεδιασμού βρίσκεται βέβαια και το πώς θα γίνει ανάλογη «μεταχείριση» για ισχυρά μονοπώλια όπου πλειοψηφούν ξένα κεφάλαια, στο πλαίσιο αναβάθμισης της δράσης της ντόπιας πλουτοκρατίας εντός συνόρων.

Σ' αυτή τη βάση φαίνεται ότι ξετυλίγεται και μια κάλπικη όσον αφορά τα λαϊκά συμφέροντα «κόντρα», με την ιταλική αστική τάξη να προσπαθεί να εμφανιστεί ότι αντιστέκεται στις συμβουλές των Βρυξελλών επί του φορολογικού και τον Ρέντσι να διαμηνύει ότι «εμείς αποφασίζουμε ποιους φόρους θα κόψουμε, όχι οι γραφειοκράτες των Βρυξελλών.... Δουλειά της ΕΕ δεν είναι να καθορίζει τις τελικές επιλογές ενός κράτους - μέλους.... δεν πρέπει να λαμβάνει αποφάσεις για λογαριασμό μιας κυβέρνησης» (φυσικά, τέτοιες δηλώσεις αφορούν πρώτα απ' όλα την όξυνση του ανταγωνισμού στο εσωτερικό της ΕΕ και ως προς το μείγμα πολιτικής για την έξοδο από την κρίση).

Καθόλου τυχαία, τα «φώτα» των ΜΜΕ και τις τελευταίες μέρες ουσιαστικά έπεσαν πάνω στο ποιες εταιρείες μπορεί να «χάσουν» φοροαπαλλαγές που τάζει η ιταλική κυβέρνηση στο κεφάλαιο και όχι τις ίδιες τις φοροαπαλλαγές, που συμπληρώνουν μια συνολική στρατηγική κλιμάκωσης της αντιλαϊκής καταιγίδας, δημοσιονομικής πολιτικής προς όφελος της συγκέντρωσης κεφαλαίου, που, ανεξάρτητα από το ποια μερίδα κεφαλαίου ωφελείται, σηματοδοτεί νέα μέτρα κατά των λαϊκών στρωμάτων.

Μόλις την περασμένη Τετάρτη, ο Παντοάν μίλησε σε Διεθνές Φόρουμ Χρηματοπιστωτικών Ιδρυμάτων που οργανώθηκε στην Ιταλία, διαβεβαιώνοντας για την αφοσίωση με την οποία η κυβέρνηση θα συνεχίσει το έργο της: «Υπάρχουν αναπτυξιακές προοπτικές (...) με την ιδιωτικοποίηση των ταχυδρομείων (Poste Italiane) και στη συνέχεια της "Enav" (αντίστοιχη με τη δική μας Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας)». Κάλεσε για επενδύσεις στην Ιταλία, καθώς η χώρα του είναι δεσμευμένη ως προς τη δημιουργία ενός περιβάλλοντος ευνοϊκού για μακροπρόθεσμους επενδυτές και της οποίας το πρόγραμμα δομικών μεταρρυθμίσεων «είναι ένα από τα πιο φιλόδοξα στην Ευρώπη». «Η ιταλική κυβέρνηση είναι έτοιμη να κάνει ό,τι της αναλογεί», συνέχισε, αναφερόμενος στα βήματα που μένουν να γίνουν για τη βελτίωση της «συνεργασίας» της με τους διεθνείς επενδυτές, εννοώντας τη διασφάλιση ολοένα και πιο ευνοϊκών συνθηκών για τον πλουτισμό του κεφαλαίου.

Επόμενο βήμα το σύστημα «διαμόρφωσης μισθών»

Η προθυμία της ιταλικής κυβέρνησης να κάνει «ό,τι της αναλογεί» για να προσελκύσει επενδυτές, μεταφράζεται καταρχήν σε προθυμία να εφαρμόσει και τις συστάσεις που της απευθύνουν επιτελεία που επεξεργάζονται νυχθημερόν νέα μέτρα στήριξης των μονοπωλίων. Τέτοιες είναι αυτές που παρουσίασε την Τετάρτη το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ, το οποίο, αφού υπογράμμισε την άνοδο κατά 6 θέσεις της χώρας στην παγκόσμια κατάταξη «ανταγωνιστικότητας», συμπλήρωνε στη συνέχεια πως μένουν πολλά να γίνουν.

