Το αρχαίο θέατρο Μεγαλόπολης, πριν αρχίσει η "αναστήλωσή" του από ιδιώτη
Υπάρχει η ιστορία, το φυσικό κάλλος, αλλά και η αξιοποίησή τους. Την πρώτη την προστατεύει το ΥΠΠΟ. Το δεύτερο το ΥΠΕΧΩΔΕ. Για το τρίτο έχει λόγο και το υπουργείο Ανάπτυξης... Το αποτέλεσμα είναι μία ... τουριστική πολιτιστική πολιτική, με διάφορα έργα (δρόμοι, ξενοδοχεία κ. ά. ).
Χαρακτηριστική περίπτωση αυτής της πολιτικής, αλλά όχι η χειρότερη, η Πύλος, περιοχή προστατευόμενη τόσο για την ιστορική - αρχαιολογική σημασία της όσο και για το φυσικό της κάλλος. Κι αν κάποτε τα αιτήματα ήταν για βιομηχανίες, τώρα είναι για τουρισμό.
Το ΚΑΣ συζήτησε χτες για τη νέα εθνική οδό στη θέση Γιάλοβα, που παρακάμπτει την Πύλο και καταργεί τον υπάρχοντα δρόμο. Η αρμόδια Εφορεία Αρχαιοτήτων σημειώνει ότι θίγονται εντοπισμένες αρχαιολογικές θέσεις, ενώ ο καθηγητής αρχαιολογίας και μέλος του ΚΑΣ, Γιώργος Τορρές, επισημαίνει ότι πρόκειται για αρχαιότητες που συμπληρώνουν με νέα στοιχεία τις γνώσεις μας για την προϊστορία της περιοχής.
Σημειώνεται ότι με παλαιότερη υπουργική απόφαση, η παράκαμψη είχε απορριφθεί. Ομως εδώ και 3 περίπου χρόνια εκκρεμεί υπόθεση "επενδυτή" για ανέγερση ξενοδοχειακής μονάδας στη Γιάλοβα και στη θέση Ρωμανός. Ο επενδυτής (παραβρέθηκε στη συνεδρίαση) ζητάει την παράκαμψη γιατί ο υπάρχον δρόμος διχοτομεί το οικόπεδό του. Κατά παρέκκλιση των περιορισμών που ισχύουν, δηλαδή ανώτατο όριο 500 κλινών, ο "επενδυτής" θέλει 450 κλίνες στη Γιάλοβα και 2.000 στη θέση Ρωμανός (! ). Παρότι είναι φανερό ότι η παράκαμψη εξυπηρετεί το ξενοδοχείο, το ΚΑΣ αποφάσισε "κατ' αρχήν ναι στο δρόμο", επιφυλασσόμενο μόνο αν θα βρεθούν αρχαιότητες κατά τη διάνοιξη του δρόμου.
Δηλαδή, άλλη μια περιπέτεια για τα αρχαία, ενώ θα μπορούσε να παραμείνει ο υφιστάμενος δρόμος.
Βέβαιο είναι ότι σύντομα θα έρθει το αίτημα του ξενοδοχείου, αφού η Πύλος, ως παραδοσιακός οικισμός και ως τοπίο φυσικού κάλλους, "προστατεύεται" από το ΥΠΕΧΩΔΕ.
Η στατική επάρκεια των αναλημματικών τοίχων του αρχαίου θεάτρου Μεγαλόπολης, απασχόλησε το ΚΑΣ, βάσει μελέτης που χρηματοδότησε ο Δήμος Μεγαλόπολης (20 εκατ. ) και ανατέθηκε σε ιδιώτη χωρίς η Κεντρική Υπηρεσία του ΥΠΠΟ να δώσει προδιαγραφές.
Αποτέλεσμα: προτείνεται η κατασκευή τοιχίου από μπετόν και αγκυρώσεων που θα φτάνουν στα αναλήμματα (που δεν έχουν μελετηθεί) προκειμένου να συγκρατούνται τα χώματα και χωρίς να δίνεται απάντηση γιατί τώρα, μετά από 2.500 χρόνια, τα ίδια χώματα άλλαξαν "συμπεριφορά". Αραγε, η κοπή των δέντρων δεν επέδρασε; Το ΚΑΣ ενέκρινε τη μελέτη, ως επείγοντος χαρακτήρα αλλά μέχρι να υπογράψει ο υπουργός, η Κεντρική Υπηρεσία θα κάνει "παρατηρήσεις" και θα ζητήσει επιπλέον μελέτες για τη μέθοδο της στερέωσης.Το σπήλαιο του Δυρού (ανήκει πλέον στο ΥΠΠΟ) επισκέφθηκε χτες το ΚΑΣ, και διαπίστωσε τη φθορά και τις αλλοιώσεις που προκαλεί η τουριστική του αξιοποίηση, χωρίς την κατάλληλη μέριμνα διατήρησης και προστασίας του σπηλαίου. Η μεταβολή των συνθηκών του μικροκλίματος επιτείνεται, αφού η είσοδος δε σφραγίζεται, είναι πυκνή η επισκεψιμότητα και ο φωτισμός ακατάλληλος. Ετσι παρατηρούνται αλλοιώσεις στο σταλακτιτικό και σταλαγμιτικό διάκοσμο και ανάπτυξη μικροοργανισμών, παρατήρησε ο καθηγητής της γεωλογίας και μέλος του ΚΑΣ κ. Μαριολάκος. Καιρός είναι να συνεργαστούν η Διεύθυνση Συντήρησης και η Εφορεία Σπηλαιολογίας με τη συμβολή του τμήματος Γεωλογίας του Πανεπιστημίου, ώστε να γίνουν μετρήσεις και προτάσεις για τη διατήρηση του σπηλαίου και την αναχαίτιση των φθορών. Σύμφωνα με τον κ. Μαριολάκο επιβάλλεται περιορισμός των δραστηριοτήτων στο περιβάλλον του σπηλαίου.
Δίπλα ακριβώς βρίσκεται το σπήλαιο της Αλεπόπετρας, που ανασκάπτεται από τον Νίκο Παπαθασόπουλο. Η κατοίκηση του σπηλαίου χρονολογείται στα νεολιθικά χρόνια (4.000 - 3.000 π. Χ. ). Τα ευρήματα παρουσιάζουν μοναδικό επιστημονικό ενδιαφέρον, αλλά είναι απαραίτητη η υποστήριξη της ανασκαφής με εργαστήρια συντήρησης κατάλληλα εξοπλισμένα και στελεχωμένα και σε κατάλληλους χώρους.
Δ. ΜΥΡΙΛΛΑ