Εκατομμύρια επιπλέον τετραγωνικά μέτρα βιομηχανικών εγκαταστάσεων έχουν δημιουργηθεί τα τελευταία τρία χρόνια στην Ευρώπη για να στεγάσουν τις νέες γραμμές παραγωγής όπλων, σε μια ακόμη απόδειξη πως η ήπειρος επανεξοπλίζεται σε κλίμακα γενικευμένου ιμπεριαλιστικού πολέμου.

Πιο συγκεκριμένα, τα εργοστάσια της πολεμικής βιομηχανίας στην Ευρώπη επεκτείνονται με ρυθμό τρεις φορές μεγαλύτερο, με τουλάχιστον 7 εκατ. τετραγωνικά μέτρα νέων εγκαταστάσεων, σε σχέση με την περίοδο πριν τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία το 2022.

Αυτά τα στοιχεία προκύπτουν από ανάλυση των «Financial Times», βασισμένη σε δεδομένα δορυφόρων ραντάρ που καλύπτουν 150 εγκαταστάσεις από 37 εταιρείες.

Τα δεδομένα δείχνουν ότι η «αναγέννηση» της ευρωπαϊκής πολεμικής βιομηχανίας, με κρατικό χρήμα από τον ιδρώτα των λαών της Ευρώπης, αρχίζει να παίρνει «σάρκα και οστά». Η EE μέσω της πρωτοβουλίας «ReArm Europe» υπολογίζει να καταλήξουν έως και 800 δισ. ευρώ τα επόμενα χρόνια σε εξοπλισμούς και άλλες στρατιωτικές προετοιμασίες, θέτοντας την πολεμική οικονομία στην «καρδιά» της καπιταλιστικής ανάπτυξης στην Ευρώπη.

Εξάλλου, μέχρι το 2030, τα κράτη - μέλη της ΕΕ θα πρέπει να διαχειρίζονται τουλάχιστον το 40% των αμυντικών αγορών τους μέσω κοινών παραγγελιών. Αυτός είναι ένας στόχος που έθεσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή με σκοπό την ενίσχυση της πολεμικής βιομηχανίας στην Ευρώπη, προκειμένου να αναδειχθεί σε παγκόσμιο γεωπολιτικό «παίκτη» και στο πλαίσιο αντιθέσεων με τις ΗΠΑ.

Οι μισές ή και περισσότερες αγορές εξοπλισμού θα πρέπει επίσης να πραγματοποιούνται στην Ευρώπη, προκειμένου να δημιουργηθούν «ανεξάρτητες και ασφαλείς αλυσίδες εφοδιασμού μεσοπρόθεσμα».

Με αυτόν τον τρόπο, τα κράτη της ΕΕ θέλουν να εξασφαλίσουν πως θα συνεχιστεί η παροχή εξοπλισμών στην Ουκρανία, την οποία θεωρούν ένα ήδη ενεργό μέτωπο ενός μελλοντικού γενικευμένου πολέμου, και ταυτόχρονα θα αναπληρώνουν τα δικά τους αποθέματα.

Χρησιμοποιώντας περισσότερες από 1.000 καταγραφές δορυφόρων ραντάρ Sentinel-1 του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος, οι FT παρακολούθησαν αλλαγές σε εγκαταστάσεις που σχετίζονται με την παραγωγή πυρομαχικών και πυραύλων, στρατιωτικό υλικό που καταναλώνεται με μεγάλη ένταση στην Ουκρανία.

Τα δεδομένα δείχνουν ότι περίπου το 1/3 των εξετασμένων εγκαταστάσεων παρουσίασαν σημάδια επέκτασης ή κατασκευαστικών εργασιών. Οι εγκαταστάσεις αυξήθηκαν από 790.000 τ.μ. το 2020-21 σε 2,8 εκατ. τ.μ. το 2024-25. Φωτογραφίες από δορυφόρους επιβεβαίωσαν ότι οι αλλαγές προήλθαν από εκσκαφές, νέα κτίρια, δρόμους και εργοτάξια.

Η ανάλυση βασίζεται σε 88 εγκαταστάσεις που σχετίζονται με το ευρωπαϊκό πρόγραμμα ASAP (Act in Support of Ammunition Production), το οποίο επένδυσε 500 εκατ. ευρώ για πυρομαχικά και πυραύλους. Οπως έχει δηλώσει ο επίτροπος Αμυνας της ΕΕ, Αντριους Κουμπίλιους, η ευρωπαϊκή ετήσια παραγωγική ικανότητα πυρομαχικών αυξάνεται από 300.000 σε 2 εκατ. μέχρι το τέλος του 2025.

Επέκταση εντοπίστηκε ξεκάθαρα σε 20 από τις εγκαταστάσεις που έλαβαν χρηματοδότηση από το ASAP. Αλλες 14 έδειξαν μικρότερες παρεμβάσεις (π.χ. χώροι στάθμευσης), ενώ οι υπόλοιπες δεν παρουσίασαν αλλαγές ή αφορούσαν κτίρια γραφείων/έρευνας.

Οι FT συνέκριναν, επίσης, εταιρείες που δεν έλαβαν ASAP, μεταξύ αυτών και 12 που ήταν στη λίστα αναμονής και 50 εγκαταστάσεις στην ΕΕ και το Ηνωμένο Βασίλειο που σχετίζονται με πυραυλική παραγωγή. Οι εταιρείες με ASAP επεκτάθηκαν πιο γρήγορα από τις άλλες, κυρίως τα εργοστάσια παραγωγής βλημάτων.

Η ΕΕ διαπραγματεύεται νέο αμυντικό πρόγραμμα ύψους 1,5 δισ. ευρώ, παρόμοιο με το ASAP και θα χρηματοδοτήσει και κοινές προμήθειες.

Μεταξύ των μεγαλύτερων επεκτάσεων είναι το κοινό έργο του γερμανικού κολοσσού της πολεμικής βιομηχανίας, «Rheinmetall» με την κρατική ουγγρική «N7 Holding» στο Varpalota της δυτικής Ουγγαρίας.

Το πρώτο εργοστάσιο ολοκληρώθηκε τον Ιούλη 2024 και παράγει πυρομαχικά 30mm για το όχημα μάχης KF41 Lynx. Η εγκατάσταση θα παράγει επίσης βλήματα 155mm για πυροβολικό, 120mm για τα άρματα Leopard 2 και πιθανώς για το νέο Panther, ενώ θα περιλαμβάνει και εργοστάσιο εκρηκτικών. Η παραγωγή της «Rheinmetall» για βλήματα 155mm θα αυξηθεί από 70.000 (2022) σε 1,1 εκατ. (2027).

Στη Γερμανία, η MBDA έχει επεκταθεί ορατά, με εργασίες σε 94.000 τ.μ. από το 2022. Το εργοστάσιο επωφελήθηκε από 10 εκατ. ευρώ ASAP και επιπλέον παραγγελίες, όπως 5,6 δισ. δολαρίων από το ΝΑΤΟ για έως και 1.000 πυραύλους Patriot GEM-T.

Η MBDA είναι ένας πολυεθνικός ευρωπαϊκός όμιλος γαλλικών, γερμανικών, ιταλικών, ισπανικών και βρετανικών συμφερόντων, παγκόσμιος ηγέτης στον τομέα των σύνθετων οπλικών συστημάτων. Η «Airbus» (37,5%), η «BAE Systems» (37,5%) και η «Leonardo» (25%) κατέχουν από κοινού την MBDA.

Να σημειωθεί δε πως τον Φλεβάρη του 2024 η MBDA υπέγραψε δύο μνημόνια συνεργασίας με τις ελληνικές εταιρείες «MILTECH» και «ALTUS», στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας «R&D Booster» (Ενίσχυση της Ερευνας και Ανάπτυξης) στην Ελλάδα. Η πρωτοβουλία «R&D Booster» αποτελεί μέρος της συμφωνίας στρατηγικής εταιρικής σχέσης μεταξύ Γαλλίας και Ελλάδας που υπογράφηκε το 2021.

Μαζί με την «MILTECH» και την «ALTUS», η MBDA θα συνεργαστεί σε έργα για την ανάπτυξη συστημάτων βασισμένων στον πύραυλο AKERON MP (σ.σ. κιτ εκτόξευσης και drones εξοπλισμένα με τους εν λόγω πυραύλους).

Στη Νορβηγία, η «Kongsberg» άνοιξε νέο εργοστάσιο πυραύλων τον Ιούνιο 2024.

Στη Βόρεια Αγγλία, εργοστάσιο της «BAE Systems» δεν εμφάνισε νέες οικοδομές, γιατί χρησιμοποιήθηκε υφιστάμενο κτίριο. Ωστόσο, αξιωματούχοι σημειώνουν ότι η πραγματική παραγωγή είναι ακόμα κάτω από τη μέγιστη δυναμική.

Στο Ηνωμένο Βασίλειο, η «BAE Systems» έχει επενδύσει πάνω από 150 εκατ. λίρες στα εργοστάσια πυρομαχικών της από το 2022, με έργα όπως στο Glascoed της Ουαλίας. Εκεί, η παραγωγική ικανότητα βλημάτων 155mm θα αυξηθεί 16 φορές με τη λειτουργία της νέας εγκατάστασης.

Σε ένα τέτοιο πλαίσιο, η Γερμανία έγινε ο μεγαλύτερος προμηθευτής στρατιωτικής βοήθειας στην Ουκρανία την περίοδο Μάη - Ιούνη, ενώ η ΕΕ προηγείται των ΗΠΑ όσον αφορά τον συνολικό όγκο στρατιωτικής βοήθειας που παρέχεται μέσω της βιομηχανίας, αναφέρει νέα έκθεση του Ινστιτούτου του Κιέλου για την Παγκόσμια Οικονομία (IfW Kiel).