Συγκεκριμένα, η σχετική Εκθεση επισήμαινε ότι η χώρα μένει ακόμα πολύ χαμηλά στην κατάταξη ως προς το σύστημα καθορισμού μισθών (εννοώντας προφανώς τους τρόπους μείωσης του μέσου μισθού, την προσαρμογή των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας ακόμα περισσότερο στις εργοδοτικές ανάγκες, ζητήματα που προτάσσει και η Γαλλία), αλλά και την «περιοριστική» εργατική νομοθεσία (που μπορεί να αφορά ζητήματα από την προκήρυξη κινητοποιήσεων μέχρι την ταχύτητα επέκτασης των ελαστικών σχέσεων εργασίας).

Το Φόρουμ συντάσσει την κατάταξη με βάση παράγοντες όπως η παραγωγικότητα και η «αποτελεσματικότητα της αγοράς εργασίας». Φέτος, ακόμα μια φορά, στην 1η θέση βρέθηκε η Ελβετία, στη 2η η Σιγκαπούρη και στην 3η οι ΗΠΑ.

Ακόμα κι αν έχουν γίνει αρκετά βήματα, η Ιταλία μένει αρκετά πίσω από άλλες ευρωπαϊκές δυνάμεις και ως προς την «αποτελεσματικότητα της αγοράς εργασίας» βρίσκεται στην 126η θέση, σε σύνολο 140 χωρών. Την ίδια στιγμή, η Γερμανία είναι 4η, το Ηνωμένο Βασίλειο 10ο, η Γαλλία 22η και η Ισπανία 33η. Βεβαίως, από πέρυσι η χώρα ανέβηκε 10 ολόκληρες θέσεις. Αλλά για να διανύσει το χαμένο έδαφος, πρέπει να τρέξει με μεγαλύτερη αποφασιστικότητα. Γι' αυτό ακριβώς η κυβέρνηση του «αριστερού» Ρέντσι δηλώνει πανέτοιμη.


Αναστασία ΜΟΣΧΟΒΟΥ

Φουντώνουν οι ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις

Την αποφασιστικότητα, με την οποία το ιταλικό κεφάλαιο (και το πολιτικό του προσωπικό) θέλει να εργαστεί, για να ενισχύσει τη θέση του, αποτυπώνουν και οι «γέφυρες» που θέλει ανοιχτές με διάφορα ιμπεριαλιστικά κέντρα, ενώ μην ξεχνάμε ότι διευρύνεται η «κόντρα», που συνεχίζεται μέσα στην ίδια την Ευρωζώνη για το μείγμα διαχείρισης της εξόδου από την κρίση.

Είναι χαρακτηριστική η συνέντευξη που έδωσε ο Ρέντσι στο οικονομικό πρακτορείο «Μπλούμπεργκ» τις μέρες που βρέθηκε στις ΗΠΑ για τις εργασίες της ΓΣ του ΟΗΕ.

«Τα τελευταία επτά χρόνια η πολιτική της ΕΕ ήταν λάθος», υποστήριξε, συμπληρώνοντας ότι στο χρονικό διάστημα 2008 - 2015 η ΕΕ έχασε από τις ΗΠΑ σε κάθε τομέα, «έχασε θέσεις εργασίας, έχασε ΑΕΠ, έχασε ανταγωνιστικότητα».

«ΗΠΑ και κυβέρνηση Ομπάμα επέλεξαν την ανάπτυξη», υπογράμμισε ο Ρέντσι, ενώ όταν ο δημοσιογράφος του «Μπλούμπεργκ» έσπευσε να προσθέσει ότι (αντιθέτως) «η ΕΕ επέλεξε τη λιτότητα», ο Ρέντσι χαμογέλασε όλο νόημα και, παίρνοντας την πάσα, συνέχισε: «Σέβομαι το συλλογισμό σας... Προφανώς αυτό για τη Γερμανία είναι καλό, γιατί η Γερμανία έχει πολλές ευκαιρίες στον τομέα των εξαγωγών, πολύ καλή σχέση με άλλα κράτη - μέλη της ΕΕ...».

