Εντείνονται το τελευταίο διάστημα οι διπλωματικές διαβουλεύσεις για τη Συρία, με στόχο την προώθηση των γεωπολιτικών επιδιώξεων ιμπεριαλιστικών δυνάμεων. Ηδη, τις τελευταίες βδομάδες οι αντιπροσωπείες της συριακής κυβέρνησης και αντιπολίτευσης πηγαινοέρχονται μεταξύ Δαμασκού - Μόσχας - Κωνσταντινούπολης και Αστάνας, προετοιμάζοντας τα μεγαλύτερα παζάρια που ξεκινούν από βδομάδα στη Γενεύη της Ελβετίας, στο πλαίσιο των νέων έμμεσων (μετά από περίπου 10 μήνες) ενδοσυριακών διαπραγματεύσεων. Οι διαπραγματεύσεις αυτές είχαν αρχικά προγραμματιστεί για τις 8 Φλεβάρη, μετά αναβλήθηκαν για τις 20 και μετατέθηκαν τελικά (πλην νέου απροόπτου) για την ερχόμενη Πέμπτη, 23/2.

Μεταξύ Αστάνας, Βόννης, Μονάχου και Γενεύης πηγαινοέρχονται το ίδιο διάστημα υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι και διπλωμάτες από τον ΟΗΕ, τις ΗΠΑ, Βρετανία, Γαλλία, Γερμανία, Ρωσία, αλλά και χώρες της ευρύτερης περιοχής της Μέσης Ανατολής όπως η Ιορδανία, η Τουρκία, το Ιράν, η Σαουδική Αραβία κ.ά.

Είναι οι πρώτες ενδοσυριακές διαπραγματεύσεις στη Γενεύη που θα πραγματοποιηθούν μετά την έναρξη διακυβέρνησης των ΗΠΑ από τον νέο Πρόεδρο, Ντόναλντ Τραμπ. Ωστόσο, ακόμη δεν είναι εντελώς ξεκάθαρες οι διαθέσεις του Αμερικανού ηγέτη. Μία πρώτη βολιδοσκόπηση των προθέσεων της νέας αμερικανικής κυβέρνησης από Δυτικοευρωπαίους και Ρώσους αξιωματούχους έγινε την Παρασκευή, στο πλαίσιο και περιθώριο υπουργικής συνόδου της Ομάδας των 20 πιο ισχυρών καπιταλιστικά κρατών (G-20) στη Βόννη της Γερμανίας.

Συγκλίνουσες δηλώσεις και πληροφορίες διπλωματών φέρουν τον Αμερικανό νέο υπουργό Εξωτερικών (πρώην διευθυντή της πετρελαϊκής «Exxon Mobil») Ρεξ Τίλερσον να μεταφέρει τη στήριξη της νέας κυβέρνησης «στις προσπάθειες του ΟΗΕ» για εξεύρεση πολιτικής λύσης στον πόλεμο της Συρίας. Ο ίδιος φέρεται να είπε σε ομολόγους του της Συνόδου του G-20 πως «οι στρατιωτικές σχέσεις με τη Ρωσία εξαρτώνται από τη στάση της Μόσχας απέναντι σε ένοπλες οργανώσεις αντικαθεστωτικών που μάχονται την κυβέρνηση του Σύρου Προέδρου Μπασάρ Ασαντ». Σε αυτό φαίνεται πως συμφώνησαν και οι ομόλογοί του από Γερμανία, Ζίγκμαρ Γκάμπριελ και Γαλλία, Ζαν Μαρκ Ερό. Ο Γερμανός υπουργός σημείωσε ότι «όλοι θέλουν την εξεύρεση πολιτικής λύσης στη Συρία». Ο Γάλλος ήταν πιο δηκτικός, υποστηρίζοντας πως «ασκήθηκαν πιέσεις στους Ρώσους να επηρεάσουν τη συριακή κυβέρνηση ώστε να σταματήσει να αντιμετωπίζει όλους τους αντικαθεστωτικούς σαν τρομοκράτες. Αλλιώς δεν θα γίνουν συζητήσεις στη Γενεύη»...

Αλλες διπλωματικές πηγές είπαν πως στο περιθώριο της ίδιας συνάντησης στη Βόννη, ο Τίλερσον υπογράμμισε τη σημασία «προσκόλλησης στις προσπάθειες του ΟΗΕ» με στόχο την εξεύρεση πολιτικής λύσης στη βάση της απόφασης 2254 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, που μεταξύ άλλων ζητούσε την πολιτική επίλυση της κρίσης μέσω της συγκρότησης μίας μεταβατικής κυβέρνησης, τη σύνταξη νέου συντάγματος, τη διενέργεια νέων βουλευτικών και προεδρικών εκλογών με εγγυήσεις για την εδαφική ακεραιότητα της Συρίας.

