Να διεκδικήσουν το δικαίωμά τους στον Πολιτισμό, αντιστεκόμενοι στις κυρίαρχες επιλογές που τον υποβαθμίζουν, κάλεσε χτες τους εργαζόμενους και το λαό η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΚΚΕ με τη συζήτηση της σχετικής Επερώτησης του Κόμματος. Μια συζήτηση που, αξίζει να σημειωθεί ότι πραγματοποιήθηκε με τα θεωρεία του Κοινοβουλίου κατάμεστα από εκπροσώπους μαζικών και πολιτιστικών φορέων.

Ο πολιτισμός είναι πεδίο σύγκρουσης ταξικών και κοινωνικών συμφερόντων τόνισε παρεμβαίνοντας στη συζήτηση η Γενική Γραμματέας της ΚΕ του ΚΚΕ Αλέκα Παπαρήγα, απαιτώντας από την κυβέρνηση να πάρει συγκεκριμένες δεσμεύσεις για τα τεράστια προβλήματα που υπάρχουν. Απαίτησε, παράλληλα, το πολιτιστικό έργο να παράγεται από καλλιτέχνες οι οποίοι θα είναι αδέσμευτοι τόσο από το κράτος όσο και από επιχειρηματίες. Σε ό,τι αφορά την πολιτιστική πολιτική της κυβέρνησης, η Αλ. Παπαρήγα έκανε λόγο για «πολιτισμό ο οποίος οδηγεί στην αποβλάκωση». Παράλληλα, τόσο ο εισηγητής όσο και οι βουλευτές του ΚΚΕ, έθεσαν πλευρές του προβλήματος ζητώντας την αλλαγή των ασκούμενων από τη ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ πολιτικών.

Αναπάντητα όλα τα κρίσιμα ερωτήματα που τέθηκαν άφησε ο υφυπουργός Πολιτισμού Πέτρος Τατούλης. Στις παρεμβάσεις του περιορίστηκε απλώς σε γενικόλογες αναφορές για τον Πολιτισμό καθώς και σε κριτική των πρακτικών της προηγούμενης κυβέρνησης.

Eurokinissi

Οι μουσικοί απαιτούν οχι μόνο τα εργασιακά τους δικαιώματα...

Την επισήμανση αυτή έκανε χτες στη Βουλή η ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Αλ. Παπαρήγα, παρεμβαίνοντας στη συζήτηση της Επερώτησης των βουλευτών του Κόμματος για τα σοβαρά προβλήματα που υπάρχουν στον τομέα του Πολιτισμού.

Η Αλ. Παπαρήγα ανέβηκε στο βήμα μετά την ομιλία του υφυπουργού Πολιτισμού Π. Τατούλη και τόνισε ότι τα όσα αυτός είπε, ή καλύτερα δεν είπε, θύμισαν αυτό που λέει ο λαός «στρίβειν διά του αρραβώνος». Συγκεκριμένα, η ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ απευθυνόμενη στον υφυπουργό είπε χαρακτηριστικά:

«Πιάσατε το θέμα θεωρητικά τι είναι ο Πολιτισμός, ο χαρακτήρας του - αντανακλώνται στο χώρο του πολιτισμού οι κοινωνικές ταξικές και πολιτικές αντιθέσεις, ενδιαφέροντα ζητήματα - αλλά δεν απαντήσατε συγκεκριμένα στα θέματα που σας θέσαμε στην Επερώτηση: Τι θα γίνει με τη Λυρική Σκηνή, τι θα γίνει με το Μουσείο Θεάτρου και Κινηματογράφου, τι θα γίνει με την ταινιοθήκη, τι θα γίνει με τα ΔΗΠΕΘΕ, τι θα γίνει με τις δύο εθνικές σκηνές. Είναι μια σειρά από θέματα, στα οποία δεν απαντήσατε. Θα μου πείτε ότι θα τα δείτε όταν θα έρθει ο κρατικός προϋπολογισμός. Είναι γραμμένα στην Επερώτηση, είναι συγκεκριμένα και τρέχοντα αιτήματα: Τι θα γίνει με τα ασφαλιστικά και συνταξιοδοτικά των καλλιτεχνών, τι θα γίνει με τις συνθήκες εργασίας των εργαζομένων στα ιδιωτικά συνεργεία - εταιρίες που δουλεύουν για την τηλεόραση κλπ., τι θα γίνει με την είσπραξη 1,5% από τους τηλεοπτικούς σταθμούς, για να χρηματοδοτηθεί η κινηματογραφική παραγωγή.

Eurokinissi

Απο τις κινητοποιήσειςτων καλιτεχνικών σωματείων τον Ιούνη του 2005

Σχολιάζοντας τη θέση του υφυπουργού ότι ο Πολιτισμός είναι παράγοντας της κοινωνικής συνοχής, η ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ υπογράμμισε:

«Βεβαίως, μέχρι τώρα ξέρουμε πάρα πολύ καλά και επισήμως έχει καταγραφεί και στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ενωσης και στο πλαίσιο του προγράμματος του ΠΑΣΟΚ και της Νέας Δημοκρατίας - και αυτό είναι το κυρίαρχο κλίμα και πνεύμα και ουσία - ότι ο Πολιτισμός αποτιμάται από την πλευρά της εμπορικής και οικονομικής του αξίας στη συμβολή του στην ανταγωνιστικότητα κλπ. Ξέρετε τι γίνεται: Διαπάλη ανάμεσα στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρωπαϊκή Ενωση, όχι για την κουλτούρα των λαών, αλλά για τον Πολιτισμό ως στοιχείο της ανταγωνιστικότητας. Βάλατε εσείς εδώ και το στοιχείο της κοινωνικής συνοχής και καλά κάνατε και το βάλατε, διότι έτσι το βλέπετε και εσείς. Κύριε Τατούλη, δε θα το αναλύσω το θέμα ούτε θα το τεκμηριώσω. Είτε μας αρέσει είτε όχι, είτε σε εμάς είτε σε εσάς, είναι και πεδίο έκφρασης όχι απλώς διαφορετικών γούστων στον τομέα της αισθητικής, αλλά είναι και πεδίο αναμέτρησης με ιδιόμορφο τρόπο, ναι, - όχι με τον ίδιο τρόπο που γίνεται στο πεδίο της οικονομίας, αν και όσο εντάσσεται στην οικονομία θα γίνεται έτσι - διαφορετικών κοινωνικών και ταξικών συμφερόντων. Μπορεί εμείς οι δύο να καθίσουμε και να παρακολουθήσουμε και να νιώθουμε την ίδια ευχαρίστηση και συγκίνηση με τον Θεοδωράκη και τον Χατζιδάκη, μεγάλοι και οι δύο, που ανήκαν σε διαφορετικούς χώρους. Σε εμένα αρέσει πάρα πολύ ο Σπανουδάκης και σε εσάς αρέσει ίσως κάποιος άλλος από το χώρο του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας. Μπορεί να διαβάσουμε μαζί Μαγιακόφσκι ή Μπρεχτ και να χαρούμε. Αμφιβάλλω ότι θα δεχτείτε μερικά πονηρά του Μαγιακόφσκι και του Μπρεχτ, αλλά εν πάση περιπτώσει. Μπορεί να διαβάσουμε μαζί Ρίτσο, Ελύτη, Σεφέρη και να χαρούμε. Πολιτικά όμως είμαστε αντίθετοι και όχι ως πρόσωπα μόνο. Υπάρχουν διαφορετικές πολιτικές που εκφράζουν διαφορετικά ταξικά συμφέροντα και αυτά εκφράζονται στον πολιτισμό. Να ξεκαθαρίσω επίσης και το ότι εσείς την κοινωνική συνοχή τη θέλετε για να επικαλύψετε αυτές τις διαφορές».

