Κυριακή 13 Μάη 2001
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "7 ΜΕΡΕΣ ΜΑΖΙ"
Βότανα και υγεία

Το φασκόμηλο και η μαντζουράνα είναι δύο βότανα που λίγο πολύ είναι γνωστά σε όλους μας από τις γιαγιάδες και τους παππούδες μας. Μερικοί από μας θα το έχουμε δει σε αποξηραμένη μορφή σε κάποιο βαζάκι ανάμεσα στα μπαχαρικά της μαμάς στην κουζίνα. Το έντονο άρωμά τους είναι πολύ χαρακτηριστικό ακόμα και σε ξερή μορφή. Και τα δύο αυτά βότανα έχουν ευεργετικές ιδιότητες για τον οργανισμό.

Το φασκόμηλο, βοηθά στην καλή λειτουργία του πεπτικού συστήματος και του συκωτιού, είναι τονωτικό και διεγερτικό ρόφημα, αποχρεπτικό και αποσυμφωρητικό στη διάρκεια της γρίπης. Επίσης, είναι ιδανικό για στοματικές πλύσεις μιας και το άρωμά του αφήνει μια ωραία γεύση στο στόμα, που διαρκεί.

Η μαντζουράνα, είναι ένα ρόφημα που αν πίνεται τουλάχιστον μια φορά την ημέρα, καταπραϋνει τους πόνους στο στήθος, επιδρά στην επιληψία και τον τέτανο, ενώ 1-2 σταγόνες από λάδι μαντζουράνας καταπολεμά την ωτίτιδα. Το αφέψημα μαντζουράνας είναι επίσης ορεκτικό, διουρητικό, πεπτικό, ενώ το κατάπλασμα μαντζουράνας με οινόπνευμα χρησιμοποιείται για τον καθαρισμό των πληγών.

Εις υγείαν

Των φρονίμων τα παιδιά πριν διψάσουν...

Λέμε σήμερα να ετοιμάσουμε ένα λικέρ από λεμόνι. Ενα λικέρ σπιτικό, που όσο να 'ναι έχει μεγαλύτερη αξία από εκείνα που κανείς βρίσκει στις κάβες ή στα σούπερ μάρκετ. Ενα λικέρ φτιαγμένο από τα «χεράκια» μας, όπως συνηθίζανε να λένε τα παλιά χρόνια. Πολύ πιθανόν να το λένε ακόμη και τώρα. Ποιος ξέρει; Σε ένα μεγάλο βάζο, το οποίο θα κλείσουμε ερμητικά, θα τοποθετήσουμε τέσσερα λεμόνια, 5 φύλλα λεμονιάς και δυο φλιτζάνια καθαρό οινόπνευμα και το αφήνουμε 4 εικοσιτετράωρα. Επειτα το ανοίγουμε, βγάζουμε τα λεμόνια και ετοιμάζουμε ένα σιρόπι με ενάμισι φλιτζάνι νερό και ενάμισι φλιτζάνι ζάχαρη. Οταν κρυώσει θα προσθέσουμε το οινόπνευμα και θα κλείσουμε πάλι το βάζο, το οποίο όμως καθημερινά θα το ανακινείτε. Το λικέρ θα είναι έτοιμο μετά από δύο μήνες. Οταν με το καλό περάσει αυτό το χρονικό διάστημα θα το σερβίρουμε παγωμένο. Μέσα Ιούλη δηλαδή και η ζέστη θα έχει την τιμητική της. Εις υγείαν.

