Από φρούτα τώρα άλλο τίποτε, γι' αυτό ας επωφεληθούμε και ας κάνουμε μαρμελάδες για να είναι το πρωινό μας πιο ευχάριστο και τον καυτό, σκληρό, μήνα που διανύουμε πιο γλυκό. Θα μουσκέψουμε 180 γραμμάρια βερίκοκα και θα τα βάλουμε σε νερό για δεκαπέντε ώρες και μετά θα τα πολτοποιήσουμε στο μπλέντερ μαζί με το νερό. Θα ρίξουμε μια κουταλιά της σούπας λεμονιού και ένα μήλο καθαρισμένο και τριμμένο. Θα βάλουμε όλο το μείγμα σε μια κατσαρόλα στη φωτιά και θα ανακατεύουμε συνεχώς μέχρι η μαρμελάδα να δέσει. Θα το βάλουμε σε ένα αποστειρωμένο βάζο όταν στεγνώσει. Στο ψυγείο μπορεί να διατηρηθεί έναν ολόκληρο μήνα. Κάθε πρωί θα αλείφουμε λίγη μαρμελάδα σε μια φέτα μαύρο ψωμί ή το απόγευμα μαζί με τον καφέ μας θα τρώμε και μια κουταλιά.

Ενα μεγάλο μέρος της έρευνας αυτής πραγματοποιήθηκε από τον συγγραφέα στην Κωνσταντινούπολη. Στα παραρτήματα εξετάζονται οι αρχές που διέπουν την οθωμανική αισθητική και τα ηθικά συστήματα που κυριαρχούσαν στην οθωμανική κοινωνία, των αραβικών και ιρανικών συμπεριλαμβανομένων. Ο Μαρίνος Σαρηγιάννης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1973. Εκανε μεταπτυχιακό στο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης. Διδάσκει την τουρκική γλώσσα στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο.

«Το τραγούδι του Φαύνου» είναι το νέο ποίημα του Γιώργου Κακουλίδη που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Εξάντας» και είναι αφιερωμένο στη Λητώ:

«Μες στου μυαλού

τα κόκκινα άνθη

Περνάει τώρα

η δαμόκλειος σπάθη

και ο παράδεισος

λιώνει τα χιόνια

που μου στόλιζαν

καρδιά και πνευμόνια

η Καρωτίδα

έγινε αηδόνι

κι όπου λαλεί

κύμα σηκώνει»

Η «Γυάλινη γυναίκα» του Μιχάλη Γκανά (εκδόσεις Μελάνι): Είσαι γυναίκα γυάλινη/ και θα κοπώ μ' εσένα,/ Πορφύρα της αγάπης μας/ το ίδιο μου το αίμα/

Είσαι γυναίκα γυάλινη/ και τρέμω μη ραγίσεις,/ εσύ δεν ξέρεις τίποτε/ και δε θα μ' αγαπήσεις./

Είσαι γυναίκα γυάλινη/ και θρύψαλα με κάνεις/, εσύ δεν ξέρεις τίποτε/ εσύ θα με ξεκάνεις/ Είσαι γυναίκα γυάλινη/ το βράδυ ραγισμένη/ κι όλη τη νύχτα έναστρη και φωταγωγημένη

«Ο καλός σκαπανέας και η κοινή λογική» του Θάνου Φωσκαρίνη (από την ανθολογία: Η αλήθεια με ή χωρίς αντιβιοτικά» (εκδόσεις Εριφύλη).

«μου λένε δεν πρέπει να γράφω άλλο ποιήματα/ παράξενα και καταθλιπτικά πρέπει να αλλάξω/ αν δεν μπορώ να γράψω ευχάριστα/ να γνωριστώ με δημοσιογράφους κριτικούς/, να συνδεθώ με περιοδικά κι εφημερίδες/ με ραδιοφωνικούς σταθμούς γνωστούς τηλεανθρώπους/ κι αν τίποτε δε φτουρήσει/ τότε ν' αλλάξω/ ας δω τα πράγματα ρεαλιστικά/ να το γυρίσω στην πεζογραφία της εποχής/ που ναι της μόδας πάντα με κείμενα φλύαρα βίαια ερωτικά....

Ομως αδύνατο να αλλάξω πια/ το νιώθω/ ξέρω το βλέπω, η ποίηση δεν υποχωρεί δε συμβιβάζεται/ τη χτυπούν από παντού την καταδιώκουνε/ φοβούνται την ιδέα της τ' αυστηρά της μέτρα/ τη δύναμη εκλογής των λίγων των αρίστων εν ζωή που αθόρυβα κοπιάζουν/

γιατί Ποίηση σημαίνει πάντα Ελευθερία όμως Ελευθερία δε σημαίνει απαραιτήτως Ποίηση».

