Για τον άλλο δρόμο | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

Για τον άλλο δρόμο

Του Στέφανου ΚΡΗΤΙΚΟΥ

Οι πρόσφατες εκλογές για το Ευρωκοινοβούλιο πήραν χαρακτήρα γενικότερης αναμέτρησης, αν και δεν ήταν εθνικές εκλογές για την ανάδειξη κυβέρνησης. Τα δυο κόμματα του κατεστημένου, ΠΑΣΟΚ και ΝΔ, θεώρησαν ότι είναι η πιο καλή ευκαιρία, πρόκριμα, για τις επερχόμενες εθνικές εκλογές, ώστε να μετατρέψουν τις ευρωεκλογές σε μια μεταξύ τους αναμέτρηση για το ποιο από τα δυο κόμματα θα αναδειχτεί στην κυβερνητική εξουσία. Δεν είναι επίσης τυχαίο, ότι όλες οι μετεκλογικές αναλύσεις, επιδιώκουν να προσαρμόσουν την ερμηνεία του εκλογικού αποτελέσματος, σ' αυτό το ζήτημα.

Βεβαίως οι επόμενες εκλογές θα γίνουν για την ανάδειξη κυβέρνησης. Ομως, πρώτ' απ' όλα κάθε εκλογικό αποτέλεσμα καταγράφει το συσχετισμό των πολιτικών δυνάμεων στη δοσμένη στιγμή και στις δοσμένες συνθήκες διεξαγωγής των εκλογών. Αλλά ο συσχετισμός δύναμης ανάμεσα στην αστική πολιτική και και την πολιτική του κόμματος της εργατικής τάξης, δεν αλλάζει αποκλειστικά και μόνο από, και με τις εκλογές. Η πραγματική πολιτική έκφραση των συμφερόντων των διαφορετικών κοινωνικών τάξεων και στρωμάτων, δεν αντανακλάται μόνο και τόσο από την εκλογική καταγραφή του συσχετισμού των δυνάμεων. Υπάρχουν π.χ. πολλοί λαϊκοί άνθρωποι που αποδέχονται την πολιτική του ΚΚΕ, αλλά δεν το ψηφίζουν.

Σε τελευταία ανάλυση η εκλογική καταγραφή αντανακλά το βαθμό πολιτικής ωριμότητας των λαϊκών μαζών, από την άποψη της συνειδητοποίησης τουποια πολιτική εκφράζει ποια συμφέροντα. Σαν δείκτης είναι σημαντικός αλλά όχι και μοναδικός, αφού οι εκλογές είναι μια μόνο μορφή πολιτικής παρέμβασης και δράσης των μαζών αλλά όχι η κύρια και η αποκλειστική. Η κοινωνικοπολιτική δράση, οι λαϊκοί αγώνες, είναι από τις πιο σημαντικές μορφές συμμετοχής των λαϊκών μαζών στην πολιτική και παράγοντες που επιδρούν στις εκλογικές αναμετρήσεις. Το ΚΚΕ μπορεί να αυξάνει και να στεριώνει τη δύναμή του όταν αναπτύσσεται η ταξική πάλη, που συμβάλλει στην πολιτική ωρίμανση της συνείδησης της εργατικής τάξης και των άλλων λαϊκών στρωμάτων.

* * *

Το 15ο Συνέδριο του ΚΚΕ, στηριγμένο στην ανάλυση της ελληνικής κοινωνίας, των εξελίξεων και αλλαγών που έχουν συντελεστεί διεθνώς, καθώς και της θέσης της Ελλάδας στο ιμπεριαλιστικό σύστημα, κατέληξε στο συμπέρασμα, ότι για την ελληνική κοινωνία υπάρχουν δύο αντίθετοι δρόμοι εξέλιξης: "Α. Ο δρόμος που υπηρετεί τα συμφέροντα των πολυεθνικών, των καπιταλιστών σε βάρος του λαού, ο δρόμος της προσαρμογής και υποταγής στις αντεργατικές, αντιλαϊκές επιλογές της Ευρωπαϊκής Ενωσης και του ΝΑΤΟ. Β. Ο δρόμος της συγκρότησης του αντιιμπεριαλιστικού, αντιμονοπωλιακού, δημοκρατικού μετώπου πάλης, που μπορεί να δώσει προοπτική για την εργατική τάξη, τα μικρομεσαία λαϊκά στρώματα της πόλης και της υπαίθρου και τη νεολαία... Δεν υπάρχει υπερταξικός ή τρίτος δρόμος ανάπτυξης". (15ο Συνέδριο του ΚΚΕ, ντοκουμέντα, σελ.26 - 27).

