Τούτες τις μέρες, συμπληρώθηκαν 50 χρόνια από τη δολοφονία του κομμουνιστή ηγέτη, συνδικαλιστή και πρωτοπόρου αγωνιστή του ελληνικού εργατικού κινήματος Μήτσου Παπαρήγα. Ηταν 22 Φλεβάρη του 1949, όταν ανακοινώθηκε από τις αρχές ο θάνατός του. ""Αυτοκτόνησε", είπαν, στο κελί του, χρησιμοποιώντας τη ζώνη της πιτζάμας του". Φυσικά, κανένας δεν πίστεψε τη συγκεκριμένη εκδοχή. Ούτε αυτοί που γνώριζαν τον Παπαρήγα και ήξεραν το ακατάβλητο αγωνιστικό του φρόνημα, αλλά ούτε κι εκείνοι που δεν είχαν την τύχη να τον συναντήσουν ποτέ στη ζωή τους. Οι σκηνοθετημένες αυτοκτονίες ήταν κλασική μέθοδος της Ασφάλειας για την εξόντωση των λαϊκών αγωνιστών, ιδιαίτερα σε κείνες τις συνθήκες του εμφυλίου πολέμου.

Το ΚΚΕ, με άρθρο του Γιάννη Ιωαννίδη, μέλους του ΠΓ της ΚΕ του Κόμματος, που δημοσιεύτηκε στο τεύχος του Μάρτη 1949 του περιοδικού "Δημοκρατικός Στρατός", δεν άφησε πέτρα στην πέτρα απ' όλη αυτή τη βρώμικη και συκοφαντική θεωρία περί αυτοκτονίας: "Αφησαν να φανεί - έγραφε μεταξύ άλλων ο Γ. Ιωαννίδης - πως ο Παπαρήγας αυτοκτόνησε την παραμονή της δίκης του για να γίνει πιστευτό ότι δεν είχε την τόλμη να αντιμετωπίσει το δικαστήριο. Φυσικά, πιο βλακώδης δικαιολογία δε θα μπορούσε να βρεθεί. Οι οργανωτές και εκτελεστές της δολοφονίας του Παπαρήγα δεν πήραν υπόψη τους κάτι, που αυτοί δεν είναι σε θέση να το καταλάβουν και να το νιώσουν. Κι αυτό το κάτι είναι ότι οι πραγματικοί κομμουνιστές δεν αυτοκτονούν ποτέ, μα παλεύουν ενάντια σε οποιαδήποτε δυσκολία, αντιξοότητα, κίνδυνο, μέχρι το τέλος και προτιμούν να πέσουν μαχόμενοι, παρά να παραδοθούν στον ταξικό εχθρό είτε ν' αυτοκτονήσουν (σ.σ. η υπογράμμιση στο πρωτότυπο). Και ο Παπαρήγας ήτανε πραγματικός κομμουνιστής, μπολσεβίκος, άφοβος και αλύγιστος μαχητής, πιστός και αφοσιωμένος αγωνιστής στην υπόθεση της εργατικής τάξης και του λαού. Και δεν ήταν δυνατό ποτέ ούτε να σκεφθεί ν' αυτοκτονήσει.

Τι είχε να φοβηθεί ο Παπαρήγας απ' τη δίκη αυτή; Μήπως την καταδίκη του σε θάνατο; Μα, ο Παπαρήγας ήξερε πολύ καλά πως ο θάνατός του με μια καταδίκη απ' τα στρατοδικεία των εχθρών του λαού είναι ο πιο έντιμος και παλικαρίσιος θάνατος παρά μια αυτοκτονία. Και ποτέ δε θα δείλιαζε μπροστά στον τέτοιο θάνατο.

Δεν μπορούν, λοιπόν, οι εγκληματίες της Αθήνας και τ' αφεντικά τους οι Αμερικάνοι να ξεγελάσουν κανένα. Και το έγκλημά τους δεν μπορούν να το κρύψουν και αν ακόμα τη σκηνοθεσία της "αυτοκτονίας" την έκαμναν πιο μαστορικά.

Εκείνος λοιπόν που είχε κάθε συμφέρον να μην παρουσιαστεί ο Παπαρήγας στο δικαστήριο δεν ήταν ο Παπαρήγας, μα οι Αμερικάνοι καταχτητές και η ψευτοκυβέρνηση της Αθήνας...

Οι Αμερικάνοι και η ψευτοκυβέρνηση της Αθήνας δεν ήθελαν οπωσδήποτε να εμφανιστεί ο Παπαρήγας στο δικαστήριο, γιατί ήξεραν πως στο όνομα της εργατικής τάξης και σ' ολόκληρου του ελληνικού λαού, θα βροντοφώναζε στα πέρατα του κόσμου το αμείλικτο κατηγορώ του, για το αιματηρό όργιο που γίνεται στην Ελλάδα από τότε που οι Αμερικάνοι πάτησαν το καταραμένο πόδι τους στην Ελλάδα και έγιναν αφέντες της, για το άφθονο λαϊκό αίμα που χύνεται, για τα τόσα δεινά, τα βάσανα και την κατάντια του λαού μας, που είναι αποτέλεσμα της εφαρμογής στη ζωή του δόγματος Τρούμαν.