Από τη νέα ποιητική συλλογή του Αρη Γαρδένια: «Ριμο-τομία», διαβάζουμε έναν μικρό ύμνο στον έρωτα: «Οτι σ' αγαπώ/ σάρκας, ψυχής χημεία,/ ότι σ' αγαπώ/ σάρκας, ψυχής λατρείας,/ Οτι σ' αγαπώ/ εσύ εγώ, εγώ εσύ /αλληλουχία, θάλασσας - κρημνών, ήλιου σελήνης/ συμφωνία,/ ότι σ' αγαπώ αγάπης ανθοί, κρινάκια, στεφάνι/ αστέρια, φέγγας, ία, ότι σ' αγαπώ/ χελιδόνια, τρυγόνια,/ προσκυνώ σε φύση γυναικεία!/ ότι σ' αγαπώ πεταλουδίτσα, μελισσάκι, / γυναίκα, μάνα, κόρη Παναγιά».

Η Στέλλα Αρκάδη στην «Νίκη της Σαμοθράκης» (εκδόσεις Π. Καραμίτσα), γράφει: «Να μου κρύβεις το τραυματισμένο κορμί σου/ προσπαθώντας να το ισιώσεις/ Κρυώνεις και τεντώνεσαι, προτάσεις το άτρωτο/ μανιφέστο της ερημίας σου./ Το χαμόγελό σου ενδημεί εκεί/ όπου οι άλλοι πανικόβλητοι εγκαταλείπουν./ Από όπου πέρασες ο τόπος απόκτησε τη γεωγραφία σου/ Ηρθα στο πηγάδι όπου έσερνες νερό να πιεις/ να με δεχτείς: κάθε μέρα θα σου λέω/ μια ιστορία με ήρωες ικανούς κατοικήσουν στον τόπο σου».

Η Πύλη της Αμμοχώστου

Σχεδόν τριάντα χρόνια έχουν περάσει από τότε που πατήσαμε για τελευταία φορά στο πανέμορφο νησί, στην Κύπρο... Τριάντα ολόκληρα χρόνια ματαίως προσπαθούμε να απομακρύνουμε τη σκέψη μας από την ομορφιά που πληγώνει. Η Κύπρος δεν έφευγε από το νου μας. Τώρα, όμως, ας ακολουθήσουμε τα νεανικά βήματα και τις σκέψεις της συναδέλφου μας, η οποία βρέθηκε πρόσφατα στο νησί της Αφροδίτης. Αλήθεια, τι είδε η Μπέρρυ Τσουγκράνη σήμερα στο νησί των νεανικών μας χρόνων;

«Απ' αυτόν τον τόπο, το μακελειό απέναντι - στην καρδιά της Μεσοποταμίας - θύμιζε χρονικό προαναγγελθέντος θανάτου. Πολύ νωρίτερα - σχεδόν τρεις δεκαετίες πριν - οι φιλόδοξοι ιμπεριαλιστές (κι εδώ αυτή η λέξη δε χωρεί ουδεμία «διαπραγμάτευση»), προσπάθησαν να κατοχυρωθούν. Να 'χουν πάντα έτοιμο έναν τόπο βάσης που κανείς δε θα μπορεί να τους τον αμφισβητήσει. Το «δεν ξεχνώ» - κι αυτό είναι ίσως το τραγικότερο - σαφώς ήταν και είναι κάτι που πάντα τους βόλευε και τους βολεύει. Ετσι φρόντισαν αυτό το «δεν ξεχνώ» να το ποτίσουν με αίμα, φρίκη και τόσες κτηνωδίες, που όσα χρόνια κι αν περάσουν δύσκολα θα καταφέρουν να μην κληρονομηθούν απ' τις επόμενες γενιές και των δύο αντίμαχων συγκατοίκων - στρατοπέδων.