Δεν είναι, άλλωστε, μυστικό ότι χώρες όπως η Ιταλία, αλλά και η Γαλλία διαφωνούν με τη Γερμανία ως προς τη δοσολογία επεκτατικής - περιοριστικής πολιτικής, το βαθμό δηλαδή και την ευελιξία, με την οποία τα ταμεία των αστικών κρατών θα μπορούν να προσφέρουν νέα «κίνητρα» και «αναπτυξιακά πακέτα» σε μονοπώλια, επιδρώντας έτσι στις ισορροπίες που διαμορφώνονται ευνοϊκές για τις δυνάμεις που ωφελούνται από την ανισομετρία της καπιταλιστικής ανάπτυξης, ή δεν αντιμετωπίζουν τον ίδιο βαθμό δυσκολίας στη διαχείριση της οικονομικής κρίσης, λόγω μικρού βάθους ή μικρών κρατικών χρεών και ελλειμμάτων, όπως η Γερμανία.

«Χρειαζόμαστε τη Ρωσία...»

Εξίσου χαρακτηριστική είναι και η στάση που η Ιταλία επιλέγει να κρατά απέναντι σε εστίες σφοδρής αντιπαράθεσης όπως αυτή μεταξύ Δύσης - Ρωσίας. Απαντώντας σε ερώτημα για το πώς θα βρεθεί έξοδος από την «κρίση στη Συρία», ο Ρέντσι δήλωσε ότι «οι ΗΠΑ αποτελούν σημείο αναφοράς ως προς διεθνείς επιλογές, έτσι συζητάμε πρώτα με τις ΗΠΑ και όλους τους εταίρους μας...» «Πρώτη μας (σημαντική) σχέση συνεργασίας είναι αυτή με τις ΗΠΑ, γιατί αναγνωρίζουμε τον πολύ σημαντικό ρόλο των ΗΠΑ... Αλλά, έχω μια πολύ σαφή θέση ως προς τη Ρωσία: θεωρώ ότι χρειαζόμαστε τη Ρωσία "αναμεμειγμένη"... Προτιμώ η Ρωσία να αναμειχθεί στη λύση του ζητήματος (του Συριακού)», συνέχισε. Ενώ, αντιδρώντας στο ότι «κάποιοι θεωρούν τη Ρωσία ως τον εχθρό μας στην Ευρώπη», επισήμανε: «Πρέπει να διατηρήσουμε την κυριαρχία και την ταυτότητα της Ουκρανίας, τα σύνορα αυτής της χώρας, και για αυτούς τους λόγους είναι σωστές οι κυρώσεις ενάντια στον Πούτιν, αλλά, την ίδια στιγμή, χρησιμοποίησα τον πρώτο χρόνο της θητείας μου στην κυβέρνηση για να επαναλαμβάνω κάθε μέρα το ίδιο πράγμα: είναι σημαντικό να έχουμε σχέσεις με τη Ρωσία... Το να φανταστεί κανείς ένα μέλλον χωρίς τη Ρωσία είναι λάθος».

Βεβαίως, τα παραπάνω ειπώθηκαν πριν την έναρξη των ρωσικών βομβαρδισμών στη Συρία, που προσθέτουν νέα δεδομένα περιπλέκοντας ανταγωνισμούς που είναι θανάσιμα επικίνδυνοι για τους λαούς.

Ωστόσο, είναι καθαρό ότι η ιταλική αστική τάξη αναζητά «ανοιχτές πόρτες» με πολλά κέντρα, ζυγίζοντας πώς κάθε φορά καλύτερα ευνοούνται τα σχέδιά της. Ολη αυτή η «ρευστότητα» ως προς τις ενδοϊμπεριαλιστικές σχέσεις και αντιθέσεις δημιουργεί όλο και ευρύτερη βάση για την εκδήλωση νέων συγκρούσεων, με τον ένα ή άλλον τρόπο. Η ανάγκη κάθε αστικής τάξης να επανεξετάζει τις συμμαχίες μεγαλώνει από την πίεση που γεννά η κρίση και η δυσκολία καπιταλιστικής ανάκαμψης, προμηνύει το μέγεθος της νέας θύελλας που θα ξεσπάσει κατά των λαών, σε κάθε χώρα χωριστά αλλά και γενικότερα.


Α. Μ.

ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΙΑΚΑ ΕΔΑΦΗ
Οι λαϊκές ανάγκες στη μέγγενη της κατοχής

Χαρακτηριστικά τα στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας, που πιέζει και για άλλα αντιλαϊκά μέτρα

Υψηλό κίνδυνο για ξέσπασμα κοινωνικών συγκρούσεων στα παλαιστινιακά εδάφη βλέπουν πολλοί ιμπεριαλιστικοί οργανισμοί
Υψηλό κίνδυνο για ξέσπασμα κοινωνικών συγκρούσεων στα παλαιστινιακά εδάφη βλέπουν πολλοί ιμπεριαλιστικοί οργανισμοί
Η επιδείνωση της φτώχειας στα παλαιστινιακά εδάφη για τρίτη συναπτή χρονιά και η αφόρητη, «αβίωτη», κατάσταση που προκαλεί στον Παλαιστινιακό λαό η συνεχής σκλήρυνση της ισραηλινής κατοχής διαμορφώνουν «υψηλό ρίσκο για την πρόκληση τρίτης ιντιφάντα ή και κοινωνικών αναταραχών», εκτίμησε στις αρχές της βδομάδας με έκθεσή της η Παγκόσμια Τράπεζα. Οι οικονομολόγοι του συγκεκριμένου οργανισμού, που συμβάλλει στην προώθηση ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων και στην καπιταλιστική βαρβαρότητα, ...δεν πρωτοτύπησαν. Το ίδιο είχαν κάνει νωρίτερα συνάδελφοί τους από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, αλλά και στελέχη της «Συνδιάσκεψης του ΟΗΕ για το Εμπόριο και την Ανάπτυξη» (UNCTAD), που προέβλεπαν στις αρχές Σεπτέμβρη πως η Λωρίδα της Γάζας «θα καταστεί έως το 2020 ακατοίκητη» εξαιτίας των συνεχόμενων ισραηλινών επιθέσεων (είχαμε τρεις εισβολές σε έξι χρόνια!) και του σχεδόν επί μία δεκαετία εγκληματικού οικονομικού αποκλεισμού από Ισραήλ και Αίγυπτο.

Οταν τα όργανα του διεθνούς κεφαλαίου κάνουν τέτοιες διαπιστώσεις και (ακόμη χειρότερα...) όταν προβλέπουν ως ισχυρή την πιθανότητα νέας εξέγερσης του Παλαιστινιακού λαού συμπεραίνει κανείς πως η κατάσταση στα παλαιστινιακά εδάφη της Λωρίδας της Γάζας, της Δυτικής Οχθης και της Ανατολικής Ιερουσαλήμ δεν είναι απλώς τεταμένη ή δύσκολη. Είναι εφιαλτική! Και αυτό γιατί «κουρδίζει» μία «ωρολογιακή βόμβα» που είναι ζήτημα όχι το εάν αλλά το πότε θα σκάσει, γεμίζοντας με ακόμη περισσότερο μπαρούτι την «πυριτιδαποθήκη» της Ανατολικής Μεσογείου, όπου όσο περνά ο καιρός, οι ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις οξύνονται επικίνδυνα...

Αλλωστε, στο ίδιο συμπέρασμα κατέληξε στα μέσα της βδομάδας και ο Παλαιστίνιος Πρόεδρος, Μαχμούτ Αμπάς, που στη διάρκεια της ομιλίας του στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, ανακοίνωσε την αναστολή της εφαρμογής των ισραηλινο-παλαιστινιακών «ειρηνευτικών» συμφωνιών του 1993 στο Οσλο, καταγγέλλοντας τις συνεχείς επιθέσεις των ισραηλινών κατοχικών αρχών σε βάρος του Παλαιστινιακού λαού και την πολυετή αθέτηση σημαντικών όρων των συμφωνηθέντων.

«Η κατάσταση είναι αφόρητη, αβίωτη... Αυτό το στάτους κβο δεν μπορεί να συνεχιστεί άλλο! Δηλώνουμε πως δεν μπορούμε να συνεχίσουμε τη δέσμευσή μας σε αυτές τις συμφωνίες και πως το Ισραήλ θα πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες του ως δύναμη κατοχής... Η υπομονή μας εξαντλήθηκε!», σημείωσε χαρακτηριστικά ο Παλαιστίνιος ηγέτης. Και μάλλον δεν είχε άδικο. Και να γιατί:

Ενας πραγματικός εφιάλτης

Οι διαπιστώσεις της έκθεσης της Παγκόσμιας Τράπεζας για τα παλαιστινιακά εδάφη περιγράφουν, έστω αδρά και τεχνοκρατικά, τον εφιάλτη που ζει ο Παλαιστινιακός λαός. Ενας εφιάλτης που οφείλεται κυρίως στις κατά καιρούς ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις διαφόρων δυνάμεων αλλά και σε «συνταγές» πολιτικής και οικονομικής διαχείρισης που σερβίρουν κατά περιόδους ως λύση καπιταλιστικοί οργανισμοί αλλά και οι ισραηλινές κατοχικές αρχές. Μεταξύ άλλων η έκθεση διαπιστώνει τα εξής:

  • Κατά μέσο όρο τουλάχιστον το 25% του Παλαιστινιακού λαού ζει εγκλωβισμένο στη φτώχεια και την ανέχεια. Ομως, ο «μέσος όρος» αμβλύνει μία πολύ χειρότερη εικόνα και «κρύβει» την απελπιστική κατάσταση που επικρατεί στη Λωρίδα της Γάζας, όπου το 80% των νοικοκυριών δίνει καθημερινά αγώνα για ένα πιάτο φαΐ και εξαρτά την επιβίωσή του από τη διανομή τροφίμων του ΟΗΕ. Αρκεί να αναφερθεί ότι οι 72.000 Παλαιστίνιοι που εξαρτούσαν τη διατροφή τους από τη βοήθεια του ΟΗΕ το 2000, έγιναν το Μάη του 2015 τουλάχιστον 868.000! Ιδιαίτερα μετά την ισραηλινή φονική επίθεση, το καλοκαίρι του 2014, που προκάλεσε τις χειρότερες οικονομικο-κοινωνικές συνθήκες στην περιοχή από το 1967.
  • Ο μέσος όρος του κατά κεφαλήν ΑΕΠ το δεύτερο τρίμηνο του 2015 διαμορφώθηκε στα 448 δολάρια (αύξηση 0,9% σε σχέση με το αντίστοιχο περσινό διάστημα). Στη Δυτική Οχθη το κατά κεφαλήν μέσο ετήσιο εισόδημα ανέρχεται σε περίπου 578,8 δολάρια (αύξηση 0,6%) και στη Λωρίδα της Γάζας σε μόλις 261,2 δολάρια (μείωση 4,81%).
  • Μόνο το 6% αγαθών και εμπορευμάτων που εισάγονταν στη Λωρίδα της Γάζας από το Ισραήλ εισέρχεται στην περιοχή, σε σχέση με τις εισαγωγές που γίνονταν πριν από την επιβολή του ισραηλινού (και αργότερα του αιγυπτιακού) εμπάργκο το 2007. Είναι ενδεικτικό ότι από πέρσι το φθινόπωρο έως το πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους εισήχθησαν στη Λωρίδα της Γάζας μόλις 1.600.000 τόνοι οικοδομικών υλικών, δηλαδή μόλις 6,7% αυτού που χρειάζεται για να πραγματοποιηθεί η ανοικοδόμηση των κατεστραμμένων από την περσινή ισραηλινή επίθεση περιοχών! Με αυτούς τους ρυθμούς, «σαλιγκαριού», η ανοικοδόμηση των 20.000 κατεστραμμένων κατοικιών, των 148 σχολείων, των 15 νοσοκομείων, των 45 Κέντρων Υγείας, των 247 εργοστασίων και των 300 εμπορικών κέντρων στη Γάζα θα χρειαστεί δεκαετίες. Ανάμεσα στα άλλα, η καθυστέρηση της ανοικοδόμησης έχει δραματικές επιπτώσεις σε απαραίτητες δημόσιες υποδομές σε δίκτυα ηλεκτροδότησης, υδροδότησης, αποχέτευσης, υπηρεσίες Υγείας και Παιδείας, «ενώ διώχνει πιθανούς επενδυτές» (όπως αναφέρει η έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας).
  • Η ανεργία κατά μέσο όρο στη Δυτική Οχθη διαμορφώθηκε το δεύτερο τρίμηνο του 2015 στο 16% (μειώθηκε κατά 2% σε σχέση με το αντίστοιχο περσινό διάστημα, επειδή το Ισραήλ επέτρεψε σε λίγο περισσότερους Παλαιστίνιους εργάτες να δουλέψουν στο έδαφός του). Ωστόσο, η μάστιγα της ανεργίας είναι τραγική ιδιαίτερα στους νέους από 16 έως 29 ετών καθώς πλήττει το 60% του νεανικού πληθυσμού.
  • Το φθινόπωρο του 2014 η διεθνής διάσκεψη δωρητών στο Κάιρο είχε ανακοινώσει τη χορήγηση βοήθειας 3,5 δισ. δολαρίων στους Παλαιστίνιους. Αντ' αυτού δόθηκε μόνο το 35% της υποσχεθείσας βοήθειας.
  • Η παρακράτηση των παλαιστινιακών δασμών και φόρων που συλλέγει για λογαριασμό της Παλαιστινιακής Αρχής σε κατεχόμενα εδάφη το Ισραήλ, από το Δεκέμβρη του 2014 έως τον Απρίλη του 2015, προκάλεσε 70% μείωση των εσόδων του παλαιστινιακού κράτους, επιδείνωσε την ήδη δύσκολη κατάσταση σε εκατοντάδες χιλιάδες νοικοκυριά λόγω πολύμηνης καθυστέρησης μισθοδοσίας σε πολλούς δημόσιους υπαλλήλους.
  • Εκτιμάται ότι εάν δεν ξαναρχίσει σύντομα η ειρηνευτική διαπραγματευτική διαδικασία μεταξύ Παλαιστινίων και Ισραηλινών ώστε να επιτευχθεί συμφωνία, τότε η παλαιστινιακή οικονομία θα συνεχίσει να εξασθενεί δραματικά και να εντείνονται οι κίνδυνοι ευρύτερης πολιτικής αποσταθεροποίησης, «απομακρύνοντας» διεθνή βοήθεια και ξένους επενδυτές.
  • Λόγω της αύξησης του πληθυσμού και της μεγάλης πληθυσμιακής πυκνότητας στα παλαιστινιακά εδάφη εκτιμάται ότι το πραγματικό ΑΕΠ από το 2013 μειώνεται «σταθερά».
  • Η Παγκόσμια Τράπεζα εκτιμά ότι το «αναπτυξιακό» μοντέλο που εφαρμόζεται στα παλαιστινιακά εδάφη είναι «μη βιώσιμο», ωστόσο δίνει εύσημα στην Παλαιστινιακή Αρχή επειδή κατάφερε να «μειώσει το κόστος» στη μισθοδοσία δημοσίων υπαλλήλων και στα έξοδα λειτουργίας του συστήματος Υγείας. Πιέζει ωστόσο για «ακόμη μεγαλύτερες μειώσεις» σε μισθούς, κοινωνικές δαπάνες και για «αναμόρφωση» του «ακριβού συνταξιοδοτικού συστήματος».