Γιατί αναφερόμαστε σ' αυτό το ζήτημα; Γιατί ακριβώς κάθε μικρή και μεγάλη μάχη, άρα και οι εκλογικές αναμετρήσεις πρέπει να βάζουν στο επίκεντρό τους και να υπηρετούν αυτή την υπόθεση, το πόσο ωριμάζουν οι προϋποθέσεις για τη συγκρότηση του λαϊκού μετώπου πάλης. Και πρωταρχική προϋπόθεση είναι η ιδεολογική, πολιτική και οργανωτική ενίσχυση και ανάπτυξη του ΚΚΕ. Κάθε μικρή και μεγάλη μάχη, άρα και οι εκλογές, είναι επίσης πεδίο δοκιμασίας της πολιτικής του Κόμματος, από τη σκοπιά της προώθησης στην πράξη κοινωνικοπολιτικών συσπειρώσεων γιατί δοκιμάζουμε στην πράξη την προοπτική ανάδειξης του άλλου δρόμου, του αντιιμπεριαλιστικού αντιμονοπωλιακού δημοκρατικού μετώπου. Απ' αυτή τη σκοπιά και η αντιμετώπιση του συσχετισμού των δυνάμεων, απ' αυτή και η ταχτική που θα υπηρετεί το στόχο της αποδυνάμωσης της πολιτικής της άρχουσας τάξης, άρα και των κομμάτων της, αλλά και των "κεντροαριστερών - κεντροδεξιών" εναλλακτικών λύσεων και της ενίσχυσης της πολιτικής του ΚΚΕ.

Απ' αυτή την άποψη έχει σημασία η εκτίμηση της ΚΕ του ΚΚΕ ότι η εκλογική άνοδός του οφείλεται και "στη μεγάλη προσπάθεια και πρωτοβουλία των φίλων και συμμάχων που συμπαρατάχτηκαν σε κοινούς αγώνες τα τελευταία χρόνια και στο ψηφοδέλτιο. Η συμπαράταξη που εμφανίστηκε στις πρόσφατες εκλογές, δεν ήταν τυχαία και ευκαιριακή. Είναι απότοκος και συνέχεια της ενωτικής πολιτικής του Κόμματος, που αναπτύχθηκε στους αγώνες από το 1995 και μετά, στις δημοτικές και νομαρχιακές εκλογές, στο κίνημα κατά της ΝΑΤΟικής ιμπεριαλιστικής επέμβασης, στους αγώνες για την Παιδεία, για την ανασυγκρότηση και αναγέννηση του εργατικού, συνδικαλιστικού και αγροτικού κινήματος, για την υπεράσπιση των δημοκρατικών και συνδικαλιστικών ελευθεριών, κατά της κρατικής βίας και καταστολής" ("Ρ", 17/6/99).

* * *

Στο επίκεντρο της επόμενης εκλογικής αναμέτρησης, θα μπει η εναλλακτική κυβερνητική λύση. Οι λαϊκές μάζες μέσα από τις εκλογές, θα σκέφτονται και θα επιδιώξουν να δώσουν μια εναλλακτική κυβερνητική λύση, για να αντιμετωπιστούν τα οξυμένα προβλήματά τους. Το ζήτημα που θα επικεντρωθεί η αντιπαράθεση θα είναι τι κυβέρνηση χρειάζεται ο λαός και ο τόπος. Εδώ είναι αναγκαίο και απαραίτητο να υπενθυμίσουμε μαζί με το συμπέρασμα του 15ου Συνεδρίου του ΚΚΕ και την εκτίμηση της απόφασης της ΚΕ του Κόμματος για το εκλογικό αποτέλεσμα ότι:

"Η διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στα κόμματα δεν καθορίζεται από το μέγεθός τους, δηλαδή μεγάλα - μικρά, αλλά από την αντίθεση λαός - μονοπώλια, από τη στάση των πολιτικών δυνάμεων στις επιλογές και στην κατεύθυνση των ιμπεριαλιστικών οργανισμών, του ΝΑΤΟ και της ΕΕ" ("Ρ", 17/6/99).

