«Η συχνότητα των διμερών συναντήσεων Μέρκελ - Πούτιν δεν υποδεικνύει αυτόματα την εγγύτητα - πόσο μάλλον τη "θερμότητα" - των γερμανορωσικών σχέσεων. Ωστόσο, η συχνότητα των συνομιλιών είναι ένας δείκτης για το ότι αναγνωρίζει ο ένας τον άλλον ως σημαντικό και ικανό παράγοντα για την προώθηση των συμφερόντων εξωτερικής πολιτικής», σχολίαζε η γερμανική εφημερίδα «Frankfurter Allgemeine Zeitung» (FAZ) ενόψει της συνάντησης της Γερμανίδας καγκελαρίου, Αγκελα Μέρκελ, και του Ρώσου Προέδρου, Βλαντιμίρ Πούτιν, το περασμένο Σάββατο. Πρόκειται για την 8η επίσημη συνάντηση των δύο ηγετών μέσα σε 5 χρόνια, με την Αγκ. Μέρκελ να επισημαίνει για ακόμη μια φορά τη σημασία του διαλόγου με τη Ρωσία, ακόμη και για τα «αμφιλεγόμενα θέματα».

Πιάνοντας το «νήμα» από το Σότσι, όπου έγινε η προηγούμενη συνάντηση Μέρκελ - Πούτιν τον περασμένο Μάη, οι τρίωρες συνομιλίες των δυο ηγετών επικεντρώθηκαν στη Συρία, στο Ιράν, στην Ουκρανία και βεβαίως στον αγωγό φυσικού αερίου «Nord Stream 2» και στις προοπτικές των οικονομικών σχέσεων των ομίλων των δύο κρατών. «Η συζήτηση ήταν μακρά, πολύ σοβαρή και λεπτομερής», σύμφωνα με τον εκπρόσωπο του Κρεμλίνου.

Σε μια περίοδο όπου το κουβάρι των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων μπλέκεται ολοένα και περισσότερο, οι κόντρες μεταξύ παραδοσιακών «συμμάχων» οξύνονται και αναζητούνται νέες «συμμαχίες» - έστω και πρόσκαιρες ή για να ασκηθεί πίεση στο παζάρι με άλλα ιμπεριαλιστικά κέντρα - Γερμανία και Ρωσία παρά τις αντιθέσεις τους διατηρούν σταθερές οικονομικές και πολιτικές σχέσεις, με την προσδοκία μάλιστα να τις βαθύνουν. Ο ρωσικός Τύπος «είδε» και στην πρόσφατη συνάντηση Μέρκελ - Πούτιν, αλλά και στην προγραμματισμένη συνάντηση Μέρκελ - Ερντογάν στα τέλη Σεπτέμβρη, μια προσπάθεια της Γερμανίας να αλλάξει γραμμή στην εξωτερική της πολιτική και να «απαγκιστρωθεί» από τις ΗΠΑ. Ακόμη κι αν είναι απόλυτη μια τέτοια ανάλυση ή ίσως και να επιδιώκει να «ρίξει λάδι στη φωτιά», το βέβαιο είναι πως τα ανοιχτά «μέτωπα» με τις ΗΠΑ είναι πολλά: Εμπορική σύγκρουση, συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, φυσικό αέριο κ.λπ.

Ετσι, και οι δύο πλευρές (Γερμανία - Ρωσία) «εξέφρασαν την αμοιβαία ανησυχία τους για τη μη προβλεψιμότητα των αποφάσεων ορισμένων κρατών, ειδικά για το θέμα των δασμών», δήλωσε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου αναφερόμενος στην πρόσφατη συνάντηση στο Βερολίνο.

