Από την, όχι και τόσο μακρινή όπως φαίνεται, Αυστραλία έρχεται αυτή η ταινία, φτιαγμένη από έναν άγνωστο στο κινηματογραφικό χρηματιστήριο σκηνοθέτη. Χωρίς την αφθονία των μέσων που παρέχει μια χολιγουντιανή παραγωγή και τη συνακόλουθη αισθητική "χλιδή", χωρίς την υποστήριξη του ανάλογου μηχανισμού προώθησης και διαφήμισης, ο οποίος έχει την ικανότητα να δημιουργεί θέματα, ακόμη κι όταν αυτά δεν υπάρχουν (εν ολίγοις ακόμη κι αν αυτά έχουν βυθιστεί εδώ και δεκαετίες στο βυθό του ωκεανού), ο Μάικλ Ράιμερ γίνεται δημιουργός ενός φιλμ, που, δίχως να ναρκισσεύεται, επιδεικνύει τα δικά του όπλα. Οπλα, που απέχουν από αυτά της καθιερωμένης κινηματογραφικής βιομηχανίας, όσο απέχει το δόρυ και η ασπίδα από τα σύγχρονα "αόρατα" βομβαρδιστικά της αμερικανικής αεροπορίας. Κι όμως, στην περίπτωση του "Angel baby", το δόρυ κι ασπίδα φαίνονται αρκετά: Είναι πρώτα πρώτα η τόλμη να μιλά κανείς χωρίς "περικοπές" για τη σκοτεινή πλευρά του ανθρώπινου νου, για την τρέλα, για ένα θέμα που απειλεί ποικιλοτρόπως όποιον παίρνει το θάρρος να το αγγίξει, είτε μεμονωμένο άτομο είναι αυτός είτε κοινωνικό καθεστώς. Με το σενάριο να αποκαλύπτει μια βιωματική γνώση του υλικού του, την κάμερα να αναζητεί τις γωνίες που αναδεικνύουν την υποκειμενική σχέση των ανθρώπων με το χώρο τους, τους ηθοποιούς να επωμίζονται το βάρος της δράσης στις κορυφώσεις της και στις λεπτές πινελιές της, η ταινία παράγει ένα είδος ρεαλισμού, που ξεφεύγει από κλισέ, που γίνεται ωμός, βίαιος κι αμέσως ήρεμος, τρυφερός, με την ταχύτητα που μπορούν να εναλλάσσονται τα πιο αντικρουόμενα συναισθήματα σε μια ανήσυχη, ταραγμένη ψυχή. Σαν την ψυχή που κρύβουν μέσα τους οι ήρωες της ταινίας: Απρόβλεπτοι, ανησυχητικοί, άγρια αυτοκαταστροφικοί μέσα στον πανικό τους, αλλά και ολοκληρωτικά αθώοι απέναντι στον κόσμο που τους περιβάλλει. Απέναντι στον κόσμο που θέλει να τους "βοηθήσει", να τους"γιατρέψει" με δεδομένο το πλαίσιο της επιστημονικής γνώσης και της κοινωνικής ηθικής, που τους κλείνει σε άσυλα, τους ναρκώνει. Τον κόσμο, από τον οποίο οι δυο τους δραπετεύουν, σαν κάποιοι διαφορετικοί "Μπόνι και Κλάιντ", γιατί είναι γεννημένοι για να ζουν ελεύθεροι. Με την πίστη, δηλαδή, ότι είναι θεραπευτική η ελευθερία, όσο οδυνηρή κι αν είναι για τους άλλους, που προσπαθούν να καταλάβουν, κι ακόμη περισσότερο για τους ίδιους. Που ξέρουν... Με τον Τζον Λιντς και την Ζακελίν Μακ Κένζι στους πρωταγωνιστικούς ρόλους.

