Βαδίζουμε, ήδη, στις "Μέρες του Μαγιού", τις ειρηνοφόρες. Αλλά και τις αιματόβρεχτες. Που επιβεβαιώνουν κάθε χρόνο το γνωμικό: Τίποτε δεν κερδίζεται από το λαό χωρίς τον αγώνα του. Τον αγώνα, που, με την αιμάτινη γραμμή του, σημαδεύει τη λεωφόρο της Ειρήνης - στα διαστήματα που την άνοιγαν οι προοδευτικές δυνάμεις - από τα βάθη και της νεότερης ιστορίας.

Πόσες φορές δεν ύψωσαν την εναγώνια φωνή τους οι επιφανέστεροι πνευματικοί άνθρωποι, για να σωθεί η πατρίδα από τον όλεθρο της σκλαβιάς και του πολέμου! Για τη λευτεριά και την εθνική ανεξαρτησία, που είναι συνώνυμες της Ειρήνης! Από τον Διόνυσο Σολωμό με τον Εθνικό Υμνο, τον Κωστή Παλαμά, με το εθνεγερτήριο σάλπισμά του στον καιρό της φασιστικής κατοχής, ως τον Αγγελο Σικελιανό, τον Γιάννη Ρίτσο και τον Μίκη Θεοδωράκη, η ΕΙΡΗΝΗ τραγουδήθηκε και δοξάστηκε. Αλλά και καθαγιάστηκε με το αίμα τέτοιων εθνικών ηρώων, όπως ο Νίκος Νικηφορίδης, ο Νίκος Μπελογιάννης, ο Γρηγόρης Λαμπράκης, και εκατοντάδων χιλιάδων μελών και στελεχών του ΚΚΕ - του μόνου κόμματος που στις πιο κρίσιμες στιγμές του λαού μας άνοιγε το πέπλο του μέλλοντος και τον προειδοποιούσε για τους κινδύνους που θα τον απειλούσαν. Οπως ακριβώς κάνει και σήμερα, όταν σημαδεύει τη θανάσιμη απειλή που προέρχεται από την ίδια εστία - τον Μολώχ του διεθνούς ιμπεριαλισμού, και ειδικά του αμερικάνικου, που αναστατώνει τον κόσμο με το δολάριο και τα όπλα του. Το θανατηφόρο εμπάργκο κατά της Κούβας και του Ιράκ. Η σφαγή στη Βοσνία. Η αναστάτωση στην Αλβανία και στο Κόσσοβο, στην Κύπρο και στο Αιγαίο είναι τα σινιάλα.

Στις δύσκολες αυτές στιγμές, που η νέα "Ιερά Συμμαχία" της συνασπισμένης ιμπεριαλιστικής αντίδρασης χαλκεύει ανοιχτά τα δεσμά και του ελληνικού λαού, εγέρθηκε το ερώτημα: Γιατί οι ποιητές, συγγραφείς, καλλιτέχνες, πνευματικοί άνθρωποι σιωπούν;

Τη σιωπή τους διέσπασε ο συγγραφέας Αντώνης Σαμαράκης. Που με το άρθρο του στην "Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία", στις 22.2.98, έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου. Εγραφε:

"Ιδού ο κόσμος μας: Βία, πόλεμοι και εμφύλιοι σπαραγμοί, καθεστώτα αυταρχικά, ζωντανοί νεκροί από την πείνα και στις αναπτυσσόμενες χώρες και στην Ευρώπη και στις Ηνωμένες Πολιτείες και σε κάθε χώρα του πλανήτη, ανεργία και αυτοκτονίες ανέργων, ρατσισμός... Οταν στερείς τη δυνατότητα απασχόλησης, τότε στερείς το δικαίωμα στη ζωή, την υπ' αριθμόν ένα ελευθερία".

Και σημαδεύει κατάστηθα την πηγή του κακού - τον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό, γράφοντας:

"Αλλά την ίδια ώρα ολόκληρη τη ζωή μας τη διαπερνά το φως της Χιροσίμα. Ακόμη και ο έρωτας σήμερα, αυτή η βαθιά χαρά, αυτή η αγνή χαρά, έχει μέσα του, έτσι αισθάνομαι, το παγωμένο φως της Χιροσίμα. Ακόμη και το ηλιοβασίλεμα σήμερα έχει μέσα του, ωσάν υδατογραφία, το εφιαλτικό φως της Χιροσίμα. Τόσο πολύ, τόσο βαθιά η ζωή μας είναι σημαδεμένη από τη Χιροσίμα, είναι στιγματισμένη από εκείνο που συνέβη τότε στη Χιροσίμα...".

"Τόσο οριακή είναι η χρονολογία της Χιροσίμα - 6 Αυγούστου 1945 - ώστε είναι σαν να άρχισε τότε μια νέα χρονολόγηση της ιστορίας της ανθρωπότητας: π. Χ. δε σημαίνει πια προ Χριστού, αλλά προ Χιροσίμα. μ. Χ. δε σημαίνει μετά Χριστόν, αλλά μετά Χιροσίμα - σήμερα όχι έτος 1998 μετά Χριστόν, αλλά 53 μετά Χιροσίμα"!

Ο συγγραφέας εκφράζει την αγωνία του μπροστά στον εφιάλτη του πολέμου:

"Οταν ένας και μόνο χάνεται σε πόλεμο και σε εμφύλιο σπαραγμό, όταν ένα και μόνο ανθρώπινο πλάσμα ζει στον εφιάλτη της κοινωνικής αδικίας, όταν ένα και μόνο παιδί πεθαίνει από την πείνα, αναγκασμένο να πολεμήσει και να στείλει άλλους στο θάνατο, πεθαίνει συγχρόνως το ίδιο στην ψυχή του ή εξίσου πεθαίνει, γιατί το βυθίζουμε στη λάσπη ενός κόσμου που λατρεύει μόνο το χρήμα...".