Ως προς τη Μέση Ανατολή η καγκελάριος εξέφρασε το γερμανικό ενδιαφέρον για τη μέλλουσα πολιτική διευθέτηση στη Συρία μεταπολεμικά και «πάνω απ' όλα για συνταγματική μεταρρύθμιση και τη δυνατότητα εκλογών». Από την πλευρά του, ο Ρώσος Πρόεδρος αναφέρθηκε στην κερδοφόρα ανοικοδόμηση της χώρας από τους μονοπωλιακούς ομίλους ως προϋπόθεση για τον επαναπατρισμό των εκατομμυρίων προσφύγων που βρίσκονται σε καταυλισμούς στην Ιορδανία, στην Τουρκία, αλλά και σε χώρες της Ευρώπης. «Πρέπει να αποκατασταθούν οι κοινοτικές εγκαταστάσεις με τα στοιχειώδη, όπως παροχή νερού και θερμότητας», είπε ο Πούτιν.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν και τα «σχήματα» που συζητιούνται για το πολιτικό και οικονομικό μέλλον της Συρίας. Σύμφωνα με δηλώσεις του εκπροσώπου του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, οι δύο ηγέτες (Μέρκελ - Πούτιν) συμφώνησαν ότι η Ρωσία, η Γερμανία, η Γαλλία και η Τουρκία θα συνεχίσουν να συζητούν τη συριακή διαδικασία διευθέτησης στο πλαίσιο ενός τετραμερούς σχήματος, που πρότεινε ο Πρόεδρος της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. «Το σχήμα αυτό αναφέρθηκε» κατά τη συνάντηση στο Βερολίνο, δήλωσε ο Ντ. Πεσκόφ και «συμφωνήθηκε ότι ο διάλογος θα συνεχιστεί σε επίπεδο εμπειρογνωμόνων, σε επίπεδο βοηθών». Πρόσθεσε ότι το επίπεδο των συνομιλιών μπορεί να «ανέβει» στο μέλλον. Μιλώντας, όμως, για πιθανή Σύνοδο Κορυφής Ρωσίας, Γερμανίας, Γαλλίας και Τουρκίας για το θέμα αυτό, ο Πεσκόφ δήλωσε ότι κάτι τέτοιο «δεν έχει ακόμη συμφωνηθεί», ωστόσο δεν απέκλεισε τη δυνατότητα διεξαγωγής μιας Συνόδου Κορυφής των τεσσάρων χωρών στο μέλλον.

Φυσικά συζητήθηκε η συμφωνία για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα (JCPoA) από την οποία αποχώρησαν οι ΗΠΑ τον περασμένο Μάη. Ο Πούτιν χαρακτήρισε πολύ σημαντική τη διατήρηση αυτής της συμφωνίας «προκειμένου να ενισχυθεί η διεθνής και παγκόσμια ασφάλεια». Η Γερμανία επίσης παραμένει στη συμφωνία, καθώς οι επενδύσεις της στο Ιράν είναι εξέχουσας σημασίας, όμως «παρακολουθεί με ανησυχία τις δραστηριότητες του Ιράν στην Υεμένη, στη Συρία, αλλά και αναφορικά με το βαλλιστικό του πρόγραμμα», σημείωσε η Μέρκελ.

Η ολοκλήρωση του νέου αγωγού «Nord Stream 2» (δίπλα στον ήδη υπάρχοντα «Nord Stream 1») το 2019, που θα μεταφέρει ρωσικό φυσικό αέριο στη Βόρεια Γερμανία μέσω Βαλτικής Θάλασσας, είναι αποφασιστικής σημασίας για τα γερμανικά, αυστριακά, ρωσικά και άλλα μονοπώλια και ταυτόχρονα αποτελεί πεδίο σφοδρής κόντρας με τις ΗΠΑ καθώς θα λειτουργεί ανταγωνιστικά με τις εξαγωγές του αμερικανικού υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) προς την Ευρώπη.

Ο Ρώσος Πρόεδρος στάθηκε ιδιαίτερα στις οικονομικές και εμπορικές σχέσεις με τη Γερμανία και την προοπτική τους, όπως και στην αυξανόμενη παροχή ρωσικού φυσικού αερίου προς την Ευρώπη συνολικά. Στο πλαίσιο του έντονου ανταγωνισμού με το αμερικανικό υγροποιημένο φυσικό αέριο και των απειλών για επιβολή κυρώσεων από την κυβέρνηση των ΗΠΑ για να μπουν εμπόδια στον αγωγό «Nord Stream 2», ο Βλ. Πούτιν τόνισε πως ο αγωγός αυτός θα «εξασφαλίσει τον εφοδιασμό για την αυξανόμενη κατανάλωση στην Ευρώπη» και «είναι ένα αποκλειστικά οικονομικό έργο», χωρίς πολιτικές προεκτάσεις.