«Ενα σημαντικό ποσοστό των παρεχόμενων όπλων δεν προέρχεται πλέον από αποθέματα, αλλά δίνεται απευθείας μέσω της αμυντικής βιομηχανίας» και «η Ευρώπη πλέον ηγείται επίσης των ΗΠΑ όσον αφορά τον συνολικό όγκο στρατιωτικής βοήθειας που παρέχεται μέσω της βιομηχανίας», αναφέρει η έκθεση.

Πιο συγκεκριμένα, «από τα 10,5 δισ. ευρώ ευρωπαϊκής στρατιωτικής βοήθειας που διατέθηκαν τον Μάη και τον Ιούνη, τουλάχιστον 4,6 δισ. ευρώ πρόκειται να διοχετευθούν μέσω συμβάσεων προμηθειών με αμυντικές εταιρείες».

Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του Ινστιτούτου, από το 2022, «η Ευρώπη έχει διαθέσει τουλάχιστον 35,1 δισ. ευρώ σε στρατιωτική βοήθεια μέσω αμυντικών προμηθειών - 4,4 δισ. ευρώ περισσότερα από τις ΗΠΑ», διευκρινίζοντας ότι προμηθευτές είναι συνήθως ευρωπαϊκές εταιρείες.

Σημειώνεται ακόμα πως από την ανάληψη της διοίκησης Τραμπ «οι ΗΠΑ ενέκριναν σημαντικές εξαγωγές όπλων στην Ουκρανία τον Μάη, αλλά όχι ως στρατιωτική βοήθεια. Πρόκειται για πωλήσεις όπλων που πρέπει να πληρώσει το Κίεβο».

Από την πλευρά τους, οι ευρωπαϊκές χώρες συνέχισαν τη στρατιωτική υποστήριξή τους προς την Ουκρανία:

• Η Γερμανία διέθεσε ένα πακέτο στρατιωτικής βοήθειας αξίας 5 δισ. ευρώ, η μεγαλύτερη το διάστημα Μάη - Ιούνη.
• Ακολουθεί η Νορβηγία με 1,5 δισ. ευρώ και το Βέλγιο με 1,2 δισ. ευρώ.
• Ολλανδία, Ηνωμένο Βασίλειο και Δανία διέθεσαν καθεμιά 500 - 600 εκατ. ευρώ.
• Τον Μάη και τον Ιούνη η ΕΕ εκταμίευσε 2 δισ. ευρώ μέσω του μηχανισμού δανεισμού ERA (Extraordinary Revenue Acceleration - Επιτάχυνση Εκτακτων Εσόδων), ο οποίος χρηματοδοτήθηκε από έσοδα από δεσμευμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία.
• Οσον αφορά τον συνολικό όγκο της στρατιωτικής βοήθειας, η Ευρώπη ξεπέρασε τις ΗΠΑ την άνοιξη. Τότε το IfW εκτιμούσε ότι οι ευρωπαϊκές χώρες παρείχαν συνολικά 72 δισ. ευρώ, ενώ οι ΗΠΑ διέθεσαν 64 δισ. Η τελευταία έκθεση δεν περιέχει δεδομένα που να αξιολογούν τον συνολικό όγκο της στρατιωτικής βοήθειας (παραγγελίες και αποθέματα).

Στο μεταξύ, με φόντο τις «εκτιμήσεις» ότι μέχρι το 2030 η Ευρώπη θα πρέπει να είναι έτοιμη για μια γενικευμένη σύγκρουση με τη Ρωσία, οι ευρωπαϊκές υποδομές στρατηγικής προσαρμόζονται μεθοδικά στα νέα πολεμικά δεδομένα.

Το μεγαλύτερο λιμάνι της Ευρώπης, το Ρότερνταμ, προχωρά σε συγκεκριμένες κινήσεις που περιλαμβάνουν τη δέσμευση χώρου για πολεμικά πλοία και τον σχεδιασμό μεταφοράς στρατιωτικού φορτίου σε περίπτωση πολέμου.

Ο διευθύνων σύμβουλος του Οργανισμού Λιμένα Ρότερνταμ, Μπ. Σίμονς, είχε δηλώσει πρόσφατα ότι υπάρχει στενός συντονισμός με το λιμάνι της Αμβέρσας, καθώς εξετάζουν σενάρια υποδοχής στρατιωτικού υλικού από Ηνωμένο Βασίλειο, ΗΠΑ και Καναδά.

«Δεν μπορεί κάθε τερματικός σταθμός να χειριστεί στρατιωτικά φορτία», τόνισε. Αν υπάρξει μεγάλος όγκος στρατιωτικού εξοπλισμού, τα λιμάνια Ρότερνταμ και Αμβέρσας θα μοιραστούν τη χωρητικότητα.

Τον Μάη, το υπουργείο Αμυνας της Ολλανδίας ανακοίνωσε ότι το λιμάνι του Ρότερνταμ θα πρέπει να φιλοξενεί τακτικά πλοία με στρατιωτικό υλικό, κατόπιν αιτήματος του ΝΑΤΟ.

Σύμφωνα με τον Σίμονς, ένα ή περισσότερα πλοία θα δένουν στο λιμάνι τέσσερις με πέντε φορές τον χρόνο για αρκετές εβδομάδες, ενώ η ακριβής τοποθεσία θα αλλάζει. Σημειώνεται ότι μόνο το τερματικό εμπορευματοκιβωτίων του Ρότερνταμ μπορεί να εξασφαλίσει ασφαλή μεταφορά πυρομαχικών από πλοίο σε πλοίο. Αν και το λιμάνι έχει υποδεχθεί στρατιωτικά φορτία στο παρελθόν, κυρίως κατά τον πόλεμο στον Περσικό Κόλπο το 2003, ποτέ δεν διέθετε ειδικά διαμορφωμένη προβλήτα για τέτοια χρήση.

Παράλληλα, θα διεξάγονται τακτικά αποβατικές στρατιωτικές ασκήσεις στην περιοχή.

Η Αμβέρσα, δεύτερο μεγαλύτερο λιμάνι της Ευρωπαϊκής Ενωσης με 240 εκατ. τόνους φορτίου ετησίως, φιλοξενεί τακτικά στρατιωτικό εξοπλισμό για τις αμερικανικές δυνάμεις που σταθμεύουν στην Ευρώπη.

Η δραστηριότητα επιχειρηματικών συμμετοχών (Venture Capitals) και οργανισμών των ιμπεριαλιστικών ενώσεων, όπως το Ευρωπαϊκό Ταμείο Αμυνας και το NATO Innovation Fund, που ρίχνουν ποσά - μαμούθ σε νεοσύστατες «καινοτόμες» επιχειρήσεις για την ανάπτυξη οπλικών συστημάτων και τεχνολογιών, επιβεβαιώνει την τεράστια κινητικότητα κεφαλαίων στην ΕΕ, που επενδύονται στην πολεμική οικονομία.

Σύμφωνα με το «Sifted», οι «επενδύσεις» επιχειρηματικών funds σε ευρωπαϊκές startups που αναπτύσσουν συστήματα «αμυντικής» βιομηχανίας, αυξήθηκαν κατά 26% το πρώτο εξάμηνο του 2025 και ανήλθαν σε 1 δισ. ευρώ, βάζοντας για πρώτη φορά τον τομέα της «άμυνας» στην πεντάδα των κλάδων που συγκεντρώνουν το μεγαλύτερο ενδιαφέρον (βλ. H1 2025 Report). Χαρακτηριστικό είναι μάλιστα το γεγονός πως οι συμφωνίες στον τομέα αυτόν αυξήθηκαν κατά 54%, με τις περισσότερες να αφορούν ευρωπαϊκές startups αρχικού σταδίου!

Μέσα στις συνθήκες της πολεμικής εμπλοκής και προπαρασκευής, στρώνεται πρόσφορο έδαφος για την κερδοφορία εταιρειών startup που προσανατολίζονται στην ανάπτυξη στρατιωτικών συστημάτων, ενσωματώνοντας νέες - καινοτόμες όπως τις βαφτίζουν - τεχνολογίες. Αυτές τις startups χρηματοδοτούν η ΕΕ και το ΝΑΤΟ, καθώς και μονοπωλιακοί όμιλοι της τεχνολογίας του πολέμου, λειτουργώντας και ως διέξοδο για συσσωρευμένα κεφάλαια που λιμνάζουν και αναζητούν κερδοφόρες επενδύσεις.

Την κατεύθυνση δίνει άλλωστε η ίδια η ΕΕ, με τη «Λευκή Βίβλο για την Ευρωπαϊκή Αμυνα», η οποία προβλέπει «την ανάπτυξη καινοτόμων τεχνολογιών και την αύξηση της ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας» και προωθεί τη συνεργασία μεταξύ των startups και των καθιερωμένων αμυντικών εταιρειών. Ανάλογες κατευθύνσεις δόθηκαν και από τη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ που έγινε τον περασμένο Ιούνη.

Την κορδέλα στην κούρσα των «επενδύσεων» κόβει η Γερμανία, με ρεκόρ ροής ιδιωτικών κεφαλαίων ύψους 805 εκατ. δολαρίων σε startups. Οπως αναφέρει το «Reuters», «η γερμανική κυβέρνηση βλέπει την Τεχνητή Νοημοσύνη και την τεχνολογία των startups, ως βασικό κομμάτι του αμυντικού της σχεδιασμού και για τον λόγο αυτόν λαμβάνει δράσεις μείωσης της γραφειοκρατίας, προκειμένου να συνδέσει τις νεοφυείς επιχειρήσεις απευθείας με τα ανώτερα κλιμάκια του στρατού της».

Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η γερμανική «Helsing». Με γραφεία σε Λονδίνο, Παρίσι, Μόναχο και Βερολίνο, η εταιρεία ιδρύθηκε το 2021 και αναπτύσσει την Τεχνητή Νοημοσύνη για χρήση στο πεδίο της μάχης, ενώ έχει επεκταθεί και στην παραγωγή drones και μη επανδρωμένων υποβρύχιων σκαφών. Τον Ιούνη ολοκλήρωσε έναν γύρο χρηματοδότησης με περίπου 600 εκατ. ευρώ, προσελκύοντας και νέους επενδυτές.

Μετά από αυτό, η αξία της «Helsing» εκτοξεύτηκε στα 12 δισ. ευρώ, κατατάσσοντάς την ανάμεσα στις πιο ακριβοπληρωμένες startups της Ευρώπης. Πρόσφατες αναφορές κάνουν λόγο για συμφωνία της «Helsing» να προμηθεύσει με 10.000 drones το ιμπεριαλιστικό μέτωπο της Ουκρανίας.

Αλλη μια νεοσύστατη γερμανική εταιρεία, η «Quantum Systems», συγκέντρωσε το τελευταίο διάστημα κεφάλαια ύψους 160 εκατ. ευρώ, με την αποτίμησή της να ξεπερνά πλέον το 1 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με τους «Financial Times», η βρετανική «Balderton Capital» επένδυσε για πρώτη φορά στον τομέα της «αμυντικής» βιομηχανίας, επιλέγοντας ως «άλογο κούρσας» την «Quantum Systems».

Ανάμεσα στους χρηματοδότες συγκαταλέγεται όλη η σαπίλα της πολεμικής ατμομηχανής, με πιο τρανταχτά παραδείγματα τους μονοπωλιακούς κολοσσούς της «Hensoldt» που εξοπλίζει το κράτος - τρομοκράτη Ισραήλ, την «Airbus» που συνεργάζεται με ισραηλινές πολεμικές βιομηχανίες, όπως και «Palantir», συνιδρυτή της εταιρείας, που όποια πέτρα κι αν σηκώσεις στα ιμπεριαλιστικά πολεμικά μέτωπα, θα τη βρεις από κάτω.

Αλλη μια γερμανική startup, η «ARX Robotics», που αναπτύσσει αυτόνομα, αρθρωτά μη επανδρωμένα επίγεια συστήματα και λογισμικό Τεχνητής Νοημοσύνης για τον εκσυγχρονισμό των αμυντικών επιχειρήσεων και των επιχειρήσεων διπλής χρήσης (dual use), ολοκλήρωσε τον περασμένο Απρίλη έναν νέο γύρο χρηματοδότησης, αντλώντας 31 εκατ. ευρώ.

Στον κατάλογο συγκαταλέγεται, επίσης, η «Τekever» με έδρα την Πορτογαλία, που άντλησε πρόσφατα 70 εκατ. ευρώ, κυρίως από το NATO Innovation Fund (NIF) και την «Baillie Gifford», διαχειρίστρια επενδύσεων και χρηματοδότης των «Airbnb», «Spotify» και «SpaceX». Η αξία της «Tekever» ξεπέρασε το 1 δισ. ευρώ, λαμβάνοντας τον τίτλο του «μονόκερου».

Η «Tekever» συνεργάζεται με το υπουργείο Στρατηγικών Βιομηχανιών της Ουκρανίας και τις ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις ήδη από το 2022, αναπτύσσοντας την τεχνολογία UAS, για συλλογή πληροφοριών, επιτήρηση, απόκτηση στόχων και αποστολές αναγνώρισης. Πρόσφατα ανακοίνωσε το άνοιγμα γραφείων θυγατρικής εταιρείας στα ουκρανικά εδάφη.

Στην ίδια λίστα δεν μπορεί να μη συμπεριληφθεί η γαλλική «Alta Ares», η οποία ιδρύθηκε το 2024 και αναπτύσσει τεχνολογία υπολογιστικής όρασης με Τεχνητή Νοημοσύνη για drones. Η «Alta Ares» έχει δοκιμάσει την τεχνολογία της σε επιχειρησιακές συνθήκες στην Ουκρανία, όπου χρησιμοποιήθηκε για ανίχνευση και αναγνώριση στρατιωτικών στόχων σε πραγματικό χρόνο.

Τον Μάρτιο του 2025 μάλιστα, η εταιρεία ανακοίνωσε ότι κέρδισε τον διαγωνισμό καινοτομίας του ΝΑΤΟ για το σύστημα αναγνώρισης πεδίου μάχης που βασίζεται σε AI. Στον πρώτο γύρο χρηματοδότησης συγκέντρωσε 2 εκατ. ευρώ από Γάλλους κυρίως επενδυτές αλλά και από το ελληνικό fund «Apeiron Ventures». Μάλιστα, η «Alta Ares» δρομολογεί το άνοιγμα γραφείων της στην Αθήνα...

Ξεχωριστή παρουσία έχουν οι ισραηλινές startups, που «τεστάρουν» πολεμικές τεχνολογίες και συστήματα πάνω στις δεκάδες χιλιάδες αμάχων στη Γάζα. Μεταξύ αυτών η «Kela Technologies», η οποία ιδρύθηκε πριν από έναν χρόνο από «βετεράνους» του ισραηλινού στρατού και αναπτύσσει συστήματα μάχης με ενσωματωμένη Τεχνητή Νοημοσύνη.

Της αρχικής χρηματοδότησης (10 εκατ. δολαρίων) ηγήθηκε η «Sequoia», ενώ σύμφωνα με τον «Guardian», φέτος την άνοιξη η ισραηλινή εταιρεία εξασφάλισε επιπλέον 60 εκατ. δολάρια σε έναν γύρο χρηματοδότησης με επικεφαλής τις «Sequoia», «Lux Capital» αλλά και την «In-Q-Tel», «επενδυτικό βραχίονα» της CIA.

Ανάμεσα στις 20 ευρωπαϊκές startups που καταγράφουν το μεγαλύτερο επενδυτικό ενδιαφέρον συγκαταλέγεται και μια ελληνική, η προ τετραετίας ιδρυθείσα «Delian Alliance Industries», με γραφεία σε Αθήνα και Λονδίνο. Μεταξύ άλλων, έχει υπογράψει συμβάσεις με το υπουργείο Πολιτικής Προστασίας και τον Ελληνικό Στρατό.

Η «Delian» (πρώην «Lambda Automata») αναπτύσσει συστήματα επιτήρησης με θερμικές διόπτρες και περιπλανώμενα πυρομαχικά «drone καμικάζι», ενώ είναι γνωστή για το σύστημα LAST, τον πύργο επιτήρησης με ενσωμάτωση AI. Η startup εταιρεία εξασφάλισε χρηματοδότηση ύψους 14 εκατ. δολαρίων, με στόχο την επιτάχυνση της παραγωγής αυτόνομων αμυντικών συστημάτων, με χρηματοδότηση από παγκόσμια πολεμικά μεγαθήρια.

Δεν αποτελεί βέβαια είδηση ότι η εταιρεία διατηρεί στενούς δεσμούς με το ΝΑΤΟ και ότι παρουσίασε την πραμάτεια της στη μεγαλύτερη ετήσια ΝΑΤΟική άσκηση στην Ευρώπη, «Immediate Response '25». Ακούγεται μάλιστα ότι η «Delian» θα είναι ανάμεσα στις ελληνικές εταιρείες που θα πάρουν χρηματοδότηση από το πρόγραμμα Readiness Europe.

Τέλος, μόνο τυχαίο δεν είναι ότι στελέχη της «Delian» έχουν κάνει το... πέρασμά τους από τη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων, αλλά και από αμερικανικούς τεχνολογικούς κολοσσούς («Apple» και «Palantir»).

Η ενσωμάτωση νέων τεχνολογιών στην κρεατοφάγο μηχανή του πολέμου φανερώνει τη σαπίλα του καπιταλιστικού συστήματος, που στον βωμό του κέρδους αξιοποιεί τις τεράστιες δυνατότητες και τα επιτεύγματα της επιστήμης και της τεχνολογίας, για τους πιο επικίνδυνους και ξεδιάντροπους σκοπούς, σε βάρος όχι μόνο της πραγματικής ευημερίας του λαού, αλλά και ενάντια στην ίδια τη ζωή του.

Στο πολεμικό γαϊτανάκι που εξυφαίνουν κυβερνήσεις και ιμπεριαλιστικές ενώσεις, μόνο ο οργανωμένος λαός μπορεί να βάλει εμπόδια, παλεύοντας για την ανατροπή του σάπιου καπιταλισμού. Γιατί «καινοτόμο» δεν είναι να σφαγιάζονται άμαχοι, ούτε να εντείνονται η πείνα και η προσφυγιά. Πραγματικά καινοτόμο για την ανθρωπότητα, είναι η τεχνολογία και η έρευνα να τεθούν στην υπηρεσία των εργαζομένων και του λαού για την ικανοποίηση των διευρυμένων αναγκών της μεγάλης λαϊκής πλειοψηφίας, στο πλαίσιο ενός άλλου τρόπου οργάνωσης της οικονομίας και της οικονομίας, τον σοσιαλισμό - κομμουνισμό.

