Δεν είναι τρυφερός μόνον ο Μπάστερ Κίτον και ο Μίλος Φόρμαν είναι τρυφερός (όταν το επιτρέπει στον εαυτό του). Στους Ερωτες Μιας Ξανθιάς, όμως φαίνεται, είχε (και) άλλες προθέσεις, με αποτέλεσμα η πηγαία του τρυφερότητα να χάνεται στις «κριτικές» υπερβολές για τη σοσιαλιστική, τότε, χώρα του. Μετά τον Φόρμαν, βέβαια, υπάρχει το Κορίτσι της Διπλανής Πόρτας (άλλου είδος ξανθιά αυτή) και αμέσως μετά Η Αλλη Πλευρά του Κρεβατιού. Και δεν τελειώσανε ακόμα οι αγώνες!

Η ταινία γυρίστηκε το 1965 στην Τσεχοσλοβακία. Τρία χρόνια αργότερα, μετά τα γεγονότα στην Πράγα, ο σκηνοθέτης της φεύγει για την Αμερική. Η Ερωτευμένη Ξανθιά λειτούργησε κάτι σαν διαβατήριο (όχι μόνον καλλιτεχνικό ισχυρίζονται αρκετοί). Ο Φόρμαν, με αφορμή το πρώτο ερωτικό σκίρτημα της Ξανθιάς και χρησιμοποιώντας «διακριτική» σάτιρα, «χαμηλούς» τόνους, «απαλές» συγκρούσεις, περιγράφει (σαν καρικατούρες) τους εκπροσώπους του σοσιαλιστικού κράτους σε μια επαρχιακή περιοχή. Αυτή η άδικη περιγραφή είναι και το αδύνατο σημείο της ταινίας, καθώς γίνεται με φανερά απαξιωτικό τρόπο. Ο σκηνοθέτης της Φωλιάς του Κούκου δε σατιρίζει για να διορθώσει, σατιρίζει για να απαξιώσει!

Δεύτερο αδύνατο σημείο, που όμως είναι συνδεδεμένο με το πρώτο, είναι ο πολύ αργός ρυθμός και η ατελείωτη πολυλογία και η εμμονή στην επανάληψη (με αυτό τον τρόπο ο Φόρμαν θέλει να υποδηλώσει τη θεσμική ακινησία. Μια ακινησία που παράγει μοναξιά). Ξεπερνώντας τα παραπάνω, που βέβαια δεν είναι καθόλου αμελητέα, όταν ο Φόρμαν ασχολήθηκε με το κυρίως θέμα του, την ερωτευμένη Ξανθιά έδειξε την τρυφερότητά του, την ικανότητά του και το ταλέντο του. Εστησε με τέτοιο τρόπο τη μηχανή του, διάλεξε και φώτισε τους χώρους του, κίνησε τους νεόβγαλτους ή ερασιτέχνες ηθοποιούς του, που είχες την αίσθηση πως όλα ήταν ζωντανά. Ακουγες τις ανάσες των ανθρώπων και των πραγμάτων. Πόναγες με τον πόνο της Ξανθιάς.

Η Ερωτευμένη Ξανθιά, και όχι μόνο αυτή, είναι από τις ταινίες που αδικούν τον εαυτό τους και βέβαια και τον σκηνοθέτη τους. Γιατί μοιράζονται ανάμεσα στην αλήθεια και το ψέμα. Οπου ελευθερώνεται καλλιτεχνικά η αλήθεια, βγαίνει αυθόρμητα η ποιότητα και το ήθος. Οπου παρεμβαίνει η σκοπιμότητα, το ψέμα και η υπερβολή, αμέσως εμφανίζεται η προχειρότητα και η φθήνια. Εμείς απ' την ταινία κρατάμε τα μάτια της Ξανθιάς όταν κοίταζε τον νεαρό πιανίστα που αγάπησε!