Οι γυναίκες έχουν μεγάλη ζήτηση

Ποιοι είναι οι δέκα πίνακες που πουλήθηκαν στη μεγαλύτερη τιμή το 2000; Ποιοι ζωγράφοι θεωρήθηκαν οι ακριβότεροι αυτής της εικαστικής χρονιάς; Πρώτος και καλύτερος ο Πάμπλο Πικάσο με τη «Γυναίκα με τα σταυρωμένα χέρια» του 1901. Ο πίνακας πουλήθηκε στη Νέα Υόρκη έναντι 55.006.000 δολ. Πόσο κάνουν σε δραχμές; 20.352.000.000 περίπου. Σε «Ευρώ» αδυνατούμε να σας πούμε. Κάντε μόνοι σας το λογαριασμό. Δεύτερος ήρθε ο Ρέμπραντ με το πορτρέτο «Μιας 63χρόνης γυναίκας», το οποίο πουλήθηκε στο Παρίσι το Δεκέμβρη έναντι 10.610.000.000. Αυτό σημαίνει ότι οι γυναίκες είτε κάθονται με... σταυρωμένα τα χέρια, είτε μεγαλώνουν πολύ, πάντα έχουν ζήτηση!

Ακολουθούν: Πικάσο «Νεκρή φύση», Κλοντ Μονέ «Η Πύλη», Κλοντ Μονέ «Νουφάρα», Εντουαρντ Μάνετ «Νέα κοπέλα μέσα σε κήπο», Πολ Σενζάν «Νεκρή φύση με φρούτα και κανάτι», Χένρι Μάτις «Περσική ρόμπα», Κάζιμιρ Μάλεβιτς «Σουμπρεματιστική σύνθεση» και τέλος και πάλι ο Κλοντ Μονέ με τη... φθηνή «Παραλία της Τρούβιλ» που κόστισε στον αγοραστή 6.102.000.000 δρχ.

Χρώματα και αρώματα

Μια ωραία Μαγιάτικη μέρα θα διαλέξουμε για να επισκεφτούμε την ανθοκομική έκθεση της Κηφισιάς για να προμηθευτούμε τις μυρωδάτες «σφραγίδες» της άνοιξης. Τα φυτά που μας αρέσουν. Πριν πάμε όμως θα έχουμε μεταφέρει τις γλάστρες που είχαμε φυλακισμένες μέσα στο σπίτι όλο το χειμώνα. Θα δούμε ποια άντεξαν και ποια όχι. Τις απώλειες του χειμώνα δυστυχώς θα πρέπει να τις απομακρύνουμε. Θα βγάλουμε φυσικά πρώτα τα κακτοειδή σε ηλιόλουστα μέρη, αλλά θα αφήσουμε ακόμη τα πιο ευαίσθητα φυτά, θα τους εξασφαλίσουμε φως, χωρίς όμως να έχουν απευθείας έκθεση στον ήλιο, προστατεύοντάς τα με μια διάφανη κουρτίνα.

Τώρα ίσως γελάσετε, ίσως μας περάσετε για παραδοσιακούς και για πολύ ρομαντικούς με τις προτάσεις που θα σας κάνουμε. Εμείς όμως θα το τολμήσουμε. Και αυτό, διότι τα παράξενα φυτά που δεν έχουν σχέση με τον τόπο μας, καμιά φορά προκαλούν τη θυμηδία. Μπορεί να μας αρέσει το εξωτικό, το διαφορετικό, όμως... Ούτε μας ξέρει ούτε το ξέρουμε. Στην ουσία τίποτε δε μας λέει, τίποτε δε μας θυμίζει. Εμείς προτιμούμε τα χρώματα και τα αρώματα με τα οποία μεγαλώσαμε. Τον βασιλικό για παράδειγμα, τη δάφνη του Απόλλωνα, το δενδρολίβανου, το δυόσμο, τη λεβάντα, τη Λουίζα, τον μαιδανό, τη μαντζουράνα, το μάραθο, τη μέντα, τη ρίγανη. Αυτά θα βάλουμε στη βεράντα μας, και ίσως τολμήσουμε για κάτι πιο εντυπωσιακό αλλά καθόλου εύκολο και ανθεκτικό φυτό. Για ένα φυτό δύστροπο, δύσκολο, πεισματάρικο, και τρομερά ευαίσθητο. Ετσι για μια ακόμη φορά θα αποκτήσουμε και θα προσπαθήσουμε να διατηρήσουμε μια πανέμορφη γαρδένια. Να δούμε αν θα τα καταφέρουμε.

