Οπως αντιλαμβάνεται κανείς, αυτές οι απόψεις έχουν έναν κοινό στόχο, να αποενοχοποιήσουν την Ευρωπαϊκή Ενωση για το έγκλημα που συντελείται εις βάρος της Γιουγκοσλαβίας, ή τουλάχιστον να μειώσουν τις ευθύνες της. Απόψεις βολικές για τους θιασώτες της ΕΕ, αφού γνωρίζουν ότι η αγανάκτηση του ελληνικού λαού για τους ΝΑΤΟικούς βομβαρδισμούς συμπαρασύρει και το "όραμα" του Μάαστριχτ και του Αμστερνταμ. Αυτό τους ενδιαφέρει, πολύ περισσότερο τώρα, ενόψει των ευρωεκλογών της 13ης Ιουνίου.

Η ΕΕ έχει κοινή πολιτική που διαμορφώνεται στη βάση των κοινών συμφερόντων του μεγάλου κεφαλαίου και των στρατηγικών επιδιώξεων των κυρίαρχων οικονομικών και πολιτικών δυνάμεων. Στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η Ευρωπαϊκή Ενωση ήταν αυτή που πρωτοστάτησε για τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας, όταν το 1991 αναγνώρισε τη Σλοβενία και την Κροατία σαν ξεχωριστά κράτη. Στη συνέχεια και πάλι η ΕΕ πρωτοστάτησε για την αναγνώριση της Βοσνίας, προκαλώντας τον πόλεμο. Επίσης, η κοινή εξωτερικών πολιτική των "δεκαπέντε" περιγράφεται με σαφήνεια τόσο στα κείμενα των Συνθηκών Μάαστριχτ και Αμστερνταμ όσο και στις αποφάσεις των Συνόδων Κορυφής. Πέρα από τα προβλήματα που εντοπίζονται στη δημιουργία των συγκεκριμένων θεσμών της Κοινής Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας (ΚΕΠΠΑ), προβλήματα που έχουν να κάνουν με τους συσχετισμούς των δυνάμεων και τους εσωτερικούς ανταγωνισμούς, οι "δεκαπέντε" έχουν διαμορφώσει μια κοινή στρατηγική. Επομένως, είναι λάθος να υποστηρίζεται ότι η ΕΕ δεν έχει κοινή πολιτική.

* * *

Η επίθεση κατά της Γιουγκοσλαβίας αποτελεί την έκφραση των κοινών στρατηγικών συμφερόντων της ΕΕ και των ΗΠΑ. Οι όποιες διαφορές και οι όποιοι ανταγωνισμοί μεταξύ τους υποχωρούν μπροστά στον κοινό σκοπό, που είναι η καθυπόταξη όποιας χώρας και όποιου λαού αντιδρά στη "νέα τάξη", στη συγκεκριμένη περίπτωση της Γιουγκοσλαβίας και του γιουγκοσλαβικού λαού.

Είναι όμως αλήθεια και ότι οι σχέσεις ΕΕ - ΗΠΑ είναι ετεροβαρείς. Η ηγεμονία των ΗΠΑ εμφανίζεται αδιαμφισβήτητη, αλλά και οι "δεκαπέντε" εμφανίζονται σαν καλοί σύμμαχοι των Αμερικανών, κυρίως λόγω των μεταξύ τους ενδοκοινοτικών ανταγωνισμών. Αρα αυτό δε γίνεται χωρίς τη θέλησή τους. Απλώς αποτυπώνει μια πραγματικότητα, αυτή του ανταγωνισμού και του συμβιβασμού, αλλά με την πρωτοκαθεδρία των ΗΠΑ, που διαμορφώνεται- ποιός ξέρει μέχρι πότε- με μεγάλη ένταση, μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ενωσης και την ανατροπή των σοσιαλιστικών καθεστώτων στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη.

Δεν είναι τυχαίο εξάλλου ότι όλες οι συζητήσεις που γίνονται στην ΕΕ για την ΚΕΠΠΑ έχουν σαν προϋπόθεση τη συνεργασία με τις ΗΠΑ και την αναγνώριση του δικαιώματος των Αμερικανών να διατηρούν την έντονη στρατιωτική τους παρουσία στην Ευρώπη. Ακόμη και αυτοί που υποστηρίζουν ότι μακροπρόθεσμα η ΕΕ πρέπει να έχει το δικό της "αμυντικό" μηχανισμό τονίζουν ότι αυτός θα πρέπει να μπει κάτω από την ομπρέλα του ΝΑΤΟ.

* * *

Δάνης ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