Οι τράπεζες και η ενίσχυσή τους με ζεστό κρατικό χρήμα, προκειμένου να αντεπεξέλθουν στο επικείμενο μεγαλύτερο «κούρεμα» του ελληνικού χρέους, στην ελεγχόμενη δηλαδή χρεοκοπία της Ελλάδας, βρέθηκαν την Κυριακή στο επίκεντρο της συνάντησης που είχαν στο Βερολίνο ο πρόεδρος της Γαλλίας Ν. Σαρκοζί και η Γερμανίδα καγκελάριος Α. Μέρκελ. Οι οριστικές αποφάσεις για το εύρος της ελεγχόμενης καταστροφής κεφαλαίου, σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, παραπέμπονται για την επόμενη Σύνοδο Κορυφής, η οποία αναβλήθηκε τελικά για τις 23 Οκτώβρη. Θα προηγηθεί η έκθεση της τρόικας για τη «βιωσιμότητα» του ελληνικού χρέους και οι συνεδριάσεις των Γιούρογκρουπ και Εκοφίν.

Σύμφωνα με τις επίσημες ανακοινώσεις του προέδρου της ΕΕ Χέρμαν Βαν Ρομπέι, η αναβολή της Συνόδου Κορυφής «θα επιτρέψει να οριστικοποιηθεί η ολοκληρωμένη στρατηγική μας για το ευρώ, που καλύπτει μια σειρά αλληλένδετων ζητημάτων», όπως είναι τα «περαιτέρω στοιχεία που απαιτούνται για την αντιμετώπιση της κατάστασης στην Ελλάδα, την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και την αυξημένη αποτελεσματικότητα της σταθεροποίησης εργαλείων (EFSF)». Ο εκπρόσωπος της Γερμανίδας καγκελαρίου δήλωσε από την πλευρά του ότι η ζώνη του ευρώ βρίσκεται «σε πολύ δύσκολη κατάσταση» και πως η γαλλο - γερμανική πρωτοβουλία που ανακοινώθηκε την Κυριακή, έχει στόχο «να αποφευχθεί ή τουλάχιστον να γίνει πιο ήπια η διάχυση στην πραγματική οικονομία».

Τόσο η αναβολή της Συνόδου, η οποία μέχρι και χτες ήταν προγραμματισμένη να γίνει στις 17 - 18 Οκτώβρη, όσο και η συνάντηση Μέρκελ - Σαρκοζί, επιβεβαίωσαν τα αδιέξοδα στην αστική διαχείριση της κρίσης. Το βάθος της κρίσης και η ανταγωνισμοί στο προσκήνιο και το παρασκήνιο για τον επιμερισμό της ζημιάς από την ελεγχόμενη ελληνική χρεοκοπία, καθιστούν ήδη ξεπερασμένο τον ενδοκαπιταλιστικό συμβιβασμό της 21ης Ιούλη και κάνουν αναγκαία μια νέα συμφωνία, η οποία θα αποδειχτεί και αυτή πρόσκαιρη. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών δήλωνε πριν τη συνάντηση της Κυριακής ότι «ίσως υποτιμήσαμε την έκταση της αναγκαίας μείωσης του ελληνικού χρέους» κατά τη συμφωνία της 21ης Ιουλίου, διαπιστώνοντας παράλληλα υψηλό κίνδυνο έντασης και επέκτασης της κρίσης.

Αυτό που συζήτησαν την Κυριακή Μέρκελ και Σαρκοζί, είναι ο τρόπος με τον οποίο θα ενισχυθούν οι τράπεζες της ΕΕ, και κατ' επέκταση η πλουτοκρατία, προκειμένου να καλύψουν τη χασούρα από το επικείμενο κούρεμα του ελληνικού χρέους, σε ποσοστό ακόμα και μεγαλύτερο του 50%, όπως παζαρεύουν τα μονοπώλια και το πολιτικό τους προσωπικό. Βασικό εργαλείο χρηματοδότησης των τραπεζών, είναι ο «προσωρινός μηχανισμός στήριξης», το λεγόμενο EFSF. Μέρκελ και Σαρκοζί δήλωσαν μετά τη συνάντηση ότι συμφωνούν στον τρόπο ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών και τη λειτουργία του EFSF, ωστόσο στο παρασκήνιο οι αντιθέσεις είναι μεγάλες.

Η συνολική έκθεση (κρατικό και ιδιωτικό χρέος) του γαλλικού χρηματοπιστωτικού κλάδου σε Ελλάδα, Πορτογαλία, Ιρλανδία, Ισπανία και Ιταλία, ήταν 672 δισ. ευρώ τον περασμένο Μάρτη, περίπου 35% υψηλότερα από την αντίστοιχη έκθεση των γερμανικών τραπεζών. Με αυτό το δεδομένο, η Γαλλία ζητάει να ενεργοποιηθεί άμεσα το EFSF, για να δώσει ζεστό χρήμα στις τράπεζες που χάνουν από τα ελληνικά ομόλογα, ενώ η Γερμανία επιδιώκει προηγουμένως να εξαντληθεί κάθε άλλη πηγή ανακεφαλαιοποίησης, ξεκινώντας από τα κρατικά ταμεία της κάθε χώρας και τον απευθείας δανεισμό από τις καπιταλιστικές αγορές.