Εχει τη σημασία της αυτή η εκτίμηση, γιατί οι ηγεσίες των άλλων κομμάτων της αντιπολίτευσης, προβάλλουν από το πρώτο βράδυ των εκλογών τη δυνατότητα διαμόρφωσης του λεγόμενου αριστερού πόλου που μπορεί να ανατρέψει το δικομματισμό, άρα και να διαμορφώσει προϋποθέσεις μιας φιλολαϊκής κυβέρνησης. Τι λένε; Να συσπειρωθούν οι "αριστερές" δυνάμεις, να χτυπήσουμε το δικομματισμό, για να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις μιας κυβέρνησης που θα λύσει και μερικά ζητήματα. Μια τέτοια κυβέρνηση θα έχει να αντιμετωπίσει όλα τα μεγάλα προβλήματα του λαού και του τόπου, που υπήρχαν και πριν τις εκλογές. Τις διαβόητες αναδιαρθρώσεις που απαιτεί το κεφάλαιο. Τις λεγόμενες ελαστικές εργασιακές σχέσεις, την ολοένα αυξανόμενη ανεργία και φτώχεια, τις ιδιωτικοποιήσεις, τις εξαγορές και συγχωνεύσεις σε τομείς στρατηγικής σημασίας, άμυνας και κοινωνικών υπηρεσιών, ιδιαίτερα Παιδείας και Υγείας, την ΟΝΕ, το Σύμφωνο Σταθερότητας. Τη συμμετοχή στις δυνάμεις ταχείας επέμβασης, στο στρατό κατοχής στη Γιουγκοσλαβία, την προώθηση της "νέας τάξης πραγμάτων" και, με βάση το νέο δόγμα του ΝΑΤΟ, το δικαίωμά του να επεμβαίνει σ' όποιο σημείο του πλανήτη δημιουργούνται κίνδυνοι για τα συμφέροντα των ιμπεριαλιστών. Θα αντιμετωπίζει την αμφισβήτηση κυριαρχικών δικαιωμάτων ακόμη και κινδύνους για την εδαφική ακεραιότητα της χώρας. Τις διαβόητες 4 "ελευθερίες" (κίνησης κεφαλαίων, εμπορευμάτων, εργατικού δυναμικού και υπηρεσιών), την κοινή αγροτική πολιτική της ΕΕ, τις συμφωνίες παγκόσμιου εμπορίου, την επιβολή των πιο αντιδραστικών κατασταλτικών μέτρων ενάντια στο λαό στο όνομα της αντιμετώπισης της "τρομοκρατίας", τη δράση του"G7+1" κλπ.

* * *

Επομένως μια τέτοια κυβέρνηση θα πρέπει να δράσει στην κατεύθυνση του άλλου δρόμου. Θα μπορέσει; Οταν σ' αυτήν θα συμμετέχουν δυνάμεις που δεν αμφισβητούν τη σημερινή πορεία της Ελλάδας στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ, τη λεγόμενη παγκοσμιοποίηση, αλλά αμφισβητούν τη μορφή διαχείρισης της κυβέρνησης και αυτήν που προτείνει η ΝΔ; Ουσιαστικά το κύριο ζήτημα που προβάλλει δεν είναι μόνο η κριτική ή και η πολεμική στα κόμματα του κατεστημένου, η πτώση της δύναμής τους έτσι που να μην μπορούν να σχηματίσουν κυβέρνηση, αλλά η κατεύθυνση της πολιτικής που προβάλλουν, όσοι κάνουν κριτική, για την αντιμετώπιση των μεγάλων, κρίσιμων λαϊκών προβλημάτων, αν είναι δηλαδή στην προοπτική της ρήξης και της σύγκρουσης με τα συμφέροντα του κεφαλαίου και του ιμπεριαλισμού. Αρα το πρόβλημα δεν είναι η διατήρηση και η άνοδος της εκλογικής δύναμης του ΚΚΕ, γιατί έτσι δημιουργούνται συνθήκες μέσω των εκλογών για ανάδειξη κυβέρνησης όπως τη θέλει ο λαός. Αυτό το ζήτημα δεν είναι υπόθεση εκλογική. Πολύ περισσότερο που οι υπαρκτές σήμερα πολιτικές δυνάμεις που αυτοαποκαλούνται αριστερές, δεν είναι διατεθειμένες να συγκρουστούν. Αλλάδημιουργίας από την κοινωνικοπολιτική δράση των μαζών και την άνοδο της ταξικής πάλης, προϋποθέσεων για μια κυβέρνηση, για την εξουσία που έχει ανάγκη ο λαός. Αντικειμενικά, η καθολική επίθεση της άρχουσας τάξης και των ιμπεριαλιστών οδηγεί τις εξελίξεις στη ρήξη και στη σύγκρουση. Σ' αυτή την υπόθεση υποτάσσουμε τη δική μας δράση και για τις εκλογές, και στην κατεύθυνση συνειδητοποίησης από την εργατική τάξη, τις άλλες λαϊκές μάζες, ότι σήμερα δίχως ρήξεις δεν μπορούν να δρομολογηθούν λύσεις προς όφελός τους. Αυτή η πορεία θα δρομολογεί όχι μόνο τη δημιουργία κοινωνικοπολιτικών συσπειρώσεων και συμπαράταξης, αλλά και τη συγκρότηση του λαϊκού μετώπου πάλης, για τον άλλο δρόμο.