Παίζουν: Χάνα Μπρέτσκοβα, Βλαντιμίρ Πουσόλτ, Βλαντιμίρ Μενσίκ

Αλλη μια «χαριτωμένη» ταινία από την Ισπανία! Μια «σάτιρα» (ο «θεός» να την κάνει σάτιρα) της ισπανικής νεολαίας. Είναι φανερό πως η Ισπανία, σύμφωνα τουλάχιστον με κάποιους δημιουργούς της, βρίσκεται σε άλλον πλανήτη. Ο κόσμος καίγεται και η ισπανική νεολαία, σύμφωνα και με τον κ. Λάζαρο, χτενίζεται. Και μάλιστα χτενίζεται με τα δάχτυλα για να μην σπάσει τη χτένα!

Τέσσερις νέοι άνθρωποι, δυο κορίτσια, δυο αγόρια, αποτελούν μια παρέα. Η παρέα ζει ζευγαρωμένη. Ο καθένας έχει τον άνθρωπό του. Καλά τώρα, αυτά είναι τόσο κλασικά και ξεπερασμένα. Στη μεταφρανκική Ισπανία... πάμε παρακάτω. Ούτε φιλία, ούτε σεβασμός. Πλάκα να γίνεται, χαβαλές.

Μέσα, λοιπόν, στο γενικό μπάχαλο και στα άδεια κεφάλια τους ο ένας νεαρός από την παρέα κοιμάται με τη φίλη του φίλου του (τι πρωτοτυπία...). Η δική του φίλη, χωρίς να γνωρίζει την «παράνομη» σχέση του φίλου της, τα «φτιάχνει» με το φίλο του! Μύλος; Σιγά το πρόβλημα. Στο τέλος η «τάξης» αποκαθίσταται. Ο καθένας με το δικό του! Πώς λέμε: «...'ντάξει, δεν έγινε τίποτα»!

Εμείς όμως, λέμε, «καθόλου ...'ντάξει». Γιατί ο κύριος Λάζαρο έχει βραβευτεί με τη «Χρυσή Αρκτο» του φεστιβάλ Βερολίνου (βέβαια, για άλλη ταινία). Γιατί στην ταινία ακούγονται «ρυθμικά» τραγούδια (μεγάλος κράχτης) και οι ήρωες (όταν δεν αλλάζουν κρεβάτια) χορεύουν, τραγουδάνε, αστειεύονται, όπως κάνει ένα μεγάλο κομμάτι της νεολαίας. Εδώ βέβαια το παρακάνουν. Εχεις την αίσθηση πως την ταινία τη γύρισε η His Master Voice. Ετσι η «παρέα», χωρίς λόγο, αρχίζει (μαζί με κάτι μπαλέτα που εμφανίζονται από το πουθενά) να τραγουδάει και να χορεύει. Οπως σε κάτι παλιά ελληνικά μιούζικαλ!

Αχ! αυτά τα νικελένια κινηματογραφικά ανθρωπάκια που προσποιούνται τα αληθινά. Αχ! αυτές οι σκιές που πουλιούνται στα super market της «μαζικής» διασκέδασης. Αχ! Αυτοί οι δημιουργοί που ξεχνάνε και τον τόπο και το χρόνο!

Παίζουν: Ναταλία Βερμπέκε, Αρνέσο Αλτέριο, Γκιγιέρμο Τολέδο.

Και όλα αυτά στις αρχές του περασμένου αιώνα. Οταν ο κινηματογράφος ψαχνόταν, ακόμα. Οταν αναζητούσε επίμονα και βασανιστικά τα εκφραστικά του μέσα. Οταν έψαχνε τους τρόπους για να συγκινήσει!

Ο «Στρατηγός» παρότι γυρίστηκε το 1927, παρότι είναι «βουβός», είναι μια ταινία που βλέπεται με ενδιαφέρον και με τα σημερινά μάτια. Γιατί διαθέτει ιστορία, αρχή, μέση, τέλος. Γιατί πέρα από την πλοκή διαθέτει και ένταση. Διαθέτει, επίσης, αξιοπρόσεκτα, και για την εποχή μας ακόμα, effet. Πρόκειται για μια ολοκληρωμένη ταινία και όχι για μια μουσειακή κινηματογραφική νεκρολογία.