Πολύτιμες ενθυμήσεις

Μιας και νοερά αυτή την Κυριακή βρισκόμαστε στη Ζάκυνθο, ανεπιφύλακτα προτείνουμε στους «συνταξιδιώτες» μας να διαβάσουν αυτό βιβλίο:

«Ενθυμήματα: Οσα έζησα, όσα είδα, όσα άκουσα» του Κ. Πορφύρη που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Περίπλους». Ο Κ Πορφύρης (φιλολογικό ψευδώνυμο του Πορφύρη Κονίδη) γεννήθηκε το 1910 στη Ζάκυνθο. Μαθητής ακόμη του γυμνασίου δημοσιεύει χρονογραφήματα, διηγήματα, σχόλια και αλλά σημειώματα σε τοπικές εφημερίδες. Το 1935 παίρνει το πτυχίο του από τη Νομική Σχολή Αθηνών. Από νωρίς εντάχθηκε στις οργανώσεις της Αριστεράς. Εγινε μέλος και στέλεχος του ΚΚΕ και το 1933 παραπέμπεται σε δίκη στη Ζάκυνθο με το νόμο «Περί Ιδιωνύμου», αλλά αθωώνεται ελλείψει στοιχείων. Στο τέλος του 1935, με τη δικτατορία του Κονδύλη, περνά για πρώτη φορά στην παρανομία και αμνηστεύεται μετά το Δημοψήφισμα του 1935. Τον Αύγουστο του 1937 συλλαμβάνεται και φυλακίζεται στην Ακροναυπλία όπου μένει μέχρι τον Γενάρη του του 1943, οπότε μεταφέρεται στην Αθήνα με φυματίωση στο σανατόριο «Σωτηρία» (ο Πορφύρης είχε απολυθεί από το στρατό επειδή έπασχε από σοβαρή καρδιοπάθεια). Από εκεί δραπέτευσε με τη βοήθεια του ΕΛΑΣ, μαζί με άλλους 55 κρατούμενους. Το 1947 βγαίνει πάλι στην παρανομία, ενώ το Μάη συλλαμβάνεται και εξορίζεται στη Μακρόνησο. Εκείνη τη χρονιά παραπέμπεται στο Εκτακτο Στρατοδικείο και καταδικάζεται σε θάνατο, η ποινή του μετατρέπεται σε ισόβια και αποφυλακίζεται το 1952 με τα «Μέτρα» του Πλαστήρα. Τα χειρόγραφα αυτού του βιβλίου την 21η Απριλίου 1967 φυγαδεύτηκαν από τους δικούς του μαζί με το υπόλοιπο αρχείο του για να διασωθούν. Η αυτοβιογραφία του, παρότι ατελής, μας είναι πολύτιμη. Ο Κ Πορφύρης υπήρξε μια φωτεινή, αριστερή, λογοτεχνική μορφή.

Μικρές ιδέες

Η ώρα του μπαμπού

Καλοκαίριασε. Τώρα η προσοχή εστιάζεται στη βεράντα μας, στον κήπο μας, αν έχουμε την τύχη να διαθέτουμε έναν. Μια ιδέα, καθόλου πρωτότυπη, αλλά αιώνια, είναι το μπαμπού. Ενα σαλόνι εξωτερικού χώρου - ναι, υπάρχει και αυτός ο νεολογισμός - μπορεί να σας φτιάξει τη διάθεση και να κάνει τη βεράντα σας αγνώριστη. Εκτός αυτού, αυτό ακριβώς που σας προτείνουμε έχει τη δυνατότητα να "μεταμορφωθεί" σε σαλόνι εσωτερικού χώρου. Προσέξτε το καλά και αποφασίστε, ο χρόνος κυλάει γρήγορα και κανέναν δεν περιμένει. Κυρίως τους αναποφάσιστους...

Σουσάμι... άνοιξε

Το σουσάμι αποτελεί, μεταξύ άλλων, βασικό συστατικό του χαλβά, που πρόσφατα, λόγω Σαρακοστής, τον απολαύσαμε στο σαρακοστιανό τραπέζι της Καθαράς Δευτέρας. Το σουσάμι, που αποτελεί τη βάση και για το παστέλι, το οποίο είναι ένα πολύ θρεπτικό έδεσμα, είναι πλούσιο σε πρωτεΐνες, βιταμίνη Ε, περισσότερη και από αυτή που λαμβάνουμε από το ελαιόλαδο, σησαμίνη και μέταλλα.