Είναι φανερό ότι ο καυγάς γίνεται για το πάπλωμα του επιμερισμού της ζημιάς από την ελεγχόμενη χρεοκοπία. Η μόνη σταθερά που παραμένει αναλλοίωτη, είναι τα μέτρα που τσακίζουν το λαό και συνοδεύουν κάθε νέο συμβιβασμό ανάμεσα στις μερίδες του ευρωενωσιακού κεφαλαίου για το εύρος της ελεγχόμενης ελληνικής χρεοκοπίας. Μέρκελ και Σαρκοζί ανακοίνωσαν την Κυριακή ότι το τελικό σχέδιο για την αντιμετώπιση της κρίσης στην Ευρωζώνη θα έχει συμφωνηθεί έως το τέλος του Οκτώβρη, και πάντως έως τη Σύνοδο της G20 στις Κάννες (3 και 4 Νοέμβρη).

Ειδικότερα, για το θέμα της Ελλάδας, η Αγκελα Μέρκελ δήλωσε ότι «θα υπάρξει στενή συνεργασία με την τρόικα, από την οποία αναμένεται η έκθεση προόδου με συμπεράσματα που θα περιλαμβάνουν την τελική λύση για το ελληνικό ζήτημα». Είναι φανερό ότι η ελληνική κυβέρνηση μαζί με την τρόικα ράβουν νέο κοστούμι στο λαό, όπως δείχνουν και οι διαπραγματεύσεις τους στην Ελλάδα. Από αυτή τη σκοπιά, όποια «λύση» και αν συμπεριλάβει η τρόικα στην έκθεσή της, το βέβαιο είναι ότι αυτή θα περιέχει νέα μέτρα - λαιμητόμο για το λαό, που τον οδηγούν με ανεξέλεγκτους ρυθμούς πιο βαθιά στη χρεοκοπία.

Για την κεφαλαιακή ενίσχυση των τραπεζών, η Α. Μέρκελ δήλωσε ότι «είμαστε αποφασισμένοι να κάνουμε ό,τι χρειαστεί για να δώσουμε τα αναγκαία κεφάλαια στις τράπεζες» και πρόσθεσε ότι μαζί με τη Γαλλία επιθυμούν «να εφαρμοστούν τα ίδια κριτήρια, τα οποία να γίνουν αποδεκτά από όλες τις πλευρές».

Ομοίως, ο Ν. Σαρκοζί είπε ότι για το θέμα υπάρχει «απόλυτη συμφωνία με τη Γερμανία και ως προς τους τρόπους και ως προς τον σκοπό», ότι δεν υπάρχει διαφωνία για το EFSF, και ότι «υπάρχουν κάποιες τεχνικές προτάσεις πάνω στις οποίες θα συνεργαστούμε». Για το ίδιο θέμα, τόσο ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Χέρμαν βαν Ρομπάι, όσο και ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζ. Μπαρόζο θεωρούν ότι είναι προτεραιότητα το θέμα της επανακεφαλαιοποίησης των 40 περίπου ευρωπαϊκών τραπεζών, που διατηρούν μεγάλη έκθεση στο χρέος χωρών της Ευρωζώνης. Η Κομισιόν, από την πλευρά της, σκοπεύει να προτείνει κατά την επικείμενη Σύνοδο Κορυφής «συντονισμένη δράση» στην Ευρώπη για την επανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών.

Ενα «έξυπνο κούρεμα» του ελληνικού χρέους κατά περίπου 50% θεωρεί απαραίτητο και ο πρώην καγκελάριος της Γερμανίας Γκ. Σρέντερ, με άρθρο του στην εφημερίδα Financial Times Deutschland. «Αυτή η μερική διαγραφή χρέους πρέπει να διαμορφωθεί με τρόπο, ώστε ούτε ο τραπεζικός τομέας να πληγεί δραστικά, ούτε να υπάρξει αλυσιδωτή αντίδραση σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες», σημειώνει.

Συνοψίζοντας, ο Β. Σόιμπλε δήλωσε σε συνέντευξή του ότι οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις πρέπει να διασφαλίσουν ότι οι τράπεζες θα διαθέτουν την κεφαλαιακή επάρκεια που θα τους επιτρέψει να ανταποκριθούν στο μέγεθος των ζημιών που θα προκύψουν σε περίπτωση αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους και απέρριψε ξανά την ιδέα να αποδοθεί στο EFSF τραπεζικό καθεστώς, ώστε να μπορεί να δανείζεται απευθείας από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.

Στις γαλλογερμανικές συνομιλίες κυριάρχησε και το θέμα της «οικονομικής διακυβέρνησης», με στόχο πιο γρήγορα και πιο αποτελεσματικά να προωθούνται τα αντιδραστικά μέτρα που αποφασίζονται στην ΕΕ, και ταυτόχρονα να επιβάλλονται κυρώσεις σε χώρες - μέλη που καθυστερούν. Σ' αυτό το πνεύμα, ο Ν. Σαρκοζί μίλησε για πρόταση προς τους εταίρους που να ενισχύει την οικονομική διακυβέρνηση, ώστε το ευρωπαϊκό σύστημα να καταστεί πλήρως λειτουργικό. Αντίστοιχα, η Γερμανίδα καγκελάριος άφησε να εννοηθεί ότι θα υπάρξει εισήγηση για αναθεώρηση Συνθηκών.

Οπως είπε, η Γαλλία και η Γερμανία θα προτείνουν «σημαντικές τροποποιήσεις» των ευρωπαϊκών συνθηκών, προσθέτοντας πως η ίδια τάσσεται υπέρ μιας μεγαλύτερης «ολοκλήρωσης της ευρωζώνης», με «πιο στενή και δεσμευτική συνεργασία των χωρών της ευρωζώνης, προκειμένου να αποφευχθούν ολισθήματα προϋπολογισμών (...) Χρειάζεται πιο ουσιαστική τοποθέτηση για το Σύμφωνο Σταθερότητας, χρειαζόμαστε περισσότερη ανάπτυξη».