Eurokinissi

Από την επεισοδιακή συνέντευξη του νέου προέδρου του Κέντρου Κινηματογράφου όπου οι σκηνοθέτες απαίτησαν το αυτονόητο: να μπορούν να κάνουν κινηματογράφο

«Για να ξεκαθαρίσουμε και ένα ακόμα ζήτημα. Εμείς δε μιλάμε για κρατικοποιημένο Πολιτισμό. Σε καμία περίπτωση, ούτε τώρα ούτε ποτέ ούτε, σε άλλο κοινωνικό σύστημα. Μιλάμε για άλλο πράγμα. Δε μιλάμε δηλαδή για Πολιτισμό που παράγει το κράτος και για καλλιτέχνες, οι οποίοι είναι εξαρτημένοι και δημόσιοι υπάλληλοι, λειτουργούν με βάση τον δημοσιοϋπαλληλικό κώδικα και τα καταστατικά της ΑΔΕΔΥ και κρίνονται με αυτόν τον τρόπο. Δε μιλάμε για τέτοια πράγματα. Μιλάμε, όμως, για την άσκηση μιας κρατικής πολιτικής που αναφέρεται, παραδείγματος χάρη, σε δημόσια ιδρύματα - με συγχωρείτε, αυτήν την έκφραση βρήκα, δεν είναι καθόλου ωραίος όρος η λέξη ιδρύματα - όπως η Λυρική Σκηνή, το Κρατικό Θέατρο, ο Κρατικός Κινηματογράφος, όλα αυτά που είπα προηγουμένως. Είναι, αν θέλετε, θεσμοί, ιδρύματα, οργανισμοί - όχι ιδιωτικού δικαίου που τους έκανε το ΠΑΣΟΚ - τα οποία κρατικά ιδρύματα πρέπει να επιχορηγούνται χωρίς παρέμβαση στο περιεχόμενο του έργου. Μιλάμε γενικά για τη στήριξη από πλευράς υλικοτεχνικής υποδομής, για να μπορεί να παραχθεί πολιτιστικό έργο και να μπορούν οι καλλιτέχνες, αδέσμευτοι από κράτος, από επιχειρηματίες, από κόμματα να παράγουν αυτό το έργο που μπορούν, θέλουν, επιθυμούν. Από εκεί και πέρα θα υπάρξει η κοινωνική κριτική και η κοινωνική επιλογή. Στα οικονομικά αιτήματα απαξιώσατε να απαντήσετε. Για εμάς χώροι παραγωγής πολιτισμού, παραδείγματος χάρη, είναι το σχολείο, είναι η Τοπική Αυτοδιοίκηση, είναι οι κοινωνικοί φορείς, είναι οι μαζικές οργανώσεις, είναι τα άτομα. Υπάρχει η ερασιτεχνική δημιουργία που είναι και καλή και κακή. Αυτοί όμως οι χώροι για να παράγουν σήμερα θέλουν μια στήριξη.

Eurokinissi

- Πρέπει στο χώρο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης να υπάρχουν χώροι δημιουργικής απασχόλησης, παραδείγματος χάρη των παιδιών και άλλων, χώροι στους οποίους εγώ μπορώ να έρθω σε επαφή για να μάθω ένα μουσικό όργανο; Δεν είναι απαραίτητο να γίνω επαγγελματίας μουσικός. Με συγχωρείτε, άλλο ο επαγγελματίας μουσικός.

- Πρέπει να υπάρξει καλλιτεχνική παιδεία σε πανεπιστημιακό επίπεδο;

- Πρέπει να υπάρχει ακαδημία μουσικής;

- Πρέπει η καλλιτεχνική παιδεία να είναι αναπόσπαστο στοιχείο της σχολικής μόρφωσης και φοίτησης από το νηπιαγωγείο μέχρι το πανεπιστήμιο; Και όχι μόνο για τους καλλιτέχνες - από εκεί θα αναδειχτούν και οι καλλιτέχνες - για όλους. Πώς θα ανέβει το επίπεδο της κουλτούρας και της αισθητικής κλπ.;

- Πρέπει από εκεί και πέρα να υπάρχουν δωρεάν σπουδές για αυτούς οι οποίοι θέλουν να απασχοληθούν επαγγελματικά με την Τέχνη;

- Υπάρχει ζήτημα, αυτή τη στιγμή, με τα θέματα του πολιτισμού και της καλλιτεχνικής παιδείας για τους οικονομικούς μετανάστες στην Ελλάδα και της στήριξής τους για να διατηρήσουν τις πολιτιστικές τους παραδόσεις; Τώρα, θέλουν να υιοθετήσουν το α΄ ή το β΄ στοιχείο της πολιτιστικής ελληνικής παράδοσης, καλώς να το υιοθετήσουν, αλλά πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να απολαύσουν και αυτό το ζήτημα. Τέτοια πολιτική και τέτοια μέριμνα δεν υπάρχει.

- Υπάρχει θέμα υποδομών ιδιαίτερα στην ύπαιθρο; Στα αστικά κέντρα οι υποδομές υπάρχουν, είναι ιδιωτικές και τις πληρώνουμε. Στην ύπαιθρο; Ο,τι υπάρχει είναι με πληρωμή».