Η πολεμική προετοιμασία στην EE ανεβάζει στροφές. Από τα κοινοβούλια μέχρι τις αίθουσες συνεδριάσεων των πολυεθνικών της πολεμικής βιομηχανίας, το σύνθημα είναι κοινό: Περισσότερη παραγωγή, περισσότερα οπλικά συστήματα, περισσότερα πυρομαχικά - και πάνω απ' όλα, περισσότερα «χέρια» για να κινήσουν αυτήν τη μηχανή.

Ομως, οι ελλείψεις εξειδικευμένου εργατικού δυναμικού προκαλούν ανησυχία στα επιτελεία της ΕΕ, καθώς οι γραμμές παραγωγής όπλων, πυρομαχικών, αεροσκαφών και άλλων πολεμικών εξοπλισμών, επεκτείνονται με ταχύτερους ρυθμούς από το αναγκαίο προσωπικό.

Μηχανικοί, τεχνικοί, ειδικοί στην Τεχνητή Νοημοσύνη, ηλεκτρολόγοι, συγκολλητές, προγραμματιστές, ειδικοί στην κυβερνοασφάλεια, όλοι βρίσκονται σε «λίστα προτεραιότητας» για προσλήψεις. Επίσημες εκτιμήσεις μιλούν για εκατοντάδες χιλιάδες θέσεις που θα χρειαστεί να καλυφθούν μέσα στην επόμενη δεκαετία, με βάση τους σημερινούς ρυθμούς ανάπτυξης της πολεμικής οικονομίας.

Η αύξηση των πολεμικών δαπανών στο 3% του ΑΕΠ για τα κράτη - μέλη του ΝΑΤΟ, θα απαιτούσε έως και 760.000 νέους ειδικευμένους εργαζόμενους στην Ευρώπη, σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση της εταιρείας «Kearney». «Η ανεξαρτησία της αμυντικής πολιτικής στην Ευρώπη θα ήταν δυνατή, μόνο εάν το τοπικό μερίδιο των αμυντικών δαπανών αυξανόταν δραματικά, κάτι που με τη σειρά του θα μπορούσε να επιδεινώσει περαιτέρω την έλλειψη προσωπικού», αναφέρει η έκθεση.

Ενδεικτικά, η «Rheinmetall», ο μεγαλύτερος κατασκευαστής πυρομαχικών στην Ευρώπη, σχεδιάζει να αυξήσει το εργατικό δυναμικό κατά περίπου 29%, ή έως και 9.000 άτομα, έως το 2028, κυρίως με προγραμματιστές, μηχανικούς, συγκολλητές και άλλους τεχνικούς.

Η «Thyssenkrupp Marine Systems», κατασκευαστής υποβρυχίων και φρεγατών, αναζητά έως και 1.500 εργαζομένους για το ναυπηγείο της στη βόρεια Γερμανία. Η εταιρεία αναφέρει ότι η έλλειψη ειδικών αποτελεί πρόκληση, άποψη που συμμερίζεται και η ιταλική «Leonardo»:

«Στο παρελθόν, το γεγονός ότι προσφέραμε ασφαλείς, ποιοτικές συμβάσεις, ήταν αρκετό για να εγγυηθεί την ηγετική μας θέση, αλλά σήμερα οι νέοι προτιμούν άλλους τομείς από τη βιομηχανία», δήλωσε η ιταλική αεροδιαστημική και «αμυντική» εταιρεία, η οποία στρέφεται προς τα πανεπιστήμια και τις τεχνικές σχολές για αναζήτηση εργατικού δυναμικού.

Η στροφή στην πολεμική οικονομία προχωράει παράλληλα με την προσπάθεια της αστικής τάξης και των επιτελείων της να στρατεύσουν τους λαούς στα επικίνδυνα σχέδιά τους, είτε με ενσωμάτωση και χειραγώγηση, είτε με καταστολή.

Τα τεράστια κρατικά και ευρωπαϊκά κονδύλια που κατευθύνονται στην πολεμική βιομηχανία, αξιοποιούνται από τις κυβερνήσεις ως «τυράκι στη φάκα», ποτίζοντας δηλητήριο τη συνείδηση των εργαζομένων ότι ο πόλεμος και η προετοιμασία του είναι κάτι καλό για την οικονομία και την τσέπη του, με υποσχέσεις για απορρόφηση της ανεργίας και καλύτερους μισθούς.

Ειδικά στις σημερινές συνθήκες, που η ευρωπαϊκή οικονομία παραδέρνει στη στασιμότητα ή σε αναιμικούς ρυθμούς ανάπτυξης, με παραδοσιακούς κλάδους - όπως η αυτοκινητοβιομηχανία στη Γερμανία - να έχουν υποστεί τεράστιο πλήγμα από τον παγκόσμιο ανταγωνισμό, οι επενδύσεις στην πολεμική οικονομία πλασάρονται ως το αντίδοτο στον κίνδυνο μιας νέας καπιταλιστικής κρίσης, αλλά και ως «βάλσαμο» για εκείνους τους εργαζόμενους που οι κλάδοι τους βρίσκονται ήδη σε κρίση.

Για παράδειγμα, δεν περνάει απαρατήρητος ο ενθουσιασμός των κολοσσών της βιομηχανίας, «Hensoldt» και «Rheinmetall», που «υποδέχονται» απολυμένους από εργοστάσια της αυτοκινητοβιομηχανίας στις μονάδες τους. Σε κλάδους που το κλείσιμο γραμμών παραγωγής φέρνει ανεργία και φτώχεια, η βιομηχανία του πολέμου βλέπει δεξαμενές για να αντλήσει το αναγκαίο εργατικό δυναμικό.

Ωστόσο, η ΕΕ παραδέχεται - βλ. «White Paper for European Defence Readiness 2030» - ότι η μεταφορά προσωπικού από άλλους κλάδους δεν μπορεί να καλύψει παρά ένα μικρό ποσοστό των τεράστιων αναγκών της πολεμικής οικονομίας.

Γι' αυτό οι όμιλοι δεν περιμένουν μόνο την ανεργία να τους φέρει φθηνό και έτοιμο εργατικό δυναμικό. Δημιουργούν οι ίδιοι «σχολές κατάρτισης», συνεργάζονται με τεχνικές σχολές και πανεπιστήμια, στοχεύουν μαθητές και φοιτητές ως «υποψήφιους» για απασχόληση στην πολεμική παραγωγή. Είναι χαρακτηριστικό το παράδειγμα της «PBS Group» στην Τσεχία, που ήδη λειτουργεί δική της σχολή για την εκπαίδευση προσωπικού.

Η κατεύθυνση αυτή ενισχύεται από την ίδια την ΕΕ. Μέσα από το «Blueprint for Sectoral Cooperation on Skills», την «Ατζέντα Δεξιοτήτων» και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Αμυνας (EDF), τα κονδύλια του COSME και του Erasmus+, διοχετεύονται δισεκατομμύρια για προγράμματα εκπαίδευσης και επανακατάρτισης, με στόχο να καλυφθούν οι ανάγκες της πολεμικής βιομηχανίας, να εκπαιδευτούν οι επόμενες γενιές εργαζομένων που θα παράγουν οπλικά συστήματα.

Η ανάπτυξη της πολεμικής οικονομίας, όμως, πάει χέρι χέρι και με νέες αντεργατικές ανατροπές, επέκταση των ελαστικών σχέσεων εργασίας, εντατικοποίηση και μειωμένους μισθούς. Οπως παραδέχονται στελέχη εταιρειών, οι αυξήσεις μισθών ως μέσο προσέλκυσης εργαζομένων έχουν «όρια», για να μη χαθεί η «ανταγωνιστικότητα» στον παγκόσμιο οικονομικό πόλεμο.

«Μην ξεχνάτε ότι βρισκόμαστε σε μια πολεμική οικονομία αλλά και σε έναν οικονομικό πόλεμο. Εάν οι μισθοί μας αυξηθούν με ανεξέλεγκτο τρόπο, θα γίνουμε λιγότερο ανταγωνιστικοί», είναι μια χαρακτηριστική δήλωση του διευθύνοντα συμβούλου της «KNDS France», ο οποίος εξηγεί ότι υπάρχει ένα όριο στο πόσο μπορούν να αυξάνονται οι μισθοί, ως δέλεαρ για να δουλέψει κάποιος στην πολεμική οικονομία, ή να ανέβει η παραγωγικότητα των ήδη εργαζομένων.

Δίπλα στους ομίλους και τις κυβερνήσεις τους, αναβαθμισμένους ρόλους αναλαμβάνει και η σοσιαλδημοκρατία, με το γνωστό της... ρεπερτόριο στη χειραγώγηση και ενσωμάτωση των εργαζομένων στους σκοπούς και τα σχέδια της αστικής τάξης.

Με αφορμή τη στροφή μεγάλων μονάδων της αυτοκινητοβιομηχανίας στην παραγωγή πολεμικού υλικού, εκπρόσωπος του γαλλικού CFDT (French Democratic Confederation of Labour) δήλωσε πρόσφατα: «Αν και δεν μπορούμε να είμαστε χαρούμενοι για τις επιχειρήσεις που σχετίζονται με τον πόλεμο, οι νέες αμυντικές παραγγελίες μπορούν να βοηθήσουν ορισμένες μονάδες αυτοκινήτων που υποφέρουν από έλλειψη δουλειάς»...

