Μισόν αιώνα ιστορία, συμπληρώνει αυτές τις μέρες το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα μπάσκετ. Η ιδέα για την αναμέτρηση των κορυφαίων δυνάμεων του πλανήτη... ρίχτηκε στο τραπέζι των συζητήσεων το 1948, στη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων του Λονδίνου. Δυο χρόνια αργότερα, έμελλε να γίνει το εναρκτήριο τζάμπολ ανάμεσα στις ομάδες του Περού και της Γιουγκοσλαβίας. Την ίδια χρονιά η Βραζιλία φιλοξενούσε το Μουντιάλ ποδοσφαίρου και το ΝΑΤΟ ξεκινούσε τον πόλεμο στην Κορέα.

Το 1ο Μουντομπάσκετ έλαβε χώρα στο "Λούνα Παρκ" του Μπουένος Αϊρες. Η Ευρώπη δεν είχε ούτε γήπεδα, ούτε χρήματα να φιλοξενήσει τη διοργάνωση. Οι πληγές από το δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο δεν είχαν επουλωθεί. Η Λατινική Αμερική, αντιθέτως, ήταν έτοιμη αλλά και πρόθυμη να βοηθήσει τη ΦΙΜΠΑ. Χρειάστηκε να περάσουν είκοσι χρόνια, μέχρι να οργανώσει ευρωπαϊκή χώρα παγκόσμιο πρωτάθλημα.

Ενα από τα πρώτα προβλήματα που αντιμετώπισε η ΦΙΜΠΑ, ήταν ο τρόπος που θα επιλέγονταν οι ομάδες οι οποίες θα ταξίδευαν τον Οκτώβρη του 1950 στην Αργεντινή. Τελικά αποφασίστηκε να συμμετάσχουν οι τρεις πρώτες ομάδες των Ολυμπιακών Αγώνων του Λονδίνου (ΗΠΑ, Γαλλία, Βραζιλία), η διοργανώτρια Αργεντινή, οι τρεις πρώτες ομάδες του Παναμερικανικού πρωταθλήματος (Ουρουγουάη, Χιλή, Περού), η Αίγυπτος ως νικήτρια του ευρωπαϊκού πρωταθλήματος που είχε διεξαχθεί το 1949 στο Κάιρο και δύο ευρωπαϊκές ομάδες που θα ξεχώριζαν από τουρνουά πρόκρισης. Στη Νις της Γαλλίας συναντήθηκαν το Γενάρη του 1950, Ιταλία, Ισπανία, Γιουγκοσλαβία, Βέλγιο, Φινλανδία, Ολλανδία, Ελβετία και Αυστρία. Η Ελλάδα, που ένα χρόνο νωρίτερα είχε κατακτήσει το χάλκινο μετάλλιο στο ευρωπαϊκό πρωτάθλημα της Αιγύπτου, δε δήλωσε συμμετοχή. Ιταλοί και Ισπανοί κατέκτησαν τις δύο πρώτες θέσεις, αλλά οι πρώτοι δεν ταξίδεψαν ποτέ στο Μπουένος Αϊρες. Για οικονομικούς λόγους αρνήθηκαν να περάσουν τον Ατλαντικό και τη θέση τους πήρε η Γιουγκοσλαβία, που είχε κατακτήσει την 3η θέση με το σημερινό γενικό γραμματέα της ΦΙΜΠΑ, Μπ. Στάνκοβιτς, στη σύνθεσή της.