Στη συνέχεια, η ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ αναφέρθηκε στην ακολουθούμενη κυβερνητική πολιτική στον τομέα του πολιτισμού και παρατήρησε:

«Θα ήθελα, όμως, να σας πω κάτι πιο ουσιαστικό. Δημιουργικό έργο στον τομέα του Πολιτισμού δεν μπορεί να έχετε διότι το εντάσσετε - σας είπα - στην εμπορική, οικονομική αξία και την τουριστική. Ο κ. Αβραμόπουλος έχει τρελαθεί. Γυρνάει όλο τον κόσμο και τι προβάλλει; Σουβλάκι, τζατζίκι, κλπ. Και τον πολιτισμό ακόμη, αυτόν που προβάλλει, είναι υποταγμένος σε έναν τουρισμό που, εν πάση περιπτώσει, δεν έχει στοιχεία πολιτιστικά, δεν έχει στοιχεία κοινωνικά, δεν έχει κάτι το ουσιαστικό.

Και βεβαίως ο πολιτισμός είναι και η καθημερινότητα, είναι θέμα ελεύθερου χρόνου, είναι θέμα τρόπου ζωής, βιοτικού επιπέδου και άλλα τα οποία ανέπτυξαν οι προηγούμενοι ομιλητές από το Κόμμα μας. Θα σας πω όμως πολύ συγκεκριμένα: Μπορούσαν να απουσιάζουν πράγματα τα οποία κάνετε και τα οποία είναι επιζήμια. Θα μου πείτε, τα έκανε και το ΠΑΣΟΚ. Αμαρτωλό, αμαρτωλότατο το ΠΑΣΟΚ στο πεδίο του Πολιτισμού. Δεν υπάρχει θέμα γι' αυτό. Και μάλιστα η αμαρτία του είναι ακόμη πιο μεγάλη διότι εμφανίστηκε με προοδευτικά συνθήματα ως εκπρόσωπος του προοδευτικού και ριζοσπαστικού περιεχομένου του πολιτισμού. Εδώ έχει αναχθεί σε κρατική πολιτιστική πολιτική η Γιουροβίζιον. Με ποια έννοια; Στην ουσία η ελληνική κυβέρνηση είναι οργανωτής της Γιουροβίζιον. Και να σας πω και κάτι, επειδή είπατε ότι ο κ. Χουρμουζιάδης εξέφρασε ένα φόβο προς το μέλλον. Το μέλλον της συνένωσης των πολιτισμών δεν το φοβόμαστε καθόλου. Εμείς δε φοβόμαστε ούτε το πολιτικό μέλλον, ούτε το πολιτιστικό μέλλον. Το παρόν είναι αυτό με το οποίο δε συμβιβαζόμαστε και θέλουμε να το αντιπαλέψουμε και να το ανατρέψουμε. Αν είναι κάτι που πρέπει να προκαλεί φόβο είναι το παρόν. Το μέλλον δε μας φοβίζει. Εμάς να μας φοβίσει η πολιτιστική προσέγγιση ή η ανάμειξη αν θέλετε και των πολιτισμών; Μα, η Γιουροβίζιον αυτό είναι; Είμαστε εναντίον της Γιουροβίζιον. Χάνεται κατά κάποιον τρόπο η ελληνικότητα του πολιτισμού; Αυτό είναι το θέμα; Και αν θέλετε δεν είναι μόνον γιατί τραγουδάει σε ξένη γλώσσα η κυρία Παπαρίζου, που ήρθε πρώτη. Δεν είναι το θέμα αυτό μόνο. Και ελληνικά να τραγουδούσε καμία σχέση η Γιουροβίζιον δεν έχει με ευρωπαϊκό πολιτισμό και με θέαμα. Ας τραγουδούσε και κινέζικα η κυρία Παπαρίζου. Δεν είναι εκεί το θέμα.

Και όχι μόνο αυτό, αλλά είμαστε και περήφανοι γιατί πήραμε τη διοργάνωση της Γιουροβίζιον εδώ στην Αθήνα και γίνεται και καυγάς για το αν θα πρέπει να γίνει στην Αθήνα ή στη Θεσσαλονίκη. Μα, αυτά τα πράγματα έπρεπε ο υπουργός Πολιτισμού - που είναι και πρωθυπουργός - και εσείς με κάποιον τρόπο, όχι με διατάγματα και με νόμους - αυτό που λέμε, η παρέμβασή μας γίνεται με πολλούς τρόπους, με μία ομιλία, με μία σκέψη - να τα έχετε κόψει με το μαχαίρι. Δεν μπορεί την περίοδο της προετοιμασίας για τη Γιουροβίζιον οι πρεσβείες οι ελληνικές να έχουν εντολή να προβάλλουν τη συγκεκριμένη τραγουδίστρια και το συγκεκριμένο τραγούδι και το συγκεκριμένο θεσμό. Το τραγούδι στο κάτω - κάτω ας κριθεί από τον κόσμο».

«Επομένως», συνέχισε η ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, «η πολιτιστική σας πολιτική, πέρα από το ότι είναι λιτότητα και η λιτότητα δυσκολεύει την ανάπτυξη της πολιτιστικής δημιουργίας, έχει ανοίξει τους δρόμους, κυριολεκτικά, γι' αυτό που λέτε, τον πολιτισμό της κοινωνικής συνοχής. Δηλαδή, τον πολιτισμό ο οποίος οδηγεί στην αποβλάκωση. Γιατί, κοιτάξτε, κοινωνική συνοχή, υποταγή του λαού σε αυτό που υπάρχει σήμερα, μόνο μέσω της αποβλάκωσης μπορεί να γίνει. Δεν μπορεί να γίνει μέσω της αφύπνισης. Δε γίνεται. Οταν διαβάσεις Βάρναλη, διαβάσεις Σεφέρη, διαβάσεις Ελύτη και τους διαβάσεις σωστά όχι σαν άτομο μέσα στο σπίτι, όταν αυτό περάσει μέσα στην εκπαίδευση, τότε δεν μπορεί να αποβλακωθείς εύκολα και θα αρχίσεις να σκέπτεσαι τούτη, την άλλη κυρίαρχη πολιτική.

Επομένως, όταν λέτε πολιτισμός για την κοινωνική συνοχή είναι για την αποβλάκωση, για τη χειραγώγηση, για να μην υπάρχει πνεύμα αντίστασης και απειθαρχίας του λαού. Και εδώ είναι το μείζον ζήτημα για τους καλλιτέχνες. Βεβαίως, εγώ δε θα πω ότι τα οικονομικά, κοινωνικά και προσωπικά προβλήματα της πλειοψηφίας των καλλιτεχνών που είναι ασφυκτικά δεν μπορούν - θα έλεγα - να αποτελέσουν άλλοθι στο ότι δεν πρέπει να παράγεται και ένα διαφορετικό πολιτιστικό έργο - που δεν το ταυτίζω με την αντίληψη ντε και καλά του ΚΚΕ, ούτε με την αισθητική του ούτε με το περιεχόμενο - αυτό που λέμε "ένα έργο προοδευτικό, αγωνιστικό"».