Η στροφή της ΕΕ στην πολεμική οικονομία μεταφράζεται σε διαρκή αποστράγγιση πόρων από τομείς όπως η Υγεία και η Παιδεία. Αποτυπώνεται, όμως, και στην στρατιωτικοποίηση γενικά της λειτουργίας της οικονομίας και της κοινωνίας σε όλους τους τομείς, με επιστράτευση κάθε παραγωγικής δυνατότητας για τους σκοπούς των πολεμοκάπηλων σχεδιασμών του ευρωατλαντικού μπλοκ. Και βέβαια, με ένταση της καταστολής.

Απ' αυτόν τον πολεμικό πυρετό του κεφαλαίου και των κυβερνήσεών του, η εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα της Ευρώπης δεν έχουν τίποτα να κερδίσουν. Οι «ευκαιρίες απασχόλησης» και οι κάλπικες υποσχέσεις για καλύτερες αμοιβές δεν είναι παρά η βιτρίνα ενός συστήματος που:

• Σπρώχνει τους λαούς σε νέες σφαγές για το μοίρασμα αγορών και γεωπολιτικών σφαιρών επιρροής.
• Υποτάσσει τα αποτελέσματα της έρευνας και της τεχνολογίας στους πολεμικούς σκοπούς του κεφαλαίου, αντί αυτά να χρησιμοποιούνται για την καλυτέρευση της ζωής του λαού, τη λαϊκή ευημερία.
• Μετατρέπει εκατομμύρια εργαζόμενους σε παραγωγούς φονικών εργαλείων για την εξόντωση άλλων λαών και στο τέλος για τη δική τους.

Γι' αυτό είναι επιτακτική ανάγκη σήμερα να διαμορφώνονται αντιστάσεις μέσα στους χώρους δουλειάς, ειδικά σε εκείνους που σχετίζονται με πιο άμεσο τρόπο με την παραγωγή πολεμικού υλικού και που βρίσκονται στην αιχμή της ιδεολογικής - προπαγανδιστικής επίθεσης της εργοδοσίας και της κυβέρνησης.

Στις συνθήκες της ξέφρενης πολεμικής προετοιμασίας, να αποκτά περιεχόμενο στην πράξη το σύνθημα «καμιά θυσία για τα κέρδη και τους πολέμους της αστικής τάξης», ζυμώνοντας πλατιά την ανάγκη της σύγκρουσης με τα πολεμοκάπηλα σχέδια της αστικής τάξης, των κομμάτων και των συμμαχιών της, σ' οποιονδήποτε κλάδο και αν δουλεύει κανείς.

Στο πλαίσιο αυτό μεταξύ άλλων:

• Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ανακοινώσει το πρόγραμμα «ReArm Europe» με χρηματοδότηση 800 δισ. ευρώ στην πολεμική βιομηχανία.
• Ο προϋπολογισμός της ΕΕ για την περίοδο 2028 - 2034 προβλέπει μεταξύ άλλων 500% αύξηση στις δαπάνες για την «άμυνα», 131 δισ. ευρώ για το σκέλος Αμυνας και Διαστήματος στο πλαίσιο του Ταμείου Ανταγωνιστικότητας, και 100 δισ. ευρώ για την Ουκρανία. Συνολικά εκατοντάδες δισ. ευρώ από τις επιπλέον δαπάνες του προϋπολογισμού της ΕΕ θα «πέσουν» στην παραγωγή οπλικών συστημάτων, αλλά και στην κατασκευή υποδομών για τη στρατιωτική κινητικότητα (βλέπε και «Ριζοσπάστης», «ΕΕ: Με 800 δισ. στις πλάτες των λαών δηλώνει "παρούσα" στον "παγκόσμιο αγώνα δρόμου"», «Επενδύσεις εκατοντάδων δισ. ευρώ στην πολεμική προετοιμασία»), ενώ ήδη τα τελευταία χρόνια οι πολεμικές δαπάνες πάνε από ρεκόρ σε ρεκόρ.
• Τα κονδύλια για την «πολεμική έρευνα» αναμένεται να διπλασιαστούν: Η σχετική απόφαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για το επόμενο Πλαίσιο του «Horizon 2028 - 2034», όπως και οι ανακοινώσεις της Κομισιόν προβλέπουν 200 - 220 δισ. από 95 δισ. στο προηγούμενο, δίνοντας ξεκάθαρη κατεύθυνση των κονδυλίων σε τεχνολογίες «διττής χρήσης» και στην κάλυψη των στόχων για την «αμυντική θωράκιση» της Ευρώπης (βλέπε και «Ριζοσπάστης», «Ερευνα για πολεμικούς σκοπούς: Ευκαιρία ή δεσμά;»).
• Το ΝΑΤΟ πρόσφατα αποφάσισε ότι κάθε κράτος - μέλος πρέπει να δίνει το 5% του ΑΕΠ του σε πολεμικούς εξοπλισμούς, με τον ελληνικό λαό δηλαδή να πληρώνει πάνω από 12 δισ. ευρώ κάθε χρόνο για τα πολεμικά σχέδια.

Την ίδια ώρα, μια σειρά από εκθέσεις, Οδηγίες και αποφάσεις της ΕΕ (έκθεση Νιινίστο, «Στρατηγική Πυξίδα», «Λευκή Βίβλος για την Αμυνα») «πλαισιώνουν» τις αποφάσεις αυτές με την ενίσχυση της πολεμικής προετοιμασίας σε όλα τα επίπεδα, επιχειρούν να στοιχίσουν τους λαούς πίσω από τους στόχους των αστικών τάξεων, να «θωρακίσουν» - ενισχύσουν τους κρατικούς κατασταλτικούς και άλλους μηχανισμούς απέναντι στον «εχθρό λαό».

Η κυβέρνηση, που προσυπογράφει όλα τα παραπάνω, με τη συναίνεση και των υπόλοιπων αστικών κομμάτων, σπεύδει να «αξιοποιήσει» το «μομέντουμ» για τους επιχειρηματικούς ομίλους:

• Εχει ανακοινώσει την εκκίνηση 12ετούς πολεμικού - εξοπλιστικού προγράμματος, ύψους 25 δισ. ευρώ, χώρια και τα πάνω από 30 δισ. που έχει πληρώσει ο ελληνικός λαός για πολεμικούς - ΝΑΤΟικούς σκοπούς τα τελευταία 4 χρόνια.
• Κατέθεσε προ εβδομάδων πρόταση για την ένταξη της Ελλάδας στον μηχανισμό «SAFE» της Ευρωπαϊκής Ενωσης - μέρος του «Rearm Europe» - ζητώντας δάνεια ύψους τουλάχιστον 1,2 δισ. ευρώ, τα οποία θα δοθούν για εξοπλισμούς που υπηρετούν τις ανάγκες της πολεμικής προετοιμασίας της ΕΕ και του ΝΑΤΟ.
• Εχει κάνει συναντήσεις με εκπροσώπους εταιρειών της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας και της τεχνολογίας, με αντικείμενο τα πολεμικά έργα και την «αξιοποίηση» - «μοιρασιά» των σχετικών κονδυλίων.
• Εχει καταθέσει - και έγινε δεκτό - αίτημα προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για ενεργοποίηση της ρήτρας διαφυγής, προκειμένου να εξαιρεθεί η αύξηση των πολεμικών δαπανών από τους δημοσιονομικούς στόχους, που κατά τα άλλα θα «τσεκουρώνουν» κανονικά τα κονδύλια για τις λαϊκές ανάγκες.
• Επιταχύνει τις προσπάθειες μέσα από το «Ελληνικό Κέντρο Αμυντικής Καινοτομίας» ΑΕ, που ανάμεσα στα άλλα έχει στόχο τη μετατροπή των δημόσιων ερευνητικών ιδρυμάτων σε μηχανισμούς υποστήριξης των στρατιωτικών προγραμμάτων του ΝΑΤΟ και των στρατηγικών σχεδιασμών του.

Την ίδια ώρα ετοιμάζεται να νομοθετήσει και το παραπέρα ξεχείλωμα του εργάσιμου χρόνου, την επέκταση του 13ωρου, με στόχο, όπως λένε «φόρα - παρτίδα» οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι, να αξιοποιηθεί μαζί με το υπόλοιπο αντεργατικό πλαίσιο για την «ενίσχυση της στρατιωτικής ετοιμότητας».

Γι' αυτό το «φαγοπότι» με την εγγυημένη κερδοφορία ακονίζουν μαχαίρια οι επιχειρηματικοί όμιλοι και στη χώρα μας (βλέπε και «Ριζοσπάστης», «Σε θέση μάχης για τη νέα πίτα των εξοπλισμών»), είτε με την άμεση εμπλοκή τους στην παραγωγή πολεμικού υλικού, είτε μέσα από την αξιοποίηση των λεγόμενων «διττών» υποδομών (πολιτικής και πολεμικής χρήσης), όπως βέβαια και συνολικότερα μέσα από τη μοιρασιά της «λείας» στα σημερινά και μελλοντικά πεδία των μαχών.