Η διαφαινόμενη επιμονή του Τίλερσον για «προσκόλληση στις προσπάθειες του ΟΗΕ» μάλλον δείχνει τη διάθεση να προσπεράσει ως «ακατάλληλο» το διαπραγματευτικό σχήμα παζαριών στην Αστάνα του Καζακστάν, που προωθεί τους τελευταίους μήνες η Ρωσία στο πλαίσιο λυκοσυμμαχίας με Ιράν, Τουρκία και εσχάτως Ιορδανία.

Προς το παρόν, και παρά τα σημάδια όξυνσης των ενδοκαπιταλιστικών αντιθέσεων μεταξύ ΗΠΑ - ΕΕ, Αμερικανοί και Δυτικοευρωπαίοι ιμπεριαλιστές φαίνεται να συμφωνούν σε ένα - δύο βασικά θέματα, επιδιώκοντας να ξαναμοιράσουν την τράπουλα και να ανακτήσουν, εάν μπορέσουν, το έδαφος που έχασαν, γεωπολιτικά, από την έναρξη της ρωσικής στρατιωτικής επέμβασης στη Συρία (30/9/15) και έπειτα.

Εντούτοις τίποτε δεν θα πρέπει να αποκλείεται... Πολύ περισσότερο το ενδεχόμενο κλιμάκωσης της στρατιωτικής εμπλοκής στην περιοχή!

Είναι χαρακτηριστικό πως λίγες μέρες πριν ο Τίλερσον μεταβεί στη Βόννη και αρχίσει τις δηλώσεις περί «εξεύρεσης πολιτικής λύσης» μέσω ΟΗΕ, αξιωματούχοι του Πενταγώνου δήλωναν στο CNN στις αρχές της βδομάδας πως μία από τις προτάσεις που προωθεί το υπουργείο Αμυνας στον Πρόεδρο Τραμπ, είναι και σχέδια για την ανάπτυξη αμερικανικών χερσαίων «συμβατικών» δυνάμεων στο έδαφος της Βόρειας Συρίας.

Οι αξιωματούχοι αυτοί μίλησαν για την αποστολή «αμερικανικών συμβατικών δυνάμεων», γιατί εδώ και μήνες, από την προηγούμενη κυβέρνηση Ομπάμα, έχουν αναπτυχθεί στο συριακό έδαφος αρκετές εκατοντάδες Αμερικανοί κομάντος και στρατιωτικοί εκπαιδευτές, που καθοδηγούν Αραβες και Κούρδους μαχητές κυρίως των «Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων» (SDF) σε θέατρα συγκρούσεων έναντι τζιχαντιστών της «Αλ Κάιντα» και του «Ισλαμικού Κράτους».

Μέχρι τέλος Φλεβάρη - αρχές Μάρτη, υποτίθεται ότι ο Πρόεδρος Τραμπ θα έχει στα χέρια του όλες τις προτάσεις του Πενταγώνου για την καταπολέμηση «και συντριβή του "Ισλαμικού Κράτους" σε Συρία και Ιράκ». Μετά θα αποφασίσει...

Τα σχέδια αποστολής Αμερικανών στρατιωτών στο συριακό έδαφος δεν ήταν η μόνη εντυπωσιακή αποκάλυψη που έγινε αυτή τη βδομάδα από το Πεντάγωνο. Εκπρόσωπός του παραδέχθηκε προ ημερών ότι από τις 16 έως 22 Νοέμβρη του 2015 τέσσερα αμερικανικά βομβαρδιστικά τύπου Α-10 έριξαν στο συριακό έδαφος πάνω από 5.200 τοξικά βλήματα απεμπλουτισμένου ουρανίου, που προκαλούν ανήκεστες βλάβες στην υγεία ανθρώπων, ζώων και περιβάλλοντος για δεκαετίες.

Το πρόσχημα που χρησιμοποιήθηκε για τη χρήση τέτοιων όπλων (είχαν χρησιμοποιηθεί και στη Γιουγκοσλαβία και στο Ιράκ) ήταν η ανάγκη διάτρησης τεθωρακισμένων αρμάτων μάχης που είχαν στη διάθεσή τους τζιχαντιστές του «Ισλαμικού Κράτους». Βεβαίως, το Νοέμβρη του 2015, ενάμιση δηλαδή μήνα μετά την έναρξη της ρωσικής στρατιωτικής επέμβασης στη Συρία, οι ΗΠΑ προσπαθούσαν, ανάμεσα στα άλλα, να αντιμετωπίσουν τις καταγγελίες της Μόσχας πως έκαναν τα στραβά μάτια στα κομβόι τζιχαντιστών που έκαναν λαθρεμπόριο πετρελαίου στις πετρελαιοπηγές της Συρίας, κοντά στα σύνορα με την Τουρκία.