(ΕΛΛΗ, ΑΦΑΙΑ)

Υστερα από την "Αυτοκρατορία του πάθους", επανεκδίδεται σε καινούριες κόπιες και η προηγούμενη ταινία του Ναγκίσα Οσίμα,η "Αυτοκρατορία των αισθήσεων" (1976). Εδώ ο έρωτας και η ερωτική πράξη καταλαμβάνουν την κεντρική θέση στη δράση του φιλμ, που πλάθεται γύρω από τη σχέση ενός νέου παντρεμένου άντρα με μια πόρνη. Μια γυναίκα, αφιερωμένη στον ανδρικό έρωτα, που ερωτεύεται και η ίδια, για να γίνει ο έρωτας η απόλυτη αισθητική δημιουργία. Η ερωτική πράξη να γίνει έργο τέχνης, να γίνει η ίδια ό,τι μπορεί να σημαίνει μαζί η ζωή και ο θάνατος. Λίγο αργότερα, στην "Αυτοκρατορία του πάθους", το αδιέξοδο μιας ερωτικής σχέσης, η τραγική της κατάληξη θα γίνει αντικείμενο "μελέτης" από τον Οσίμα, σε συνάρτηση με το τείχος των παραδοσιακών κοινωνικών θεσμών και αντιλήψεων της ιαπωνικής κοινωνίας. Παράδοση αυστηρή, την οποία οι ήρωες και αυτής της πρώτης ταινίας παραβιάζουν, έστω και σιωπηρά, με τη στάση τους. Παράδοση που είναι παρούσα, άλλοτε σε σκηνές αφηγηματικού χαρακτήρα - σαν τη σκηνή της συνεύρεσης της γυναίκας με τον ηλικιωμένο δάσκαλο, όπου καταδεικνύεται και η κατοχύρωση του επαγγελματικού ρόλου της πόρνης στο πλαίσιο των κοινωνικών αξιών - κι άλλοτε με μια αφηγηματική πυκνότητα αντίστοιχη της ιαπωνικής γραφής και του ιδεογράμματος, χαρακτηριστική για το στήσιμο των πλάνων και τη σκηνοθεσία του Οσίμα. Κι ακόμη, όσο κι αν ο έρωτας, η πράξη, η σχέση, ο άντρας και η γυναίκα, δίνουν κάποτε στο φιλμ την εντύπωση ενός κλειστού, ανιστορικού συστήματος - ακριβώς για να δοθεί η δυνατότητα ενός μύθου που μπορεί να φτάσει στα απώτατα άκρα του - δεν παύει ο Οσίμα να υπενθυμίζει το χώρο και το χρόνο, στον οποίο ξετυλίγεται η ιστορία του: Υποδηλωτικά, με ένα πέρασμα του ήρωα, αντίθετα προς τη φορά μιας στρατιωτικής παρέλασης, με τον συγκεντρωμένο κόσμο στο απέναντι πεζοδρόμιο να ανεμίζει μικρά σημαιάκια της χώρας του... Μια εικόνα παράξενα τοποθετημένη μέσα στις υπόλοιπες σκηνές του αισθησιασμού, σκηνές που δε θα δίσταζε κανείς να τις χαρακτηρίσει πορνογραφικές, αν η λέξη πορνογραφία δεν εξέφραζε ένα περιεχόμενο περισσότερο ιδεοληπτικό, ξένο ουσιαστικά από την ίδια την πραγματικότητα που δέχεται να φωτογραφηθεί ολόγυμνη μέχρι την παραμικρή της λεπτομέρεια. Ισως γιατί γνωρίζει ότι την αλήθεια δεν την περιγράφει η εικόνα, αλλά το βλέμμα που τη δέχεται.

(ΑΡΤ ΣΤΟΥΝΤΙΟ)