Μια από τις σημαντικότερες ιδιότητες της σησαμίνης είναι η αντικαρκινική της δράση στην καταπολέμηση του καρκίνου του μαστού. Σημαντική, επίσης, είναι η συμβολή της στην πρόληψη θρομβώσεων, ενώ μειώνει κατά πολύ τα επίπεδα χοληστερίνης στον οργανισμό.

Το σουσάμι είναι μια πλούσια πηγή σιδήρου, καλίου, φωσφόρου, μαγνησίου, σεληνίου και ψευδαργύρου. Ετσι μια μερίδα χαλβά είναι ικανή να μας εφοδιάσει με το 50% της απαιτούμενης ποσότητας σε φώσφορο και σίδηρο που καθημερινά έχει ανάγκη σε πρόσληψη ο οργανισμός μας.

Κλινικές έρευνες έχουν δείξει ότι το σουσάμι βοηθά στην καταπολέμηση του καρκίνου, επιδρά δραστικά κατά της υπέρτασης, ενώ η καθημερινή κατανάλωση σησαμιού επιβραδύνει ή ακόμη και αναστέλλει τους ρυθμούς γήρανσης στα πειραματόζωα. Σουσάμι άνοιξε, λοιπόν, και προφύλαξέ μας από πάσα νόσο...

Καθ' οδόν: Στη Ζάκυνθο

Εχετε πάει στη Ζάκυνθο; Ισως οι περισσότεροι από σας να έχουν επισκεφτεί το ονειρεμένο νησί, το νησί του Σολωμού, του Κάλβου, του Ξενόπουλου, του Ρώμα, του Καρέρ και πολλών άλλων μεγάλων ανδρών αλλά και γυναικών φυσικά. Το νησί της «καρέτα-καρέτα», με τους κατάφυτους λόφους, τις πλαγιές με τα ελαιόδεντρα, τους κάμπους με τα σταφιδάμπελα και τα εσπεριδοειδή, τις υπέροχες τιρκουάζ παραλίες με τη λευκή ψιλή άμμο και τις απότομες κοφτές ακτές. Εμείς δεν είχαμε μέχρι τώρα την τύχη να βρεθούμε σε αυτόν τον ελληνικό παράδεισο, δεν είχαμε την ευκαιρία να μας κάνουν ή έστω να ακούσουμε μια ζακυνθινή καντάδα, παρά μονάχα από το ραδιόφωνο. Ολο λέμε: Την άλλη βδομάδα θα είμαστε εκεί. Οι βδομάδες πέρασαν, τα χρόνια πέρασαν κι αυτά, μεσήλικες πια γίναμε και το «φιόρε του λεβάντε» το έχουμε φανταστεί, όμως, αλίμονο, δεν το έχουμε δει. Ντροπή δεν είναι;

Ιστορικά

Σύμφωνα με την παράδοση, το νησί οφείλει το όνομά του στον πρώτο οικιστή του Ζάκυνθο, ο οποίος έφτασε εκεί από την Αρκαδία, στα 1500 π.Χ. Στην εποχή των κλασικών χρόνων η Ζάκυνθος γνώρισε μεγάλη ανάπτυξη και ίδρυσε αποικίες. Λόγω της στρατηγικής της θέσης έγινε αντικείμενο διενέξεων μέχρι να υποταχτεί στους Ρωμαίους το 191 π.Χ. και στη διάρκεια των Βυζαντινών Χρόνων δέχτηκε πολλές επιθέσεις από τους πειρατές και τους Νορμανδούς. Στα τέλη του 12ου αιώνα περιήλθε στη δικαιοδοσία του κόμη Ορσίνι και από τα μέσα του 15ου αιώνα στους Βενετούς. Σε όλη τη διάρκεια των χρόνων που ακολούθησαν το νησί συνέδεσε την τύχη του με τα άλλα νησιά και έπαιξε σημαντικό ρόλο στην Επανάσταση του 1821.