Ο Πούτιν αναφέρθηκε ιδιαίτερα στον τομέα της Ενέργειας, υπογραμμίζοντας πως «η Γερμανία είναι ένας από τους μεγαλύτερους αγοραστές ρωσικών ενεργειακών πόρων. Πέρυσι, παραδώσαμε 53 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου μόνο στη Γερμανία. Η κατανάλωση ρωσικού φυσικού αερίου αυξάνεται από έτος σε έτος. Πέρυσι, είχε αυξηθεί κατά 13%. Επίσης, η Γερμανία είναι μια σημαντική χώρα διέλευσης ρωσικού φυσικού αερίου προς την Ευρώπη και η Ρωσία ένας σταθερός πάροχος ενεργειακού εφοδιασμού» της Γηραιάς Ηπείρου.

Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο του Κρεμλίνου, στη συνάντηση των Μέρκελ - Πούτιν υπογραμμίστηκαν «ο καθαρά εμπορικός χαρακτήρας αυτού του έργου και τα ανταγωνιστικά του πλεονεκτήματα. Γι' αυτό πρέπει να ληφθούν μέτρα για την υπεράσπισή του από ενδεχόμενες παράνομες επιθέσεις για λογαριασμό τρίτων κρατών, που θίγουν τον ανταγωνισμό, προκειμένου να εκπληρωθεί αυτό το έργο, το οποίο θα είναι προς όφελος όλων».

Η Αγκ. Μέρκελ συνέδεσε ακόμη μια φορά τον αγωγό με το ζήτημα της Ουκρανίας, λέγοντας πως αυτή πρέπει να παραμείνει χώρα διέλευσης ρωσικού φυσικού αερίου προς την Ευρώπη και μετά την ολοκλήρωση του «Nord Stream 2». Ο Πούτιν επανέλαβε πως η διέλευση του αερίου μέσω Ουκρανίας θα πρέπει «να πληροί τις οικονομικές απαιτήσεις», δηλαδή να κριθεί οικονομικά συμφέρουσα.

Τη μεγάλη σημασία που αποδίδει η Ρωσία «στην περαιτέρω ανάπτυξη της συνεργασίας με τη Γερμανία στον οικονομικό, πολιτικό και άλλους τομείς», όπως και στην «προοπτική των εμπορικών σχέσεων, όπου η Γερμανία είναι ένας από τους κορυφαίους εταίρους μας», υπογράμμισε ο Ρώσος Πρόεδρος. Σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε ο ίδιος, το σύνολο των εμπορικών συναλλαγών των δύο χωρών αυξήθηκε πέρυσι κατά 22% φτάνοντας στα 55 δισ. δολάρια και φέτος κατά 25%. Ο όγκος των γερμανικών επενδύσεων στη Ρωσία είναι πάνω από 18 δισ. δολάρια. Υπάρχουν 5.000 γερμανικές εταιρείες στη Ρωσία με συνολικό κύκλο εργασιών 50 δισ. δολαρίων και περίπου 270.000 εργαζόμενους. Στη Γερμανία υπάρχουν περίπου 1.500 επιχειρήσεις της Ρωσίας, που έχουν επενδύσει 8 δισ. δολάρια σε διάφορους κλάδους.

Ακόμη, υπάρχουν καλές προοπτικές για επέκταση της συνεργασίας Ρωσίας - Γερμανίας σε άλλες κατευθύνσεις, όπως π.χ. στη βιομηχανική συνεργασία και σε επιχειρηματικά σχέδια υψηλής τεχνολογίας, ανέφερε ο Πούτιν.

Στο μεταξύ, σύμφωνα με τον εκπρόσωπο του Κρεμλίνου, ο Πούτιν δήλωσε στην Γερμανίδα καγκελάριο ότι θα συνεχίσει το διάλογό του με τις γερμανικές εταιρείες. «Ο Πρόεδρος και η καγκελάριος είχαν μια λεπτομερή συζήτηση για τις διμερείς σχέσεις και σημείωσαν με ικανοποίηση ότι το διμερές εμπόριο αυξήθηκε». «Ο Πρόεδρος Πούτιν σημείωσε ότι είχε τακτικές επικοινωνίες με εκπροσώπους μεγάλων γερμανικών εταιρειών και έχει την πρόθεση να συνεχίσει αυτή την πρακτική», πρόσθεσε. Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, οι δύο ηγέτες «σημείωσαν συγκεκριμένα επιχειρηματικά σχέδια γερμανικών εταιρειών, με στόχο την αύξηση της παρουσίας τους στις ρωσικές αγορές», κατέληξε.