Χαρακτηριστικά είναι άλλωστε και τα «αντανακλαστικά» που δείχνουν μια σειρά από επιχειρηματικούς ομίλους για τη στροφή προς το πεδίο αυτό όπου ΕΕ και κυβέρνηση ανοίγουν δρόμο για την επένδυση των υπερσυσσωρευμένων κεφαλαίων τους. Εντελώς ενδεικτικά, κάποιοι από τους ομίλους που συμμετείχαν στην προ μηνών σύσκεψη με τον πρωθυπουργό:

• Ο όμιλος «Βιοχάλκο» (με ετήσιο κύκλο εργασιών 6,6 δισ. και παραγωγικές εγκαταστάσεις σε 8 χώρες) δηλώνει πως «αν υπάρξουν ευκαιρίες θα τις παρακολουθεί και θέλει να τις εκμεταλλευτεί. Η ΕΛΒΑΧΑΛΚΟΡ έχει την παραγωγική δυναμικότητα να διεκδικήσει έργα» (https://markets.economico.gr/endiaferon-elvalchalkor-gia-to-programma-rearm-europe-thetika-mechri-stigmis-ta-minymata-apo-tous-dasmous/), αφού ο χαλκός και τα κράματά του χρησιμοποιούνται σε ηλεκτρονικά συστήματα (π.χ. radars, επικοινωνίες), βλήματα και πυρομαχικά όπως και θωρακισμένες εφαρμογές. Οι εταιρείες του ομίλου επίσης (ειδικά η Σωληνουργεία Κορίνθου και η «Ελληνικά Καλώδια») συμμετέχουν στα μεγάλα ευρωατλαντικά «projects» ενεργειακών και άλλων διασυνδέσεων (π.χ. για καλώδια δεδομένων) που τρέχουν στην περιοχή και αποτελούν «μήλον της έριδος» των ανταγωνισμών.
• Ο Ομιλος Μυτιληναίου έχει ανακοινώσει νέα επένδυση για την παραγωγή αρμάτων μάχης, εξαρτημάτων εξοπλισμού και ειδικών κατασκευών για θωρακισμένα στρατιωτικά οχήματα, κατασκευάζει ήδη «σύγχρονη εργοστασιακή μονάδα παραγωγής υψηλής εξειδίκευσης μεταλλικών κατασκευών για αμυντικές εφαρμογές». Σε πρόσφατες δηλώσεις του ο Μυτιληναίος έλεγε πως «δημιουργούμε ένα αμυντικό hub με τα τρία νέα εργοστάσια» (https://www.powergame.gr/epichirisis/890904/mytilinaios-dimiourgoume-ena-amyntiko-hub-me-ta-tria-nea-ergostasia/), ενώ εμμέσως πλην σαφώς απαιτούσε και το 30% των σχετικών επενδυτικών σχεδίων να πηγαίνουν σε ντόπιους ομίλους. Στις 31/3/25 η «METLEN» και η «Iveco Defence Vehicles» (IDV) υπέγραψαν Μνημόνιο Αποκλειστικής Συνεργασίας (MoU), «εγκαινιάζοντας μια συνεργασία για την από κοινού συμμετοχή τους στο πρόγραμμα του υπουργείου Εθνικής Αμυνας για την ανανέωση του στόλου στρατιωτικών φορτηγών - θωρακισμένων και μη - των τριών Κλάδων των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων». Ενώ στις 7 Απρίλη ανακοίνωσε πως σύναψε «αποκλειστική συνεργασία με την KNDS France (KNDS) για την παραγωγή του VBCI PHILOCTETES, του πλέον σύγχρονου γαλλικού 8x8 τεθωρακισμένου οχήματος μάχης πεζικού, σηματοδοτώντας ένα σημαντικό ορόσημο στην ευρωπαϊκή βιομηχανική και αμυντική συνεργασία».
• Ο όμιλος Σαρακάκη, γνωστός μεγαλοεισαγωγέας οχημάτων, συμμετέχει εδώ και χρόνια στις εκθέσεις «DEFEA», έχοντας αποκαλύψει πως «βρίσκεται σε προχωρημένες συζητήσεις με τη γαλλική εταιρεία Arquus (...) προκειμένου να φτιαχτεί εργοστάσιο συναρμολόγησης οχημάτων στην Ελλάδα» προκειμένου να αντικαταστήσουν τα «Stayer» (https://www.newsauto.gr/news/o-omilos-sarakaki-schediazi-ergostasio-mazi-me-gallous-video/). Ενώ στη φετινή DEFEA 2025 υποστήριξε την παρουσία της «Volvo Defense» παρουσιάζοντας δύο παραλλαγές των στρατιωτικών οχημάτων της που διασφαλίζουν «επιχειρησιακή αποτελεσματικότητα σε ποικιλία στρατιωτικών περιβάλλοντων».

Με βάση την «πίτα» που μεγαλώνει, από τους πολέμους που βρίσκονται σε εξέλιξη και εκείνους που ετοιμάζονται, διεργασίες «τρέχουν» την ίδια ώρα και σε μια σειρά από άλλους βασικούς στρατιωτικούς «παρόχους»:

• Στα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά εκτελείται πρόγραμμα αναβάθμισης των υποδομών και του εξοπλισμού των ναυπηγείων, με στόχο την κατασκευή και πολεμικών πλοίων. Τον περασμένο Απρίλη μάλιστα η γαλλική «Naval» κατέθεσε πρόταση στην κυβέρνηση (συνδεδεμένη με το παζάρι για την 4η φρεγάτα Μπελαρά), «για την κατασκευή των τριών FDI στα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά με τα οποία η "Naval Group" έχει ήδη υπογράψει μνημόνιο συνεργασίας (MoU)» (https://www.onalert.gr/eksoplismoi/naval-group-nea-protasi-gia-epipleon-3-fdi-stin-ellada-me-symmetochi-40-tis-egchorias-amyntikis-viomichanias-kai-naypigisi-ston-skaramagka/617943/).
• Τα Ναυπηγεία Σαλαμίνας συμμετέχουν σε κατασκευή τμημάτων για τις φρεγάτες FDI του Γαλλικού Πολεμικού Ναυτικού. Τον Νοέμβριο του 2024 υπογράφτηκε στην Euronaval/Παρίσι και η Συμφωνία Follow-on-Support (FoS) με τη Naval Group για περίοδο 6 ετών, που αφορά τόσο τις φρεγάτες του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού, όσο και αντίστοιχα αυτές του Γαλλικού Εθνικού Ναυτικού (Marine Nationale).
• Στα Ναυπηγεία Ελευσίνας, που ως γνωστόν βρίσκονται υπό τη διαχείριση του ομίλου ΟΝΕΧ, το συνολικό επενδυτικό πλάνο υποτίθεται πως ξεπερνά τα 500 εκατομμύρια ευρώ, μέσω ίδιων κεφαλαίων και χρηματοδότησης από τον Αμερικανικό Κρατικό Οργανισμό (DFC), με στόχο τη μετατροπή τους σε ναυπηγικό κόμβο για το ΝΑΤΟ και ευρύτερα. Ο Ξενοκώστας έχει προτείνει τη δημιουργία ενός ενιαίου αμυντικού ναυπηγικού φορέα, που θα περιλαμβάνει και τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά (https://portnet.gr/panos-xenokostas-foroum-ton-delfon-protasi-pros-ta-nafpigeia-skaramagka-gia-eniaio-amyntiko-nafpigiko-forea/?utm_source=chatgpt.com).
• Νέα συμβόλαια και πακέτα διεκδικούν και τα «Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα» (ΕΑΣ) που συνεργάζονται μέσω του ευρωπαϊκού προγράμματος ASAP με τον τσέχικο όμιλο CSG. Τη συγκεκριμένη σύμπραξη έχει προσβάλει η ΟΝΕΧ, η οποία έχει συμβάσεις ενοικίασης των εργαζομένων της με τα ΕΑΣ. Υπενθυμίζεται πως τα ΕΑΣ εκτελούν συμβόλαιο για την παραγωγή πυρομαχικών τύπου 155 χιλιοστών, με τελικό προορισμό την Ουκρανία, σε συνεργασία και με την εταιρεία MSM, του ομίλου CSG, ενώ στους διακηρυγμένους στόχους είναι και η επαναλειτουργία του εργοστασίου ΤΝΤ στο Λαύριο, η δημιουργία γραμμής παραγωγής κόκκου base bleed, που αυξάνει την ακτίνα δράσης των πυρομαχικών και η αναβάθμιση του γομωτηρίου για πυρομαχικά μεγάλου διαμετρήματος, που χρησιμοποιούνται ευρέως στην Ουκρανία.

Με βάση αυτές τις συμφωνίες και τα «ντιλς» και μια «στεφάνη» μικρότερων σχετικά επιχειρήσεων αναπτύσσεται γύρω από αυτά τα έργα, αναλαμβάνοντας είτε «παράπλευρες» δουλειές με το «κομμάτι», είτε συγκεκριμένες εργασίες στην αλυσίδα παραγωγής οπλικών συστημάτων κ.ο.κ., ενώ τη δική τους ξεχωριστή «άνθιση» καταγράφουν και εταιρείες που αναπτύσσουν μια σειρά από ειδικότερες στρατιωτικές εφαρμογές.

Ενδεικτικά καταγράφουμε: Η «MILTECH» που εξειδικεύεται στην ανάπτυξη και παραγωγή ηλεκτρονικών και οπτικοηλεκτρονικών συστημάτων για στρατιωτικές εφαρμογές, έχει μεταξύ άλλων συνάψει συνεργασίες με την «MBDA France» για την ανάπτυξη και παραγωγή καλωδιώσεων για τα συστήματα εκτόξευσης πυραύλων ASTER και EXOCET, αλλά και με την ισραηλινή IAI για τα ελληνικά αντιαεροπορικά συστήματα, συνεργάζεται με εταιρείες όπως οι «Dassault Aviation», «THALES», MBDA, «Raytheon», «BAE Systems», «Rheinmetall» και «Airbus», ενώ είναι και πιστοποιημένος προμηθευτής του ΝΑΤΟ (NSPA).