Θέατρο, μουσική και αξιοθέατα


Μεγάλη παράδοση έχει η Ζάκυνθος στην καλή μουσική, στο θέατρο και γενικά σε όλες τις μορφές της τέχνης. Λαός καλλιεργημένος, ευγενικός, διαφορετικός, θα λέγαμε, από τους υπόλοιπους. Μπορεί να μην έχουμε ακόμη πάει εκεί (τονίζουμε το «ακόμη» όχι τυχαία), είχαμε όμως την τύχη στο διάβα τη ζωής μας να συναντήσουμε, να γνωρίσουμε, να συναναστραφούμε με πολλούς Ζακυνθινούς. Και να είμαστε πια σε θέση να τους ξεχωρίζουμε αμέσως. Οι Ζακυνθινοί, εκτός από μια έμφυτη ευγένεια, θα λέγαμε, στους τρόπους, έχουν φαντασία, χιούμορ, καλαισθησία, παιδεία και υψηλό πολιτιστικό επίπεδο. Σωστή, αληθινή ευγενική συμπεριφορά, που τη διατηρούν, ευτυχώς, μέχρι σήμερα. Σήμερα, η ηχορύπανση που μας βομβαρδίζει από τη στιγμή που θα ξυπνήσουμε μέχρι την ώρα που θα βασιλέψουμε, μας έχει καταστρέψει σταδιακά την αισθητική μας.

Η πρωτεύουσα, που είναι και το λιμάνι του νησιού, απλώνεται στους πρόποδες του λόφου που είχε χτιστεί η πρώτη ακρόπολη, η Ψωψίς, και αργότερα η οχυρωμένη πόλη των Τόκων (1357-1478). Ο παραλιακός δρόμος, η Στράτα Μαρίνα, με τα φαρδιά πεζοδρόμια, συγκεντρώνει τη ζωή της πόλης και προσφέρεται για περίπατο. Υπομονή, και θα κάνουμε και εμείς σύντομα εκεί τον περίπατό μας. Το υποσχόμαστε στον εαυτό μας.

Αναγνώριση και Ανάγνωση


Για να γνωρίσουμε έναν τόπο, που μόνο έχουμε φανταστεί, ο πιο σίγουρος τρόπος είναι να διαβάσουμε ό,τι έχει γραφτεί για κείνον. Φυσικά, κάτι τέτοιο δεν είναι πάντα εφικτό: Μεγάλη διάθεση αλλά λίγος ο χρόνος, ποτέ δε φτάνει. Διαλέγουμε όμως ένα απόσπασμα από τον πρόλογο του Διονύση Α. Ζήβα στο βιβλίο του Ιωάννη Μ. Δεμέτη «Της Θάλασσας: Ζακυνθινές πινελιές σε γαλάζιες θύμησες» και τον αντιγράφουμε. Γράφει ο συγγραφέας: «Φαίνεται πως η ερωτική σχέση που συνδέει τη Ζάκυνθο με τους Ζακυνθινούς, σχέση παλαιότατη και πολλαπλά ομολογημένη, ούτε όρια έχει ούτε ακολουθεί κατ' ανάγκην κάποιους συγκεκριμένους κανόνες ή τρόπους έκφρασης. Ετσι η ποίηση και η μουσική, η τέχνη, το θέατρο και η λογοτεχνία, η επιστήμη η ίδια, έχουν δώσει συχνά ευκαιρίες αμέτρητες για να εκφραστεί αυτή η σχέση καθώς και η ένταση και η πολυμορφία της. Κι άλλο τόσο αμέτρητα είναι τα "προϊόντα" που εικονογραφούν και ομορφαίνουν αυτόν τον ατέλειωτο έρωτα για τον τόπο που γεννηθήκαμε».

Θα μεταφερθούμε λοιπόν στη Ζάκυνθο, την αλλοτινή αλλά και την τωρινή, για να ζήσουμε μια μικρή ερωτική-θαλασσινή ιστορία. Πάμε;



Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