Εκτός της Ιταλίας, στο Μπουένος Αϊρες δεν ταξίδεψε τελικά ούτε η Ουρουγουάη. Η κυβέρνηση της Αργεντινής αρνήθηκε να παραχωρήσει βίζα σε Ουρουγουανούς δημοσιογράφους λόγω πολιτικών προβλημάτων που υπήρχαν ανάμεσα στις δύο χώρες και η Ουρουγουάη, που τρεις μήνες νωρίτερα είχε στεφθεί στο "Μαρακανά" του Ρίο, παγκόσμια πρωταθλήτρια στο ποδόσφαιρο, αρνήθηκε να πάρει μέρος στους αγώνες. Στη θέση της ταξίδεψε η ομάδα του Ισημερινού. Πολιτικά προβλήματα δημιουργήθηκαν και στις συναντήσεις της Γιουγκοσλαβίας με την Ισπανία. Οι δύο ομάδες για πρώτη φορά βρέθηκαν αντιμέτωπες στο προκριματικό τουρνουά της Νις. Οι "πλάβι" σε ένδειξη διαμαρτυρίας για το φασιστικό καθεστώς του Φράνκο, την ώρα της ανάκρουσης του εθνικού ύμνου της Ισπανίας, κάθισαν όλοι στο δάπεδο. Οι δυο ομάδες δε διακρίθηκαν στο παγκόσμιο πρωτάθλημα, όπου κατέλαβαν τις δύο τελευταίες θέσεις. Η φόρμουλα διεξαγωγής των αγώνων τις έφερε αντιμέτωπες στον όμιλο της παρηγοριάς για τις θέσεις 7-10, όμως οι Γιουγκοσλάβοι αυτή τη φορά δεν αρκέστηκαν σε μια απλή διαμαρτυρία. Αρνήθηκαν να αγωνιστούν, με αποτέλεσμα να τιμωρηθούν αργότερα από τη ΦΙΜΠΑ με αποκλεισμό εννέα μηνών.

Οι Αργεντίνοι, όπως και όλοι οι Λατινοαμερικανοί γενικότερα, διψούσαν για αθλητισμό, με αποτέλεσμα το "Λούνα Παρκ" που φιλοξένησε τους αγώνες να είναι καθημερινά γεμάτο. Το εναρκτήριο παιχνίδι έγινε ανάμεσα στο Περού και τη Γιουγκοσλαβία και βρήκε νικητές τους Περουβιανούς με 33-27. Τα μικρά σκορ ήταν στην ημερήσια διάταξη εκείνη την περίοδο, καθώς δεν υπήρχε χρονικός περιορισμός στην εκδήλωση της επίθεσης. Οι ομάδες κρατούσαν την μπάλα όσο ήθελαν και μπορούσαν κι αναζητούσαν τις καλύτερες δυνατές προϋποθέσεις για να εκδηλώσουν το σουτ. Στην πρώτη φάση επιλέχθηκε το σύστημα νοκ-άουτ, καθώς ο αριθμός των ομάδων δεν επέτρεπε τη δημιουργία ομίλων. Από τους πρώτους αγώνες προκρίθηκαν ΗΠΑ, Αργεντινή, Βραζιλία και Αίγυπτος και από αγώνες μεταξύ των ηττημένων, η Χιλή και η Γαλλία. Οι έξι ομάδες που έφτασαν στην τελική φάση έπαιξαν όλες εναντίων όλων, χωρίς να υπολογίζονται οι μεταξύ τους αγώνες στην πρώτη φάση. Το πρόγραμμα ήταν έτσι κανονισμένο, ώστε την τελευταία αγωνιστική αναμετρήθηκαν τα δύο φαβορί της διοργάνωσης, η Αργεντινή και οι ΗΠΑ, που μέχρι τότε ήταν αήττητες. Οι Αργεντίνοι, με κορυφαίο τον Φούρλογκ, πήραν τη νίκη με 64-50 και μαζί τον τίτλο των παγκόσμιων πρωταθλητών. Με το τέλος του αγώνα στους δρόμους του Μπουένος Αϊρες στήθηκε ένα μοναδικό πανηγύρι που κράτησε μέχρι τις πρωινές ώρες.

Τις τέσσερις πρώτες θέσεις κατέκτησαν ομάδες από την αμερικανική ήπειρο. Στην τρίτη θέση τερμάτισε η Χιλή και στην τέταρτη η Βραζιλία. Η Αίγυπτος νίκησε Γαλλία και Χιλή τερματίζοντας στην πέμπτη θέση, ενώ η Γαλλία που ήταν και η μοναδική εκπρόσωπος της Ευρώπης στην εξάδα, δεν πέτυχε ούτε νίκη.

Γ. ΓΕΩΡΓΑΚΗΣ