Πέμπτη 17 Νοέμβρη 2011
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 24
ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ
ΤΟΜ ΤΙΚΒΕΡ
ΤΡΙΟ

Τρεις χορευτικές φιγούρες προϊδεάζουν για το πνεύμα του φιλμ. Η Χάνα και ο Σίμον, ζευγάρι εδώ και είκοσι χρόνια, ερωτεύονται τον Ανταμ. Αυτό έχει να πει το φιλμ και αυτό λέει αναποδογυρίζοντας κοινωνικά μοντέλα και προσδοκίες για την ευτυχισμένη ζωή σε ατομικό επίπεδο. Οι πρωταγωνιστές του ερωτικού αυτού τριγώνου στην «menage a trοis» ιστορία της τελευταίας ταινίας του Τομ Τίκβερ, φαντάζουν μάλλον χαρακτήρες που σηκώνουν πανό με συνθηματολογία βγαλμένη από διατριβή τόσο περί των ετεροφυλόφιλων όσο και των ομοφυλόφιλων σχέσεων σαν έννοιες μάλλον κοινωνικής παρά βιολογικής τάξης. Η επιχειρηματολογία της ταινίας μπορεί να παρουσιάζει κάποιο γενικό ενδιαφέρον, όμως σαν στόφα για ένα στρατευμένο στις σχέσεις δράμα, μοιάζει ισχνό, επιφανειακό και αυθαίρετο.

Το «εγκεφαλικό» ζευγάρι Χάνα και Σίμον έχει για τα καλά περάσει το κατώφλι των 40, το κατά Δάντη, ήμισυ της ζωής τους. Τηλεπαρουσιάστρια εκείνη, μηχανικός τέχνης εκείνος. Ζουν στο Βερολίνο σε κουλτουριάρικο δρόμο, έχουν ενδιαφέροντα και συναναστροφές με επίκεντρο την κατανάλωση πολιτισμικών προϊόντων. Εχουν, απ' όσο φαίνεται, επιλέξει να μην αφεθούν να πέσουν σε ρουτινιάρικη μικροαστική ζωή με παιδιά κι υποχρεώσεις αλλά να παραμείνουν κάτοικοι του άστεως, καλλιεργημένοι, επιτηδευμένα σνομπ, ευφυείς και ευρηματικοί. Πάντως μοιάζει να μην έχουν καταφέρει να ξεφύγουν από το κοινότοπο δρομολόγιο το οποίο περιγράφει μια ανδρική φωνή off στην εισαγωγή της ταινίας: πρώτα έρωτας, μετά ρουτίνα, μετά θλίψη, μετά απιστία, μετά θεραπεία κλπ. κλπ. Τόσο η Χάνα όσο και ο Σίμον ερωτεύονται τον καταλύτη Ανταμ, την απεικόνιση της απελευθερωμένης, φιλελεύθερης σκέψης που δεν αφήνει στα άκαμπτα κοινωνικά πλαίσια να υπαγορεύουν τον έρωτα. Συμβάλλει βέβαια και η κρίση των 40 που πλανάται πάνω τους σαν φάντασμα αλλά και ο καρκίνος, πανταχού παρών, σε κάθε φάση της καθημερινότητάς τους, στην σχέση τους και στις προσωπικές τους ανάγκες. Παντού παρόν και το νούμερο τρία. Η άρρωστη μητέρα του Σίμον παίρνει 39 βάλιουμ, στις 9.03 το πρωί, στις τρεις Σεπτεμβρίου κλπ. κλπ.