Παράλληλα, υπάρχουν διάφορα ενδοσυμμαχικά «μπερδέματα». Και μεταξύ Αμερικανών και Τούρκων και μεταξύ Τούρκων και Ρώσων. Η τουρκική κυβέρνηση συνεχίζει σταθερά να πιέζει για συμμετοχή του τουρκικού στρατού σε μία κοινή με τις ΗΠΑ επιχείρηση ανακατάληψης της Ράκα, υπό την προϋπόθεση πως η κυβέρνηση Τραμπ θα σταματήσει να συνεργάζεται με τους Κούρδους μαχητές των δυνάμεων YPG της Συρίας, που η Αγκυρα θεωρεί «τρομοκράτες και παρακλάδι του ΡΚΚ». Αυτό το λόγο είχε άλλωστε η προχτεσινή συνάντηση του Αμερικανού στρατηγού (επιτελάρχη των Ενόπλων Δυνάμεων) Τζόζεφ Ντάνφορντ στη βάση Ιντσιρλίκ με τον Τούρκο ομόλογό του, Χουλούσι Ακάρ.

Ο Ακάρ ενημέρωσε τον Αμερικανό ομόλογο για τα έως τώρα αποτελέσματα της τουρκικής στρατιωτικής επέμβασης στη Συρία «Επιχείρηση Ασπίδα Ευφράτη» που είναι σε εξέλιξη από τις 24 Αυγούστου. Υποστήριξε πως ο τουρκικός στρατός «ελέγχει το μεγαλύτερο μέρος» της συριακής πόλης Αλ Μπαμπ (ο ισχυρισμός αυτός πάντως αργότερα διαψεύστηκε από το αντικυβερνητικό «Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων», που όχι μόνο είπε πως οι τζιχαντιστές εξακολουθούν να ελέγχουν το μεγαλύτερο μέρος του Αλ Μπαμπ, αλλά κατήγγειλε τον τουρκικό στρατό για φονικούς πολύνεκρους βομβαρδισμούς σε βάρος αμάχων, ανάμεσά τους πολλές δεκάδες παιδιά).

Το τουρκικό αίτημα για κοινή τουρκο-αμερικανική επιχείρηση ανακατάληψης της Ράκα διατυπώθηκε, η αμερικανική απάντηση όμως δεν αποσαφηνίστηκε. Ανακοίνωση του τουρκικού στρατού, που επικαλείται η τουρκική εφημερίδα «Χουριέτ», αναφέρει πως στη συνάντηση των δύο στρατηγών «επιβεβαιώθηκε η ανάγκη καταπολέμησης τρομοκρατικών ομάδων σε Συρία και Ιράκ συμπεριλαμβανομένου του "Ισλαμικού Κράτους" και Κούρδων ενόπλων». Οι Αμερικανοί (που πριν μερικές βδομάδες παραδέχθηκαν πως έστειλαν θωρακισμένα και νέα στρατιωτική βοήθεια στους Κούρδους των δυνάμεων YPG) δεν το επιβεβαίωσαν άμεσα. Προχτές βράδυ, όμως, το Πεντάγωνο ανακοίνωσε ότι ηγετικά στελέχη του «Ισλαμικού Κράτους» έχουν αρχίσει να εγκαταλείπουν τη Ράκα λόγω της προέλασης των αραβοκουρδικών «Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων»!

Μπερδέματα φαίνεται να υπάρχουν και στη ρωσο-τουρκική συνεργασία στη Συρία. Αυτό εν μέρει φάνηκε και από τον «κατά λάθος» βομβαρδισμό Τούρκων στρατιωτών στο Αλ Μπαμπ στις 9 Φλεβάρη, με αποτέλεσμα το θάνατο τριών Τούρκων στρατιωτών και τον σοβαρό τραυματισμό άλλων ένδεκα. Φάνηκε, επίσης, και από τις πρόσφατες επαφές Ρώσων αξιωματούχων με κουρδικές δυνάμεις της Συρίας στη Μόσχα, αλλά και από την πραγματοποίηση πανκουρδικής συνδιάσκεψης στη ρωσική πρωτεύουσα στις αρχές της βδομάδας με αφορμή τη 18η επέτειο από τη σύλληψη του Κούρδου ηγέτη Αμπντουλάχ Οτσαλάν. Στην πανκουρδική συνδιάσκεψη της Μόσχας συμμετείχαν μεταξύ άλλων κουρδικά κόμματα όπως το «Κόμμα Δημοκρατικής Ενωσης» (PYD) από τη Συρία, η «Πατρική Ενωση Κουρδιστάν» (PUK), το «Κουρδικό Κόμμα Ελεύθερη Ζωή» (PJAK), το τουρκικό φιλοκουρδικό «Λαϊκό Δημοκρατικό Κόμμα» (HDP), η «Κουρδική Ισλαμική Ενωση» (IUK).

Είναι προφανές ότι οι ενδοκαπιταλιστικές κόντρες θα συνεχιστούν, με οδυνηρές συνέπειες για το λαό της Συρίας και χωρών της ευρύτερης περιοχής.