Τρίτη 16 Φλεβάρη 1999
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 16
ΕΡΓΑΤΙΚΑ
7ΩΡΟ - 35ΩΡΟ - 5ΗΜΕΡΟ
Ωριμη απαίτηση των καιρών

Το κείμενο θέσεων, που έδωσε χτες στη δημοσιότητα η "Επιτροπή Πρωτοβουλίας για να αλλάξει η κατάσταση στο συνδικαλιστικό κίνημα", για την αναγκαιότητα της μείωσης του ημερήσιου εργάσιμου χρόνου

Ολόκληρο το κείμενο θέσεων, που έδωσε στη δημοσιότητα η Επιτροπή Πρωτοβουλίας, είναι το παρακάτω:

"Οταν πριν λίγες μέρες παρουσιάσαμε, με συνέντευξη Τύπου, τους άξονες για την ανασυγκρότηση και την αγωνιστική προοπτική του εργατικού συνδικαλιστικού κινήματος, είχαμε υπογραμμίσει ότι και μέχρι τη διοργάνωση της πανελλαδικής συνάντησης συνδικάτων και συνδικαλιστών θα παρεμβαίνουμε στα κρίσιμα ζητήματα που απασχολούν την εργατική τάξη. Αυτό κάναμε σήμερα, δίνοντας και καταθέτοντας για συζήτηση και δράση βασικές σκέψεις για τη μείωση του εργάσιμου χρόνου. Αυτή την περίοδο, βρίσκεται σε εξέλιξη μία συστηματική προσπάθεια από την κυβέρνηση, από τμήματα της εργοδοσίας και από την πλειοψηφία της διοίκησης της ΓΣΕΕ, που επιδιώκουν να αξιοποιήσουν την ώριμη ανάγκη των εργαζομένων για τη μείωση του εργάσιμου χρόνου.

Επιχειρούν, αναδείχνοντας το θέμα του 35ωρου, να παρακάμψουν τις αντιστάσεις των εργαζομένων στο χτύπημα των κατακτήσεών τους και να γενικευτεί η εφαρμογή των ελαστικών μορφών απασχόλησης, να χτυπηθούν παραπέρα τα εργασιακά και κοινωνικά δικαιώματα, καλλιεργώντας ταυτόχρονα την αυταπάτη της αντιμετώπισης της ανεργίας.

Από την εμφάνιση, τη συγκέντρωση και την οργάνωση της εργατικής τάξης σε συνδικάτα και μαζικές οργανώσεις, η πάλη για το "τι είναι μια εργάσιμη ημέρα" ή "πόσες ώρες πρέπει να δουλέψει ο μισθωτός για να καλύψει την αξία του ημερομισθίου" έχει πάρει χαρακτηριστικά έντονων ταξικών συγκρούσεων.

Η εργοδοσία, το κεφάλαιο, από την πλευρά τους, στάθηκαν και στέκονται και σήμερα ανυποχώρητοι, όχι μόνο στη μείωση του εργάσιμου χρόνου, αλλά, ταυτόχρονα, προσπαθούν να μεγαλώνουν το χρόνο απασχόλησης.

Η στρατηγική αυτή του κεφαλαίου δεν είναι τυχαία, επειδή γνωρίζει ότι ο εργάτης μέσα σε λίγες ώρες δουλιάς έχει ήδη υπερκαλύψει το μεροκάματο που παίρνει και από εκεί και πέρα, όσο περισσότερες ώρες εργαστεί, τόσο περισσότερο το κέρδος (η υπεραξία) που θα καρπωθεί ο καπιταλιστής από την εργασία του μισθωτού.

Με τη μονόπλευρη και μονομερή αξιοποίηση της τεχνολογίας υπέρ του κεφαλαίου, ο χρόνος που είναι αναγκαίος για να "βγάλει" ο εργαζόμενος το μισθό του όλο και μικραίνει. Ετσι μεγαλώνει ο βαθμός εκμετάλλευσης και πολλαπλασιάζονται τα κέρδη και τα υπερκέρδη από την επιπλέον δουλιά των εργαζομένων.