«Πραγματικά», συνέχισε η ομιλήτρια, «και στις χειρότερες συνθήκες άνθησε η καλλιτεχνική δημιουργία στην Ελλάδα μας. Κύριε Τατούλη, δε θα ήταν και άσχημο και πραγματικά θα άξιζε τον κόπο, το θέατρο της Αντίστασης και το τι γινόταν πάνω στα βουνά και στην Κατοχή και αργότερα στις απελευθερωμένες περιοχές της Ελλάδας να γίνει έκδοση της Βουλής. Και στα χρόνια της Κατοχής υπήρχε παραγωγή έργου. Οι καλλιτέχνες δούλευαν και δε δούλευαν μόνο βιοποριστικά. Ξέρουμε πάρα πολύ καλά ότι έμπαιναν οι Γερμανοί και οι Ιταλοί και τους διέκοπταν την παράσταση. Επομένως, και οι σημερινοί καλλιτέχνες μπορούν να παράγουν και υπάρχει παραγόμενο έργο, μόνο που αυτό έχει κλειστές πόρτες. Παράγεται έργο καλό και στο θέατρο και στον κινηματογράφο και στο τραγούδι και στην ποίηση και στη λογοτεχνία, παντού. Δεν έχει διόδους, δε στηρίζεται, όχι με την έννοια "διαβάστε αυτό και μη διαβάσετε το άλλο", αλλά με την έννοια πραγματικά από πάνω μέχρι κάτω να υπάρχει παντού αυτό που λέμε "προβολή αυτού του έργου". Κοιτάξτε να δείτε, θα μου πείτε ότι προβάλλεται. Μα, με συγχωρείτε, όταν προβάλλεται η Γιουροβίζιον - και μιλάω για την κρατική πλευρά, δε μιλάω για την ιδιωτική και τους επιχειρηματίες - όταν, παραδείγματος χάρη, δίνεται προβάδισμα σε ό,τι γίνεται στο Μέγαρο Μουσικής και όχι στη Λυρική Σκηνή, όλα αυτά τα πράγματα είναι στοιχεία τα οποία αποθαρρύνουν καλλιτέχνες, οι οποίοι πραγματικά παράγουν και οι καλλιτέχνες αυτή τη στιγμή είναι δισυπόστατοι. Δηλαδή, για να μπορέσουν να επιβιώσουν, πρέπει να γίνουν υπάλληλοι των επιχειρηματιών και να παράγουν ό,τι τους παραγγέλνουν για να έχουν πέντε ευρώ να μπορούν να κάνουν και αυτό που θέλουν. Και συνήθως έτσι γίνεται. Μεγάλοι καλλιτέχνες αναγκάζονται να υπηρετούν συμφέροντα για να μπορούν να κάνουν ένα καλό θέατρο ή να γυρίσουν μια καλή κινηματογραφική ταινία. Τα νέα παιδιά έχουν ακόμα μεγαλύτερες δυσκολίες.

Επομένως, εμείς τι ζητάμε από εσάς; Δε ζητάμε από εσάς ούτε να λύσουμε θεωρητικά ζητήματα γύρω από τον πολιτισμό ούτε να έχουμε έναν πολιτισμό κρατικοποιημένο. Αυτός είναι τραγωδία. Ομως, πρέπει να υπάρχει κρατική πολιτιστική πολιτική - εμείς εδώ την αναφέρουμε και την περιγράφουμε - η οποία δημιουργεί τις προϋποθέσεις να ανθήσει η πολιτιστική δημιουργία. Τώρα, αν θα είναι του άλφα ή του βήτα επιπέδου, μικρομεσαίου ή μεγάλου, αυτό είναι ένα θέμα που το βλέπουμε.

Τέλος, κοιτάξτε να δείτε, έχετε αλώσει το χώρο και με επιχορηγήσεις - βέβαια έλαμψε εδώ το ΠΑΣΟΚ με τις επιχορηγήσεις σε ιδιώτες, συνεχίζετε κι εσείς - όπου παράγεται αυτό που λέμε ιδιωτικό επιχειρηματικό πολιτιστικό έργο. Το Μέγαρο Μουσικής για πείτε μου πού ανήκει; Αυτοί όλοι οι επιχειρηματίες που τους ξέρουμε ποιοι είναι - οι ίδιοι επιχειρηματίες που είναι μεσίτες όπλων, παράγουν, εν πάση περιπτώσει, και πολιτιστικό έργο - παράγουν, ας το πω σε χοντρές γραμμές, δύο ειδών έργο. Παράγουν ή στηρίζουν και θετικό πολιτιστικό έργο για μια ελίτ και για τους λίγους και τη μαζική υποκουλτούρα για τους πολλούς. Ή από την ίδια μήτρα βγαίνουν και καλά έργα για τους λίγους ή για τη βιτρίνα, για το ανφάς και για το προφίλ, ή για τους διάφορους διεθνείς οργανισμούς και τα διεθνή φεστιβάλ που πάνε οι λίγοι και που θέλουν να ακούσουν κάτι καλό, αλλά για το λαό παράγουν τη σαπίλα. Είναι οι ίδιοι.

Μην μου πείτε, λοιπόν, ότι ο Πολιτισμός μπορεί να γίνει παράγοντας κοινωνικής συνοχής. Περιμένω τις δεσμεύσεις σας. Ευχαρίστως, να συζητήσουμε θεωρητικά και για το παρελθόν, αλλά περιμένω τις δεσμεύσεις σας. Δεν ήρθαμε εδώ, για να κάνουμε θεωρητική ανάλυση, ούτε εγώ να σας αναλύσω τη μαρξιστική αισθητική, ούτε εσείς τη δική σας ιδεαλιστική αισθητική».

Στη δευτερολογία της, η Αλ. Παπαρήγα τόνισε ότι ο υφυπουργός δε δεσμεύτηκε συγκεκριμένα στα θέματα που έθεσε η Επερώτηση και συνέστησε στους εκπροσώπους των καλλιτεχνικών φορέων να μην περιμένουν να διαβάσουν τον Προϋπολογισμό - τότε θα είναι «και πέντε» - αλλά να ασκήσουν τη μεγαλύτερη δυνατή πίεση, για να μπορέσουν να αποσπάσουν, να πάρουν αυτά που τους χρωστάει η κυβέρνηση και όχι μόνο. Αναφερόμενη στις επιχορηγήσεις που δίνονται σε διάφορους φορείς, τόνισε:

«Η λογική των επιχορηγήσεων, που είπατε, μου θυμίζει κατά κάποιο τρόπο ένα φιλανθρωπικό ίδρυμα που παραχωρεί ελεημοσύνη σε κάποιους. Οχι μόνο τα χρωστάτε, αλλά είστε υποχρεωμένοι να έχετε συγκεκριμένη κρατική χρηματοδοτική πολιτική, όχι βεβαίως για έναν κρατικοδίαιτο Πολιτισμό, αλλά για την ουσιαστική στήριξη του Πολιτισμού και για την επίλυση των κοινωνικών, ασφαλιστικών, συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων των καλλιτεχνών, όχι με τη λογική της επαιτείας. Επαιτεία σημαίνει ψίχουλα. Και αυτή η πλευρά που με φοβίζει, κύριε Τατούλη, είναι η εξής. Εγώ αυτή τη στιγμή δεν μπορώ να απαντήσω εάν είναι έτσι, γιατί δεν έχω τα στοιχεία, αλλά είπατε "δώσαμε παραπάνω από ό,τι έδωσε το ΠΑΣΟΚ". Κοιτάξτε να δείτε, τι να συγκρίνετε με το ΠΑΣΟΚ; Εάν περιοριστείτε σε αυτή τη σύγκριση, στους ανθρώπους που δουλεύουν ας το πω έτσι, στο χώρο του Πολιτισμού, σας έδωσε τρία ψίχουλα το ΠΑΣΟΚ και έβαλα και εγώ άλλο ένα, τα προβλήματά τους όχι μόνο θα χρονίσουν, αλλά θα γίνουν και πολύ χειρότερα.

Το θέμα είναι να κάνετε σύγκριση για τα δίκαια αιτήματα των εργαζομένων, των εργατών, ας το πω έτσι, στο χώρο του Πολιτισμού, για τις πραγματικές τους ανάγκες, για τις ανάγκες που αυξάνονται, για τις ανάγκες που έχει ο τόπος για πολιτισμό. Και από αυτήν την άποψη θα έλεγα ότι δε σας περιποιεί τιμή αν δώσετε κάποια ψίχουλα παραπάνω από το ΠΑΣΟΚ. Αλίμονό μας αν μείνουμε εκεί!

Τέλος, κάνατε λόγο για μία κατά κάποιο τρόπο διεθνοποίηση της πολιτιστικής δραστηριότητας από την πλευρά της Ελλάδας. Δεν ξέρω ακριβώς το περιεχόμενο, δεν μπορώ να το κρίνω. Το θέμα είναι να μην μπαίνουν σε αυτή τη λογική οι εισαγωγές πολιτιστικών εμπορευμάτων και οι εξαγωγές πολιτιστικών εμπορευμάτων.

Τελειώνοντας θα πω κάτι που αφορά το υπουργείο Παιδείας, αλλά και τη συνεργασία σας. Με την εισαγωγή της περίφημης αντιεπιστημονικής ανορθολογικής διαθεματικότητας που εμφανίζεται ως "ευέλικτες ζώνες διδασκαλίας", η καλλιτεχνική παιδεία ούτε χαραμάδα δε θα βρει στο σύγχρονο σχολείο. Και αυτά τα μαθήματα που γίνονταν θα εξαφανιστούν. Πάρτε το υπόψη σας. Ας μην το δείτε πολιτικά, δείτε το επιστημονικά. Θα μου πείτε, πολιτική και επιστήμη δε διαχωρίζονται. Αλλά, εν πάση περιπτώσει, τέτοια ανορθολογική λογική πέρα από την ταξική της επιλογή δεν έχω συναντήσει, ειλικρινά. Δηλαδή, αυτά που είπατε τώρα, ανεξάρτητα από το περιεχόμενο, την οικονομική τους στήριξη, είναι τελειωμένα με τις εξελίξεις που έχουμε στο σχολείο. Και αυτό είναι θάνατος, διότι από κει και πέρα ένα "αποξηραμένο" σχολείο δεν μπορεί να είναι παράγοντας πολιτιστικής ανάπτυξης. Ο πολιτισμός θα υπάρξει. Τι πολιτισμός, όμως, θα είναι αυτός;».

«ΟΧΙ στην επορευματοποιήση της Τέχνης» διαδηλώνουν οι είκαστικοί καλιτέχνες

Την πολιτική υποβάθμισης και υποταγής στα συμφέροντα της αγοράς βασικών «πυλώνων» του ελληνικού Πολιτισμού κατήγγειλε στην παρέμβασή της η Λιάνα Κανέλλη. Αναφερόμενη στο Θεατρικό Μουσείο η βουλευτής του ΚΚΕ τόνισε ότι «το έχετε ακόμα στεγασμένο δίπλα στα δημόσια ουρητήρια, όσες κυβερνήσεις και αν πέρασαν». Πρόσθεσε απευθυνόμενη στην κυβέρνηση: «Εχετε ως κόμμα και το Δήμο της Αθήνας. Ζητά το Θεατρικό Μουσείο να πάρει το σύνολο του Πνευματικού Κέντρου του Δήμου Αθηναίων. Δεν το πήρε ποτέ, ούτε πρόκειται να το πάρει. Τώρα σας προτείνει μια μη κερδοσκοπική εταιρία, που και αυτή είναι με το πιατέλο να περιμένει την επιχορήγηση, που θα της τη δώσετε, αλλά δε θα της τη δώσετε, γιατί δεν περισσεύει». Παράλληλα, μετέφερε το αίτημα του μουσείου λέγοντας: «Δώστε τους το κτίριο της οδού Πελοποννήσου, πριν ιδιωτικοποιήσετε και τους σιδηροδρόμους, για να μπορεί να πηγαίνει κόσμος».

Η Λιάνα Κανέλλη στηλίτευσε και την κυβερνητική πολιτική ιδιωτικοποίησης για τη Λυρική Σκηνή, τονίζοντας πως «δεν έχουμε μουσική σκηνή. Η Λυρική Σκηνή στην Ελλάδα σημαίνει ο μοναδικός φορέας πολιτισμού, ο οποίος λειτουργεί με αμιγώς ελληνικό δυναμικό. Μόνο εκεί μπορούν να πάνε και να δουλέψουν. Και έχετε ακόμα χορωδούς ή χορευτές. Αυτοί πού θα βρουν δουλιά;».

Τέλος, για το Εθνικό Θέατρο σημείωσε: «Χρωστάει η πολιτεία 680 εκατομμύρια ευρώ στο Εθνικό Θέατρο. Πάλι στεγαστικό το πρόβλημα και εκεί, για να μη μιλήσουμε για τα εργασιακά. Χρωστάει αυτά τα λεφτά για την αναστύλωση από σεισμούς και από πυρκαγιές. Φράγκο δε δίνετε...».