Αλλά δε φτάνουν οι διαπιστώσεις γι'αυτό και υψώνει το "κατηγορώ" του:

"Εσύ ο ίδιος τι κάνεις για ν' αλλάξει ο κόσμος μας στο καλύτερο;". Ενα ερώτημα προς ΟΛΟΥΣ όσοι θέλουν την ειρήνη ΕΝ ΖΩΗ και όχι ΕΝ ΤΑΦΩ.

"Ενα κατηγορώ για απάθεια έναντι της κοινής μοίρας αναδύεται από την ψυχή των απλών ανθρώπων και προπάντων από την ψυχή των παιδιών. Ενα κατηγορώ, όχι μόνο προς την εξουσία, την πολυκέφαλη εξουσία, τη λερναία ύδρα - πολιτική εξουσία, εκκλησιαστική κλπ. - αλλά και προς τον καθένα από μας τους συγγραφείς και τους καλλιτέχνες, κατά κάποιον τρόπο εξουσία έχουμε και εμείς. Ολοι εμείς τι κάνουμε για να έχει ο κόσμος μια χαραμάδα φως;". Και: "Οταν οι αξίες ελευθερία, δικαιοσύνη, ομορφιά χάνονται σε μια γειτονιά της Γης, τότε χάνονται για όλη την ανθρωπότητα".

Να γιατί, αποφαίνεται ο ίδιος:

"Βαριά είναι η ευθύνη για μας τους συγγραφείς". Και παραπέμποντας στον ποιητή της Ρωμιοσύνης επικαλείται τα λόγια του από το ποίημα "Στο ίδιο περβόλι με τα κάγκελα", όπου ο Γιάννης Ρίτσος λέει:

"Πιο πέρα είναι ένα σπίτι που καίγεται. Κ' ύστερα ένα άλλο. Κ' ύστερα το δικό σου.

Δεν ξέρεις;

Κανένας σήμερα δεν είναι μακριά απ' την πυρκαγιά.

Η πυρκαγιά, αδελφέ μου, το ίδιο κυνηγάει και τους δυο μας".

Και πάλι ο Γιάννης Ρίτσος - συνεχίζει ο Αντώνης Σαμαράκης - στην "Ελένη, τέταρτη διάσταση":

"Ισως κει που κάποιος αντιστέκεται χωρίς ελπίδα, ίσως εκεί να αρχίζει η ανθρώπινη ιστορία, που λέμε, κ' η ομορφιά του ανθρώπου".

"Τι έκανες το τάλαντον που σου δόθηκε;", ρωτά ο συγγραφέας, με τα λόγια του Οδυσσέα Ελύτη, που απαιτεί:

"Το αξιοποίησες για να καταγγείλεις αυτά που ατιμάζουν την αξία άνθρωπος; Η φοβήθηκες τις εξουσίες του κόσμου τούτου και τις προσκύνησες και το τάλαντον το έκρυψες εν τη γη;".

Σε όλες τις παραπάνω εκ βαθέων ενοράσεις, προβλέψεις, εκκλήσεις, επισημάνσεις των ποιητών μας, σα ν' ακούγεται και πάλι ο βάρδος του δράματος του λαού μας Κωστής Παλαμάς, με το τόσο επίκαιρο και σήμερα κάλεσμά του στον καιρό της φασιστικής κατοχής:

"Ανάξιος όποιος ξάφνου ακούει το προσκλητήριο των καιρών, δε λέει "παρών""!

Ο Χόλμπρουκ περιτρέχει την Ανατολική Μεσόγειο και τα Βαλκάνια για να επιβάλει τη διχοτόμηση στην Κύπρο και στο Αιγαίο, να απαγορέψει στην Κύπρο να αυτοαμυνθεί, στη Νέα Γιουγκοσλαβία να υπερασπιστεί την εθνική της κυριαρχία. Να οπλισθούν οι Αλβανοί εθνικιστές στο Κόσσοβο και στα Σκόπια. Να εμπνεύσει και υποδαυλίσει τον σεπαρατιστικό τουρκισμό στην ελληνική Θράκη. Στη ΝΑΤΟικο-αμερικανική απαίτηση προστρέχει η ξενόδουλη κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ - Σημίτη να εγκαταστήσει στο Κιλκίς το στρατηγείο της πολεμοφόρας Διεθνούς Ταξιαρχίας Ταχείας Επέμβασης. Για να επιβληθεί η χιτλερογέννητη "νέα τάξη πραγμάτων" της PAX AMERICANA. Ενώ στις Βρυξέλλες συστηματοποιήθηκε το υπόβαθρό της - η μόνιμη λιτότητα και φτώχεια και για το λαό μας.

"Οι ώρες είναι τόσο κρίσιμες για όλους μας, συγγραφείς και μη - επισημαίνει ο Αντώνης Σαμαράκης -...ώστε όσο είμαστε κάθετοι στο χώμα, η φωνή μας ας υψώνεται καταγγελία, ένα κατηγορώ...".

Αυτή είναι και η φωνή της Ελληνικής Επιτροπής για τη Διεθνή Υφεση και Ειρήνη (ΕΕΔΥΕ), που καλεί, εδώ και χρόνια, όλους τους αγωνιστές, φίλους και οπαδούς της Ειρήνης στις μαραθώνιες ειρηνοφόρες αγωνιστικές πορείες του Μάη.

Στους δρόμους και πάλι θα κριθεί το δίκαιο! Στο πόδι, για την ΕΙΡΗΝΗ!

Παρίσης ΑΓΓΕΛΙΔΗΣ