Οι Αμερικανοί και η ψευτοκυβέρνηση του Σοφούλη δεν ήθελαν, ακόμα, να παρουσιαστεί ο Παπαρήγας στο δικαστήριο, γιατί δεν ήταν τόσο εύκολο και τόσο απλό πράγμα να βγάλουν μια θανατική καταδίκη του. Ο Παπαρήγας ήταν ο νόμιμος και εκλεχτός ηγέτης της εργατικής τάξης της χώρας. Μια καταδίκη του σε θάνατο, χωρίς στοιχεία, όπως γίνεται με όλους τους άλλους αγωνιστές του λαού, θα ξεσήκωνε όλο τον κόσμο και στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Και σήμερα το διεθνές κλίμα δεν είναι τόσο ευνοϊκό για ένα τέτοιο ξεσκέπασμα και ξεσήκωμα ενάντια στους Αμερικάνους και τον προστατευόμενό τους μοναρχοφασισμό.

Και γι' αυτό προτίμησαν να τον δολοφονήσουν προτού γίνει η δίκη του και ν' απαλλαγούν κατά τον ανωδυνότερο τρόπο από έναν τόσο επικίνδυνα άξιο υπερασπιστή των λαϊκών συμφερόντων" (Περιοδικό "Δημοκρατικός Στρατός", Επανέκδοση "Ριζοσπάστης" 1996, τόμος β σελ. 171 - 173).

Οπως αποκαλύφθηκε μερικά χρόνια αργότερα, στη μετεμφυλιακή περίοδο, ο Μ. Παπαρήγας εξοντώθηκε με αργό και συστηματικό τρόπο, αφού οι δήμιοί του φρόντιζαν να του βάζουν στο φαγητό δόσεις από κάποιο είδος δηλητηρίου (Βλέπε το σημείωμα του Παντελή Σ. Καραγκίτση στο "Ρ" 16/12/1979 και "Νέος Κόσμος" τεύχος 5/1966, σελ. 116).

Ο Μήτσος Παπαρήγας γεννήθηκε στο Βόλο το 1896 από φτωχή οικογένεια. Ο πατέρας του, φτωχός επαγγελματίας, μόλις μετά βίας κατάφερνε να βγάζει τα απαραίτητα για να συντηρεί την οικογένειά του και να αναθρέφει τα πέντε παιδιά του. Ετσι, ο Μήτσος αναγκάστηκε να σταματήσει το σχολείο από τη δευτέρα τάξη του σχολαρχείου και να στραφεί στη βιοπάλη για να εξασφαλίσει το ψωμί του. Σε ηλικία 14 χρονών έγινε σιδεράς, γνωρίζοντας από πρώτο χέρι τη ζωή του εργάτη. Ετσι, αυτή του η επαφή με την εργατική τάξη φαίνεται ότι σφράγισε νωρίς την πολιτική του πορεία. Πήρε μέρος στο αντιπολεμικό κίνημα του Βόλου, τα λεγόμενα επιστρατικά, και στη συνέχεια, όταν υπηρετούσε τη θητεία του στο Ναυτικό, μοίραζε αντιπολεμικές - σοσιαλιστικές προκηρύξεις.

Στο οργανωμένο μαζικό κίνημα μπαίνει το 1919, όταν γίνεται μέλος του Σωματείου Ξυλουργών Βόλου. To 1922, όταν επιστρέφει στο Βόλο μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, οργανώνει το κίνημα των Παλαιών Πολεμιστών στη Μαγνησία και γίνεται γραμματέας του Συνδέσμου τους. Το 1924 εκλέγεται γραμματέας του Σωματείου Μεταλλουργών Βόλου, το 1927 εκλέγεται γραμματέας του Πανεργατικού Κέντρου της πόλης, το 1928 εκλέγεται στο πενταμελές γραφείο των εργατικών οργανώσεων που αποκλείστηκαν από τη ΓΣΕΕ και το 1929, στο ιδρυτικό συνέδριο της Ενωτικής ΓΣΕΕ, εκλέγεται στην Εκτελεστική Επιτροπή και στη Γραμματεία της. Μετά την απελευθέρωση από τους Γερμανούς, εκλέχτηκε πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Βόλου και στο 8ο Συνέδριο της ΓΣΕΕ, το 1946, αναδείχτηκε στη θέση του Γενικού Γραμματέα αυτής της εργατικής συνδικαλιστικής οργάνωσης.