Το παράδειγμα της ανακήρυξης της Πάτρας σε «Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης» για το 2006 αξιοποίησε ο βουλευτής του ΚΚΕ Παναγιώτης Κοσιώνης, τονίζοντας πως «υπάρχει κοινή αντίληψη και των δύο κομμάτων της εξουσίας στο θέμα του Πολιτισμού και του παραγόμενου προϊόντος». Οπως χαρακτηριστικά τόνισε, «ένα άλλο χαρακτηριστικό, το οποίο έχει σχέση με την "Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Πάτρας", είναι ότι δε συζητήθηκε ποτέ ποιο θα είναι το παραγόμενο πολιτιστικό προϊόν, τι θέλω να παραγάγουν, τι θέλουν να αναδείξουν». Συνέχισε επισημαίνοντας: «Χρηματοδοτούνται, παραδείγματος χάριν, για χώρους, όπου θα γίνουν εκδηλώσεις, ιδιωτικά συγκροτήματα, τα οποία αργότερα θα γίνουν ουζερί ή μπουζουξίδικα. Δε θα είναι υποδομές. Οψεις κτιρίων θα βαφούν, για να περνά ο ξένος από εκεί και να λέει: Τι ωραία Πάτρα είναι αυτή! Τι πολιτιστική πρωτεύουσα είναι! Αλλά να μη φαίνεται ότι έχουμε την Αγία Αικατερίνη με τους γύφτους, όπως λένε, εδώ και δεκαετίες, να μην ακούγεται πουθενά ότι έχουμε προσφυγικά, τα οποία είναι από το 1925 στην ίδια κατάσταση, να μη μιλάμε για τις συνοικίες οι οποίες έχουν εγκαταλειφθεί τελείως».

Ο Παναγιώτης Κοσιώνης έθεσε καταλυτικά το ερώτημα: «Η Πάτρα έχει σαράντα χιλιάδες φοιτητές και έχει και νέους ανθρώπους. Τι θα κερδίσουν αυτοί από τον Πολιτισμό; Τι θα καταλάβουν; Θα έχουμε τη δυνατότητα παραγωγής και ανάδειξης της πολιτιστικής ταυτότητας σ' εκείνη την περιοχή, η οποία έχει τεράστια σημασία λόγω γεωγραφικής θέσης και λόγω κοινωνικής εξέλιξης των τελευταίων χρόνων;».

«Δεν τρέφουμε καμία αυταπάτη. Εφόσον η προτεραιότητα της οικονομίας είναι η ανταγωνιστικότητα της αγοράς, επόμενο είναι ο Πολιτισμός και όλες οι μορφές της Τέχνης να ανήκουν σ' αυτό το περιεχόμενο και την κατεύθυνση», επισήμανε παρεμβαίνοντας η Ελπίδα Παντελάκη, εστιάζοντας στο θέμα της Παιδείας.

Οπως είπε, «η αισθητική αγωγή και η καλλιτεχνική παιδεία υποβαθμίζεται, απαξιώνεται σε όλη την κλίμακα της εκπαίδευσης», αναφερόμενη τόσο στα μουσικά γυμνάσια και λύκεια όπως και στα ειδικά σχολεία. Συνολικά για τις επιδιώξεις της ασκούμενης πολιτικής σε όλη την γκάμα της Εκπαίδευσης αλλά ιδιαίτερα της Τριτοβάθμιας, επισήμανε: «Αυτό που επιδιώκεται είναι να παράγει λίγους από τη μια μεριά αποφοίτους θεωρητικής τέχνης, καλλιτεχνικής δημιουργίας, μία ελίτ δηλαδή που θα είναι στα μέτρα ακριβώς της εποχής μας, αυτής της κυρίαρχης πολιτικής, που θα είναι μακριά από το λαό η τέχνη που θα δημιουργούν, που ο λαός θα είναι αποξενωμένος από αυτή την τέχνη. Από την άλλη πλευρά αυτή η μάζα, οι μεγάλοι απόφοιτοι - που θέλετε να είναι μάζα - θα είναι υποταγμένη στην παντοδυναμία της αγοράς, που θα διαχειρίζεται το πολιτιστικό προϊόν της βιομηχανίας του θεάματος με σκοπό τη χειραγώγηση των συνειδήσεων και την αύξηση των κερδών των επιχειρηματιών στον τομέα αυτό».

Η βουλευτής του ΚΚΕ έθιξε επίσης το θέμα του ότι «οι ηθοποιοί που δουλεύουν στην τηλεόραση, στα οπτικοακουστικά μέσα, είναι εξακόσιοι άνθρωποι χωρίς σύμβαση. Ούτε καν σε συνθήκες μισθωτής δουλείας». Σημείωσε πως «υπήρξε σύμβαση που είχε υπογραφεί μαζί με τους εργοδότες» αλλά «το υπουργείο Εργασίας δεν κήρυξε αυτή τη σύμβαση υποχρεωτική».

Στους «εργάτες της τέχνης» αναφέρθηκε ο βουλευτής του ΚΚΕ Τάκης Τσιόγκας, σημειώνοντας ότι αποτελεί σοβαρότατο πρόβλημα «το Ασφαλιστικό και το Συνταξιοδοτικό των καλλιτεχνών που δεν έχουν εργοδότες και είναι οι συγγραφείς, οι εικαστικοί, οι μουσουργοί και γενικώς όσοι εργάζονται χωρίς εργοδότη».

Οπως είπε ο βουλευτής του ΚΚΕ, «από το 2000 έχουν να αποδοθούν οι λεγόμενες τιμητικές συντάξεις των καλλιτεχνών χωρίς εργοδότες. Το 2002 το ΠΑΣΟΚ τροποποίησε τη νομοθεσία και έβαλε ως προϋπόθεση να είναι ήδη για ένα χρόνο ασφαλισμένοι σε φορέα κύριας ασφάλισης με την ιδιότητα που ζητούν τη σύνταξη. Αυτή την προϋπόθεση δεν την έχει κανένας, λόγω του ότι είναι ανασφάλιστοι, με αποτέλεσμα όλοι αυτοί σήμερα να είναι στον αέρα. Δεσμευτήκατε ότι θα αντιμετωπίσετε το πρόβλημα των τιμητικών συντάξεων και δεν κάνατε τίποτα».

Αναφερόμενος στη θέση του ΚΚΕ σημείωσε: «Λέμε να καταργηθεί αυτός ο νόμος του ΠΑΣΟΚ, να δοθούν οι τιμητικές συντάξεις, μέχρι να γίνει τροποποίηση του νόμου και βεβαίως να δοθούν στους δημιουργούς, στους εργάτες της τέχνης, οι συντάξεις που πρέπει να πάρουν».