Η εργατική τάξη, από την πλευρά της, οργάνωσε και έδωσε τα τελευταία 120 χρόνια σκληρούς αγώνες, για να μειωθεί ο ημερήσιος εργάσιμος χρόνος.

Στην Ελλάδα, η πάλη για τη μείωση των ωρών εργασίας ξεκίνησε στο τελευταίο τέταρτο του 19ου αιώνα. Οι εργάτες των ναυπηγείων και οι βυρσοδεψεργάτες της Σύρου στις μεγάλες απεργίες του 1879 απαίτησαν να καταργηθεί το 12ωρο έως 15ωρο δουλιάς και η 2ωρη δουλιά της Κυριακής που την έλεγαν "αγγαρεία", γιατί δεν πληρωνόταν, και να καθοριστεί ένα σταθερό όριο στο μεροκάματο. Ετσι, το άρθρο 20 του Καταστατικού του "Αδελφικού Συνδέσμου Ξυλουργών του Ναυπηγείου Σύρου", κανόνιζε σε 10 τις ώρες εργασίας και το ποσό του μεροκάματου. Οι τυπογράφοι της Αθήνας κήρυξαν απεργία το 1882 και την ίδια χρονιά αποφάσισαν να μη δουλεύουν την Κυριακή. Το 1906, σε μια απεργία τους, οι σκλάβοι του Σερπιέρη στα μεταλλεία του Λαυρίου, που δούλευαν 12 - 14 ώρες, διατύπωσαν το αίτημα για 8ωρο. Οι τυπογράφοι, οι καπνεργάτες και οι τσιγαράδες στο Βόλο, που δούλευαν πάνω από 12 ώρες, κατέβηκαν σε απεργίες και το 1909 το Εργατικό Κέντρο Βόλου ζήτησε "να λιγοστέψουν οι ώρες εργασίας". Το 1911, οι καπνεργάτες με μεγάλη απεργία απαίτησαν 8ωρο. Το 1910, απέργησαν οι ναυτοθερμαστές του Πειραιά για "ψωμί παραπανίσιο και να λιγοστέψουν οι ώρες δουλιάς".

Ακολούθησαν απεργίες με τα ίδια αιτήματα των τροχιοδρομικών, των γαιανθρακεργατών του Πειραιά, των εργατών φωταερίου, των ηλεκτροτεχνιτών, των σιδηροδρομικών, των ναυτεργατών, των τσιγαράδων της Θεσσαλονίκης, των ραφτεργατών της Αθήνας κ.ά.

Το 1919 κυρώθηκε η πρώτη Διεθνής Σύμβαση Εργασίας στη Διεθνή Διάσκεψη Εργασίας στην Ουάσιγκτον, η οποία καθόριζε το ωράριο εργασίας σε 8 ώρες τη μέρα στις βιομηχανικές και βιοτεχνικές επιχειρήσεις, στα μεταλλεία, στα ορυχεία και τις μεταφορές. Το 1920, με το νόμο 2269/20, κυρώθηκε η παραπάνω σύμβαση, καθορίζοντας ότι "Γενικώς το νόμιμο ωράριο των μισθωτών είναι 8 ώρες ημερήσιας εργασίας και 48 εβδομαδιαίας". Το 1932, με το Προεδρικό Διάταγμα 8/13/4/32, ορίστηκε το ημερήσιο ωράριο του υπαλληλικού προσωπικού των Ανωνύμων Εταιριών, των Τραπεζών και των γραφείων γενικά σε 8 ώρες. Με τον Αναγκαστικό Νόμο 547/37, ο ημερήσιος χρόνος εργασίας για το υπαλληλικό προσωπικό των ΑΕ και των Τραπεζών ορίστηκε σε 7 ώρες. Αμέσως μετά το Β Παγκόσμιο Πόλεμο, καθιερώθηκε η εργασία των 40 ωρών για τους δημόσιους υπάλληλους. Η αργία της Κυριακής καθιερώθηκε το 1914. Από τότε ως σήμερα, έχουν αναπτυχθεί πολλοί αγώνες για την τήρηση αυτών των νόμων και την παραπέρα μείωση των ωρών εργασίας.

