Εμπαιγμός και κοροϊδία για τους ανέργους είναι το λεγόμενο Ειδικό Ταμείο Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΕΤΚΑ), το οποίο με τυμπανοκρουσίες είχε ανακοινώσει η κυβέρνηση. Οπως προκύπτει από το νομοσχέδιο που ήδη έχει ετοιμάσει το υπουργείο Απασχόλησης, η ειδική εισοδηματική ενίσχυση για τους ανέργους άνω των 50 ετών θα δίνεται σε έναν πάρα πολύ μικρό αριθμό απολυμένων, θα είναι κατά πολύ μικρότερη από το μισθό που έπαιρναν οι εργάτες πριν απολυθούν, ενώ ταυτόχρονα από το ΕΤΚΑ προβλέπονται γενναίες ενισχύσεις στις επιχειρήσεις και ανοίγει ζήτημα για τοπικές συλλογικές συμβάσεις εργασίας.

Συγκεκριμένα, με τις προϋποθέσεις που βάζει η κυβέρνηση, αποκλείεται η συντριπτική πλειοψηφία των ανέργων αυτής της ηλικίας, αφού για τους δικαιούχους πρέπει να συντρέχουν αθροιστικά οι εξής λόγοι: Να έχουν συμπληρωμένες 7.500 ημέρες ασφάλισης, να είναι 50 ετών και πάνω, οι 900 τελευταίες ημέρες ασφάλισης να έχουν γίνει σε επιχείρηση που υπάγεται σε «φθίνοντα κλάδο οικονομίας» και ταυτόχρονα η επιχείρηση αυτή να έχει την έδρα της σε νομό της χώρας, στον οποίο το ποσοστό ανεργίας να είναι διπλάσιο του εθνικού ποσοστού ανεργίας. Δηλαδή, με τα σημερινά δεδομένα αφορά επιχειρήσεις που ο κλάδος τους μπορεί να χαρακτηριστεί φθίνων και το ποσοστό ανεργίας στο νομό όπου βρίσκεται η έδρα της επιχείρησης να αγγίζει το 20%!

Εάν ισχύουν όλες αυτές οι προϋποθέσεις, ο άνεργος θα ενισχύεται με ποσό που αντιστοιχεί στο 80% του τελευταίου μισθού όταν εργαζόταν, αλλά δεν μπορεί να ξεπερνά τα 900 ευρώ. Στην πραγματικότητα, θα είναι ακόμα μικρότερο, αφού από το ποσό αυτό θα αφαιρούνται και οι ασφαλιστικές εισφορές. Μια πρώτη εκτίμηση οδηγεί στο συμπέρασμα ότι η ενίσχυση αυτή δε θα ξεπερνά το 65% του τελευταίου μισθού του εργαζόμενου. Οι εισφορές που θα καταβάλλονται στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ καθώς και στο επικουρικό ταμείο του ανέργου θα είναι ανάλογες της εισοδηματικής ενίσχυσης. Αυτό αυτόματα, με δεδομένο ότι η σύνταξη στο ΙΚΑ υπολογίζεται στην καλύτερη πενταετία αλλά της τελευταίας δεκαετίας του εργάσιμου βίου, κατά τεκμήριον θα οδηγήσει σε σημαντικές απώλειες και στις συντάξεις που θα λάβουν τελικά οι επιδοτούμενοι άνεργοι, όταν συνταξιοδοτηθούν.

Και ενώ η κυβέρνηση με το πολυδιαφημισμένο ΕΤΚΑ δίνει ψίχουλα στους ανέργους, αποδεικνύεται γενναιόδωρη απέναντι στις επιχειρήσεις, αφού από το Ταμείο αυτό θα επιδοτούνται και οι εργοδοτικές ασφαλιστικές εισφορές. Το νομοσχέδιο προβλέπει μείωση των ασφαλιστικών εισφορών προς το ΙΚΑ, την οποία θα επιβαρύνεται το ΕΤΚΑ, το ύψος της μείωσης και ο χρόνος διάρκειας θα ορίζονται με υπουργικές αποφάσεις.

Ταυτόχρονα με έμμεσο, αλλά σαφή τρόπο θέτει ζήτημα Τοπικών Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας, κατά τα πρότυπα προφανώς των Τοπικών Συμφώνων Απασχόλησης. Συγκεκριμένα, στην παράγραφο 4α του άρθρου 2 του νομοσχεδίου για τη μείωση των εργοδοτικών εισφορών αναφέρεται: «Η μείωση παρέχεται εφόσον οι μηνιαίες αποδοχές, μη συνυπολογιζόμενων των υπερωριών, δεν υπερβαίνουν το ποσό που καθορίζεται από τις τοπικές συλλογικές συμβάσεις εργασίας...».

Στην πραγματικότητα, ενώ η κυβέρνηση εξαγγέλλει ένα Ταμείο δήθεν για την προστασία των ανέργων, αυτό θα αξιοποιηθεί τελικά για να επιδοτηθούν και πάλι οι επιχειρήσεις. Το γεγονός μάλιστα ότι ένα μέρος της χρηματοδότησης του Ταμείου θα προέλθει από «αναδιάταξη των κοινωνικών δαπανών» σημαίνει ότι η κυβέρνηση θα προβεί σε περικοπές από άλλους τομείς κοινωνικών δαπανών. Η διαχείριση του ΕΤΚΑ ανατίθεται σε 9μελή Επιτροπή Διαχείρισης, στην οποία όμως τα πέντε μέλη θα είναι κυβερνητικοί παράγοντες (εκπρόσωποι υπουργείων).