Κλείνοντας την παρέμβασή του ο Τάκης Τσιόγκας τόνισε: «Ο Πολιτισμός είναι ανάγκη και δικαίωμα για όλους τους εργαζόμενους. Οι εργαζόμενοι δεν πρέπει να είναι παθητικοί δέκτες των προϊόντων του πολιτισμού των μεγαλοεπιχειρηματιών, αλλά να συμμετέχουν δημιουργικά για την ενίσχυση, την ανάδειξη, την προβολή της ερασιτεχνικής δημιουργίας, η οποία πρέπει να στηρίζεται από την πολιτεία. Οι εργαζόμενοι πρέπει να εργάζονται για την ανάδειξη του Πολιτισμού της εργατικής τάξης και ταυτόχρονα να απαιτούν, να αγωνίζονται και να δημιουργούν υποδομές και συνθήκες για την ανάπτυξη της λαϊκής τέχνης, του λαϊκού Πολιτισμού, κόντρα σε κάθε προσπάθεια ιδιωτικοποίησης του Πολιτισμού».

ΛΥΡΙΚΗ ΣΚΗΝΗ -Μακέτα του Ν. Πετρόπουλου για το νέο κτίριο της ΕΛΣ που παρουσιάστηκε το 1993!!!

Οπως είπε, τάσσεται υπέρ «μιας πολιτικής που από τη μια μεριά θα στηρίζει αποφασιστικά με γενναίες χρηματοδοτήσεις και θεσμικές ρυθμίσεις όλα τα στοιχεία που συγκροτούν ένα γνήσιο λαϊκό Πολιτισμό, βασικό κύτταρο αντίστασης στον πολιτισμικό ιμπεριαλισμό που απειλεί άμεσα τις μικρές χώρες στις μέρες μας. Από την άλλη πλευρά, αυτή η πολιτική θα δίνει τη δυνατότητα στους δημιουργούς να δημιουργούν με λυμένα τα βασικά τους προβλήματα και ελεύθερη την έμπνευση και το ταλέντο τους, καθώς και σε όλους τους εργαζόμενους τη δυνατότητα να απολαμβάνουν τα προϊόντα του Πολιτισμού, ενός Πολιτισμού που έτσι και αλλιώς αυτοί οι ίδιοι οι εργαζόμενοι μιας χώρας αποτελούν τους δημιουργούς του με τον έναν ή τον άλλον τρόπο».

Παράλληλα, ο Γιώργος Χουρμουζιάδης τόνισε ότι το ΚΚΕ «καλεί τον ελληνικό λαό να τα διεκδικήσει όλα αυτά, γιατί ο Πολιτισμός δεν είναι απλώς ένα σύνολο χρωμάτων, ήχων και επινίκιων αθλητικών ιαχών, αλλά είναι η ίδια του η ζωή, είναι η αδιαπραγμάτευτη δύναμή του, είναι τελικά ένα από τα πιο αποτελεσματικά όπλα που έχει στη διάθεσή του για να υπερασπιστεί τον μικρό μεγάλο του κόσμο, όπως θα έλεγε ο ποιητής».

Αναφερόμενος στο πολιτιστικό παραγόμενο, ο Γιώργος Χουρμουζιάδης τόνισε πως «οι επινοήσεις και οι κατασκευές, οι δημιουργίες και οι εμπνεύσεις, πρέπει να αποτελούν τους αντικειμενικούς στόχους μιας ενιαίας υποχρεωτικής εκπαίδευσης, η οποία καλείται από τη μία πλευρά να καλλιεργήσει με γενικά ή εξειδικευμένα προγράμματα στις συνειδήσεις της νεολαίας σταθερές ευαισθησίες για τον Πολιτισμό και από την άλλη, να εντοπίζει και να αξιοποιεί τις ικανότητες των νέων να δράσουν δημιουργικά στη μία ή στην άλλη περιοχή του Πολιτισμού. Οι δε χρήσεις των προϊόντων του Πολιτισμού ως δικαίωμα πρέπει να αποτελούν το κύριο μέλημα ενός κοινωνικού φιλολαϊκού κράτους, ώστε ο κάθε εργαζόμενος να μην αποτελεί απλώς τον παθητικό παρατηρητή μιας εμπορευματοποιημένης μαζικής κουλτούρας ή μιας συντηρητικής και γραφειοκρατικής εκπαίδευσης, αλλά να αποτελεί δυναμικό υποκείμενο μιας πολιτικής που θα του δίνει τις δυνατότητες να επινοεί και να κατασκευάζει, άρα να δημιουργεί, αλλά και ταυτόχρονα να είναι χρήστης των προϊόντων μιας τέτοιας δημιουργίας».

«Δυστυχώς», συνέχισε ο εισηγητής του ΚΚΕ, «τόσο οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ, αλλά και τώρα η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας δεν άσκησαν μια πολιτική πολιτισμική που από τη μία πλευρά θα υποστήριζε τις συνθήκες που θα οδηγούσαν στην παραγωγή ενός ρωμαλέου σύγχρονου λαϊκού Πολιτισμού και από την άλλη θα έδιναν τις δυνατότητες στους εργαζόμενους να παίξουν βασικό ρόλο τόσο σ' αυτήν την παραγωγή, όσο όμως και στη δημιουργική χρήση των προϊόντων της».

Ιδιαίτερη αναφορά έκανε ο Γιώργος Χουρμουζιάδης στο θέμα της ελληνικής γλώσσας, τονίζοντας πως «κακοποιείται, ιδιαίτερα στους χώρους της μαζικής ενημέρωσης και της καθημερινής ρητορείας των αυτοσχέδιων τηλεοπτικών αναλυτών, που αντί να ευαισθητοποιούν το λαό σε σημαντικά θέματα του καθημερινού προβληματισμού, τον αποπροσανατολίζουν».

Ιδιαίτερη αναφορά στην αρχαιολογική κληρονομιά έκανε ο Γιώργος Χουρμουζιάδης, σημειώνοντας πως «εγκαταλείπεται, χωρίς φροντίδα και οικονομική υποστήριξη. Ιδιαίτερα στην περιφέρεια, οι αρχαιολογικοί χώροι μένουν χωρίς καμιά οργάνωση - μια οργάνωση που θα αναδείκνυε τη σημασία τους - και χωρίς επαρκή φύλαξη πολλές φορές, ώστε πολύ συχνά να ανακοινώνονται καταστροφές και κλοπές σημαντικών αρχαιοτήτων. Τα δημόσια μουσεία μας αντιμετωπίζουν προβλήματα λειτουργίας και δεν ανανεώνονται, ώστε να καταστούν κι αυτά χώροι υπεύθυνης πολιτισμικής παιδείας. Ακόμη και τα θέματα των εργαζομένων στο υπουργείο Πολιτισμού εκκρεμούν. Κραυγαλέο παράδειγμα οι εκατοντάδες των συμβασιούχων αρχαιολόγων που άδικα περιμένουν την εργασιακή τους τακτοποίηση για να ασκήσουν επιτέλους τα επιστημονικά τους καθήκοντα με ηρεμία και αποτελεσματικότητα. Οι αρχαιολογικές ανασκαφές, κύριε υπουργέ, έχουν καταντήσει τελικά συμβατική υποχρέωση των εργολάβων των μεγάλων δημόσιων έργων, γιατί ούτε και σ' αυτόν τον τομέα το υπουργείο Πολιτισμού βοηθάει οικονομικά τις Εφορείες Αρχαιοτήτων, ώστε να αντιμετωπίσουν με επάρκεια τις ερευνητικές τους αρμοδιότητες».