Ο όμιλος «THEON INTERNATIONAL» που κατασκευάζει οπτικές συσκευές για στρατιωτικές εφαρμογές, ο οποίος πέρυσι έσπασε κι άλλα ρεκόρ κερδοφορίας μπαίνοντας και στο Χρηματιστήριο του Αμστερνταμ, πρόσφατα ανακοίνωσε τη σύσταση μιας νέας θυγατρικής εταιρείας, της «THEON SENSORS», στο Arlington της Virginia, στις ΗΠΑ, με επίκεντρο την Τεχνητή Νοημοσύνη. Την ίδια ώρα ο «αδελφός» όμιλος «EFA Group» πρόσφατα εξαγόρασε τις εταιρείες «UCANDRONE» και «AETHER AERONAUTICS» με ειδικότητα στην κατασκευή στόχων drones για προσομοίωση εναέριων απειλών π.χ. μαχητικά, πυραύλους, UAVs, «πιστοποιημένα για χρήση σε ΝΑΤΟικές ασκήσεις».

Η «ΑΚΜΩΝ» (ο πρόεδρός της είναι και πρόεδρος του Συνδέσμου Ελλήνων Κατασκευαστών Αμυντικού Υλικού) που μεταξύ άλλων συμμετέχει στο πρόγραμμα κατασκευής φρεγατών FDI HN για το Πολεμικό Ναυτικό, υπέγραψε σύμβαση με τη «Naval Group» για την παραγωγή κονσόλων και ηλεκτρονικών ερμαρίων για το Σύστημα Διαχείρισης Μάχης (CMS), συμμετέχει στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα «VICTORIOUS» το οποίο χρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Αμυνας (EDF), συνεργάζεται με την «Lockheed Martin», «Boeing», «Airbus Defence & Space» κ.ά.

Η «Velos Rotors», που φέρεται να έχει στείλει drone στην Ουκρανία, ενώ παρουσιάζει ως CEO της τον «βετεράνο του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ, με 20 χρόνια εμπειρίας σε μη επανδρωμένα σκάφη, Michael Seal», με έδρα... το Maryland των ΗΠΑ.

Η «Aeroservices», στη συντήρηση αεροσκαφών και εξαρτημάτων, με συμβόλαια με την υπηρεσία εναέριων μέσων της ΕΛ.ΑΣ., τη διοίκηση Αεροπορίας Ναυτικού, το υπουργείο Αμυνας, και συνεργασία με το NATO Support and Procurement Agency (NSPA). Η «ELMON» που αναπτύσσει εξοπλισμό θωράκισης, η «HELLENIC INSTRUMENTS» που πρόσφατα παρουσίασε σε επιτελείς του ΓΕΣ σχετικά με τον πυροσωλήνα Πυροβολικού πολλαπλών ρόλων «HK-MOFA - Multi-Option Fuze for Artillery», για τα διαμετρήματα των 105 και 155 χιλ., η «GLASSART» που παράγει και προκατασκευασμένα συστήματα στέγασης και αλεξίσφαιρων κατασκευών. Αλλά και εταιρείες όπως η «B&T Composites» που παράγει ελαφριές κατασκευές από σύνθετα υλικά, η «SUNLIGHT GROUP» για συστήματα Ενέργειας, η ΒΟΣΑ ΑΕ που κατασκευάζει εξαρτήματα για αεροσκάφη, η ΕΛΥΝ που κατασκευάζει μεταλλικά εξαρτήματα και μέρη για αμυντικά συστήματα, η ΕΛΦΟΝ (καλώδια και λοιπά υλικά για στρατιωτικά συστήματα), η ΣΗΛΜΑΝ (Κατασκευή μεταλλικών και ηλεκτρομηχανικών συστημάτων για στρατιωτική χρήση), η ΣΣΜΑΡΤ για εξειδικευμένα ηλεκτρομηχανικά μέρη κ.ο.κ.

Από το «τσιμπούσι» φυσικά επιδιώκουν να βγουν κερδισμένοι επιχειρηματικοί όμιλοι που δραστηριοποιούνται σε υποστηρικτικές δραστηριότητες και ενσωματώνονται σταδιακά στην οικονομία του πολέμου. Τέτοιες, για παράδειγμα, είναι στον κλάδο των logistics και των μεταφορών - όπου και το «5ο όπλο του ΝΑΤΟ», ο στόλος, οι ενεργειακοί όμιλοι όπως των διυλιστηρίων (π.χ. «Motor Oil») που ανεφοδιάζουν δεξαμενόπλοια που στηρίζουν τις πολεμικές επιχειρήσεις κ.ά. Ολα αυτά χώρια προφανώς και από τα όσα «έχουν λαμβάνειν» από τη συνολική εμπλοκή στα ευρωατλαντικά σχέδια: Από τα «ντιλς» για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας έως τα άρρωστα σχέδιά τους για τη Γάζα, τους ενεργειακούς, εμπορικούς δρόμους στη Μ. Ανατολή κ.ο.κ.

Ξεχωριστή θέση σπεύδουν να πάρουν και μια σειρά από επιχειρήσεις που αναπτύσσουν λογισμικά και εφαρμογές για στρατιωτική χρήση, με βάση και την προαναφερόμενη αύξηση των σχετικών κονδυλίων από την πλευρά της ΕΕ, όπως και συνολικότερα την ενίσχυση μέσα από τα σχετικά προγράμματα ΝΑΤΟ και ΕΕ.

Στον Κατάλογο Μητρώου Κατασκευαστών Αμυντικού Υλικού φιγουράρουν μια σειρά από σχετικές εταιρείες όπως οι: COSMOS BUSINESS SYSTEMS, GEOSYSTEMS HELLAS AE, HYDRUS ENGINEERING SERVICES ΑΕ, INTRACOM DEFENSE ΑΕ - IDE, MILTECH HELLAS AE, η σχετική θυγατρική της ΟΝΕΧ, ο ΟΤΕ, SATWAYS, SPACE HELLAS, SSA ΑΕ, TELETEL ΑΕ, TERRA SPATIUM ΑΕ, ΑΤΕΣΕ ΑΕ, ΙΝΤΡΑΚΟΜ, η «Hack the box» για «συστήματα επιθετικής κυβερνοασφάλειας» κ.ά.

Ενώ με βάση και τη λεγόμενη προστασία και «ανθεκτικότητα των κρίσιμων οντοτήτων», όπως λέγονται στην ευρωενωσιακή γλώσσα οι κρίσιμες ενεργειακές, τηλεπικοινωνιακές και άλλες υποδομές που μπαίνουν στο «μάτι» των ανταγωνισμών, «άνθιση» γνωρίζουν και μια σειρά εταιρείες που ασχολούνται με συστήματα αυτόνομης επιτήρησης, παρακολούθησης, εφαρμογών AI (ιδιαίτερα στο κομμάτι της οπτικής αναγνώρισης) κ.ο.κ., με όλες βέβαια τις επικίνδυνες «προεκτάσεις» καταστολής και φακελώματος που αυτά έχουν.

Εντελώς ενδεικτικά καταγράφουμε: Την PRISMA Electronics με έδρα την Αλεξανδρούπολη που αναπτύσσει το «LAROS», σύστημα απομακρυσμένης παρακολούθησης πλοίων όπως και εφαρμογές για την «Παρακολούθηση και διασφάλιση της ακεραιότητας κρίσιμων υποδομών», ενώ συμμετέχει και στην πρώτη φάση - και διεκδικεί συμμετοχή και στη δεύτερη - της Ευρωκορβέτας (European Patrol Corvette-EPC), που χρηματοδοτεί το Ευρωπαϊκό Ταμείο Αμυνας. Την «Delian Alliance Industries» που κατασκευάζει «αυτόνομους πύργους επιτήρησης» και δηλώνει ως αποστολή της «να εξασφαλίσει το τεχνολογικό πλεονέκτημα της Δύσης και των συμμάχων της έναντι των αντιπάλων τους». Την «SOTIRIA Technology» που αναπτύσσει υποθαλάσσια συστήματα πληροφοριών (από αισθητήρες έως λογισμικό με την αξιοποίηση ΤΝ) «προσαρμοσμένα σε κρίσιμες εφαρμογές Αμυνας και Εθνικής Ασφάλειας», για λιμάνια, αγωγούς, σύνορα, ενεργειακές εγκαταστάσεις. Είναι επιλεγμένη εταιρεία του ΝΑΤΟ DIANA, έχει συμμετάσχει στη «θερμοκοιτίδα» του ΝΑΤΟ στον «Δημόκριτο», τα συστήματά της έχουν δοκιμαστεί στην άσκηση νέων τεχνολογιών του NATO (REPMUS) (https://www.powergame.gr/start-ups-digital/388645/defence-tech-to-nato-koitaei-ependytika-ellinikes-startups/). Τη «LAMBDA AYTOMATA» με αντικείμενο τη «Σχεδίαση, Ανάπτυξη, Εγκατάσταση και Συντήρηση Λογισμικού Αυτόνομων μη Επανδρωμένων Επίγειων Συστημάτων Επιτήρησης». Τη «SATWAYS» με αντικείμενο μεταξύ άλλων τη Σύνθεση και Εγκατάσταση Αμυντικών Συσκευών Σεισμο-Ακουστικής Ανίχνευσης και εφαρμογών για μη Επανδρωμένα Μέσα (Επίγεια, Εναέρια και Θαλάσσια).

Οπως είναι εύκολα κατανοητό από τα παραπάνω, η στροφή στη λεγόμενη «πολεμική οικονομία» και την οικονομία του πολέμου αγκαλιάζει όλα τα «μήκη και πλάτη» της καπιταλιστικής οικονομίας, με τους μεγαλοεπιχειρηματίες να βλέπουν στο μακελειό, τον πόνο και την καταστροφή νέες «ευκαιρίες» κερδοφορίας και επενδύσεων.

