Δημοσιεύουμε περίληψη γραπτού της εκπαιδευτικού ΜΑΙΡΗΣ ΖΙΩΓΑ, που μας έστειλε από την Κοζάνη και αναφέρεται στη σοβιετική εκπαίδευση. Γράφει: "Ολον αυτόν τον καιρό, που βλέπω χιλιάδες μαθητές με τους καθηγητές και τους γονείς τους να διαδηλώνουν στην πρωτεύουσα και σ' άλλες μεγάλες πόλεις της χώρας - στέλνοντας ένα βροντερό "ΟΧΙ" στον αντιεκπαιδευτικό νόμο 2525/97, νόμο, που υπονομεύει το δικαίωμά τους στη μόρφωση - μου ξανάρθε στη μνήμη το εκπαιδευτικό σοβιετικό σύστημα, το οποίο γνώρισα εργαζόμενη στη Μέση και Ανωτάτη Εκπαίδευση από το 1957 - 1982 στην Τασκένδη και που βεβαίως δεν μπορεί να γίνει σύγκριση με του κ. Αρσένη.

Το σοβιετικό σχολείο γενικής μόρφωσης διήνυσε μεγάλο και δοξασμένο δρόμο, όπου σοβαρό ρόλο έπαιξαν τα έργα και οι ομιλίες του Λένιν. Σ' αυτές υπογραμμιζόταν ότι η αφομοίωση των επιστημονικών γνώσεων στο σοβιετικό σχολείο θα πρέπει να είναι, όχι απλή μαθήτευση, αλλά κριτική επεξεργασία και ανάλυση των γνώσεων και της πολιτιστικής κληρονομιάς του παρελθόντος. Επίσης μεγάλη προσοχή έδινε ο Λένιν και στον παιδαγωγό, που τον θεωρούσε κεντρική φιγούρα στο έργο της διάπλασης της νέας γενιάς.

Στον παιδικό σταθμό πετυχαινόταν μια γενική ανάπτυξη του παιδιού. Στο Δεκατάξιο, γινόταν πολύπλευρη ανάπτυξη των παιδιών και εφήβων και με βάση τις επιτεύξεις της επιστήμης και εμφυτευόταν στα παιδιά η πρωτοβουλία, εξοπλίζοντάς τα με γερές γνώσεις.

Ο πολυτεχνικός τύπος σχολείου άντεξε στη δοκιμασία. Το σπουδαίο βήμα που έγινε στη λαϊκή παιδεία επέτρεψε, ώστε απ' την 4η τάξη να αρχίσει μια συστηματική διδασκαλία στα μαθηματικά και στη μητρική γλώσσα. Να μελετιέται η πατριδογνωσία και να γίνεται διδασκαλία κύκλων μαθημάτων βιολογικής κατεύθυνσης.

Στο Δεκατάξιο, ιδιαίτερη προσοχή δόθηκε στη διδασκαλία των μαθημάτων, που συνδέονταν με τις θετικές επιστήμες. Σε ειδικά εργαστήρια, οι μαθητές είχαν τη δυνατότητα να κάνουν ασκήσεις και πειράματα. Ιδιαίτερη σημασία δίνονταν στη διδασκαλία των μαθηματικών και της φυσικής. Επίσης η οικονομολογική μόρφωση αποτελούσε συστατικό μέρος της πολυτεχνικής μόρφωσης.

Το σοβιετικό σχολείο ήταν το πιο πολυεθνικό στον κόσμο. Η διδασκαλία γινόταν σε 45 γλώσσες των λαών της ΕΣΣΔ. Τα σχολικά βιβλία εκδίδονταν σε 52 γλώσσες. Αντίστοιχα, προετοιμαζόταν και το διδακτικό προσωπικό. Στη Σοβιετική Ενωση υπήρχαν 402 παιδαγωγικές σχολές για τη στοιχειώδη και προσχολική μόρφωση. Σε 200 ανέρχονταν τα παιδαγωγικά Ινστιτούτα, όπου σπούδαζαν 785 χιλ. φοιτητές και αποφοιτούσαν κάθε χρόνο 140 χιλιάδες.

Απ' όσα σύντομα αναφέρθηκαν στο σημείωμα αυτό, διακρίνεται η σωστή τοποθέτηση του ζητήματος της μόρφωσης της νέας γενιάς, η ιδιαίτερη φροντίδα του λαϊκού - σοβιετικού κράτους, η υπεροχή του σοσιαλιστικού συστήματος στον τομέα της μόρφωσης.

Στον τόπο μας, δίκαια η εκπαιδευτική πολιτική αποδοκιμάζεται, γιατί έρχεται σε αντίθεση με το παρόν και το μέλλον, απαιτώντας αναβάθμιση και να συμβαδίζει με τις ανάγκες και τις απαιτήσεις του αύριο".