Τέλος, για τον Πολιτισμό στην περιφέρεια, ο εισηγητής του ΚΚΕ τόνισε ότι «δυστυχώς και η θεατρική και η κινηματογραφική, γενικά η πολιτισμική παιδεία, έχει αναληφθεί από ανεξέλεγκτους εμπόρους του χειρίστης ποιότητας καλλιτεχνικού θεάματος, οι οποίοι καμιά φορά επιδοτούνται από το κράτος, απλώς για να αντιγράψουν και να αναπαραγάγουν εν τέλει τις τηλεοπτικές χυδαιότητες. Ακόμη και τα συμπαθή πολιτιστικά σωματεία της περιφέρειας, που θα μπορούσαν να είναι βασικά πολιτιστικά κύτταρα του λαϊκού μας πολιτισμού, εγκαταλείπονται αβοήθητα, χωρίς στέγη, χωρίς οικονομική υποστήριξη, με μόνη τη βοήθεια και την αγωνία αυτών που εργάζονται μέσα σ' αυτά και προσπαθούν να τα στηρίξουν».

«Αλλα λόγια να αγαπιόμαστε» ήταν η πρωτολογία του αρμόδιου υφυπουργού Πολιτισμού Π. Τατούλη, ο οποίος αρκέστηκε σε μια θεωρητική και γενικόλογη αναφορά στον Πολιτισμό, αποφεύγοντας να απαντήσει στα συγκεκριμένα ζητήματα που έθετε το κείμενο της Επερώτησης των βουλευτών του ΚΚΕ.

Οπως παρατήρησε και η Αλ. Παπαρήγα, ο υφυπουργός ακολούθησε την τακτική του «στρίβειν διά του αρραβώνος» προκειμένου να μη δώσει καμία απάντηση στα φλέγοντα θέματα του Πολιτισμού, παρουσία μάλιστα και δεκάδων εκπροσώπων φορέων της πολιτιστικής δημιουργίας που είχαν κατακλύσει τα θεωρεία της Βουλής και παρακολουθούσαν την Επερώτηση του ΚΚΕ.

Ο υφυπουργός απέδωσε όλα σχεδόν τα προβλήματα στις προηγούμενες κυβερνήσεις, οι οποίες έκαναν στον Πολιτισμό «προσωπικές και επιφανειακές πολιτικές» και είπε ότι όταν παρέλαβε η νέα κυβέρνηση το χρέος του υπουργείου Πολιτισμού πλησίαζε τα 18 δισ. δρχ. Σήμερα, είπε, το χρέος έχει μηδενιστεί και όλες οι υποχρεώσεις που υπήρξαν από τα προηγούμενα χρόνια σε ένα μεγάλο ποσοστό έχουν αποπληρωθεί. Κατά τον Π. Τατούλη σήμερα δρομολογούνται συγκεκριμένα έργα με συγκεκριμένους πολιτικούς άξονες που κινούνται έξω από τον - όπως τον αποκάλεσε - «κρατικοδίαιτο πολιτισμό».

Στη δευτερολογία του ο υφυπουργός αναφέρθηκε με συντομία σε μέρος μόνο των θεμάτων που έθετε η Επερώτηση και είπε ότι στην Εθνική Λυρική Σκηνή έχει δοθεί όλη η κρατική επιχορήγηση και για τα θέατρα διετούς θητείας είπε ότι το 2004 εξασφαλίστηκαν και εκταμιεύτηκαν όλα τα χρήματα που προβλέπονταν ως ενίσχυση. Οσο για το 2005 παραδέχτηκε ότι υπολείπεται να πληρωθεί το 45% των ενισχύσεων, οι οποίες θα δοθούν σε δύο δόσεις το Νοέμβρη και το Δεκέμβρη. Για την Ορχήστρα των Χρωμάτων είπε ότι αναλήφθηκαν τα χρέη της και γίνεται προσπάθεια να αποπληρωθούν, ενώ για το Θεατρικό Μουσείο είπε απλώς ότι γίνεται προσπάθεια για την εύρεση στέγης του.

Κατά τον Π. Τατούλη, ο οποίος όμως δεν έκανε τον κόπο να απαντήσει αναλυτικά στα ερωτήματα της Επερώτησης που αφορούσαν όλο το πλέγμα της πολιτιστικής δημιουργίας, έχει εξασφαλιστεί η απαραίτητη χρηματοδότηση για τη δρομολόγηση λύσεων στα προβλήματα που ανέπτυξαν οι βουλευτές του ΚΚΕ.

Αναφερόμενος στο Μέγαρο Μουσικής ισχυρίστηκε ότι αυτό «ανήκει σε όλον τον ελληνικό λαό»(!), ενώ είπε ότι με τον καινούριο νόμο περί κινηματογράφου ενεργοποιείται η πρόβλεψη για την καταβολή του 1,5% των εσόδων των τηλεοπτικών καναλιών για τη χρηματοδότηση της κινηματογραφικής παραγωγής. Τέλος, είπε ότι για τη χρηματοδότηση των ανασκαφών δόθηκαν πολύ περισσότερα χρήματα από ό,τι τα προηγούμενα χρόνια, ενώ ανακοίνωσε πως μέχρι το τέλος του Μάρτη θα είναι έτοιμος ο σκελετός για το νέο μουσείο της Ακρόπολης.

Σε παρέμβασή του εκ μέρους του ΠΑΣΟΚ ο Α. Λοβέρδος ισχυρίστηκε ότι επί των δικών τους κυβερνήσεων έγινε μεγάλο έργο στον τομέα του Πολιτισμού και είπε ότι η σημερινή κυβέρνηση δεν κάνει τίποτα πέρα από το να εγκαινιάζει έργα που είχαν ξεκινήσει επί ΠΑΣΟΚ. Η Α. Ξηροτύρη από τον ΣΥΝ παρατήρησε ότι το πρώτο και κύριο πρόβλημα του Πολιτισμού είναι η έλλειψη χρημάτων αφού για το υπουργείο Πολιτισμού προβλέπεται μόλις το 0,60% του προϋπολογισμού.