Μέχρι τον Αύγουστο του '98, το γενικό συμβατικό ωράριο, που προκύπτει από τις Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας, από διαιτητικές αποφάσεις ή κανονισμούς εργασίας, είναι 40 ώρες τη βδομάδα.

Το 1990, νόμος της τότε κυβέρνησης της ΝΔ έδωσε το δικαίωμα για 9ωρη ημερήσια εργασία και χρησιμοποίησης από τους καπιταλιστές της 4ης βάρδιας. Ο πρόσφατος νόμος της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ για τη "Ρύθμιση των εργασιακών σχέσεων" (ν. 2639, Αύγουστος 1998) αλλάζει αρνητικά τις παραπάνω ρυθμίσεις. Ολη αυτή η διαχρονική πάλη της εργατικής τάξης, για τη μείωση του εργάσιμου χρόνου, συνδεόταν άρρηκτα με την αντίθεσή της στον πυρήνα της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης, που είναι η "υπεραξία" και ταυτόχρονα συνδεόταν με την αναγκαιότητα για περισσότερο ελεύθερο χρόνο, για κοινωνική δραστηριότητα, για πολιτιστική και πνευματική ανάπτυξη, για ψυχαγωγία και ανάπαυση.

Την τελευταία 20ετία, η εκρηκτική ανάπτυξη της επιστήμης, της τεχνικής και της τεχνολογίας και η ραγδαία εισαγωγή στην παραγωγική διαδικασία των αποτελεσμάτων της επιστημονικοτεχνικής επανάστασης, σε συνδυασμό με τη βελτίωση του μορφωτικού επιπέδου, της συσσώρευσης γνώσης και εμπειριών από την εργατική τάξη, η παραγωγικότητα της εργασίας έφτασε σε επίπεδα, που λίγα χρόνια πριν ήταν αδύνατο να φανταστεί κανείς.

Η νέα αυτή κατάσταση έδινε και δίνει νέες δυνατότητες για αποτελεσματική πάλη της εργατικής τάξης, προκειμένου να πετύχει και μείωση του ημερήσιου σταθερού εργάσιμου χρόνου και βελτίωση ταυτόχρονα των μισθολογικών, των ασφαλιστικών και των εργασιακών δικαιωμάτων της.

Στη 10ετία που πέρασε, ξεχώρισε ο πετυχημένος αγώνας των οικοδόμων, που, μέσα από σκληρές συγκρούσεις, επέβαλε στην αρχή ντεφάκτο το 7ωρο, 5ήμερο, 35ωρο με πλήρη διατήρηση των ασφαλιστικών τους δικαιωμάτων. Το ίδιο πέτυχαν και άλλοι κλάδοι εργαζομένων μέσα από διεκδικήσεις, όπως οι εργαζόμενοι στα ορυχεία, αλλά και σε μεγάλα εργοστάσια και χώρους δουλιάς".

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ
Φτηνότεροι εργαζόμενοι, εκτεθειμένοι σε μεγαλύτερους κινδύνους(2021-04-17 00:00:00.0)
Η οργάνωση του χρόνου εργασίας με αφορμή το νομοσχέδιο για τους γιατρούς(2017-06-11 00:00:00.0)
Ο Καρλ Μαρξ για τον εργάσιμο χρόνο(2004-10-10 00:00:00.0)
Διευθέτηση του εργάσιμου χρόνου και εκμετάλλευση(2000-11-26 00:00:00.0)
Για τη σχέση αναγκαίου χρόνου εργασίας και υπερεργασίας(2000-08-06 00:00:00.0)
Για τη σχέση αναγκαίου χρόνου εργασίας και υπερεργασίας(1998-07-12 00:00:00.0)

Κορυφή σελίδας
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