1936. Μια φτωχή εργατοοικογένεια στην Κατερίνη στερείται πολλά για να μη στερηθούν τη μόρφωση τα παιδιά της. Η μικρή Ελπίδα περνά στο Γυμνάσιο. Αγαπά τη λογοτεχνία. Η μεταξική δικτατορία όμως απαγορεύει αυτή την αγάπη της και της επιβάλλει να φορέσει τη στολή της ΕΟΝ. Η Ελπίδα δεν υποτάσσεται. Οι οικογενειακές καταβολές, η δίψα της για μόρφωση «θεμελιώνουν» την ανυποταγή, τα όνειρα και ιδανικά της, τα οποία υπηρέτησε με κάθε τρόπο. Ως καπνεργάτρια για να βοηθήσει την οικογένεια, όντας ακόμα στο Γυμνάσιο, ως αγωνίστρια της Εθνικής Αντίστασης μέσα από τις γραμμές της ΕΠΟΝ στα φοιτητικά της χρόνια, ως εκπαιδευτικός, ως συντρόφισσα στη ζωή και στον αγώνα του νέου, που υπήρξε ανθυπολοχαγός του ΕΛΑΣ Βορείου Ολύμπου και Πιερίων, του Πάνου Χ. Τσιλιμίγκρα, που «υπέθαλψε» την έφεσή της για τη μόρφωση, τη λογοτεχνία, τα ιδανικά του σοσιαλισμού, και ο οποίος -καθυστερημένα εξαιτίας των διώξεών του - έμελλε να γίνει άντρας της.

Η Ελπίδα Τεγούλια - Τσιλιμίγκρα δίνει ακόμα μια «κατάθεση» στον αγώνα του καλού, με το βιβλίο της «Η άρνηση της υποταγής», που κυκλοφόρησε από τη «Σύγχρονη Εποχή». Ενα βιβλίο αναμνήσεων από μια ζωή γεμάτη αξίες και βιώματα πολύτιμα όσο οδυνηρά και εφιαλτικά κι αν ήταν. Ενα βιβλίο, που χωρίς διδακτισμό διδάσκει στις νέες γενιές για τι αξίζει να ζει και να παλεύει ο άνθρωπος. Η Ελπίδα Τεγούλια - Τσιλιμίγκρα με δεκατέσσερα κείμενα (στα οποία προτάσσει το ημερολόγιο του συντρόφου της από το Αλβανικό Μέτωπο), χωρίς να ιστοριογραφεί, καταγράφει συνοπτικά την πολιτική μας ιστορία από τα μεταξικά έως τα μετεμφυλιακά χρόνια. Χωρίς να περιαυτολογεί, βιογραφεί τη δική της αγωνιστική πορεία, του συντρόφου της και άλλων δικών της, δασκάλων, συμμαθητών, συμφοιτητών, φίλων, συναδέλφων της. Χωρίς λογοτεχνίζουσα ή μελοδραματική επιτήδευση, με τα διηγηματικής μορφής κείμενά της απαθανατίζει και συνθέτει δυο πολυπρόσωπες - με απολύτως πραγματικά και όχι φανταστικά πρόσωπα - «τοιχογραφίες». Την «τοιχογραφία» του λαού μας και των αγώνων του και των πολύμορφων διώξεων και θυσιών του για χάρη της λευτεριάς, της ανεξαρτησίας και προκοπής του τόπου, και την «τοιχογραφία» των εχθρών του λαού.

Το βιβλίο προλογίζει ο αγωνιστής της Εθνικής Αντίστασης και εκπαιδευτικός Γεώργιος Κ. Μωραΐτης, ο οποίος υπογραμμίζει ότι το βιβλίο αυτό «είναι η ίδια η ζωή, όπως την αναπαράγει η μνήμη και όπως την αναπλάθει δημιουργικά η ίδια η τέχνη».