Τα όσα ακούς σ' αυτόν τον τόπο είναι πραγματικά απίστευτα. Οχι πως δεν έχουν συμβεί, έχουν και με το παραπάνω, απλά, δύσκολα μπορείς να συνειδητοποιήσεις πως δύο λαοί που περισσότερα τους ενώνουν απ' όσα τους χωρίζουν φτάσανε σ' αυτό το σημείο. Απ' το μουσείο - παρατηρητήριο του «Λήδρια Palace», στον ομώνυμο και πιο εμπορικό δρόμο της ελεύθερης Λευκωσίας, μπορείς να δεις όλα όσα ανήκουν σήμερα στον «εχθρό». Στην κατεχόμενη πλευρά της πόλης η μεγαλεπήβολη εκκλησιά της Αγίας Σοφίας και δίπλα ο γοτθικού ρυθμού ναός της Αγίας Αικατερίνης, είναι πλέον τζαμιά. Απ' την άλλη, στο νότιο τμήμα της πόλης, το τζαμί Ομερίγιε και τα τουρκικά χαμάμ, οι τουρκικοί μαχαλάδες (όπου σήμερα ζουν μετανάστες, κυρίως Φιλιππινέζοι και Πακιστανοί) θυμίζουν πως άλλοτε, έστω και με δυσκολίες, έστω και με εντάσεις, αυτοί οι δύο λαοί συνυπήρχαν. Ο «ιστορικός μύθος» θέλει - προφανώς για να δικαιολογήσει αυτό το «ανάκατο» στο μοίρασμα της τράπουλας - το 1964 έναν Βρετανό αξιωματικό να χαράζει πάνω στον χάρτη μια διαχωριστική γραμμή, χρησιμοποιώντας μια πένα με πράσινη σινική μελάνη. Το έκανε, λέει, για να σταματήσει τις αψιμαχίες μεταξύ των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων κι από τότε η «πράσινη γραμμή» καθιερώθηκε.

Λευκωσία, εντός των τειχών

Το να οδηγείς βράδυ, ακόμα και την ημέρα, στη Λευκωσία ή κατά μήκος της λεγόμενης πράσινης γραμμής, είναι κάτι σαφώς επικίνδυνο. Μπορεί ανά πάσα στιγμή να βρεθείς, χωρίς καν να το καταλάβεις, απέναντι. Και σε Ελληνα, μέχρι πρόσφατα, δύσκολο έως ακατόρθωτο να επιτραπεί «καθώς πρέπει» να περάσει δίπλα. Η είσοδος ήταν ανοιχτή μόνο για τους ξένους τουρίστες. Ολα τα μερίμνησαν οι «έποικοι». Το παζάρι των Τουρκοκυπρίων είναι κατά πολύ φθηνότερο, οι ημερήσιες βίζες που δίνονταν διαρκούσαν ακριβώς μέχρι την ώρα που κλείνουν τα εμπορικά καταστήματα, οπότε όλοι ήταν ευχαριστημένοι και με το παραπάνω.

Ιδιαίτερα «επικίνδυνη» είναι η διαδρομή βορειοανατολικά της Κύπρου, αφού μετά το χωριό Παχύαμμο, ο δρόμος κάνει μια δύσκολη - αλλά και θεαματική - άνοδο στους απόκρημνους λόφους της Τηλλυρίας, ώστε να παρακαμφθεί ένας τουρκικός στρατιωτικός θύλακας στα Κόκκινα (σήμερα Ερενκού). Παρατηρητήρια της Κυπριακής εθνοφρουράς, των Ηνωμένων Εθνών και του τουρκικού στρατού βρίσκονται διασκορπισμένα στις κορυφές των λόφων γύρω απ' τα Κόκκινα και οι φωτογραφίες απαγορεύονται αυστηρά. Αν δε κανείς αποφασίσει να περάσει βράδυ απ' τη συγκεκριμένη αυτή περιοχή, νιώθει ανά πάσα στιγμή ανασφάλεια και το φόβο πως θα βρεθεί απέναντι. Η υπέροχη θέα του κόλπου της Μόρφου και του ακρωτηρίου Καρμακίτη - μέρη τα οποία βρίσκονται απ' την άλλη πλευρά της διαχωριστικής γραμμής του νησιού - δεν κατορθώνουν να καταλαγιάσουν αυτά τα συναισθήματα. Συνεχίζοντας, φτάνεις ακριβώς στη διαχωριστική γραμμή - η οποία επιτηρείται από ένα αργεντινό απόσπασμα της ειρηνευτικής δύναμης του ΟΗΕ - και στο χωριό του Κάτω Πύργου, ένας πολυσύχναστος και σκονισμένος μικρός οικισμός, πολύ δημοφιλής μεταξύ των Ελληνοκυπρίων. Την εποχή πριν τη διχοτόμηση από δω μπορούσε κανείς να φτάσει με ευκολία στη Λευκωσία (μέσω της Μόρφου). Σήμερα οι επισκέπτες απ' τη Λευκωσία προτιμούν να κάνουν ολόκληρο το δρόμο γύρω απ' την ακτή του νησιού (μέσω Λεμεσού και Πάφου), παρά να διακινδυνεύσουν, κάνοντας τη διαδρομή μέσω της μακρινής και ασφυκτικά φρουρούμενης Τηλλυρίας...

Το μεσαιωνικό φρούριο της Πάφου

Ομοδος. Από τα μεγάλα κρασοχώρια της Κύπρου που κάποτε ανήκε σε έναν πρίγκιπα της Γαλιλαίας