Αμερικάνικος εμφύλιος. Βόρειοι και Νότιοι. Ο μηχανοδηγός Τζόνι Γκρέι (Μπάστερ Κίτον) δε γίνεται δεκτός στο στρατό. Η οικογένεια της κοπέλας του, αλλά και η ίδια, τον θεωρούν δειλό και λιποτάκτη. Στη συνέχεια, όμως και από λάθος, βέβαια, ο Γκρέι μπλέκεται στον πόλεμο. Για την ακρίβεια μόνος του τον διεξάγει! Μπαινοβγαίνει στα αντίπαλα στρατόπεδα, αλλάζει αντίπαλες στολές και όπλα. Και όλα αυτά για να σώσει Εκείνη, η οποία είχε συλληφθεί αιχμάλωτη. Στο τέλος, φυσικά, γίνεται ήρωας και παίρνει και το κορίτσι!..

Μια σειρά από κωμικά σασπένς. Μια ταινία που ο χρόνος δεν άφησε πάνω της κανένα σημάδια. Με τη βοήθεια της πραγματικά λειτουργικής μουσικής, που συνοδεύει την εικόνα, η ταινία «μιλάει» και ας είναι βουβή.

Παίζουν: Μπάστερ Κίτον, Μάριον Μακ, Τσαρλς Χένρι Σμιθ, Ρίτσαρντ Αλεν.

ΥΓ: Μαζί με τον «Στρατηγό» θα προβάλλεται και σπάνιο υλικό από τα γυρίσματα της ταινίας.

Τι κορίτσι, μια πορνοστάρ του κερατά είναι, η οποία προσπαθεί, δήθεν, να ανανήψει! Και την «πέφτει» σε έναν κολεγιόπαιδα, έναν πρόσκοπο της αμερικανικής βοήθειας στον τρίτο κόσμο, προσπαθώντας να εξαγνιστεί. Και εκεί που λες ότι ο έρωτας θα θριαμβεύσει και τα δυο παιδιά θα σταθούν στα ποδάρια τους, για να συνεχίσουν το αμερικάνικο όνειρο, κάνοντας παιδιά για να τα στείλουν στο ...Ιράκ, έρχονται οι κακοί, οι ακόμα χειρότεροι δηλαδή, και τους αποκαλύπτουν την, επίσης αμερικάνικη, σκληρή πραγματικότητα: Για να υπάρξει έρωτας και «προσκοπισμός» πρέπει να δώσεις κ... (κυριολεκτικά).

Ο μαθητής, όμως, και από κοντά η πορνοστάρ σε βοηθητικό ρόλο, δίνουν τη «μάχη» τους και κερδίζουν. Μόνο, που για να πάρει θάρρος, εκείνος, ρουφάει, από λάθος, ένα χαπάκι ecstasy. Με το ecstasy, λοιπόν, γίνεται άλλος άνθρωπος. Σώζει την κοπέλα από την πορνεία και τον εαυτό του από τα πορνοβίντεο και τα ...επακόλουθά του, που τα μοιραζόταν με τους φίλους του.

Η ταινία (;) είναι σχολική κωμωδία, λέει! Παιγμένη από όμορφα 16χρονα αγόρια και κορίτσια. Και δεν είναι τυχαία τέτοια. Με αυτά τα «οχήματα» και το σχολικό περιβάλλον, το ecstasy, και όχι μόνον, σερβίρεται πιο εύκολα! Δε με πιάνει η ηθικολογία, αλλά νιώθω την ανάγκη να φωνάξω: Αίσχος! Και για την ταινία και για το ecstasy! Και ύστερα κάποιοι απορούμε, πώς γέμισαν τα μπαράκια χαπάκια και τα πεζοδρόμια σύριγγες!