Η υπόθεση του 18χρονου Τούρκου ο οποίος την περασμένη βδομάδα καταδικάστηκε σε 5ετή φυλάκιση επειδή τόλμησε να κατηγορήσει τις αστυνομικές δυνάμεις της χώρας του για τη βία που άσκησαν σε τυφλούς συμπολίτες του, δίνει την ευκαιρία για μερικές πολύ ενδιαφέρουσες σκέψεις. Τέτοιες καταδίκες δεν είναι ασυνήθιστο γεγονός στη γειτονική χώρα, αλλά εκείνο που κάνει την περίπτωση διαφορετική είναι ότι οι κατηγορίες διατυπώθηκαν σε συζήτηση για τρέχοντα πολιτικά θέματα στο Ιντερνετ και συγκεκριμένα σε έναν από τους σπουδαιότερους κόμβους της Τουρκίας.

Εν πρώτοις, η έκφραση γνώμης στο Δίκτυο δεν αποτελεί "δημόσια κριτική" με την ευρεία έννοια του όρου, αλλά κοινοποίηση μιας άποψης σε έναν εξ ορισμού περιορισμένο αριθμό ανθρώπων (κάτι που αποτέλεσε και το κυριότερο επιχείρημα της γραμμής της υπεράσπισης του παιδιού). Ο καθένας όμως φέρνει την κουλτούρα του, τις πολιτικές του απόψεις και την κοινωνικοποίησή του στο Δίκτυο. Ετσι κάποιος που "θίχτηκε" από τη γνώμη του Εμρέ Ερσόζ, έκρινε σκόπιμο, αντί να απαντήσει εντός Δικτύου με επιχειρήματα, να "καρφώσει" το νεαρό στη δικαιοσύνη η οποία τον παρέπεμψε σε δίκη...

Το γεγονός ότι ο Ερσόζ δικάστηκε όχι με νόμο περί του Ιντερνετ και του τι δικαιούται κανείς να λέει σ' αυτό (ή δε δικαιούται να λέει), αλλά με βάση το διαβόητο άρθρο 108 του αντιτρομοκρατικού νόμου και τον αστικό ποινικό κώδικα, δεν οφείλεται μόνο στο ότι στην πραγματικότητα, καμία χώρα δεν έχει σαφές και ολοκληρωμένο νομοθετικό πλαίσιο για το Δίκτυο και φυσικά ούτε κι η Τουρκία. Είναι και απόρροια του ότι οι αντιλαϊκές και αντιδραστικές κυβερνήσεις δεν προτίθενται να επιτρέψουν την ελευθερία του λόγου έστω και στο "δυσνόητο" και καινούριο μέσο, το Ιντερνετ. Πόσο μάλλον οι τοποτηρητές του τουρκικού "κοσμικού κράτους", οι οποίοι είναι γνωστοί για τις καταδίκες με τις οποίες φιλοδωρούν εκείνους που αγνοούν τον κίνδυνο που εμπεριέχει η έκφραση της γνώμης τους.

Υπάρχουν, βέβαια, κι άλλοι Τούρκοι που τολμούν να προβάλουν στο Ιντερνετ απόψεις αντίθετες με εκείνες του επίσημου κράτους, αλλά τη "γλιτώνουν" επειδή οι κόμβοι τους βρίσκονται εκτός Τουρκίας (π. χ. οι συντάκτες της διμηνιαίας επιθεώρησης Info - Turk, στο Βέλγιο). Πλην όμως, δε θα ήταν απίθανο η τουρκική δικαιοσύνη να... αρχίσει να υποβάλει φόρμες με αιτήσεις έκδοσης μεταναστών...

Οσον αφορά την "ταμπακιέρα": ο νεαρός απλώς είπε ότι αστυνομικοί κακομεταχειρίστηκαν τυφλούς. Πού είναι η ύβρις; Στο ότι "προσέβαλε" τις δυνάμεις ασφαλείας και το θεάρεστον έργον τους, είπαν οι εισαγγελείς (και συμφώνησε ο δικαστής). Η ποινή (με αναστολή, που θα εφαρμοστεί αν επαναλάβει ο νεαρός το θανάσιμο αμάρτημά του) ήταν η βαρύτερη που μπορούσε να επιβληθεί όχι λόγω του χαρακτήρα του "εγκλήματος", αλλά για παραδειγματισμό...

Ηθικό δίδαγμα: Το Ιντερνετ δεν είναι ανεξάρτητο από την κοινωνία και τα δρώμενα σ' αυτήν. Οι προδιαγραφές αυτού του νέου μέσου επικοινωνίας αφήνουν περιθώρια να γίνει "αρωγός της δημοκρατίας" (έκφραση της μόδας, λόγω πανελληνίων... ), αλλά το πώς χρησιμοποιείται το Δίκτυο είναι πάντοτε συνάρτηση του ποιοι είναι οι χρήστες του, οι διαχειριστές του και σε ποιο κοινωνικό πλαίσιο χρησιμοποιείται. Νταήδες και χαφιέδες υπήρχαν, υπάρχουν και θα υπάρχουν για αρκετό καιρό ακόμα, το ζήτημα είναι ποιος δίνει τον τόνο μέσα, αλλά και έξω από το Ιντερνετ...

Μπ. Γ.