Την ίδια ώρα, πάνω από το «σφαχτό» οι ανταγωνισμοί φουντώνουν για το πώς θα γίνει η μοιρασιά, πόσο μάλλον που η «ενιαία αμυντικά αγορά» της ΕΕ που διαμορφώνεται «περιπλέκει» ακόμη περισσότερο τα πράγματα:

- με τις «συνέργειες» επιχειρηματικών ομίλων με άλλα μονοπώλια ώστε να διασφαλιστεί το «κρίσιμο μέγεθος» για να αναλάβουν έργα, να εκτοπίσουν τους ανταγωνιστές κ.ο.κ. Ενδεικτικές είναι εδώ οι προαναφερόμενος συμφωνίες π.χ. των ναυπηγείων με τη «Naval Group», του Μυτιληναίου με την IVECO, την κοινοπραξία KNDS, η συνεργασία της τελευταίας με την «Intracom Defense» κ.ο.κ. «Συνέργειες» που με τη σειρά τους μετατρέπουν και αυτές τις εταιρείες σε κομμάτι των ευρύτερων ανταγωνισμών με ό,τι αυτό σημαίνει.

- με την προσέλκυση επιχειρηματικών ομίλων εκτός ΕΕ που βλέπουν τη συνεργασία ή την εξαγορά ντόπιων επιχειρήσεων ως «πόρτα εισόδου» στην ευρωενωσιακή αγορά και τα σχετικά κονδύλια. Χαρακτηριστική είναι εδώ η εξαγορά της «Intracom Defense» από την κρατική ισραηλινή εταιρεία αμυντικής και αεροδιαστημικής τεχνολογίας ΙΑΙ - Israel Aerospace Industries, τροφοδοτώντας το κράτος - δολοφόνο με εξοπλισμό, αλλά και αναλαμβάνοντας με μεγαλύτερη ευκολία και συμβόλαια στην ΕΕ, ενώ στο ίδιο «πνεύμα» πέρυσι τον Μάη τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά είχε επισκεφτεί και ο διοικητής της Αρχής Στρατιωτικών Βιομηχανιών (GAMI) του Βασιλείου της Σαουδικής Αραβίας, Ahmad Al Ohali. Και βέβαια, στη «μεγάλη εικόνα» κάθε άλλο παρά άσχετη είναι και η προσπάθεια της κυβέρνησης να εμποδίσει τις αντίστοιχες κινήσεις που κάνει η τουρκική στρατιωτική βιομηχανία με ιταλικές κ.α. εταιρείες.

- με την ένταση των ανταγωνισμών ανάμεσα στους ευρωενωσιακούς και τους αμερικανικούς επιχειρηματικούς ομίλους, και τα σχετικά ιμπεριαλιστικά παζάρια που βρίσκονται σε εξέλιξη για το σε τι βαθμό η αύξηση των στρατιωτικών δαπανών της ΕΕ θα πρέπει να τροφοδοτήσει τους επιχειρηματικούς ομίλους της ή να «εξαγοράσει» τη στήριξη των ΗΠΑ με αύξηση των στρατιωτικών δαπανών που πηγαίνουν στις πολεμικές βιομηχανίες των ΗΠΑ όπως έως έναν βαθμό προβλέπει και η πρόσφατη συμφωνία Φον ντερ Λάιεν - Τραμπ.

Ολα αυτά έρχονται βέβαια να προστεθούν στις «συνήθεις» έτσι κι αλλιώς κόντρες και ανταγωνισμούς γύρω από το πού θα κατευθυνθούν οι εξοπλιστικές και άλλες πολεμικές δαπάνες, με τον λαό να πληρώνει με όλους τους τρόπους.

Οι εργαζόμενοι χρειάζεται να υψώσουν τείχος και στη βρώμικη προσπάθεια που κάνουν κυβέρνηση, αστικά επιτελεία και η μεγαλοεργοδοσία σε μια σειρά χώρους να παρουσιάσουν τη «φρενίτιδα» της πολεμικής οικονομίας και ως «ευκαιρία» και για τους ίδιους, να πείσουν τον λαό ότι κάποιο ψίχουλο περιμένει και τον ίδιο από το φαγοπότι που θα στήσουν οι επιχειρηματικοί όμιλοι, ως ένα ακόμα κανάλι να αποσπάσουν τη λαϊκή συναίνεση στα πολεμικά τους σχέδια.

Πρόκειται για επικίνδυνο, χοντρό ψέμα. Το μόνο που έχουν να «κερδίσουν» οι εργαζόμενοι από την πολεμική οικονομία είναι:

• Εκτίναξη της εκμετάλλευσης, με 13ωρα δουλειάς, εντατικοποίηση, καθηλωμένους μισθούς, αφού όπως έλεγε κυνικά ο επίτροπος της ΕΕ Ντομπρόβσκις, «η επένδυση από μόνη της δεν είναι αρκετή. Η πρόκλησή μας δεν είναι απλώς να ξοδέψουμε περισσότερα, αλλά και να λάβουμε περισσότερα γι' αυτά που ξοδεύουμε». Ενώ ο έτερος επίτροπος της ΕΕ Κουμπίλιους δίνοντας το σήμα για το ακόμα μεγαλύτερο ξεχείλωμα του εργάσιμου χρόνου με βάση τις άθλιες Οδηγίες της ΕΕ, που οδηγούν σε 13 ώρες δουλειάς τη μέρα, αυτήν τη φορά για τα πολεμικά σφαγεία και για να «πιάσουν τόπο» οι επενδύσεις των καπιταλιστών στην πολεμική οικονομία, έλεγε ότι μαζί με τις κυβερνήσεις και τους «κοινωνικούς εταίρους» θα «εξεταστεί η Οδηγία για τον Χρόνο Εργασίας όσον αφορά το στρατιωτικό προσωπικό για την υποστήριξη της αμυντικής ετοιμότητας».
• Νέα βάρη στις πλάτες των λαών της ΕΕ που θα ξεζουμιστούν για μια ακόμη φορά, για να βγουν τα δάνεια και λοιπά σπασμένα της πολεμικής οικονομίας, όπως προηγούμενα για το «πράσινο new deal», την «ψηφιακή μετάβαση» και τα υπόλοιπα πεδία τα οποία έχουν λειτουργήσει ως προσωρινές «διέξοδοι» για τα υπερσυσσωρευμένα κεφάλαια. Καθόλου τυχαία άλλωστε οι ανακοινώσεις για τους νέους πακτωλούς προς την πολεμική οικονομία και το «ταμείο κρίσεων» της ΕΕ συνοδεύονται και από την προαναγγελία νέων «ίδιων πόρων» και χαρατσιών πρόσθετα στα μνημόνια διαρκείας της ΕΕ, το Σύμφωνο Σταθερότητας κ.ο.κ., αλλά και από ανακοινώσεις για περικοπές κονδυλίων για κοινωνικές ανάγκες.
• Νέους και κάθε είδους κινδύνους από το ξεσάλωμα των επιχειρηματικών ομίλων. Χαρακτηριστικά είναι τα όσα προβλέπονται στο «γενικό σχέδιο αμυντικής ικανότητας της ΕΕ» προ μηνός: Για την «επιτάχυνση των αδειοδοτήσεων και εγκρίσεων των κάθε λογής πολεμικών έργων και επενδύσεων (πλέον δεν θα ξεπερνούν τις 60 μέρες ακόμη κι αν πριν χρειάζονταν... χρόνια), μέχρι και το πλαίσιο σχετικά με το τι θα θεωρείται απαγορευμένο όπλο αναθεωρείται, με το πρόσχημα ...αντιμετώπισης της γραφειοκρατίας (!), ενώ αναθεωρούνται και οι κανονισμοί για τα χημικά προϊόντα, προβλέποντας μια σειρά «εξαιρέσεις» για να καλύπτουν τις στρατιωτικές ανάγκες! Περιττό βέβαια να επισημάνει κανείς και το γεγονός ότι όλες οι υποδομές που πλέον «αγκαλιάζει» η πολεμική οικονομία, αποτελούν ταυτόχρονα και στόχους των αντίπαλων ιμπεριαλιστικών κέντρων, με ό,τι αυτό σηματοδοτεί.

Κι όλα αυτά ώστε οι λαοί να παράγουν ακόμα πιο γρήγορα και αποφασιστικά τα μέσα που θα χρησιμοποιήσουν οι αστικές τάξεις για να τους στείλουν στο ανθρωποσφαγείο για τα κέρδη τους, για τη «μοιρασιά» της λείας και την πρωτοκαθεδρία στο ιμπεριαλιστικό σύστημα.

Ο λαός, οι εργαζόμενοι όχι μόνο δεν έχουν να περιμένουν τίποτα από την εμπλοκή στα ιμπεριαλιστικά σχέδια των ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ, από την επιτάχυνση της πολεμικής προετοιμασίας και την οικονομία του πολέμου, αλλά αντίθετα χρειάζεται χωρίς αναμονή να επιταχύνουν τη δική τους πάλη ενάντια στα σχέδια ΕΕ - κυβέρνησης και κεφαλαίου. Με οργάνωση σε κάθε τόπο δουλειάς και γειτονιάς, σε σύγκρουση με τους βρώμικους αυτούς στόχους και προμετωπίδα τις δικές τους ανάγκες και το σύνθημα «καμία θυσία για τα κέρδη και τους πολέμους των καπιταλιστών», μπορούν να βάλουν τη δική τους σφραγίδα στις εξελίξεις, να ανοίξουν τον δρόμο της πραγματικής ευημερίας για τους ίδιους, του σοσιαλισμού.