Στο ΚΚΕ ο Μήτσος Παπαρήγας οργανώθηκε τον Οκτώβρη του 1922. Στο 3ο τακτικό Συνέδριο του Κόμματος, στα 1926, εκλέχτηκε μέλος της ΚΕ και μετά το 4ο Συνέδριο, το Δεκέμβρη του 1928, μέλος του ΠΓ. Δούλεψε για το Κόμμα σε πολλές περιοχές της χώρας, αλλά το μεγαλύτερο μέρος της δράσης του πέρασε στην Αθήνα, στον Πειραιά και το Βόλο.

Για την επαναστατική του δραστηριότητα, η αντίδραση τον καταδίωξε άγρια. Πρωτοπιάστηκε το 1923, όταν ήταν γραμματέας του Συνδέσμου Παλαιών Πολεμιστών Μαγνησίας, για την έκδοση μιας προκήρυξης κατά του Πάγκαλου. Καταδικάστηκε σε δύο χρόνια φυλακή και δύο χιλιάδες δραχμές πρόστιμο. Το 1927 επί Πάγκαλου πιάστηκε πάλι και στάλθηκε για έξι μήνες εξορία στην Αμοργό. Κάθισε μόνο τους τρεις, γιατί εν τω μεταξύ ο Πάγκαλος έπεσε και η ποινή του αναστάλθηκε. Το 1930, την παραμονή της Πρωτομαγιάς, πιάστηκε, δικάστηκε δυόμισι μήνες φυλακές και κλείστηκε στο Ιντζεδίν. Μόλις αποφυλακίστηκε, ξαναπιάστηκε με άλλα μέλη του ΠΓ της ΚΕ του Κόμματος και δικάστηκε σε τριάμισι χρόνια φυλακή και δύο χρόνια εξορία. Κατάφερε, όμως, να δραπετεύσει στις 18 Απρίλη 1931 από τις φυλακές Συγγρού και για ένα διάστημα κρύφτηκε στην Αθήνα. Δούλεψε παράνομα καθοδηγώντας τους αγώνες των εργαζομένων. Ομως, στις 10 Ιούλη του 1936, πιάστηκε στην Πάτρα, όπου είχε σταλεί με απόφαση του Πολιτικού Γραφείου για να καθοδηγήσει την Οργάνωση της Πελοποννήσου. Ακολούθησε η Μεταξική Δικτατορία και ο Παπαρήγας δεν ξαναβγήκε από τη φυλακή, παρά μόνο μετά από 8 χρόνια. Εμεινε τρία χρόνια στην απομόνωση στις φυλακές της Κέρκυρας, κατόπιν στάλθηκε στην Κίμωλο και μετά στην Ακροναυπλία.

Μετά την κατάρρευση του αλβανικού μετώπου, οι "ελληνικές" αρχές τον παρέδωσαν, όπως και άλλους κρατούμενους κομμουνιστές, στους κατακτητές. Το 1944, όταν βρισκόταν στο Χαϊδάρι, ο Μ. Παπαρήγας κατάφερε με τη βοήθεια του Κόμματος να δραπετεύσει και μέχρι την απελευθέρωση δούλεψε στην Αθήνα. Στη συνέχεια, στάλθηκε στο Βόλο, όπου και έμεινε ως το Μάρτη του 1946.

Τον Ιούλη του 1947, στα μεγάλα αντιλαϊκά προγκρόμ που έγιναν στην Αθήνα και σε άλλες πόλεις της Ελλάδας κατ' εντολή των Αμερικάνων, ο Παπαρήγας ξαναπιάστηκε και στάλθηκε εξορία στην Ικαρία. Το Δεκέμβρη όμως της ίδιας χρονιάς, κατάφερε να δραπετεύσει και επέστρεψε στην πρωτεύουσα, όπου και δούλεψε σε συνθήκες βαριάς παρανομίας. Τον ξανάπιασαν το καλοκαίρι του 1948, τον έκλεισαν στα μπουντρούμια της Ασφάλειας, όπου και τον δολοφόνησαν το Φλεβάρη του 1949 (Βλέπε: "Νέος Κόσμος", στο ίδιο, σελ. 114 - 116 και "Ηρωες και Μάρτυρες", εκδόσεις ΝΕΑ ΕΛΛΑΔΑ, 1954, σελ. 222 - 223). Η εργατική τάξη έχασε έναν άξιο ηγέτη της και το ΚΚΕ ένα από τα καλύτερα παιδιά του. Ομως το πέρασμά του από τη ζωή άφησε ανεξίτηλα σημάδια στους δρόμους της ταξικής πάλης, για να μπορούν οι νεότερες γενιές να βρίσκουν το δρόμου του αγώνα ως την τελική δικαίωση.

Γ.