Θεαματική πρώτα από όλα, με το θέαμα που προσφέρει η εικόνα μιας κατά κάποιο τρόπο θρυλικής εποχής με ιππότες, άλογα, ξιφομάχους, κυρίους και κυρίες της αριστοκρατίας, είναι η ταινία του Γάλλου σκηνοθέτη Φιλίπ Ντε Μπροκά.Με μια ιστορία τοποθετημένη στη Γαλλία του 17ου αιώνα, χάρη στην οποία, πλάι στον κόσμο των "ευγενών", συμπρωταγωνιστεί το λαϊκό πλήθος που κατακλύζει τους δρόμους των πόλεων, οι ζητιάνοι, τα πρώτα δείγματα της αστικής τάξης που αγοράζουν και πουλάνε τίτλους και μετοχές, περιπλανώμενοι σαλτιμπάγκοι, θεατρίνοι, θαυματοποιοί, μαχαιροβγάλτες και κυνηγημένοι. Ολοι αυτοί ανακατεμένοι σε μια, ας πούμε, ρομαντική περιπέτεια, της οποίας τα νήματα κινούν από τη μια κάποιες φονικές αυλικές ραδιουργίες κι από την άλλη κάποιο αίσθημα τιμής, συντροφικότητας, ένας ιπποτισμός που δε γνωρίζει κοινωνικές τάξεις, με σκοπό την απόδοση της δικαιοσύνης. Ολα αρχίζουν, όταν ο δούκας ντε Νεβέρ δολοφονείται από τον ξάδερφό του, τον κόμη Γκονζάγκ, ο όποιος θέλει με τον τρόπο αυτό να του πάρει τη γυναίκα και την κληρονομιά. Το σχέδιο φαίνεται να πετυχαίνει, όμως ο Λαγκαρντέρ, ο σύντροφος του δολοφονημένου δούκα, σώζει από τη σφαγή τη νεογέννητη κόρη του και κρύβεται, μέχρι το κορίτσι να μεγαλώσει, ακολουθώντας έναν περιπλανώμενο θίασο και περιμένοντας την ευκαιρία για να εκδικηθεί.

(ΑΤΤΙΚΟΝ, ΑΒΑΝΑ, ΑΤΤΙΚΑ 2, ΑΣΤΕΡΙΑ, ΓΛΥΦΑΔΑ, ΦΑΛΗΡΟ 2)

Ενας άνεργος ηθοποιός με τη φίλη του, ένα μοντέλο - η κεντρική "ξανθιά" της ταινίας, στην οποία η δεύτερη των ηρώων προσφέρει τις υπηρεσίες της σαν μακιγιέζ, ένας ακόμη ηθοποιός που βρίσκει την επαγγελματική επιτυχία σε μια σαπουνόπερα, διάφορες ακόμη ξανθιές, τις οποίες ο τύπος κυνηγά, αλλά δε βρίσκει, μια "σωσίας" της Μαντόνας, που την αντικαθιστά στα γενικά πλάνα των βιντεοκλίπ, μια φωτογράφος, μια ατζέντισσα και ένα ακόμη μικρό πλήθος ανθρώπων, πρωταγωνιστούν, πηγαινοέρχονται, σκοντάφτουν ο ένας πάνω στον άλλο, αλλά από τη βιασύνη δεν αναγνωρίζονται, με κίνδυνο να μην αναγνωρίζουν τελικά τον ίδιο τους τον εαυτό. Ομως, τελικά, τέτοιος κίνδυνος δεν υφίσταται, γιατί η "φυσική ξανθιά" δεν είναι παρά μια ανάλαφρη αισθηματική κωμωδία, όπου όλα τελικά τακτοποιούνται με κάποιο τρόπο. Καθένας βρίσκει αυτό που του αξίζει και, ακόμη κι αν κάποιος βρίσκει ουσιαστικά το χειρότερο (σαν τον κοκορόμυαλο πετυχημένο ηθοποιό), είναι τόση η ματαιοδοξία που καλύπτει την πραγματικότητα, ώστε ακόμη κι αυτός βγαίνει ικανοποιημένος ύστερα από τους τίτλους του τέλους. Κατά τα άλλα, τα πρόσωπα του φιλμ ξεναγούν με σύντομα περάσματα το θεατή από τους χώρους που ζουν: Ο κόσμος της μόδας, της τηλεόρασης και οι άνθρωποί του περνούν από το κόσκινο μιας ηθογραφικής σάτιρας. Σάτιρα ανάλαφρη κι αυτή, όπως τα πάντα σ' αυτήν την ταινία, όπως αρμόζει στα ανάλαφρα γούστα και τα ανάλαφρα όνειρα του κοινού, στο οποίο απευθύνεται.

(ΕΜΠΑΣΣΥ, ΓΑΛΑΞΙΑΣ, ΑΘΗΝΑ, ΔΙΑΝΑ, ΒΙΛΑΤΖ, ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΚΑΛ., ΑΙΓΛΗ, ΣΠΟΡΤΙΓΚ, ΑΤΛΑΝΤΙΣ, ΑΤΤΙΚΟΝ ΠΕΙΡ.)

Αγης ΜΑΡΑΓΚΟΥΔΑΚΗΣ