Το κείμενο ενός, όπως επιγράφεται, «Στρατηγικού Χωροταξικού Σχεδίου για την Αειφόρο Ανάπτυξη» ενέκρινε χτες το Υπουργικό Συμβούλιο, ανάβοντας το «πράσινο φως» για το ξεκαθάρισμα των χρήσεων γης, των όρων δόμησης και, προπάντων, τον τρόπο ανάπτυξης της χώρας, όπως ακριβώς προωθείται από τις πολιτικές της ΕΕ. Είναι γεγονός ότι από τον ίδιο τον πρόλογο του Σχεδίου που συντάχτηκε από επιτροπή, η οποία συστάθηκε από το ΥΠΕΧΩΔΕ, γίνεται φανερό ότι αυτός ο χωροταξικός σχεδιασμός που προδιαγράφει εντάσσεται πλήρως στις προτεραιότητες που θέτει η ΕΕ, με βάση το Σχέδιο Ανάπτυξης του Κοινοτικού Χώρου, που έχει εκπονήσει από το 1999, με τον οποίο επιχειρείται η περαιτέρω ενσωμάτωση των χωρών στο άρμα των γενικότερων στρατηγικών οικονομικών της επιλογών.

Ουσιαστικά και τυπικά, με την εφαρμογή του Στρατηγικού Χωροταξικού Σχεδίου, γίνεται η τελική προσπάθεια, μέσω της τακτοποίησης του χώρου, να μετατραπεί η χώρα μας σε ένα διαμετακομιστικό κέντρο της νοτιοανατολικής Ευρώπης και, παράλληλα, ένα κέντρο υπηρεσιών, τουρισμού και ήπιας (οικολογικής) γεωργίας, που θα εξυπηρετεί αποκλειστικά τα πολυεθνικά συμφέροντα.

Σύμφωνα με το κείμενο του Σχεδίου, οι βασικές προτεραιότητες του Χωροταξικού Σχεδιασμού είναι οι εξής:

• Η ολοκλήρωση των δικτύων των μεγάλων οδικών αξόνων, που θα ενώνουν τη χώρα με τις γειτονικές χώρες.
• Η αλλαγή της περιφερειακής διάρθρωσης (προφανώς με ένα νέο «Καποδίστρια») σε νέες διαπεριφερειακές γεωγραφικές, πληθυσμιακές και γεωοικονομικές ενότητες, με την ελάττωση των 13 περιφερειών (θα γίνουν 8 ή 10).
• Η ακόμη μεγαλύτερη ενίσχυση των 2 Μητροπολιτικών Κέντρων (Αττική και Θεσσαλονίκη). Μάλιστα, ο υδροκεφαλισμός αυτός προωθείται στο όνομα της ...αποκέντρωσης!
• Η διαφοροποίηση της ανάπτυξης στις περιοχές του ελλαδικού χώρου, κατατάσσοντάς τες σε κατηγορίες, όπως ορεινές (με ειδίκευση δασική, κτηνοτροφική, τουριστική ανάπτυξη), παράκτιες και νησιωτικές περιοχές (με ειδίκευση τον τουρισμό) και αγροτικές περιοχές (με ειδίκευση την οικολογική γεωργία).

Στο όνομα αυτού του τύπου της ανάπτυξης, προωθείται η καταγραφή και οριοθέτηση των φυσικών οικοσυστημάτων και των πολιτιστικών μνημείων, κάτι εξαιρετικά επισφαλές, κάτω από τις υπάρχουσες συνθήκες, καθώς η μέχρι τώρα πρακτική αποδεικνύει εντελώς το αντίθετο. Είναι χαρακτηριστικό ότι η κυβέρνηση για την εξυπηρέτηση μεγάλων ιδιωτικών συμφερόντων εδώ και χρόνια καθυστερεί την εκπόνηση διαχειριστικών σχεδίων προστασίας των περιοχών αυτών, όταν δεν τις παραδίδει στην άγρια εκμετάλλευση και τσιμεντοποίηση.

Σε άλλο σημείο του Σχεδίου, προδιαγράφεται η ανάδειξη της Αθήνας σε «επιχειρηματικό, τεχνολογικό και διαμετακομιστικό κέντρο και πόλο διεθνούς εμβέλειας», ενώ συνιστά νέες μορφές οικιστικής ανάπτυξης, όπως την ιδιωτική πολεοδόμηση (και για να τηρηθούν τα προσχήματα και την «πιλοτική δημόσια πολεοδόμηση»). Για τον εξωαστικό χώρο, το Σχέδιο προβλέπει τη δημιουργία μηχανισμού άμεσης καταστολής της αυθαίρετης δόμησης, τη σταδιακή ακόμη και κατάργηση της εκτός σχεδίου δόμησης και τον καθορισμό χρήσεων γης. Ουσιαστικά, σε μια πορεία αναγορεύεται η ιδιωτική πολεοδόμηση σε αποκλειστικό φορέα της εκτός σχεδίου δόμησης...

Οπως δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου ο υπουργός ΠΕΧΩΔΕ Κ. Λαλιώτης, το Εθνικό αυτό Χωροταξικό Σχέδιο θα αποτελέσει αντικείμενο διαλόγου στο Εθνικό Συμβούλιο Χωροταξικού Σχεδιασμού, στο οποίο θα κληθούν να πάρουν μέρος με δικαίωμα λόγου και εκπρόσωποι των πολιτικών κομμάτων και ο οποίος διάλογος προβλέπεται να λήξει στο τέλος του 2001. Κατόπιν θα πρέπει να εγκριθεί από την Κυβερνητική Επιτροπή και θα κατατεθεί για ψήφιση στη Βουλή. Παράλληλα, ολοκληρώνονται οι μελέτες για τον περιφερειακό χωροταξικό σχεδιασμό για κάθε μια από τις 13 περιφέρειες, ενώ μέχρι το 2002 θα έχουν βγει 18 υπουργικές αποφάσεις με χωροταξικά πλαίσια που θα αφορούν τις παράκτιες περιοχές, το σωφρονιστικά ιδρύματα, τις ειδικές τουριστικές υποδομές, τις υδατοκαλλιέργειες κλπ.

Οπως, πάντως, έγινε φανερό και από τον απολογισμό που πραγματοποίησε ο υπουργός, ο χωροταξικός σχεδιασμός στη χώρα μας γίνεται με βήματα χελώνας. Είναι χαρακτηριστικό ότι από το 1983 ως το 1999 έχουν θεσμοθετηθεί 88 Ζώνες Οικιστικού Ελέγχου που καλύπτουν ως προς τον προσδιορισμό των χρήσεων γης μόνο το 8% της χώρας. Παράλληλα, είναι γνωστές οι περιπέτειες της κατάρτισης του Εθνικού Κτηματολογίου που καρκινοβατεί εξαιτίας των καθυστερήσεων και της αδιαφάνειας. Επίσης είναι γνωστό ότι το Συμβούλιο Χωροταξίας που προβλέπει ο χωροταξικός νόμος που ψηφίστηκε το 1999 ακόμη δεν έχει συγκροτηθεί σε σώμα...