Την ίδια ώρα που ο λαός της Παλαιστίνης κυριολεκτικά ματώνει, η Παγκόσμια Τράπεζα βρίσκει περιθώρια να «σφίξει και άλλο το ζωνάρι» στην εργατική τάξη προτείνοντας γνωστές «λύσεις», όπως την αύξηση της συλλογής φόρων και δασμών, την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής, την περαιτέρω μείωση της μισθοδοσίας στους εκατοντάδες χιλιάδες δημόσιους υπαλλήλους, την ενίσχυση των κρατικών επενδύσεων στην οικονομία και την αναδιάρθρωση του «γενναιόδωρου συστήματος Υγείας και Ασφάλισης που είναι βασική πηγή αιμορραγίας πόρων».

Μετά από όλα αυτά δεν προκαλεί εντύπωση το αποτέλεσμα της τελευταίας δημοσκόπησης του Παλαιστινιακού Κέντρου για την Ερευνα και την Πολιτική (CPSR), που διαπίστωνε, προ ημερών, ότι το 57% των Παλαιστινίων θα υποστήριζε σήμερα μία ένοπλη εξέγερση (ιντιφάντα) έναντι των κατοχικών αρχών, ποσοστό αυξημένο κατά οκτώ μονάδες σε σχέση με το 49% που είχε απαντήσει με τον ίδιο τρόπο το αντίστοιχο περσινό διάστημα.

Είναι φανερό πως η ήδη δραματική κατάσταση στα παλαιστινιακά εδάφη, ιδιαίτερα μετά την πρόσφατη νέα όξυνση των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων ΗΠΑ, ΕΕ, ΝΑΤΟ - Ρωσίας και στην περίπτωση της Συρίας, θα επιδεινωθεί ακόμη περισσότερο αφού οι πιθανότητες για επανέναρξη μίας λεγόμενης «ειρηνευτικής διπλωματικής διαδικασίας» στο Παλαιστινιακό φαίνονται ακόμη πιο αμυδρές από ό,τι στο πρόσφατο παρελθόν.


Δέσποινα ΟΡΦΑΝΑΚΗ



Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