Ο Τομ Τίκβερ επέστρεψε στο Βερολίνο και στο ανεξάρτητο στιλ κι αυτή είναι η πρώτη γερμανόφωνη ταινία του, δέκα σχεδόν χρόνια μετά την μεγάλη, παγκόσμια επιτυχία «Τρέξε Λόλα τρέξε» από τα τέλη της δεκαετίας του '90. Το «ΤΡΙΟ» θα μπορούσε να είναι η ταινία που ο σκηνοθέτης είχε ανάγκη ώστε να μπορέσει να αποκαταστήσει την χαμένη του αξιοπιστία έπειτα από μια δεκαετία μισοπλαδαρών παραγωγών. Παρά το γεγονός ότι η ταινία δεν είναι κάτι εξαιρετικό, φαίνεται ότι θα του προσκομίσει πόντους, γιατί είναι καλοφτιαγμένη, με ηθοποιούς που κάνουν καλή δουλειά, σε ένα σύνολο με κομψό περιτύλιγμα και αιφνίδια split-screen ( η οθόνη δηλαδή χωρίζεται σε τετράγωνα με παράλληλη δράση ) που αποσκοπούν στο να αποστασιοποιήσουν ή να ξεγελάσουν ότι εκεί ίσως κάτι διαφορετικό συμβαίνει. Δυστυχώς όμως, είναι μόνο ένα άδειο σχήμα. Η ταινία επιδεικνύει ακατάσχετη φλυαρία. Λόγια, συζητήσεις και λόγια ... για την γενετική, τα βλαστοκύτταρα, την ιατρική ηθική, την τέχνη και την αισθητική, την απαγόρευση ή μη της μουσουλμανικής μαντίλας στην Γερμανία και πάει λέγοντας... Μορφικά κατακλύζεται από αναφορές στην δημοφιλή κουλτούρα και συμβολισμούς, με τον εφευρετικό της πλούτο να υποχωρεί παράλληλα με την ένταση της αίσθησης ότι η ταινία πάσχει προχωρώντας προς το τέλος.

Η ταινία είναι σε γενικές γραμμές μια χαριτωμένα στεγνή, διανοητική κατασκευή με επινοημένες φιγούρες. Μια κατασκευή που προϋποθέτει ότι κάποιος θα πρέπει πριν να έχει καταπιεί κάποια πράγματα όπως π.χ. ότι μια σαρανταπεντάρα μένει έγκυος, ότι σε μια πόλη 3,5 εκατομμυρίων κατοίκων το ζεύγος - χωριστά - πέφτει πάνω στον Ανταμ και κάνουν και οι δυο σχέση μαζί του, ή ότι ο Σίμον, μετά από τουλάχιστον 30 χρόνια ετεροφυλόφιλων σχέσεων ανακαλύπτει την άλλη πλευρά του εαυτού του. Μια κατασκευή που όμως δεν δίνει στο «ΤΡΙΟ» δική του ζωή στον μύθο, έξω δηλαδή από τα στενά πλαίσια της ίντριγκας που εκτυλίσσεται μπροστά στα μάτια μας, με αποτέλεσμα να μειώνεται το ενδιαφέρον. Ο Τίκβερ αφηγείται με μη συμβατικό τρόπο τις καθοριστικές σχέσεις στην ζωή, αποφασισμένος να δείξει μόνο τα ευχάριστα σε μια σχέση, μόνο την πλευρά του να είσαι ερωτευμένος. Το να ζει κανείς σε ένα menage a trois όλο εκπλήξεις είναι βέβαια πολύ καλύτερα από μια θλιβερή σχέση. Αυτό δεν φαντάζει σαν πραγματοποιήσιμη εναλλακτική πρόταση αλλά σαν όνειρο. Και φυσικά κανείς μπορεί να ονειρεύεται όσο θέλει, τα όνειρα είναι τσάμπα. Βέβαια το φιλμ τελειώνει ακριβώς στο σημείο όπου αρχίζουν τα δύσκολα.

Υστερόγραφο: σύμφωνα με πληροφορίες της ταινίας, η Χάνα κατάγεται από την Αυστρία και ο Ανταμ από την DDR. Η γιαγιά του Ανταμ - μαθαίνουμε - έλεγε ότι οι Αυστριακοί είναι οι καλύτεροι ναζί. Τα στοιχεία αυτά παραμένουν μετέωρα στην ταινία ... Κι όμως, για να μπουν εκεί θα υπάρχει κάποιος λόγος!

Παίζουν: Σοφί Ρουά, Σεμπάστιαν Σίπερ, Ντάβιντ Στρίσοβ, Ανγκελα Βίνκλερ, κ.ά.

Παραγωγή: (ΓΕΡΜΑΝΙΑ, 2010).


Κορυφή σελίδας
Διακήρυξη της ΚΕ του ΚΚΕ για τη συμπλήρωση 80 χρόνων από το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου και την Αντιφασιστική Νίκη των Λαών
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